Fréttablaðið - 02.04.2002, Blaðsíða 4

Fréttablaðið - 02.04.2002, Blaðsíða 4
4 FRÉTTABLAÐIÐ 2. apríl 2002 PRIÐJUPAGUR SVONA ERUM VIÐ FJÖLDI SÍÐDEGISBEKKJA f REYKVÍSKUM SKÓLUM Skólaárið 1987/88 urðu börn í 186 bekkj- um skólanna í Reykjavík að mæta eftir há- degi. Einsetnum skólum hefur fjölgað jafnt og þétt síðan þá. Fjórir skólar sem nú eru tvísetnir, Foldaskóli, Hólabrekkuskóli, Hlíðaskóli og Selásskóli, verða einsetnir á komandi skólaári. Fjöldi siðdegisbekkja .‘87. L86j FqrT E93 L9A L95 l/Sfi- L'97. /98. l'99 /OQ l-'Ol-l .175 154 131 111 101 77 70 48 36 25 63% aukning yfirdráttarlána: Heimili ofur- seld okurlánum fjármál íslensk heimili eru ofur- seld okurlánum. Þetta er mat Jó- hönnu Sigurðardóttur, þingmanns Samfylkingarinnar. „Eg tel skýr- ingu þessa meðal annars vera að tiltölulega auðvelt er að fá þessi lán. Ég held að þessum lánum sé otað að heimil- um,“ segir Jó- hanna sem bendir á að bankarnir taki síðan 20% vexti af lánunum, þannig að þeir fari ekki illa út úr þessum viðskipt- um. Jóhanna bendir á að yfirdráttar- lán heimila og fyr- irtækja hafi á tveimur árum aukist úr 80 millj- örðum í 130 milljarða í árslok 2001. Þetta er aukning um 63%. Hlutur heimilanna var í árslok 2001 59 milljarðar en 38 milljarð- ar fyrir tveimur árum. Þetta er aukning um 55%. Jóhann segir heimili lent í vítahring þar sem yfirdrátturinn er aukinn í sífellu til að láta enda ná saman og bankakerfið hali inn á því. „Ég er mjög hugsi yfir þessu. Þetta eru náttúrulega hryllilega miklir vextir. Bankarnir græddu 25 milljarða í vaxtatekjur um- fram gjöld á síðasta ári,“ sagði Jó- hanna í samtali við Fréttablaðið. ■ JÓHANNA SIG- URÐARDÓTTIR Fólki er gert auð- velt að fá yfirdrátt og bankarnir græða á öllu saman. Verðskipting á dilkakjöti: Tæpur helmingur rennur til bænda verðmynpun Tæpur helmingur af útsöluverði dilkakjöts rennur til sauðfjárbænda samkvæmt svari landbúnaðarráð- herra við fyrir- spurn Sigríðar æ Jóhannesdóttur, § þingmanns Sam- J fylkingar. Bændasam- j 1 tök íslands leit- uðu eftir upplýs- ingum fyrir land- búnaðarráðu- neytið um hvern- ig söluverðið skiptist á milli þeirra sem koma að framleiðslu, vinnslu og sölu kindakjöts. Þær upplýsingar fengust hjá sláturleyf- ishöfum að bændur fengju 285 krónur fyrir hvert kíló dilkakjöts. Smásalar greiða sláturleyfishöfum svo 429 til 488 krónur fyrir kílóið. Standa þá 144 til 203 krónur eftir hjá sláturleyfishöfum eftir að búið er að greiða bændum. Bæði verðin eru án virðisaukaskatts. Samkvæmt upplýsingum Hag- stofu íslands um dilkakjöt var verðið á dilkakjöti í heilum skrokk- um út úr búð 610 krónur í síðasta mánuði. ■ KINDUR Tæpur helmingur af söluverði dilkakjöts rennur tíl bænda. Allt að þriðjungur til sláturleyfishafa. Ný málaferli gegn tóbaksrisunum: Blekkingar um „léttar" sígarettur heilsa Fjöldamálsókn er nú komin vel á veg í Bandaríkjunum gegn tóbaksrisunum Philip Morris, R.J. Reynolds og Brown & Williamson. Stefnendur halda því fram að þeir hafi verið blekktir til að trúa því að sígarettur markaðssettar sem „light“ eða „low tar“ séu heilsu- samlegri en venjulegar sígarett- ur. Lögmaður þeirra mun vísa í rannsóknir þar sem hið gagn- stæða kemur fram og krefjast milljarða dollara í skaðabætur. Það eykur vonirnar að undirrétt- ur í Oregon-fylki dæmdi í liðinni viku Philip Morris til að greiða fjölskyldu konu sem lést úr lungnakrabbameini 150 milljónir AÐALSTEFNANDINN John Hines frá Flórída