Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1896, Side 9

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1896, Side 9
9 þeim, sera nú er bent á sem rústir, eða annarstaðar á sama nef- inu, sem allt er stórþýft, og þó einkum efst, með endiiangri brún þeirri (d), er liggum þvert yfir ofanvert nefið. Þar fyrir ofan er melur, sem er að gróa upp. Þaðan hlýtur að síga æði mikill vatnsagi á vorin, meðan á klaka stendur, við það myndast smám- jaman nokkurskonar hrukkur á jarðveginum undir brúninni, með- an vatnið er að ná rás í burtu. Þannig mun stórþýfið undir brúninni myndað og eru hinir áður nefndu mosahryggir vestastir þeirra. Jeg kannaði þar viða með teini og varð hvergi var við stein. Enda var ekki dýpra en s/4 al. niður að klaka — það var í lok júnímánaðar — gat því eigi verið um uppgröft að ræða. Grjótártunga heitir þar, sem Grjótá og Hvítá koma sanmn. Er sú tunga allvíðlend; en fremst í henni, við Hvítá, á bærinn að hafa verið. Nú á dögum er þó enginn, sem getur vísað þar á rústir, og eigi sáum við nein veruleg líkindi til rústa, og gerð- um þó tvær alvarlegar tilraunir að leita þeirra. Samskonar stórþýfi sem á Hrafntóftum sáum við þar raunar; en of mikið var af því til þess, að ætla megi, að þeir, sem á dögum Árna Magnússonar þóttust hafa sjeð þar rúst, hafi ætlað slikt stórþýfi vera tóftir. Sennilegra þykir mjer, að þeir hafi tekið dálítinn uppgróinn skriðuruðning, sem er í fögrum hvammi fremst í nes- inu, fyrir samvaxna tóftabungu. En hjer er sama að segja, sem um Hrafntóftir. Rúst getur verið uiðursokkin undir stórþýfi á ein- um eða öðrum stað, án þess á það verði gizkað. Hrísalœkir eru upp með Hvitá langan spöl norður frá Grjót- ártungu. Það er mýrarfláki og hæðir í kring nema þar er að ánni veit. Þar rennur i hana lækur, er verður af mörgurn smá- lækjum úr mýrlendinu og hæðunum í kring. Þar er víða sams- konar samansigið stórþýfi, sem lýst er í Hrafntóftum; en rústir eða leifar mannaverka sjást ekki. Enda hafa menn, jafnvel á dögum Árna Magnússonar, dregið í efa að bær hafi þar verið. Fosslœkjartungur eru við Fosslæk. Sá lækur kemur úr norðri í Grjótá góðum kipp innar en á móts við Hrafntóftaver. Tungurnar eru innanvert við lækinn. Þær eru norðast og liggja hæst af þeim fjórum stöðum sem hjer eru siðast taldir. Þó virt- ist mjer þær einna fegursti og byggilegasti staðurinn af þeim, einkum þar í kring sem nú er sæluhús. Engar sjást þar rústir; en talsvert er þar af stórþýfi,. eins og á hinum áðurtöldu stöðum. Jeg get ekki borið á móti því, að mjer þætti sennileg- ast, að á engum þessara fjögra siðasttöldu staða heiði bær verið. ?

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.