Fjallkonan - 25.10.1898, Blaðsíða 3
25. okt. 1898.
FJALLKONAN.
167
Bezt er að kenns piltum og stúikum að synda
9—10 ára. Á þeim aldri er hægast að læra þesaa
list, og á þeim aldri er líkaminn móttækilogri íyrir
heilsubætur þær sem aundinu fylgja; beinin eru
mjúkari og vöðvarnir teygjumeiri. Sá sem ofttemur
sér aund og baðanir á unga aldri, mun naumaat
verða brjóstveikur. Þeir unglingar sem temja sér
grúf'usund, fá vel hveift brjóst og þeir bera sig vel;
þetta er einkenni á góðum suadmönnum. Bæði brjóst-
vöðvarnir og handleggja- og axiavöðvarnir o. fl. vöðvar
styrkjast og þroekast við sundiðkanir, og þeir sem
þannig fá hvelft brjóst fá siður lungnaveiki.
Engia líkamsíþrótt heflr svo jöfn áhrif á allan
Iíkamann sem sundið; hoílusta þess er bæði að þakka
áhrifum kalda vatnsins á taugarnar og hæfilegu
starfi vöðvanna.
Látið því unglingana læra suad!
Fornleifafélagið. Það heit ársfund sinn 18.
þ. m., og var hann heldur fásóttur að vaada. Þeir
eru svo fáir, sem láta sér nokkuð hugað um þetta
féiag nú orðið. Það var helzt fjör í því fyrstu áriu
meðan nýja brumið var á; þá vóru og meiri skemt-
anir í félaginu og þyrfti að taka þær upp aftnr og
meiri; með öðru móti er naumast unt að fá menn
til að halda félagsskap og sækja mannfundi.
Forseti, séra Eiríkur Briem, lagði fram reikn-
inga félagsins umliðið ár. Átti það í sjóði við árs-
iok tæpar 1400 kr. Árbók félagsins er nú að kalla
fullbúin, og fylgir henni, í sérstöku riti, ísienzk þýð-
ing á ritgerð kapt. D. Bruuns um rannsóknir haus
á eyðisveitum og eyðibýlum í ýmsum upphéruðum
iand8Íns. Forseti skýrði frá raunsóknum Brynjólfs
Jónssonar, sem hefir unnið fyrir félagið þetta ár eins
og að uudanförnu. Hana hafði í sumar fengist við
ransóknir í Barðastrandarsýslu, einkum samkvæmt
Gull Þórissögu. Gróf hann ásamt kapt. D. Bruun í
forumannadysjar í Eaykhólasveit, en þar fanst fátt
af fornum menjum og hafði verið grafið í þær áður,
enn auðséð var, að þær vóru frá heiðni. — Forseti
minti á það, að það væri áríðandi, að ranusaka sem
fyrst leifar af fornum mannvirkjum, svo sem bygg-
ingum, því alt slíkt hjrfi óðum, einkura vegna þess,
að menn væru nú alment farnir að stunda jarðabæt-
ur miklu meira enn áður, og umrótuðu þannig víða
jarðveginum. — Hann talaði og um hver nauðsyn
bæri tii að reynt væri að auka tekjur félagsins, svo
sem með fjölgun félagsmanna, því að félagið skortir
meinlega fé til að gera gagnvænlegar og samstæði-
legar ransóknir.
Bólusetning við bráðapest hefir mistekist mjög
hjá dýraiækninura nú, og er þvi um kent, að bólu-
efnið sé of megnt, svo að féð þoli þ.sð ekki. Mest
hefir að tiítölu drepist af dilkum.
Póstskipið „Laura“ kom &ð vestan í gær. Með
henni vóru íúmir 20 farþegar.
Áminningarræðu hélt séra Jón Helgason síð&stl.
sunnudag tií safnaðarins út af andvaraleysi fólksins
og því, að það iéti ginnast af ræðum faískennenda,
og mun hann þar hafa átt við adventistann, sálu-
hjáiparherinn og kaþólsku prestana.
Illa sótt kirkja. Tvo sunnudaga í sumar var
talið kirkjufólkið í Reykjavikur dómkirkju, og var
það 50—60 manns, flest kvenfólk. Hvorn þenna
sunnudag íoru í „reiðtúra“ úr bænum um eðá yfir
200 manas.