skipti yfir I léttar sígarettur árið 1980. dollara í hliðstæðu máli. Tóbaksframleiðendur nota að jafnaði orðið „light“ fyrir sígar- ettur sem innihalda minna en 15 grömm af tjöru. Minni tjara gerir það að verkum að erfiðara er fyr- ir reykingamenn að ná til sín nikótíni. Rannsóknir á vegum bandarísku krabbameinsstofnun- arinnar hafa leitt í ljós að tíðni lungnakrabbameins hefur aukist samhliða aukningu hlutfalls léttra sígaretta á síðustu 40 árum. Stofnunin telur eina skýringu vera að fólk reyki léttu sígarett- urnar af meiri áfergju en þær hefðbundnu til að ná til sín nikó- tíninu. ■ KISTA ELÍSABETAR BORIN TIL KAPELLU „Hún var að mörgu leyti orðin að stofnun í lifanda lífi," sagði Karl Bretaprins, sem fór mörgum fögrum orðum um ömmu sína í gær. Bretar syrgja drottn- ingarmóður sína „Hún var einfaldlega magnaðasta amma sem hægt er að eiga,“ sagði Karl Bretaprins. Elísabet drottningarmóðir lést laugardaginn fyrir páska, 101 árs gömul. london. ap Karl Bretaprins flutti í gær sjónvarpsávarp þar sem hann minntist ömmu sinnar, Elísabetar drottningarmóður, sem lést á laug- ardaginn. Elísabet var orðin 101 árs gömul þegar hún andaðist á heimili sínu. Karl sagði ömmu sína hafa þjónað Bretlandi með glæsibrag í nærri áttatíu ár. Hún hefði jafn- framt auðgað líf fjölmargra manna með nærveru sinni. „Einhvern veginn hélt ég að dauði hennar kæmi aldrei. Hún virtist svo dásamlega óstöðvanleg, og allt frá bernsku dáðist ég að henni,“ sagði Karl. „Hún var ein- faldlega magnaðasta amma sem hægt er að eiga.“ Einungis sjö vikur eru frá því Elísabet missti dóttur sína, Mar- gréti, sem var orðin 71 árs þegar hún lést eftir löng og erfið veik- indi. í gær kom nánasta fjölskylda Elísabetar saman til að minnast hennar í einrúmi í lítilli kapellu við Windsorkastala. þar sem líkkista hennar liggur. Á föstudaginn verð- ur kistan flutt til húsakynna breska þjóðþingsins. Þar á hún að liggja yfir helgina svo almenning- ur fái tækifæri til að kveðja Elísa- betu. Jarðarförin fer svo fram þriðjudaginn 9. apríl. Elísabet verður þá lögð til hinstu hvílu við hlið eiginmanns síns, Georgs VI. konungs, sem lést fyrir hálfri öld. Elísabet ávann sér óskipta virð- ingu og vinsældir meðal Breta strax í seinni heimsstyrjöldinni, þegar hún var drottning á styrjald- artímum. Vinsældir hennar entust allt til hinsta dag. Jafnvel þegar vinsældir konungsfjölskyldunnar voru í lágmarki vegna skilnaðar- mála og ýmissa hneykslismála á síðustu áratugum, þá hélt Elísabet drottningarmóðir ávallt sessi sín- um meðal þjóðarinnar. Opinberlega hófst sorgartíma- bil Breta á sunnudaginn þegar hleypt var af 41 skoti úr fallbyss- um á þrettán stöðum í Bretlandi og á nýlendu Breta á Gíbraltar. Sext- án minningarbækur liggja frammi í St. James-höll í London. Nokkur þúsund manns höfðu í gær lagt leið sína þangað til að rita nafn sitt í bækurnar. Fánar hafa víða verið dregnir í hálfa stöng í Bretlandi og við sendiráð Bretlands erlendis. Þá hafa fjölmargir íþróttaviðburðir í Bretlandi verið stöðvaðir til þess að minnast Elísabetar með einnar mínútu þögn. ■ Ríkissaksóknari: Enginn með mál Ama Johnsen lögreglumál Enn hefur enginn starfsmaður hjá embætti Ríkissak- sóknara verið settur til þess að leiða skoðun embættisins á máli Árna Johnsen. Þetta fékkst upplýst hjá Ríkissaksóknara fyrir páska. Fulltrúar Ríkislögreglustjóra afhentu Ríkissaksóknara rann- sóknargögn sín í máli Árna John- sen föstudaginn 8. mars