Norðlingur - 20.04.1877, Blaðsíða 4

169
170
er lífsnauðsyn á að fá lög um verði kringum kláðasviðið þangað-
til enginn kláðavottur íinst þar lengur eða þá þangað til búið sð
að skera niður all fðð milli Hvítánna; þó þetta ráð sð ógurlegt, þá
er það ekki betra að fá kláðann útbreiddun um alt land.
Mjög leiðinlegt er að sjá hvað menn eru á reyki um það fyr-
ir norðan, hvort vörður eigi að vera við Botnsvoga eða Hvítá. Eg
segi: Ekki spurning um annað en llvítár eða Deildargilsvörð.
Reynslan frá 6iðasta sumri sýnir að hann nú eptir að sauðirnir og
annað fé í Borgarfirði sem hagvant var fyrir norðan Hvítá, var skor-
ið, er hinn tryggasti af öllum vörðum. Hann er einnig skaðahóta-
kröfum Borgíirðinga mest í hag, því það sjá allir, að komi kláðinn
upp yíir Hvítá missa, Borgfirðingar allar skaðabætur fyrir sauða-
skurðinn , en enginn sanngjarn maður neitar þeim heldur um
•skaðabætur þegar þeir fá ekki að reka upp yfir Hvítá. Að
mega ekki nota afrétlina fyrir norðan Hvítá er í sjálfu sér svo
mikill skaði fyrir Borgfirðinga, að það væri hið hróplegasta
ranglæti ef þeir þar að auki yrðu sviptir skaðabótunum fyrir sauða-
skurðinn, sem er það þarfasta og bezta verk, sem unnið hefir ver-
ið til útrýmingar kiáðanum, annað en hinn algjörði skurður á Suð-
urnesjum, eða næst honum. þó Deildargilsvörður verðí að sumri
geta Borgfirðingar mikið vel að hausti fengið skurðarfé að norðan
uppí skaðabæturnar; enginn rekstur tii lífs ætti að leyfast fyrr en
eptir að minsta kosti 2 vetur alveg kláðalausa eða þá fullkominn
skurð á öllu kláðasvæðinu. Hann er sjálfsagt ógurlegur; en ekki
cr það betra að fá kiáðann um alt land.
Botnsvogavörður er ómögulegur svo að gagni verði. |>egar í
fyrra flutti bóndi úr Hvalfjarðarstrandarhreppi suður í Kjós með fé
sitt, síðan hafa Skorrdalingar og Lundareykjadalsmenn fengið fé úr
þingvallasveit
Nú heyrist að séra Oddur á Luudi hafi fengið munnlegt leyfi
hjá amtmanni til að reka ærnar frá Reynivöllum, sem hann kvað
ætla að kaupa, upp að Lundi. þá er sagt að séra þorvaldur frá Saur-
bæ ætli að ná í Reynivellina og reka fé sitt þangað, og svo geta
verið margir aðrir fjárrekstrar yfir Botnsvogalínuna, því ekkert flutn-
ingsbann hefir legið á henni.
