Norðri - 25.12.1860, Blaðsíða 1

ifi.í. Dcsemlter.
33.-34.
fel. ár
lj)ii niWirinfÉi
La?kna!.kipun;ir!Tiáliö á hinu síöasta alþingi.
S»*' aíi stjórn vor hafi lofab róa öllum árum
ab því, ab homa læknaskipmiarmálinu hjer á landi
í lag, og þa& hafi verib á prjónunum nú um, 12
ára tínut, þá erum vjer hræddir um, ab þab verbi
ekki komib svo I kring fyrir hib næstkomand* al-
þin«i, ab nokkrum orbum sje ofaukib bæbi um
málib sjálft, stefnu stjórnarinnar og mebferb al-
þingfe á því. Málefni þeita ltefir átt ýmsum
kjörum ab mæta bæbi hjá þinginu og stjórninni.
Fyrst fjekk þab lítinn framgang á þingi, því
landiæknirinn sens þá var iagbi á móti því. Nii
seinni árin hefir þab þar á móti verib Iandlækn-
irinn sjálfur, sem fastast liefir fyigt fram niálinu
og jafnvet fastast lialdib frarn þeirri stefnu í því,
er síjórnin virbist eigi fús á ab abhyllast, en sem
þingib nú heiir ab mestu failirt á.
Hib eina rerulega, sem stjórnin heíir gjört í
iæknaskipunarmálinu er þab, ab hún samkræmt
tillögum aiþingis 1847 iieíir skipab svo fyrir, ab öll-
um tekjum spítalanna skyldi safna f sjób og iáta
þab fje ávaxtast, í stab þess ab verja því til meb-
gjafar holdsveikum mönnum. Og er svo fyrir-
iiugab, ab þetta fje skuli á sínum tíma brúka
til ab bæta læknaskipun á iandinu. petta er nd
þab sem stjúniin og þingib hefir verib sammála
um; þó befir irijög þótt vanta', ab gott skipulag
væri á heimtingu spítaiahiutanna, og hefir þing-
ib því bebizt reglugjörbar ura þab efni, enda
mundi mega auka tölurert gjöldin til þessara
sjóba, ef iaglega væri á haldib. En þegar nú er
um þab ab tala, iivemig verja skuli þessum spít-
talasjóburn til þess ab bæta iæknaskipunina lijer
á landi, þá fer nu stjórnin í eina átiina og þing-
ib í abra.
Svar stjórnarinnar um þetta mál tii hins síb-
asta aiþingis (Alþtíb. 155—130. bls.) er mark-
vert ab því ieyti, aö þab|gengur'næstum'-aiveg
fram hjá hinum seinustu tillögum þingsins, en
heldjir sfnu fram, hvab sem þingib segir. Stjórn-
in vill brúka spítaiasjóbuna til þess ab fjöiga
iæknum á Iandinu á þann hátt, ab ieigum og tekj-
um spítaianna sje varib til af stofna ný lækna-
embætti og laona læknum þeiin, er þar yrbi sett-
ir. Alþing iiefir þar á móti á tveim hinum síb-
ustu þingum skýrt og skorinort bebizt þesg, aö
spítaiatekjunum yröi variö tii aÖ stofna iækna-
skóla og spítala f Reykjavfk, og befir þingiö aÖ
vorri hyggju boriÖ fram nægar ástæÖur fyrirþvf,
ab útlend háskólakennsia, þrátt fvrir ankastyrk
þann, sem nú er fram boÖin sf hendi stjórnar-
innar, muni aldrei nægja til aÖ útvega oss nógu
marga iækna; og sjest þaö Ijósiega afþví, aö nú
Vantar þijá lækna í hin fáu embætti sem hjer
eru, enda fækka þeir ár frá ári, sem í iærÖa-
skóianum læra, sem nærri má geta, þegar hinn
örÖngi og^óvissi háskólavegur er eptir, þó IdofiÖ
sje fram úr skóiakostnaÖinum, svo aÖ mjög fáir
sjá sjer veg til aö koma sonum sínum fram
ncma inn í prestastjettina ab bezta kosti. Oss
virbist þab því bæÖi satt og rjett, aö vjer mun-
um aidrei fá nóga lækna lijer á landi fyr en
kennsian cr innlend orbin. En’ hjer getur veriö
fleiri en einn vcgur til ab fá innlenda lækna-
kennslu. Bæbi hinn "núverandi landlæknir vor
og ýmsir abrir hafa aliajafna skýrskotaÖ til þess
hve miklum mun haganlegri og affarasæili inn-
ienda læknakennslan reyndist oss á næstliöinm
öld, þegar landiæknirinn kenndi lækna-efnum. f>aÖ
getur því sannariega verib áhorfsmál fyrst um
sinn, hvort ekki væri jafnhentugt fyrir "oss, ab
landlæknirinn og hjerabslæknar kenudu lækna-
efnum, og ab þeir iæknar tæki embættispróf í
Reykjavík bjá landiækni og tveim öbrum tilkvödd-
um !«*Lnum. Eins og Bjarni Pálsson gat kennt
læknum, svo þcir urbu góöir í sinni rnennt, eing
ætti læknar vorir aö geta gjört hiÖ *ama svo aö