Íslendingur - 19.07.1860, Blaðsíða 3

59
þeirra, taka þá til altaris, vígja þá í bjónaband og syngja
yfir þeim, geta menn varla meb rökum álitib eptir vorum
lögum, ef þeir annars ekki vib hafa neina annarlega sibu í
því; og sje þetta svo, virbist sóknarprestur hins pápiska
manns skyidur ab fremja þessi prestsverk fyrir hann, ef hann
beibist þess, sem fyrir önnur sóknarbörn sín, þar eb hinurn
pápiska eigi getur borib neinn rjettur fremur öbrum mönn-
um þar í sókn, ab leita annars prests. Ab vísu var bann-
ab í kirkjurítúalnum fyrir Danmörku og Noreg 25. júlí
1685 lúterskum prestum ab taka nokkurn til altaris, er
önnur trúarbrögb hefbi, nema hann ábur kastabi trú sinni,
og tœki lúterska trú; brúbhjónin skyldu hafa verib til alt-
aris, ábur þau vœru gefin saman, hvar af þá aptur leiddi, ab
þau eigi urbu gefin saman af lúterskum prestum, nema þau
væru lúterskrar trúar, og eigi máttu lúterskir prestar kasta
moldum á þá, er abra trú liöfbu haft, nje halda líkrœbu eptir
þá. En auk þess ab kirkjurítúalnum aldrei liefur verib
gefib lagagildi Jijer á landi, nema einstöku greinum hans,
svo var og Iiætt í Danmörkn, er tímar libu fram, ab fylgja
þessu fastlega, og meb konunglegum úrskurbi 4. júlí 1800
fjekk kanselíib, er þá var, myndugleika til ab veita kristn-
um mönnum í konungs nafni (ad mandatum), er ekki væru
lúterskrar trúar, leyfi til ab vera til altaris fyrir lúterskum
prestum, og í brjefi 31. desember 1808 áleit kanselíib, ab
þessa leyfis eigi þyrfti ineb, þegar sá, sem óskabi ab láta
þjónusta sig, lægi daubveikur, en presturinn skyldi ábur
skýra honum frá mismun þeim, sem væri á lærdómi páp-
iskra manna og lúterskra um kveldináltíbarsakramentib,
hvab leiddi af því eptir lærdómi pápiskra, ef hann væri til
altaris fyrir lúterskum presti, og ab menn jafnvel eptir
lærdómi þeirra gætu orbib hólpnir, þó þeir eigi neyttu
altarissakramentisins, ábur en þeir dœju, og í brjefi 26.
nóvember 1816 áleit. kanselíib, ab lúterskir prestar gætu
sungib yfir kristnum mönnum, þó eigi væru lúterskrar trúar,
ef þeir eigi vib hefbn í því annarlegu sibu.
(Pramh. síbar).
(AÖsent).
Mjer hefur allt af þótt heldur vænt um alþingi, en af
því, ab vjer íslendingar erum bæbi fámenn og fátœk þjób,
þá þurfum vjer þess vib, ab fara heldur spart meb efni
vor, og ef ab þingib ekki gjörir þab, þá getur oss ekki
þótt vænt uín þab; en þessa þykir oss ekki alþingi altjend
gæta, og hefur víst kvebib einna mest ab því á þessu sein-
asta þingi. þab situr optast nær mikib lengri tíma í hvert
skipti saman, heldur en lögskipabur er, af því þab tekur of
mörg mál fyrir (auk þeirra, er stjórnin leggur fyrir þab, er
fyrst og fremst ab mínu áliti ættu ab leysast af hendi), og sum
fánýt; þetta eykur þingkostnabinn talsvert, ef ab hver dagur,
sem þingib situr saman kostar þjóbina hátt á annab hundr-
ab dali. þab lætur prenta flest, sem talab er á þinginu, og sumt
má ske sem aldrei hefur verib talab á þingi, í stabinn fyrir ab
nœgja mundi ab prenta einungis inngangsumrœburnar, nefnd-
arálit, bœnarskrár og álitsskjöl; þetta mundi ljetta œbi-mikib
þingkostnabinn, einkanlega ef þab er satt, ab nú sjeu þing-
tíbindin um helmingi stœrri en verib helur ab undanförnu,
svo þetta verbur svo langt mál, ab þab verbur ab sögn
mikib lengra en öll biflían (þar er víst margt þarft orb í).
Af því jeg nú bib útgefendur Islendings ab taka þessar
línur inn í blab sitt, og vona ab þeir gjöri þab, þá vildi
jeg fá ab vitá líka hjá þeim, eptir hvaba lögum eba tak-
mörkum forseti þingsins ávísarsjálfuni sjer peninga; getur
hann gjört þab mörgum mánubum saman eptír þinglok?