sl., þrem- ur dögum eftir að rannsókn Ríkis- lögreglustjóra lauk. Málsskjöl eru á annað þúsund talsins. Eins og fram hefur komið segir Ríkislögreglustjóri að tólf menn hafi stöðu sakbornings í tengslum við mál alþingismannsins fyrrver- andi. ■ Svefninn er ekki alltaf saklaus: Kynferðisleg áreitni í svefni VÍSINPI Vísindamenn við Stand- ford-háskóla í Kaliforníu hafa birt grein um sjaldgæfar svefntrufl- anir. Þær lýsa sér í því að sofandi einstaklingar hafa í frammi kyn- ferðislega tilburði sem geta vald- ið bæði þeim sjálfum, bólfélaga þeirra og jafnvel fólki í næstu herbergjum verulegum óþægind- um. Vísindamennirnir skipta þess- ari svefnhegðun í þrjá flokka eft- ir því hversu alvarleg óþægindin eru. í fyrsta hópnum er fólk sem stynur hátt í svefni. Dæmi er nefnt um konu sem heldur vöku fyrir börnum sínum og eigin- manni með ópum sínum. Aðrir stunda sjálfsfróun í svefni af þvílíkum ofsa að þeir valda sjálfum sér iðulega skaða. í þriðja flokkinn fellur svo fólk, sem leitar í svefni á bólfé- laga sinn með nauðgunartilburð- um, báðum yfirleitt til mikilla óþæginda. Fólk þjáist oft af þessum óvenjulegu svefntruflunum árum saman áður en það leitar sér læknis. Vísindamennirnir í Stanford segja hins vegar auðvelt að lækna þetta með sams konar meðferð og beitt er á fólk sem gengur í svefni. ■ INNLENT Laun unglinga í Vinnuskóla Reykjavíkur munu hækka um 3% í sumar miðað við árið í fyrra. Borgarráð samþykkti þetta í síðustu viku. Unglingar úr 8. bekk munu fá 249 krónur á tím- ann. Unglingar úr 9. bekk munu fá 281 krónu á tímann og ungling- ar úr 10. bekk munu fá 373 krón- ur. Bæjarstjórn Hveragerðisbæj- ar ætlar að kalla eftir skýr- ingum frá Fasteignamati Ríkisins um það misræmi sem bæjar- stjórnin telur vera á lóðamati í bæjarfélaginu - jafnvel á aðliggj- andi íbúðalóðum. Kennarasamband Islands: Nýjar siðareglur í 13 liðum skólar Á þingi Kennarasambands Islands fyrir skömmu voru sam- þykktar siðareglur í 13 liðum. Þær eru settar til að efla fag- mennsku kennara, styrkja fagvit- und þeirra og vera þeim til leið- beiningar í starfi. Þá er áformað að koma á fót sérstakri siðanefnd kennara. Tillögur um nefndina og starfssvið hennar verða lagðar fyrir næsta þing sambandsins sem haldið verður eftir þrjú ár. Þessar nýju siðareglur voru í und- irbúningi í áratug. Þótt siðaregl- urnar hefðu verið samþykktar af yfirgnæfandi meirihluta þingfull- trúa eru þeir kennarar til sem halda því fram að slíkar reglur séu óþarfar í ljósi laga um rétt- indi og skyldur opinberra starfs- manna. Hjördís Þorgeirsdóttir, fráfar- andi formaður skólamálaráðs Kennarasambands íslands, segir að siðareglurnar lúti einkum að samskiptum kennara og nemenda. Þar segir m.a. að kennurum beri að virða réttindi nemenda og hafa hagsmuni þeirra að leiðarljósi, gæta trúnaðar við nemendur og AUSTURBÆJARSKÓLI Trúnaður við nemendur, hagsmuni þeirra og réttindi skipa stóran sess í siðareglum Ker arasambandsins. gæta þagmælsku um einkamál nemenda og forráðamanna þeirra sem þeir fá vitneskju um í starfi. Kennarar eiga jafnframt að hafa jafnrétti allra nemenda að leiðar- ljósi, efla sjálfsímynd þeirra og virða ákvörðunarrétt forráða- manna ósjálfráða nemenda svo nokkuð sé nefnt. Þá lúta nokkrar siðareglurnar að samskiptum kennara, faglegum vinnubrögðum og hagsmunum stéttarinnar. Stefnt er að því að endurskoða þessar siðareglur reglulega. ■

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.