Norðanfari - 01.08.1862, Page 4
60
nm mannfundum. þetta er þó þaS sem alþýba þarf at>
vita og hefir rjelta heimting á, ab hafa opinbera vissu
fyrir, og er sííur enn ekkert leynfiarmál; svo menn viti
til hvers menn eigi a& leita sem amtmanns og hvers sem
sýslumanns. ASferb sú sem hjer hefir í þessu tilliti verib
höffe frammá, er því fremur óskiljandi, ef ekki gagnstseí)
löglegri venju, sem vjer höfum sannspurt, aÖ amtmaiur
Havstein haíi á&ur hann sigldi lijetan, skipab svo fyrir,
a& burtuvist sín væri gjörfc almennt kurmug, eins hver
hef&i teki& vi& embættinu á meban, og hvorver&a ætti þá
í sýslumanns sta&.
Eptir á&ur sög&u er því vonandi, a& brá&nm ver&i
á opinberan hátt birt hver sje settur amtma&ur, og hvor
settur sýsluma&ur, þó þa& hafl helzt til lengi dregist, nú
uppí nær því 2 mánu&i, þá er þó betra seint ennaldrei;
því þess er ekki tilgetandi, a& sýsluma&ur St Tboraien-
sen ætli sjer a& hafa bæ&i embættin á hendi ísenn; þa&
yr&i svosem skrítin hringy&a, ef hann ætla&i sem amt-
ma&ur, a& skrifa sýslumanni til, nl. sjálfum sjer, t. a. m. a&
höf&a mál í rjettvísinnar nafni, og aptur sern sýsluma&ur
til amtmarinsins, a& skera úr einhverju, er hann, sem
sýslumann ágrcindi vi& sýslubúa sína, e&a ef hann
sem amtm. þættist hafa ástæ&u ti! a& skjóta dómi sýslu-
mannsins fyrir æ&ri rjett o. s. frv. þ>a& eru annar3 mjög
þunnskipa&ir lögfræ&ingarnir hjerna í Nor&ur- og Anstur-
umdæminu, þegar einungis eru tveir þeirra milium Lóns-
hei&ar a& anstan og Yxnadalshei&ar a& vestan; og þá er
nú ekki betur sfatt me& læknaskipunina þar sem ekki er
nema einn einasti lögskipa&ur iæknir á öllu þessu litla
svæ&i, enda kvarta margir sáran yfir því hva& erfitt, sje
já sunrum ómögulegt, a& ná til læluia hjálpar, og a& fleztir
sem sýkjast, megi vera án herinar og deyja útaf sem
skepnur, cr enginn fær hjarga&. þa& er því au&sætt
hvert augnamiS emhætta, þegar þau eru látin standa ár-
um saman au& af hinum lögskipu&u embættismönnum, nái
tilgángi sínum, e&a me& ö&rum or&um, rjettinduni manna,
heilsu og lífi er borgi& frá háifu hins opinbera; þa& má og
annars nú hjer me& sanni heita dýrtí& á embættismönn-
um, sem ö&ru fleiru, og þess lieldur von a& þeir þurfi
dýrtí&ar uppbót!!
Akurcyri.
Ky rkj u by g g in g in: Ari& 1862 hinn 28. dag maí-
mána&ar, sem var mi&vikudagurinn næstur fyrir Uppstign-
131
án þess liún hef&i heyrt til klukkunnar, en á nú von á
kallinu á hverjn augnabliki, fer hún -samt ekkert á flakk
þanga& til hún þykist viss um, a& kominn sje venjuiegur
uppistö&utími, fer hún nú og kiæ&ir sig og si&an ofan
í eldhúsi&; hún gengur a& svefnherbergis dyrum greifa-
innunnar og hlustar til hvert hún muni vera vakandi e&a
komin á flakk og ver&ur hvorugs vís; hún ber á dyrnar
og lýkur þeim jafnframt upp, sjerhún þá hvar öskuhrúga
liggur á gólfinu og partur af mannsfæti. Stúlkunni ver&ur
ekki um scl, en sýnist þó allt anna& í herberginu eins
og þa& var vant a& vera; liún gengur ab rúminu sem
tja!da& var ylir, en sjer þar engann og þreifar fyrir sjer
um rúmife, og þa& fer á sörnu Ieib, gengur því ab ösku-
hrúgunni og sko&ar fólinn og sannfærist nú um a& hann
sie af grcifainnunni. því næzt tekur liún eptir, a& kertin
fcm voru í stjökunum í gærkveld eru útbrunnin og olian
búin úr lampanum, sem var vottur þess a& ljósin mundu
aldrei f gærkveid hafa verib slökkt eins og vant væri.
