Norðri - 28.12.1861, Síða 5
ölil, Rpm biíin er at) steypa þessu ágaita landi í 1
eyind og volæbi,
Tvelr vitriii§;ar,
Allt af jafnt iinl æfi langa
aldan í þínu dji'ipi hlií.
(Uleudiugur 14. uktúber 1801 j.
Dettifoss er í Jökuls.i, seiu kveöiö er hjer
uin í Isiendingi, og vei kve&iii, en uni Grímsey er
mitur ort í sama blabi, og er þó sá liöfundurinn
er þar um yrkir —, þó ekki sjeí stuMufölluin um
„stublabergstindinn* — lærbari heitinn. Ossþykir
nú Dettifoss og annar jafngóbur kvebskapur mik-
il prýbi á Islendingi, en þessi Grítnseyjarríma
eptir J. H. er jainstórt lýti ab vorri byggju. Og
er þó þessi dómur fljótt felldur, svo grein þyrfti
fyrir ab gjöra, því ekki viljuni vjer fella sleggju-
dóma.
Til þess nú ab rcyna til ab sanna þab, ab
Grímseyjar-ríman sje óprýbi á jafngóbu blabi og
íslendingur er, þá ætlutn vjer ab leita oss vitnis-
burba til vitringa; og erum þá svo drenglyndir,
ab vjer tökurn öbrurnegin sern vitring Grímseyjar-
rírnaraniv í Islendirigi og öbru rnegin þann sern
á beztu öld vorri var baldinn einhver liinn mcsti
vitringur. Vjer tiikuin þá fyrst vitni'burb Einars
þverærings unt Grímsey, og skulum seinna gjöra
grein fyrir hvers vegna rjer álítum hann enn eiga
vib. Hann sagbi svo, eptir sögn Snorra: Um
Grínisey er þatat ræba, ef þaban er engi
lutr fluttr sá er til matfanga er, þá má
þar fæbaher mikinn.
Vitnisbnrbur J. II. mn Grfinscy cr nú hóti
lengri en vjer getum tii fært hann, en þab er þó
til nb bæta lesendum vorum f inuniii, ab vjer tök-
um byijun þess vitringsins. Hann segir svo,
„Eitt af því sem einkennir oss Islendinga frá
inörgum öbrum þjóbum nú á tíuiuin, er þab, ab
þar sem einhver bráb linnst endrum og sinnuni
hversu stopul scm hún k*nn ab vera, þangab
safnast menn eins og ernir ab hræi; , og
svo heirnfært til Grfmseyjar: „þab, ab annab
eins eybisker og Grímsey hetir nokkurn tíma byggt
verib og er byggt enn þá. þar sem ágæt svæbi
standa í anbn uppi uni sjallt meginlandib, verbur
eigi öbruvfsi skiiib en svo, ab menn hænast of nijög
ab slíkum stöbum, þar sem einlivcrja bráb er ab
fá um stundursakir*.
þctta mætti nú saniríina lijá þessuin tvcim
vitringum meb svo felldu nióti, ab liinn fyrri iietbi
ofmikib á tukib og hinn seinni ofmikib al tekib,
en ab hiiin fyrri vitiingur hafi ekki svo gjhit
viljum vjer leiiast vib ab sauna.
Vjer hirbum nú ckki urn ab tilfœra liitt og
þetta, surntsatten sumtlogib, úr ferbabókum yms-
uin, þeirra iiianna, er annabhvort þekktu eyna af
afspurn einni sainan eba þó sjáliir þangab kæinu
hölbu eigi augu til ab sj i gæbi nátiúruunar, en
kenndu henni þab sem þarerab. Oss þykja þvímerki-
legri otb Einars þverærings sem þau koma næsta vel
saman vib þab, er abrar sögur vorar skýra Ira
Grímsey um sama leytib. þannig sendi Vallna-
Ljótur Björn frænda sinn til lialds og trausts til
þrándai í Grímsey meban liann var á þingi, og
halda fram bókibnuin mínum fá leyfi til ab flytja
mál, og þegar jeg svo væii koininn á rekspölinn
skyldiim vib giptast.
Jeg fylgdi nú fram bókibnum mínum meb
tvöföldu Uappi, og var sokkinn nibur í lög upp ab
eyrurn þegar jeg fjekk brjef frá föbur mínuin,
eem bafbi frjett af mjer og hvab jeg hafbi fyrir
stafni. Hann lofabi stefnu þá, er jeg hafbi tekib,
en rjebi mjer til ab afla mjer betri almennrar
menntunar og baubst tii ab leggja fram kostnab, cf
jeg vildi fara til háskólans. Jeg fann hve mjög
mjer var áfátt í alruennri menntun, svo ab mjer
hnykkti vib, er þetta var í bobi. þab var nú reyrid-
ar móti stefnu þeirri, er jeg halbi sett mjer svo
borginmannlega eba rjettara sagt heimskulega ab
vera ekkert upp á abra kominn, en jeg sá í hendi
mjer, ab þab niundi gjöra mig liæfari til ab byrja
máiafiutnings störf mín. Jeg talabi um þetta vib
hina fögru mey, er jeg hafði heitbundizt, og varb
húu á máli fötur míns og íór um þab svo blíb-
um orbum og óeigingjörnuin, ab jeg elskafibana
fyrir þá sök enn meir, ef þab var unnt. Jeg fjelist
því loksins naubugur á ab lesa vib háskólann tvö
ár, þó ab jeg sjálfsagt f)ii þá sök þyrfti ab
fresta giptingu okkar. _
Rjett eptir ab jeg hafbi ásett mjer þetta, lagc-
ist móbir unnustu minnar veik og andabist úr
þeirri sótt, og hafíi dóttir iiennar þá ekkert hæli.
þetta breytti nú undir eins allri rábagjörb niinni^
Mjer fannst jeg eins geta skotib yfir liana skjels-
liúsi. Jeg sleppti nú allri háskolagöngu og imynd-
abi mjer ab jeg meb stöbugri ibni og ástundun
gæti bætt úr brestum uppeldis míns og vildi því
sem fyrst fá leyfisbrjef sem málafliitniitgsmul ur.
Sama haustib fjekkjeg leyfib og innan nián-
aíar var jeg kvongabur. Vib vorum uug hjón.
Hún rúmlega 16 ára og jeg tæpt tvítugur og vib
bæbi næstum alveg fjelaus. Búhokríb, fem vio
byrjubum meb, var nú eins og geta mánærri at,
vanefnum. Bjálkahús meb tveim lierbergjunr, rúmi