Heimskringla - 14.10.1909, Blaðsíða 3

HRIMSKRINOKA
\VIMNU>I'UI, 14i OIvT, Iflflfl: «1». «
. .*»
•••9
ROðLIN HOTEL
115 Adelaide St. Winnipeg
Bezta |1.50 á-dag hús í Veetur-
Canada. Keyrsla ÓKeypis milli
vagnstöðva oe hússins á nóttu og
degi. Aóhlynninig hinsbezra. Við-
skifti ísleudinga óskast. Wiliiam
Ave strætiskarid far hjá húsinm
O. ROY, eigaridi.

Gimli Hótel
G. E. SÓLMUNDSSON
eigandi
Óskar viðskifta íslendinga sem
lieimsækja Gimli-bæ. — Þar er
beini beztur f mat og drykkjar-
föngum, og aðbúð gesta svo góð
sem frekast er hægt að gera hana.
Hótelið er við vagnstöðina.
Histið að Gimli-Hótel.
JIMMY’S HOTEL
BEZTU VÍN OG VINDLAR.
VÍNVEITARI T.H.FRASER,
ÍSLENDINGUR. : : : : :
Jcimcs Thorpc, Eigandi
A. S. TORBERT' S
RAKARASTOFA
Er 1 Jimmy’s Hótel. Hestu verk, ágæt
verkfæri; Kakstur I5c en 'IIArskuröur
25c. — óskar viöskifta íslendinga. —
MARKET HOTEL
146 PRINCESS ST. ‘Sg,™.
P. O'CONNELL, elgandl, WINNIREG
Beztu tegundir af vfnföngum og vind
um, aðhiynning góð húsið enduibætt
Woodbine Hotel
Stæista Billiard Hall i Norövesturlandino
Tlu Pool-borö,—Alskonar vfnog viudlar
Lennon A Hebb,
Eigendur.
5'Doiniiii«ii liiiiik
NOTRE DAMEAve. RKANCII Cor.NenaSt
VP:R GEFUM hiÉRSTAK
AN GAUM AÐ SPARI-
SJÓÐS-DEILDINNI. —
VEXTIR'BOROADIR 4F INNLÓGUM.
MÖFUÐSTOLL - - - $3,983,392.38
SFAKISJÓÐUK - - $5 ,300,000.00
H. A. BRIQHT. MANAQKR.
Giftingaleyfisbréf
selur: Kr. Ásg. Benediktsson
540 Simcoe st. Winnipeg.
Arena Rink
tlodir nýrri stjórn
Opinn fyrir Hjól-
skauta skemtun
Hornaflokkur á kveldin.
Hin upphaflega iög-
bundna stefna
kirkjufélagsins.
Nú er miki ð talaö og ritað um
hina upphaflegu lögbundnu stefnu
kirkjutéiagsins. Á því standa nú
höfuöprestar þess fastar en fótun-
um (á ritvelliinum), í þeirri deilu,
sern nú er uppi út af ágreinings-
máJunum frá siðasta kirkjuþingi,
að kirkjufólagið, eða þeir, sem
fylgja meiri hluta síðasta kirkju-
þings að málum “haldi fast við
hiua upphaflegu, lögbundnu stefnu
kirkjufélagsins”. þessari staðhæf-
ingu .er baldið fram í flestum rit-
gerðum, sem nú bir.tast á prenti
frá þeirri hliðinni. Seinast er þetta
að nokkru ley.ti tekið fram og fylli-
lega gefið í skyn í opnu bréfi frá
forseta kirkjufélagsins til Gardar-
safnaðar, dags. 4. ág.úst 1909, og
sem birt er í 24. árg. Sam., nr. 6.