Davíð 0stlund, adventista trúboðinn, kom hingað í sumar
alkominn frá Noregi með konn og börn. Hann hefir iðulega hald-
ið hér ræður og fyrirlestra fyrir almenningi. 1 vor gaf hann
út bðk eftir E. G. Whito : „Vegurinn ti! Krists“, sem guðfræð-
ingar vorir segja að sé hreinn og ómengaður kristindómur, enn
fremur rit eftir J. White : „Endurkoma Jesú Krists", og nú fyr-
ir skömmu rit, sem heitir „Hvíldardagur drottins og helgihald
hans fyr og nú“, og heldur hann j>ar fram helgi laugardagsins
í stað sunnudagsins. „Verði ljós“ andmælti þessu riti, og hélt
þá hr. Östlund fyrirlestur til að hrinda ummælmn „V.-Liðssins“.
Þessi fyrirlestur kemur í N. Ö. í heilu líki. Guðfræðingum vor-
um veitir líklega erfitt að deila við adventistann um sunnudags-
helgina á grundvelli bibliunnar, þvi hann stendur þar fult svo
vel að vígi. Annars mun nú sumum sýnast þetta atriði eigi
mjög þýðingarmikið, og að menn megi, eins og karlinn komst
að orði, „hafa dagaskifti við drottinn sinn".
Sagt er að adventistinn hafi þegar fengið nokkra fylgjend-
ur hér í bænum, sem halda helgan laugardaginn og sitja þá
við biblíuiestur, en vinna baki brotnu hvern sunnudag.
Ariiarfiröi í okt. Helztu fréttir héðan að vestan: Land-
búnaður. Tún í meðallagi sprottin, og nýting á töðu viðunan-
leg. Engjar sýnu iakari, og nýting á útheyjum hin ailra versta
svo horfir líklega til óvenjulegra fóðurvandræða fyrir bross og
búpening bænda. Slæmar haustfjárheimtur, og fé óvenjulega
rýrt undan sumrinu (því nær mörkust). Að jarðabótnra hefir
verið unnið með minsta móti í ár, sömuieiðis að húeabyggingum,
og getur það vorið vottur hvorttveggja bæði efnalegrar aftur-
farar og vaxaudi deyfðar í landbúuaðiuum. Sjávarútvegur:
Framúrskarandi ógæftir fyrir opaa báta, og fátt um fisk, þá
sjaldan gefið hefir, og gersamlega síldar laust, að heita má. AI-
menningur fengið alla óverulegan reyting af steinbít, smáfiski
og ísu. Á öðrum íiskifeng eða afla (heilagfiski, skötu, hákarli
o. s. frv.) ekki orð gerandi. Hins vegar hafa flestir þilju-
bátarnir aflað nálega i meðallagi, og sumir jafnvel enn betur
(má ske með færra móti að tölunni, eu þeim mun vsrani fisk).
— Verzlun: AUar íslenzkar afurðir til iands og sjávar í óvenja-
lega lágu verði (t. d. kjötverð við Bíldudalsverzlun 12—16 a.
pundið eftir gæðum og 26, 34 og 44 kr. fyrir skpd. af isu,
smáfisk og stórfiski). Hins vegar er útlendi varningurinn, eink-
um nauðsynjavara, i af'arháu verði. Ekkert lánað út úr verzl-
uninni, en gengið fast eftir skuldum. Nokkrir helztu menn í
Arcarfirði keyptu í félagi nokkuð af vörum sunnan úr Kvík,
og mun það hafa dropið þeim drýgst, það sein það náði, enda
urðu flestar þær vörur þeim með álögðum kostnaði öllu ódýrari
en almennt peningaverð var á þeim 1 Rvík, og sumt að mun ó-
dýrara. — Framkvœmdir og mannvirki: P. J. Thorsteinsson
& Co. á Bíidudal koyptí síðast liðinn vetur lítinn fiskigufubát
(að sögn fyrir kr. 35,000); hefir Thorsteinsson haldið honum út
með miklum tilkostnaði, en borið líklega minna úr býtum. Bát-
urinn heitir „Huggur“, og var hann um miðjan þenna mánuð
búinn að afla alls rúml. hálft annað hundrað þúaund að tölunni,
sem megnið er misjafnleg isa og , smáfkkur. Það er því miðnr
líkl. vanséð, hvorí Thorsteinsson getur haldið honum út mikið
lengur, ef áframháldið blæ3 ekki byrlegar en það sem af er. —
Pétur Björnsson, eigandi og akipítjóri þiljnbátsins „Snygg“, er
nú langt kominn með mannvirki það, sem hann nokkur undan-
farin hauBt hefir unnið að af miklu kappi og með stórum fjár-
tiikostnaðí. Það er eiuskonar öldubrjótur eða grjótnes, sem
hann hefir hlaðið út í sjó, svo langt sem fyrstu landboðar taka
sig upp, en báðumegin nessius er hrein leið og næstum óhult
landtaka opnum bátum á hverju sem gengur. Einkum er