Fréttablaðið - 23.05.2001, Blaðsíða 4

4
FRÉTTABLAÐIÐ
23. maí2001 MIÐVIKUDACUR
SVONA ERUM VIÐ
HVENÆR FÖRUM
VIÐ A EFTIRLAUN?
Meðallífeyristökualdur I
OECD ríkjum, árið
1995. Áætluð meðal-
starfslok.
I &
KARLAR KONUR
isiand 69,5 66,0
Japan 66,5 63,7
Sviss 64,6 60,6
Noregur 63,8 62,0
Bandaríkin 63,6 61,6
Svíþjóð 63,3 62,1
Bretland 62,7 59,7
HEIMILD: STEFÁN ÓLAFSSON, ISLENSKA LEIÐIN, 1999
Talíbanastjórnin í Afganistan:
Hindúar verði merktir
KflBÚL. ap. „Trúarlegir minnihluta-
hópar sem dvelja í íslömsku ríki
verða að vera merktir," segir Mo-
hammed Wali, trúarráðherra Talí-
banastjórnarinnar. Segir hann
nauðsynlegt að hindúar, sem skipta
þúsundum í Afganistan, beri merk-
ingu utan klæða til þess að auðveld-
ara verði að greina þá frá múslim-
um. Ekki hefur verið ákveðið end-
anlega hvernig merkingarnar verða
en búist er við því að reglurnar taki
gildi fljótlega. Einnig verður kon-
um sem eru hindúatrúar gert að
hylja andlit sín líkt og múslimakon-
um, að sögn Wali.
„Nýju reglurnar munu gera okk-
ur að skotspónum og niðurlægja
stöðu okkar í samfélaginu," segir
Anar, afganskur hindúi sem líst illa
á að þurfa að bera merkingu.
Ákvörðun Talíbanastjórnarinnar
hefur valdið almennri hneykslun í
Indlandi þar sem hindúar eru í
miklum meirihluta. „Þetta sýnir
enn fram á hina gamaldags og
óverjandi hugmyndafræði sem
Talíbanar vilja byggja stjórn sína
á,“ var haft eftir talsmanni ind-
verska utanríkisráðuneytisins.
Stjórn landsins hefur verið harð-
lega gagnrýnd af alþjóðasamfélag-
inu fyrir bókstafstrú sína, en í
skjóli hennar fremja þeir meðal
annars mannréttindabrot á konum í
landinu. ■
HINDÚAR HAFA ÁHYGGJUR AF
FRAMTÍÐ SINNI
Áform um að allir hindúar gangi
með merkingar munu ekki draga ur
gagnrýni alþjóðasamfélagsins á
Talíbanastjórnina i Afganistan.
STUTTAR
Sparisjóður vélstjóra og Slysa-
varnafélagið Landsbjörg hafa
undirritað samning, en samkvæmt
honum mun Sparisjóðurinn verða
einn af aðal styrktaraðilum Lands-
bjargar til ársins 2003. Sparisjóður
vélstjóra er 40 ára um þessar mundir
og mun af því tilefni styrkja Lands-
björgu um 3 milljónir á næstu þrem-
ur árum auk þátttöku í ýmsum verk-
efnum með félaginu á tímabilinu
—*—
Fræðsluráð Reykjavíkur sam-
þykkti einróma á síðasta fundi
sínum að mæla með því að Helgi
Grímsson verði ráðinn skólastjóri
Laugarnesskóla og Örn Halldórs-
son verði ráðinn skólastjóri Selás-
skóla.
RÁÐSTEFNAN SETT
Göran Persson, forsætisráðherra Svíþjóðar,
ávarpar gesti ráðstefnunnar
Undirritun alþjóðasamnings:
12 eiturefni
bönnuð
stokkhólmur. flp. Ráðstefna sem haldin
er í tengslum við undirritun alþjóðlegs
samnings um bann við notkun eitur-
efna hófst í Stokkhólmi í gær. Samn-
ingurinn, sem 122 ríki samþykktu sl.
desember, hefur bann við öllum eitur-
efnum að lokamarkmiði en tólf eitur-
efni eru í forgangsröð, þeirra á meðal
PCB, DDT og fleiri efni sem safnast
fyrir í náttúrunni, þ.á.m. fæðukeðjunni
og sannað hefur verið að hafa skaðleg
áhrif á menn og dýr. Spenna í sam-
skiptum Evrópu og Bandaríkjanna í
tengslum við umhverfismál þykir
skyggja nokkuð á ágæti samningsins.