Um ledð er látið í veðri vaka, að
minnihlutinn á síðasta kirkjuþingd,
og ,þeir, sem honum fylgja að mál-
um, hafi skift um skoöanir og að-
hyist einhverja nýja trúarstefnu,
sem sé svo frásnúdn “binni upp-
haflegu, lögbundnu stefnu kirkju-
féLagsins”, að þær tvær stednur
geti ekki lengur veriS undir sama
þuki. Enda var trúarstefna minni-
hlutans gerð réttlaus og ræk úr
kirkjufélaginu á síðasta kirkju-
þdngi, eins og kunnugt er.
Tdl þess nii að monn geti náð
áttunum í þessu máli og villist
ekki út frá aðal-efninu, og lendi
ekki út í vegleysur og ókleyfar
ógöngur í öllu moldrykdnu, sem
þeir þyrla upp, sem nú halda mest
uppd málstað meirihlutans, til að
villa vegfareudum sjónir, — finst
inér það vera aðallega þrjár af-
stöður, sem ferðamaðurinn hlýfur
að setja vel á sig og halda sér
stöðugt við : —
1. HVAÐ GREINIR A UM?
2. HVIvR ICR IIIN U'PPHA-F-
LEGA, I.ÖGBUNDNA STEKNA
kirkjufElagsins, AD þVÍ
ER ÁGREININGS ATRIDIN
SNERTIR.
.3. IIVOR IIUDIN IIEUUJR
sEr BETUR VID þA stefnu?
Um hvað er ágreiningurinn ? —
Jiað getnr hver sem v.ill fen.gið að
sjá með því, aö lita í gjörða.bók
síðasta kirkjujúngs í Áramótum
1909, bls. 152—162. Jiar getur að
lí'ta tillögu FriSjóns Friðrikssoti-
ar, sem meirihlutinn samþykti, —
mína tillögu, sem borin var upp
til sarnþvktar fyrir hönd mdnni-
hlu'tans og JíingiS feldi, — tillögu
séra Fr. Hallgrímssonar, sem
hanr/ bar fram tdl mdSlnnar í á-
greiningsmálinu og sömuleiðis var
feld með þeim timmælnm frá ein-
um leiðtoga meirihlutans, að sú
tillaga vaeri s 1 æ ð u r, sem ætti
að koma þinginu til að breiða of-
an á ágre.inin.gsatrið'in, — tillögu
Hjálmars Bergmanns, sem þingið
feldi allan seinni partinn úr, frá
orðunum “þrátt fyrir J»að”, —
vfirlýsingu Hjálmars Dergmans og
og annara kirkjuþingsmanna um
það, hverra orsaka vegna þeir
gengu af þingi, — úrskurð forset-
ans út af |>edrri útgöngu, sem
Itann gaf samkvæmt ósk, er fram
kom, — og áfrýjun Elisar Thor-
valdssonar (ekki G. Thorvaldsson-
,ar, eins og stenditr í Áramótum,
hls. 160) á þedm úrskurði til þings-
ins.
Út af þeim endalokum, sem á-
gteiningsmálitt íengu hjú þinginu,
er deilan nú. Út af ]>edm .gengu
erindsrekar mÍDnihlntans af þingi.
Út af þedm eru nú 7 söfnuðir
gengnir úr kirkjufélaginu. Út af
þeim málalokum heldur deilan á-
fram. Og brennipunkturinn í þeirri
deilu er það, að kirkjuþingiiJk neit-
aði minnihlutanum þess réttar, að
flytja skoðanir sínar inna.n kdrkju-
félagsins eða framfylgja J>eim, —
eða .eins og það stendur í gjörða-
bók þingsins, ár 1909, bls. 159 :
“H. H. Bergman lýsti J>á yfir,
að hann og erindsrekar Tjaldbúð-
arsafnaðar ge.ngi af þingi vegúa
þess, að með þessari atkvæða-
greiðslu var því yfirlýst, að þeir
ættu engan rétt á sér í kirkjufé-
lagdnu, nema með því móti, að
þeir breyttu skoðunum sínum. —
Sömu yfirlýsing gerði Gamalíel
Thorledfsson fyrdr hönd erindreka
Gardarsafniaðar. Sömuleiðis gengu
af þingi Geo. Peterson, Jón Ein-
arsson og S. S. Bergmann, af
sömu ástæðum”.
