Fjallkonan


Fjallkonan - 01.10.1898, Blaðsíða 1

Fjallkonan - 01.10.1898, Blaðsíða 1
/ Kemr út um miSJa viku. Árg. 3 kr. (erlendis 4 kr.) Anglýsingar ódýrar. FJALLKONAN. Gjalddagi 15. Júlí. Upp- sögn skrifleg fyrir 1. okt Áfgr.: Þingholtsstræti 18 XV, 38. Reykjavtk, 1. október. 1898. Telegrafs-máiið. í síðasta blaði Fjallk. atóð gfrein um telegrafinn, „ritsímaim“, sem höf. kaiíar. FjaSlk. lofaði þessum höf. að hafa það nafu; það er hvorki betra né verra enn ýms önnur nöfn og ónöfn, sem telegrafinn hefir verið kailaður á íslenzku, svo sem rafsegulþráður, hraðfréttaþráður, máiþráður (Arnlj. Ólafsson), frétta- fleygir, fréttaþráður, ritþráður o. s. frv. Ég veit ann- »rs ekki að hverju leyti „ritsími" er betra orð enn „ritþráður“, því „sími“ og „þráður“ er sama. Bezt hygg ég að taka upp utienda orðið „telegraf“, eins og allar aðrar þjóðir hafa gert, og eins „telefón“, og svo mundu forfeður vorir líka hafa gert á gull- öid íslenzkunnar (sbr. ,,symfón“). Eu þeúa teiegrafs-mái ætíi að vera eitthvað annað enn deila um nafnið tómt. Það virðist þó, því rniðr, vera orðið æði hégóma-blandið. Af öilum þeim tiliögnm, sem komið hafa fram i þessu máii, er tiliaga N. N. i síðasta blaði Fjallk. myndariegust og skynsamiegust, og mun verða rætt um hana síðar í þessu biaði. Ea það sem staðið hefir í austfirzku blöðunum um þetta œái hefir frá upphafi verið mjög rangfært og sumt staðlaus þvættingur. Um sama leyti sem Suenson forrnaður telegraf- félagsins norræna skýrir frá því á ársfundi teiegraf- félagsins, að mjög óvíst sé; að telegraf verði fyrst um sinn lagður til íslands, af því féð til þess vanti — fullyrða austfirzku blöðin, að ekkert sé því til fyrirstöðu., &ð þráðurinn verði lagður, ef hann að eins verði lsgðr tii Austfjarða. Séra Björn Þoriákssou heldur fyririestur í Nor- egi um telegraf-málíð; þá er svo að skiija, sem teie- grafinn eigi að iiggja frá Noregi, og segir prestur- inn, að vegariengdin sé að eins 60 mílur(l). Þá keæur Hanson til sögunnar. „Bjarki“ hefir það eftir honum, að E ;glendiugar hafi lofað 54 þús. króna á ári til teiegraísins. Þetta er ekki satt, því eins og kuiinugt er, setti enska stjórnin þvert nei fyrir, að leggja fé til þeasa fyrirtækis. Hér ætti þá að vera &ð ræða um fjár- framlög einstakra manna, eða félaga, en engin yiss von er um það enn sem komið er. Blöðin hafa verið að deila aftur og fram um iendingarstað teiegr&fsins. Þingið setti engin skil- yrði fyrir fjárveitingunni ti! telegrafsios, ákvað ekki einu sinni, &ð hanu ætti að liggja til Reykjavíkur. En stjórnin mun hafa sett það sem skiiyrði, enn þá var þeirri ákvörðun &ð sögn smeygt inn af fjárlaga- nefud ríkisþingsins, að leggja skyldi jafnframt iaud- þráð fyrir 150 þús. krónur, og varð þessi ákvörðun einroitt tii þess að hisdra allan framgang máisins að sinni. Enska félagið, sem ætlaði að leggja telegrafinn hingað og upp'uaflega kom þessu máii í hreyfingu, ráðgerði að leggja þráðina kringum alt landid. Tilboð þess var því álitlegra enn tilboð norræna telegraf-félagsins. En Danir vildu ekki að Englendingar legðu telegrafinn, og því fór félagið „Store Nordiske11 af stað. Hefir þó svo lítið kveðið að framkvæmdum þess, síðan það tók máiið að sér, að helzt lítur út fyrir, sem afskifti þess af því sé að eins ger til málamynda. För Hansens hér um land mun vera ger félag- inu að kostnaðarlausu, eða því nær; hann mun hafa boðið félaginu það starf fyrir lítið, eða ekkert. Yerð- ur þvi ekki ráðið af því, að félaginu sé neinn áhugi á málinu. Litlar fregair berast líka af ransóknum herskipsins „Díana“ í þarfir telegraf-lagning&rinnar. Það er haft eftir Hanson, að Hoim, yfirforing- inn á „Díönu“, hafi sagt, að sér litist bezt á Seyðis- fjörð sem landtökustað. En aðrir hafa það eftir Holm, að honum lítist bezt á að íeggja þráðinn á land nálægt Þorlákshöfn. Hanson fuliyrðir, að sjávarbotninn sé miklu verri fyrri Suðurlandi enn Austurlandi, en færir eng- ar sannauir fyrir þvi. Hefir hann rannsakað það? Bilunarhættan á að vera svo miklu meiri, ef tele- grafimi er lagður á iand á Suðurlandi. — Þetta hefir ekki heyrst fyrri, og væri æskilegt að heyra um það álit þeirra m&nna, sem þekkingu hafa á því. Loks segir Hanson, að botninn sé ágætr eystra, og að ekki þurfi menn að óttast að hafís verði „símanura" þar að grandi. En geti hafís annars orðið telegraf í sjó að grandi, sem kunnugir menn munu alls ekki efast um, þá er óskiljaniegt, hvers vegua ísinn á ekki að geta gert neitt slíkt tjón á Seyðisfirði, þar sem hafísrek er þó mjög títt og tíð- ara enn á syðri Austfjörðunum. Auðvitað er Reyð- arfjörðr mikiu betri lendingarstaður fyrir telegraf, og mikiu hægra að leggja hanu þ&ðan upp í Hérað, heldr enn af Seyðisfirði. Enda á Reyðarfjörður (eða Eskifjörður) að sjálfsögðu að verða aðalverzluuar- staðar Austnrl&nds, þegar fram iíða stundir. Það sem Seyðisfirði hsfir verið taiið til gildis, sem lendingarstað telegrafsins, ronn ekki vera á seinn viti eða þekkingu bygt, heldr vera eingönga sprottið af iævíslegum uadirróðri og hreppapóiitík. Telegrafinn á að. sjálfsögðu að leggja í land á suðrströnd landsins vestaaverðri, og þar hefir honum áður verið ætlaður lendingarstaður. Seyðisfjörður er með öllu óhæfur sem iendingarstaður, bæði vegna h&físs, sem eflaust er hættulegur fyrir sjávartelegraf, og vegna þess að Seyðisfjörður er afskektur og yfir- leitt mjög óhentug samgöngamiðstöð. Bráöapestin. Ivar Nielsen. dýralæknir í Björgvin, reyndi einsa fyrstur bólu^etningu á fé við br&ðapest. Sama árið skýrði Fjallkonan frá tilraunum hans fyrst alka ís-

x

Fjallkonan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fjallkonan
https://timarit.is/publication/122

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.