J. J.
— í ísafold IV. 4. er grein frá mér og herra A. Fjeldsted á
Hvítárvöllum, er ritstjóranum hefir þóknast að nefna »gagnslaust
klúðaþrasn, og get eg vel skilið að honum finnist svo, þar sem
grelnin er fremur móti en með lögreglustjóranum í fjarkláðamál-
jnu. En úr þessari grein hefir hann að okkur fornspurðum felt all-
langan kafla, en sett í staðinn athugasemd frá sjálfum sér til að
skýra hvaða innihald hafi verið í kafla þessum. Eg skal ekki þrátta
um það, hvaða rétt eða heimild ritstjórinn hefir haft til þess, eða
hverri mannúð og frjálslyndi hann lýsir með þessari aðferð sinni,
en á hinu hljótum við þó að hafa átt heimtingu, að hann eigi rang-
færði og sneri við orðum okkar. Við sögðum ekki eins og rit-
stjórinn skýrir frá »að við gætum ekki munað« eptir því að við
höfum á fundinum greitt atkvæði með algjörðum niðurskurði í
haust í efra parti Borgarfjarðarsýslu »án tillits til þess, hvort kláða-
vart yrði þar í haust eða ekki; en við sögðum »að við gætum
ekki munað að þetta atriði væri nokkurntíma borið upp til atkvæðá«,
en kváðumst »þora að fullyrða, hali atkvæða verið leitað um
það, þá hefðum við báðir greitt atkvæði á móti því«. Ennú kveð-
ur ritst. eigi aðeins sig og lögreglustjóraun heldur og »marga
fundarmenn« muna glögt að við gjörðum það, (o: að gefa atkvæöi
með þessari uppástungu), en eg fyrir mitt leyti — og sarna ímynda
eg mér að herra Fjeldsted gjöri — lýsi þá félaga báða ósanninda-
menn að þessu. Eg skora á ritstjóra ísaf. að auglýsa nöfn þeirra,
«mörgu fundarmanna» er hann kveður muna þetta með þeim; að
öðrum kosti lilýt eg og að ætla þennan framburð hans ósannan,
er hann hafi sett í blað sitt ekki að eins í því skyni að reyna að
sverta okkur, heldur tii þess almenningur fremur tryði því, en ef
þeir einir bæru vitni um það, hann og lögreglustjórinn; því svo
mörg ósannindi hefir hann í þessu kláðamáli borið á borð fyrir
lesendur blaðs síns bæði frá sér og lögreglustjóranum, að hann er
að vonum farinn að vantreysta að almenningur trúi lengur vitnis-
burði þeirra tveggja.
í ísafold IV, 5. er mér barst rétt í þessu, er grein ein frá
Jóni Jónssyni í Rvík með yfirskript: «Kláðinn í Borgarfjarðarsýslu».
Eg þykist þckkja á greininni að þessi Jón sé lögreglustjórinn í
fjárkláðamálinu. Eg iiafði nú ætlað mér að skipta ekki optar orð-
nm við hann í blöðunum í máli þessu, því hann sýnir bæði með
þessari grein sinni og öðrum er hann áður liefir ritað, að hann
veit ekkert, hvað hann sjálfur er að rita um. Hann veit ekkert,
hvað kláði er, þótt hann sé settur lögreglustjóri í kláðamálinu.
Hann ruglar saman sóttnæma maurakláðanum, færi- og fellilúsar
óþrifum, alskonar hörundskvillum og ýmsu öðru og kallar þetta alt
ýmist fcláða eða fjárkláða; verðar svo eilíf endileysa og mótsagnir
úr öllu saman, eins og hver heilvita maður sér, er les greinir lians.
Mér dettur því eigi í hug að virða hann þess að hrekja öll þau
axarsköpt og ósannindi er standa í téðri grein hans, enda yrði það
oflangt mál, því hún er reyndar ekki annað en »eitt stórt axarskapt«.
Eg skal að eins taka eitt atriði fram. Ilann segir í greininni að
hann voni með okkur herra Fjeldsted og mér, «að sýslan sé nú laus
við kláðaeitrið» (nýtt nafn á fjárkláðanum samboðið sjúkdóma-
fræðislegri þekkingu lögreglustjórans); en skömmu síðar í greininni
stendur að «nýlega hefir fundist vottur af lionum (kláðanum) á all-
mörgum bæjum»(!l). Hver skyldi ætla, að sá maður, er þannig
ritar væri skipaður lögreglustjóri í fjárkláðamálinu á öllu íslandi og
laudsritari að auk?
Fáum Borgfirðingum mun blandast hugur um, í hvaða tilgangi
Jón hafi ritað grein þessa. Tilgangurinn virðist eigi geta verið
annar en sá að koma því til leiðar að settur verði vörður við Hvítá
að sumri og þannig spilla því gjörsamlega að Borgfirðingar fái
skaðabætur pær hjá Norðan- og Vestanmönnum, er þeir hafa heit-
yrðí fyrir og nú jafnvel örugga von um að fá fyrir fjárskurðinn í
fyrravetur; því með því að viðhalda kláðagruninum liér í sýslunni
fram á vor eða sumar hugsar hann sér muni takast það. Eptir
því sem eg hef fregnir um frá áreiðanlegum mönnum nyrðra og
vestra er þetta eigi fyrsta stig lögreglustjórans til að spilla* því að
Borgfirðingar fái þessar skaðabætur; en eg hef það traust að hann
nái ekki tilgangi sínum með þessari Og þvílíkum greinum. Eg
kann ritstjóra þjóðólfs í mínu og eg þori að fullyrða allra Borgfirð-
inga nafni miklar þakkir fyrir grein hans í 12. blaði þjóðolfs þ. á.