“Réttlaus og skoðanir rækar”
(Breiðaiblik 1909, IV. ár, nr. 1).
“Ödrengskapdnn og hrœsnina
hefir hið evangéliska lúterska
kirkjufélag Islendinga í Vestur-
hedmá að Jiessu sinni gert að skil-
yrði }>ess, að verða ekki gerður
rækur” (ísafold 30. ár, nr. 54).
Jiessi afdrif ágreiningsmálanna
gengu svo nærri tilfinningu miinni-
hlutans, að þcir, sem af Jxingi
gengu, treystust ekk.j lengur tdl að
taka }>átt í þings-törfum.
Og þó ekki nóg með þaö. Enn
frekar misbýður kirkjuþingáð til-
fininingum minnihlutans, eftir að
það er búið að bjóða honum þau
bróðurlegu sæmdarkjör til áfram-
haldiandi samvinnu og félagsskap-
ar : —
(a) Að skifta um trúarskoöanir.
(b) að hræsna með sinar skoð-
anir, — gerir forseti þá maka-
Iausu yfirlýsingui: “Með því kirkju
þiugið hefir ekki gefið nokkurt til-
eíni til þess, að nokkur maður
gangi af Júngi, J>á álítast allir
þeir, sem sætd hafa átt á J>essu
þingi, l<i.gmætir kirkjujidngsmenn”.
J)að getur nú verið, að skoðana-
lausir m,enn og hræsnarar séu lög-
mæitir kirkjuþingsmenn frá sjónar-
miði forsetans. En þó herra Elis
Thorwaldson og tveir eða þrír
aðrir séu nú þeir eiuu þingmenn
ef'tir, sem veittu minndhlutanum
að málum, áfrýjar hann samt
)>essum úrskurði. En ekki stendur
á þinginn með að staðíesta hann.
J)að stendur i gjörSabókimii (bls.
160', Áramót 1909) : “En Jwngið
staðfesti úrskurðinn með mdklum
a'tkvœöamun”.
J)essu salti stráðd Jiingið á lienj-
arnar. Er nokkur furða, þó deilan
út aí þessum málalokum haldi á-
fram ?
Er það nokkur furða, þó söfn-
uður eftir söfnuð sé nú að ganga
út úr kirkjufélaginu ?
Er }>að nokkur furða, þó leið-
togar kirkjufélagsins vilji hrednt
ekki kannast við, að J>etta hafi
k'irkjuþingið gert, og reyui með
yfirdrepsskap, vífilengju m og ó-
rökstuddum yfirlýsingum — því
riik og sannanir komast }>ar ekki
að — að breiða yfir þessar gerðir
sínar ?
Og er það nokkur furða, að
heima á ættjörð vorri — J>ar sem
mál og málavextir i skdljast hezt
og þar settt þetta er sfcoSaS (fá ó-
hlutdrægu sjóltarmiði — sé sá
dómur kveðinn up.p yfir J>essu at-
hæfi kirkjufélagsins : “Slíkar til-
raunir eru ekki til anuars en van-
sæmdar” (ísafold, 30. ár., nr. 54)?
HVER ER -HIN UFPHAF-
LEGA LÖGBUADNA STEFNA
KIRKJUFÉLAGSINS AÐ þVl
ER ÁGREININGS ATRIÐIN
SNERTIR ?
Áður en frekar er farið út í ,þaö
mál, liggur fyrst íyrir að benda á
ágreiningsatriðin. þau eru að
finna, að svo miklu leyti, sem
þessari deilu vdðkemur — deilunni
út af aðgerðum síðasta kárkju-
J>ings —, í tillögu herra Friðjóns
Friðrikssonar, sem hér að framan
hefir verið nefnd og er i stuttu
máfi þessi : —
1. “Að steína sú, sem málgagn
kdrkjufélagsins, Sameiningin, hefir
haldið fram á 1 i ð n u á r i sé
réttmæt stefna kirkjufélagsins”.