Henni sýnist sem rik sje á gluggunum og tjöidunum og þa&
sje sem aska, og tekur nú fyrst epíir a& allt húsib innan og
ingardag, var kirkja fyrst rcist á Ælititroy'ri, var
þá fagna&aivei'a á hverri stöng og sigiutrje, fallbyssun-
um var skotib svo bergmála&i í f|öl!unurn, ekki samt í
Tindastól, blomkrans festur npp í grindina, gieíiópin hljóm-
u&u, staupin klingdu full af liinum gle&jandi og hressandi
lög, sem optast verfur a& vera annarsvegar, þá niikib er
um dýr&ir og samkoma manna á a& vera sem yndælust
og minnilegust; en oss vir&ist sem Bachus ætti hvergi aö
koma nærri vi& slík tækifæri, fremur en eriisdrykkjur
og ónýtt prjál vi& greptnrn manna e&a a&ra alvarlega
atbur&i. þa& hef&i miklu betur áttvib, a& fá sóknarprest-
inn til þess a& fiytja andlega ræ&u og sýngja fagrann sálm.
Vjer gátum stærbar kirkjugrindarinnar í maím. biab-
inu og er hún einni alin styttri en þar segir ni. 24, en
ekki 25 al. á lengd. Turninn stendur scm fyr cr getib,
á austurenda kirkjunnar og þykir flestum, sem vjer liöf-
um beyrt á þa& minnast, fara mi&ur, og hneixla saklausa
aldalanga, ef ekki lögum bundna kirkjulega venju. Altarib
á þó a& fá a& standa vife austurgaflinn, predikunarstóllinn
millum kórs og framkirkju, og a&aldyrnar eru komnar á
vesturgaflinn.
Vegabæturnar: Hver á a& sjá um vegabæturriar
á Akureyri, er þa& sýsluma&urinn í Eyjafjar&arsýslu, e&a
hreppsijórinn í llrafnagilslirepp, e&a há&ir e&a líklegast
hvorugur? því annars væri ekki leyft a& sjetja byttur
og báta m. fl. þversum veginn, vagnbrautir og annab
grjót og hrúgur, t. a. m. eins og fram undan kirkjunni,
þar sem opt hefir legib og liggur a& nokkru stórgrýti
svo varla ver&ur gaían farin, nema af einnm manni í
scnn, auk þess sem kirkjan stendur svo nærri sjáfarmál-
inu, a& fá hús hjer í bænum síanda jafn nærri, og ekki
hægt fyrir þá er fara götu þessa, ög hásjáfab er, a& krækja
fram fyrir, nema ef þa& þætti mælilegra ab leggja götuna
upp fyrir kirkjuna e&a þá fram í sjó, sem fyrir forva&a
e&a klyf, eins og sumsta&ar á sjer sta& hjer í bænum, þá
stórstreymt er.
Auk þess sem vjer ekki efumst um, a& þa& sje ótví-
ræ& skylda sýslumannsins og hreppstjórans a& sjá um,
a& vegarjettindum marina ekki sje misbo&i&, fremur lijer í
bænum en annarsta&ar, þá höldum vjer a& sú skylda
hvíli einnig a& nokkru leyti á byggingarnefr.diiini, a&
hvorki sje gir&ingar nje nývirki, frernur enn hús e&a
grindur, sett þar sem þa& má álítast a& ganga' í bága
vi& þjó&götuna. Eins ▼irírst oss a& lögreglustjórnÍH ætti
a& haida hverjum húsrá&anda ti! á ló& sinni, þar sem þaö
132
þa& í því var og eins hlutir er þar voru í skáp, eru me&
sama rikinu. jrá er hún haf&i gjört ransókn þessa, kallar
bún á vinnufolkib, og er þegar serrt eptir læknirnum sem
lætur sækja fleiri lækna. þ>eir eins og afrir, sem vi&-
staddir voru. ver&a forvi&a og vita varia hverjum brög&-
um þeir eru beittir af atburfei þessum. Engin vegsum-
merki þess sjázt a& þetta geti verib af annara völdum;
heldur a& greifainnan sje þarna hrunnin upp til ösku á
gólfinu, nema parturinn sem eptir var af fætinum. Lækn-
arnir spyrja sí&an heimilisfólkife, einkum þjónusíumeyna
um alla liætti greifainnunnar; kemur þa& þá upp a& þaö
hafi verife vandi liennar a& jafna&i, a& maka sig alla í
Carnphoruspíritus e&a vínanda; þcgar læknarnir iieyr&u
þetta, sög&u þeir gátuna rá&na. Camphoruspiritusinn
hef&i kveikt í henni og sjálfsagt fyrst í lungunum, vi&
hvafe hún mundi hafa vaknafe og stokki& upp úr rúminu
og ofan á gólfife, en þá ekki haft mátt tii a& kalla sjer
hjálp e&a komast burtu heldur !ifei& þarna ni&ur, dái& og
brunnib til ösku.