bls. 46 með yfirskript: «Fjárkláðinn», því hún er auðsjáanlega
rituð af ást á sannleikanum en ekVi lýginni. Eg þori óhræddur að
taka undir með honum, að maurakláði hefir hvergi fundist í Borg-
arfirði á þessum vetri, og hans hefir, meira að segja, ekki orðið
þar vart siðan í fyrra að skorið var fyrir hann á þorranum, og er
tneð því fullnægt skilyrðum þeim, er Borgfirðingum voru sett til að
fá skaðabæturnar.
Eg vona að þér takið línur þessar, herra ritstjóri, sem fyrst í
blað yðar og treysti betur mannúð yðar en ritstjóra ísafoldar að
taka þær óbreyttar og álíta þær eig’i «gagnslaust kláðaþras».
Stafholtsey 31. marz 1877.
Páll Blöndal.
FRÉTTIR.
Sunnanpóslur kom hingað þann 16. þ. m. cptir langa og
stranga ferð, sagði hann ót'ærð og ótíð hæði fyrir vestan og sunn-
art, umhleypingasama og óstöðuga veðráttu, gæftalítið syðra, euda
litinn afla nema um tíma í Garðssjó. Á heyskorti er farið að
brydda þar syðra á surnutn stöðum.
Tóstskipið kom til Reykjavíkur 21. f. m. eptir harða útivist.
Sagði það stirða tíð , atvinnuleysi víða og gjaldþrot alltíð , og er
bæði matvara, kaffi og sikur og fl lieldur að hækka í verði.
Á ríkisþingi Dana stendur þingdeilan sem hæst, og hafa bænda-
vinir höl'ðað mál gegn nokkrum af fyrri ráðgjöfum fyrir illa með-
ferð á ríkisfé Nú er rofinn sáttafundur stórveldanna í Miklagarði
gekk ekki saman sættin, og standa nú Rússar og Tyrkir víghúnir
hvor um sig á landamærum með óvígan her, og er ekki annað
sýnna en þar muni bráðum skríða til skara. Hin stórveldin láta
sem þau muni sitja hjá að sinni. þó hafa Englendingar mikinn
herflota þar syðra, en ekki láta blöð þeirra líklega um að þeir muni
veita Tyrkjum.
Bandaríkin hafa nú lokið forsetakosningu og hafa kjörfundir
verið heldur róstusamir. Sá er kosningu hlaut heitir Hayes, er
hann talinn nýtur maður í flokki þjóðvaldsmanna.
—- Um p áskaleytið gengu hér stórhríðar og var hin mesta
snjókoma svo víðast varð jarðlaust, en rétt fyrir sumardaginn
fyrsta gjörði bezlu hláku og hlýindi er ennþá haldast. — Fiski-
afli er hér á firðinum svo mikill að fádæmum sætir, og það af full-
orðnum þorski. — íslaust er nú hér innfjarðar.
Auglýsingar.
— Föstudag þann 11. maí þ á. og næsta dag veríiur at) Möðru-
felli í Hrafnagiishrepp haldih opinbeit uppboð lil ab selja 8 kýr og
kvígur, 10 hross, d : 300 saufcfjár og ýmislega bdshluti. Skilmálar
fyiir uppbofcinu, sem byrjar kl. 11 f. m., verfca auglýstir vifc upp-
bofcifc. Skrifstofu Eyjafjarfcarsýslu 9. apríl 1877,
S. Thorarensen.
— Á næstiifcnu bausti fundust hér á bæjarhiafcinu 4 krónur í silfri,
sá sem heör týnt þessum skildingum og getur lýst þeim rétt, getur
vitjafc þeirra til undirskrifafcs.
Sjávarborg 1. marz 1877,
P, Sigurfcsson.
*) þafc er oss kuunugt, afc herra Jón Júusson hefir lagt fastlega fram mefc því,
vifc sýslnnefndina hiir, afc Eyfirfcingar bættu Borgflrfcingum saufcaskurfciun tiltðlnlega.
Ritst.
Eigandi og ábyrgðarmaður: Skaptí tftlsepsson, caud. phil.
Akuteyii 1«77. Frenlari: B, M. Strphánason.