Ingólfur - 18.09.1854, Blaðsíða 5

137
Tafla
yfir fermda, yipta, fædda ot/ dauða á Islandi árið 1S53.
Prófastsdæmi .... Fermdir. Giptir. Fæddir. Dái íir.
Piltar. Stúlkur. Samtals. Karlkyns. Kvennk. Samtals.
Norðurmúla .... 63 24 76 71 147 41 39 80
Suðurmúla 58 22 72 84 156 28 32 60
Austurskaptafells . . . 29 13 23 33 56 20 23 13
Vesturskaptafells . . . 26 14 36 47 83 15 21 36
Rangárvalla . . . . . 73 31 92 116 208 58 58 116
Árnes ....... 94 26 101 85 186 49 35 84
Gullbringu og Kjósar . 95 46 108 109 217 64 58 122
Borgarfjarðar .... 30 15 48 38 86 16 16 32
Mýra 28 20 55 48 103 25 20 45
Snæf. og Hnappad. . . 51 35 76 80 156 54 30 84
Dala 28 15 46 58 104 23 24 47
Barðastrandar .... 48 15 55 50 105 27 28 55
Vesturísafjarðar . . . 44 13 31 26 57 25 16 41
Norðurísafjarðar . . . 48 19 51 50 101 29 26 55
Stranda 25 12 38 31 69 10 14 24
Húnavatns 69 49 92 100 192 51 41 92
Skagafjarðar .... 63 23 84 102 1S6 43 27 70
Eyjafjarðar 83 37 74 69 143 25 22 47
íþingeyjar 80 j 43 100 90 190 37 30 67
Samtals 1035 |' 472 | 1258 1287 2545 640 560 1200
Á meftal hinna fæddu, sem ásamt andvana fæddum eru 2545, voru 27 tvíburar; 67 voru
borin andvana; 384 laungetin.
Á meftal hinna dauöu eru 42 drukknaðir; einn karlmaöur og einn kvennmaður eru dáin
frá 100—105 ára. Ásarnt dauðfæddum eru 556 dauðir innan eins árs.
44 mæður eru fyrir innan tvítugs aldur, en engin yfir fimmtugt.
Lýsing nokknrra þjóða i
Vestnrhelml.
1. Eskimóarnir.
Eskimóar beitir sá binn fámenni f>jóð-
flokkur, sem byggir einhvern hinn óyndis-
legasta stað á jörðunni, því þeir búa norðast
á meginlandi Vesturálfunnar og á eyum nokkr-
um í íshafinu nyrðra. Bústaður þeirra er því
i kuldabeltinu nyrðra, þar er aldrei sjest sól
nje dagsbrún á lopti, frá því í októbermán-
uði til þess í janúarm. Mosi og kyrkings-
leg birkitrje er því nær eini gróðurinn, sem
þrífst þar, því jökull og snjór liggur þar á
jörðu mestan hluta ársins. Auk fiska, sela
og ísbjarna, þá eru þar eigi aðrar dýrateg-
undir, enn hreindýr, hundar, úlfar, hjerar,
rjúpur og á sumrin allskonar sæfuglar jiá
er þar binn svo nefndi bisamuxi, eins konar
nautakyn, sein hefur mjögstuttar fætur, þjett,
löng og dökkrauð hár, stuttan og breiðan
hala, og born framan í enninu, sem beygast
saman. jietta nautakyn er mikiu minna enn
nautkindur hjá oss. Eskimóar veiða óspart
bisamuxann og bagnýta sjer bæði skinnið af
honum og kjötið á ýmsan Iiátt. Llr halanum
búa þeir til húfur, og láta bárið á honum
hanga eins og slæðu niður fyrir andlil; skýlir
það þeim á sumrin fyrir skorkvikinda biti.
Mjög unna Eskimóar ættjörðu sinni, og eigi
vilja þeir við hana skilja fyrir nokkurn rnun.
jþeir halda saman í smáhópum eptir skyld-
ugleika, og eru bæði vetur og sumar á sí-
feldu rjátli innan um óbygðirnar; láta þeir
helzt berast þar fyrir að staðaldri, er þeir