Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1897, Side 5

5
8vá at hvarigir vissu til annara. Sigldu þeir Grímr enn háleyski
alt inn á fjörðinn, þar til er þraut sker öll, ok köstuðu þá akker-
um sínum. En er flóð gerði fluttust þeir upp í árós einn ok leiddu
þar upp skipit sem gekk, sú á heitir nú Gufá; enn er þeir könnuðu
landið, höfðu þeir skammt gengit út frá skipinu, áðr þeir fundu
kistu Kvöldúlfs rekna í vík eina; þeir báru hana á það nes er þar
var, og hlóðu at grjóti«. Frásögn Eglu um þetta, k. 27. er litið
eitt orðfleiri, en efninu ber svo saman, sem íitari annarar sögunn-
ar hefði kunnað hina. En hjer má segja um frásögn beggja þetta
vanalcga: »Það er eins og í sögu segir«. Söguritararnir hafa
fundið til þess, að frásögnin getur því að eins orðið llfleg og fögur
að hún sje ekki limuð sundur með óþarfri nákvænrni. Þeir segja
báðir frá sótt Kvöldúlfs, ráðstöfun hans og dauöa hans, öllu í eitm
lagi; það var allt svo skilt. En svo fata þeir að segja frá Grími
háleyska og ferð hans. Þeir ætlast til þess, sem eigi er heldur of-
ætlun, að lesandinn sjái, að hjer er sagt frá tvennu, sem gerist á
sama títna, að mestu leyti, og honum líklegti eigi allstuttnm; en þó
fyrst sagt frá öðru og síðan frá hinu, svo frásögnin yrði líflegti og
fegri. Verður að gjöra sjer Ijðsan gang sögunnar á þessa leið:
Grímr háleyski, sem var forráðamaður með Kvöldúlfi, tók alveg
við stjórn skipsins er Kvöldúlfur sýktist, en þó var hann talinn fyr-
ir meðan hann lifði. Það var þá »er sóttist hafit« ;tð Kvöldúlfur
sýktist. Honum þyngir æ meir á leiðinni suður fyrir landið og inn
á Faxaflóa. Þá gerir óveöitr og skipin skiljast að. Nú verður
Kvöldúlfur »banvænn« og gerir ráðstöfun sína. Þá er hann devr,
er skipið komið inn í mynni Borgarfjarðar og þar er kistu hans
skotið fyrir borð. Hefði það verið gjört úti í regin hafi, þá er llk-
legast, að hún hefði ekki einusinni borizt inn í flóaun. Og hefði
það verið g.jört einhversstaðar úti á flóauum, þá er hætt við, að
hún hefði fremur borizt aðra leið enn inn í Borgatfjörð. En úr því
hún var komin inn í fjarðarmynnið, var aðfallið ekki lengi að bera
hana inneftir, og þá var líklegra, eftir því sem tilhagar, nð hún
lenti norðanmegin. Þó liggja straumar þannig, að hefði hún slopp-
ið inn fyrir vík þá í Digranesi, er gengur upp að suðurendanum á
Skallagrímsdal, þá gat hún naumast náð landi utar enn ,í Einars-
nesi. Sagan virðist nú lika benda til þess, að kistan hafi lent
nokkuð innarlega, því þeir Grímur fundu hana, »er þeir höfðu
skammt farit« út með flrði frá Gufá. Auðvitað er þó, að kistan
hefir ekki lent í Einarsnesi, því þá hefði Skallagrímur byggt þar enn
ékki ad fíorg. Menn hafa samt talid víst, að liún hafi lent innantil
við Digranes; mun sögn um það hafa gengið ( munnmælum áður,
að legstaður Kvöldúlfs hafi veriö á KvöldúI/xhö/ða; og það örrefni