Hún hefur aukist mjög síðan Georg W.
Bush tók við völdum. Kjell Larsson,
umhverfisráðherra Svíþjóðar, gagn-
rýndi t.d. harkalega afstöðu hennar til
losunar eiturefnaúrgangs en Bandarík-
in hafa ekki viljað draga úr honum með
lagasetningum. Fulltrúi Bandaríkja-
stjórnar á ráðstefnunni, Christie Whit-
man, yfirmaður umhverfisverndar-
skrifstofu Bandaríkjanna, snerist til
varnar fyrir umhverfisstefnu Banda-
ríkjanna í gær og sagði ýmislegt gott
vera í henni að finna. Undirritun samn-
ingsins er hins vegar nánast það eina
sem umhverfisverndarsamtök sjá já-
kvætt í henni. ■
Prófin þungbær
eftir kennaraverkfall
Nemendur segja að próf sín endurspegli ekki kennslu. Brottfall nemenda lítið meira en á venjulegu ári.
Ekkert hægt að gera segir rektor.
vorpróf. Á næstu dögum munu
menntskælingar víða um landið
komast að því hvort verkfall kenn-
ara á nýafstöðnum vetri hafi haft
áhrif á einkunnir þeirra. Nokkrir
nemendur við Menntaskólann við
Sund eru áhyggjufullir og segja að
próf hafi ekki endurspeglað hvað
kennt var; að ætlast hafi verið til af
nemendum að þeir væru vel að sér
í efni sem ekki hefði verið búið að
kenna.
„Við töluðum við
rektor skólans og
hann sagði að það
væri ekkert hægt að
gera, að kennt væri
eftir námsskrá sem
væri ófrávíkjanleg,“
sögðu þær Þóra
Bjarnadóttir, Krist-
björg Guðmunds-
dóttir og Jóhanna
Gísladóttir. Þessar
ungu konur stað-
hæfa að sökum
þessa hafi margir
nemendur ákveðið
að falla frá námi á
vordögum þar sem þeir hafi talið að
prófin myndu reynast þeim of
þungbær.
„Við komum ekki verst út úr
þessu sjálfar þar sem við vorum
þokkalega undir prófin búnar,“
sögðu dömurnar og bættu því við að
lítið hefði verið gert til þess að
vinna upp tapaða daga eftir að
verkfallið leystist.
Már Vilhjálmsson rektor við
Menntaskólann við Sund sagði að
nemendur við MS hefðu fengið sex
aukadaga í kennslu eftir verkfallið;
„Það er engin
spurning að
svona vetur
setur mikið
álag á nem-
endur. Þegar
að niðurstöð-
ur úr prófum
koma þá
verður fróð-
legt að sjá
það hvernig
til tókst."
—♦-—

að reynt hefði verið að vinna upp
eins og hægt var.
„Það [var] ekki dregið úr náms-
efninu en það er bundið í námsskrá
- bæði aðalnámsskrá og skólanáms-
skrá - hvað á að kenna," sagði Már.
Már sagói einnig að verið gæti að
eitthvað af því sem spurt væri um á
prófum hefði ekki verið tekið fyrir
í tímum, en þó að ef svo væri hefði
það námsefni verið hluti af náminu
og það væri skýrt á kennsluáætlun
nemenda.
„Það er engin spurning að svona
vetur setur mikið álag á nemendur.
Þegar að niðurstöður úr prófum
koma þá verður fróðlegt að sjá það
hvernig til tókst," sagði Már og
bætti því við að eitthvað væri um
það að nemendur féllu frá námi en
að það væri lítið meira en á venju-
legu ári.