Væri þetta aldeilis óákvebib, og ab enginn ætti ab hafa
neitt cptirlit meb þessu, þá finnst mjer þab mikil vöntun.
þessu hefur ábyrgbarmabur Þjóbólfs Jón Gubmundsson aldrei
hreift, svo jeg nnini til, og er þab líklega af því, ab' hann
hefur þess sjálfur svo mikil not; mig minnir ekki tii, ab
þab sjáist út af fyrir sig í alþingisreikningunum, hvab for-
setinn ávísar sjálfum sjer; þab þyrfti þó ab vera, fyrst ab
hann ávísar sjálfur peningunum; annars getur hugsaztmargt
um þab. Vib bœndurnir, sem ásamt öbrum fleirum berum
aiþingiskostnabinn, eignm ab geta fengib ab vita þetta;yfir
höfub ætti þab ab vera niark og mib alþingis, ab spara
alþingiskostnabinn, sem því er unnt, því hin íslenzka þjób
er ekki fœr um, ab bera þennan mikla þingkostnab, sem
allt af er ab aukast ár frá ári meir og meir. Um þetta
talar ekki þjóbóifur, sem er þó áríbandi, eba ábyrgbarmabur
hans, enda erum vjer nú farnir ab sjá, að þjóbólfi þykir aldrei of
mikill tilkostnaburinn, sem lendir á þjóbinni, þegar ábyrgbar-
mabur hans getur krœkt í nokkub af þeim peningum. Abyrgb-
armaburinn vill víst, ab vib tökum allt þetta meb þökkum,
en hann skal nú ekki gjöra oss alla vitlausa.
Kitab 8. d. júlímánabar 1860.
Bóndi við Faxaflóa.
Hellsa manna ogf Iieilbrififði.
Eptir Ch. Dickens.
Snúib úr enskn.
Frá sumum „árangri af endurbótum til ab verja heilsu
117
Blómin voru fágæt og fögur, og þó vissi enginn, hver
gefib hafbi. Allt í einu mæiti ein af meyjunum hlæjandi:
„Jeg hef getib þess; þab er Játvarbur. Hann hefur heyrt
oss tala uin þennan dansleik, og hann hlýtur ab hafa pant-
ab þau handa oss. Góbi og ástúbiegi Játvarður", og urbu
þær systur heldur hárómabar í glebi sinni, allar nemaMaría;
hún stó/b þegjandi nokkub frá.
„Maríu líka eigi blóm sín", mælti Játvarbur, og sneri
sjer ab henni, því ab hann vildi komast ab sannleikanum.
«Neiíf, svarabi hún hrygg í bragbi, „þab er ekki svo ab
skilja; þab er dansleikurinn, sem mjer gebjast eigi ab, og
ab þú skulir vera ab hugsa um ab skreyta oss til hans.
Eins og jeg hirbi um ab fara!“
„Líttu á þessar hinar unabfögru rósir", sagbi elzta
systirin, er þær voru ab velja úr, þab sem liver skyldi
liafa. „Mundi María eigi líta vel út meb blómhring í hár-
inu, gjörbuin úr rósum þessum ?“
„Jú, júfí, mælti Játvarbur skjótum orbum, „og látib
mig fljetta hann handa henni. þú veizt^ þab, María, ab
þab er einn af kostum mínuni. Þjer þótti mikib til blóm-
118
festa minna koma, þegar þú varst lítil. Viltu trúa mjer
fyrir þessn verki?fí
„Jú, ef þú œskir þess af alhuga", svarabi María blíb-
lega, en þó meb einhverju óglebibragbi, sem eigi var vant,
um íeib og hún gekk hœgt burtu, „ef þab þykja eigi of
miklir smámunir. En þab verbur ab sýnast spott fyrir þig,
veslings-Játvarbur". Hún beib eigi svars, en skundabi til
herbergis síns, og ljet eigi sjá sig úr því, uns gengib var
til mibdegisverbar. Játvarbur settist mitt á milli þeirra
systra, og gekk þegjandi ab verki sínu, en þær voru næsta
glabar af tilhlökkuninni til skemmtananna um kveldib.
Þegar eptir mibdegisverb gengu allir burtu úr hinum
fornlega samrœbusal ab Woodlands. Nú átti frú Pwrkcr
og hinar fögru dœtur hennar þrjár ab fara ab búa sig, og
þvf næst áttu þær ab aka 5 mílur1, ábur þær kœmust
þangað, sem dansleikurinn var settur. Játvarbur var einn
eptir í herberginu; hann settist vib „Fortepiano“, og ljet
fingurna hlaupa um þab hugsunarlaust; en stunduin sió
1) 5 enskar rm'lur eru hjer um bil hið sama og eiu míla dönsk.
L