„Ég skil vel að nemendur kvarti
en þó er ekkert sem hægt er að
gera. Það er ekki hægt að draga úr
því sem prófa á úr ... ef það væri
gert væru [próf]skírteini okkar
nemenda minna virði en annarra
LESIÐ DAG OG NÓTT
Dömurnar sögðu að þær óttuðust hvaða
áhríf verkfallið hefði á þær og samnem-
endur sína; að prófin sem þær hefðu tekið
hefðu mörg hver ekki endurspeglað
þá kennslu er fór fram á nýafstaðinni
skólaönn.
nemenda. Það er fylgifiskur kjaraá-
taka kennara að þeir sem eiga að
njóta þjónustunnar - nemendurnir -
fá skerta þjónustu," bætti Már við
að lokum.
omarr@frettabladid.is
Deila Bridgestone og Ford:
Nær aldarlangt
samstarf á enda
detroit. ap. Erfiöleikarnir hjá banda-
rísku fyrirtækjunum Ford Motor
Company og Bridgestone/Firesto-
ne virðast ekki vera liðnir hjá, því
nú hyggst Ford skipta um meira en
10 milljón dekk á Explorer-jeppum
sem þegar eru í umferð. í kjölfarið
hefur Hridgestone slitið 95 ára
samstarfi við bílaframleiðandann,
en það hófst í upphafi síðustu aldar
þegar Itenry Ford keypti Firestone
dekk á gamla T-módelið. Segja
talsmenn F’ord ástæóu endurkall-
ananna enn vera óvissu um öryggi
Firestone-dekkjanna. Dekkjafyrir-
tækið er ekki á sama máli.
Mörgum er enn í fersku minni
að á síðasta ári endurkallaði
Bridgestone 6,5 milljónir dekkja
og Ford varð að skipta um dekk á
þúsundum jeppa sem komnir voru
í hendur viðskiptavina. Hefur
Firestone-dekkjunum verið kennt
um umferðarslys sem kostaó hafi
allt að 174 mannslíf í Bandaríkjun-
um, en í flestum slysunum var um
að ræða Ford Explorer-jeppa. Til
að koma í veg fyrir frekari slys
hyggst Ford nú endurkalla marg-
falt fleiri bíla en á síðasta ári og
skipta um dekk á þeim, en talið er
aó kostnaður fyrirtæksins þá hafi
numið um hálfum milljarði dollara.
Töldu margir aö fyrirtækið myndi
láta það gott heita en nú bætir Ford
um betur. Bridgestone telur að
EKKI ÖRUGG ENN
Calli í Firestone dekkjum af tegundinni
„Wilderness AT" hefur verið kennt um fjöl-
da dauðaslysa á bandarískum vegum.
hluti af sökinni liggi hjá Ford. „Það
er erfitt að sætta sig viö að dekkin
séu gölluð... Við lítum á dekk og bíl
sem eina heild," sagði Shigeo
Watanabe, forstjóri Bridgestone. ■
Starfsgreinasambandið:
Stopp á löndun
færeyskra skipa
kjaradeila Halldór Björnsson
formaður StarfsgTeinasam-
bands íslands segir að stefnt
sé því að samúðarvinnustöðv-
un vegna verkfalls verkafólks
í Færeyjum komi til fram-
kvæmda í lok næstu viku.
Hann segir að það sé hins veg-
ar í valdi sérhvers aðildarfé-
lags að taka afstöðu til þess
hvað það gerir í þessum efnum
en stefnt sé því að þetta verði á
landsvísu. Þaó þýðir að ekki
verður landað úr færeyskum
skipum sem koma með afla
hingað til lands.
Forystumenn verkafólks
í Færeyjum fóru fram á það
HALLDÓR
BJÖRNSSON
FORMAÐUR
STARFSGREINA-
SAMBANDSINS
Á valdi sérhvers
aðildarfélags að
styðja við bakið á
færeysku verka-
fólki
fyrir skömmu að íslensk
verkalýðshreyfing styddi
það í sinni baráttu, en harð-
vítugt verkfall hefur staðið
yfir þar í landi um nokkurt
skeið. Síðan þá hafa nokkrir
færeyskir togarar landað
afla sínum á Austfjarðahöfn-
um og m.a. á meðan á verk-
falli sjómanna stóð. Fyrir
vikið fengu sum frystihús á
Austfjörðum afla til vinnsíu
á meðan önnur hús voru
stopp. Ákvörðun um samúð-
arverkfall verður að til-
kynna með viku fyrirvara til
ríkissáttasemjara og Sam-
taka atvinnulífsins. ■