2. “Að trúarjátningar kdrkjufé-
lagsins séu bindandi en ekki ráð-
legg.jandi”.
3. “Að kirkjuþingdð baldi fast
við J>á játningu kirkjuíélagsins, að
ö 1 1 ritningdn sé guðs orð, áreið-
anlegt og inublásið, og að hvað
eina beri }>ar að dæma eftir mæfi-
kvarða fciblíunnar sjálfrar”.
það atriði, sem fram er tekiö í
tillögu minnihlutans (1. lið), að
báöar skoðanirnar, sem fram hafa
komið i ágreiningsatriðunum, séu
jívfn-réttháar í kristndnnni og
kirkjufélagi voru.
Um fyrsta atriðið, eða stefnu
J)á, sem málgagn kirkjufélagsims,
Sameiningdn, hefii haldið fram á
liðnu ári, heíir kirkjuiélagið aldrei
kveðið nieitt á um með lögum, eða
lögbundið sig vi.ð að neinu Leyti,
nema með ákvæðnm síðasta kirkju
þings, sem bættd þeim árgangi
Satneiningarinnar við játningar
sínar, eins og séra Fr. J. 14erg-
mann er búinn að sýna fram á og
greindlega rökstyðja í Ileims-
kringlu 23. árg... nr. 51, og leið-
tognr ki zkju félagsins hafa verið
ráðalausir með að svara með öðru
en 7 pfesta yfirlýsingunni í sama
blaðd, nr. 52.
Um annað atriðið, eöa það, að
trúar]átniiii.gar kirkjufélagsins séu
í bindandi en ekki ráðleggjandd, er
það að segja, að kirkjuféLagiið hef-
; ir aldred frá íyrstu lagt J)ann skiln-
ing í j'itningarrit sín. I.ög félags-
I ins kveða svo á : “Að kirkjufélag-
i ið já.tist undir lærdónia heilagrar
; rvthingar á sama hátt og hin lút-
j erska kirk ja á Islandi í játningar-
j ritum sinum (Grundvallarlög
kirkjufélagsins 1887), þó að )>ess-
ari grein hafi síöan verið hrevtt,
svo nð hún standi nú í lögunum
Jxinnig : “Kdrkjufélagið viöurkenn-
ir hinar almennu trúarjátningar
kirkjunnar, ásamt hinni óbreyttu
Agsborgar játningu og fræðum Lút-
ers, sem rétta framsetndng og út-
skýring guðs hedlags orðs”. ■
J)á kannast þó auk heidur Sam-
eindngin við það, að enginn nýr
skdlningur hafi með J>eirri Laga-
breytingu verið lögleiddur á játn-
ittgarritunum. þar af leiðir : Að
kirkju'félagið hefir alt fram að síð-
asta kirkjuþingi lagt Jyann lög-
bundna skilning í játuingarri.tin,
sem lúterska kirkjan á íslandi
leggur í þau, og sú kdrkja tieitar
því afdráttarlaust, að játndngar-
rftin séu bindandi. Enda Leggur
engin mótmæLenda kirkja Jxmn
skílndng í Játniriigflrntiti — öimllf
ert kirkjuíéiag vort siðáti á sein-
asút kirkjuþingi; Sá skílniitgur á
trúarjátninguhum á ekki hedma
annarstaðar en í katólsku kirkj-
unni (sjá- Skírmf, 3« h., 1908).
Með þann skiLning á trúarjáln-
ingaritum sínum, að þatt séu bind-
andi en ekki ráðLeggjandi, þá er
kirkjufélagið ttm leið orðdð ram-
katólskt.
Um 3. atriðið, að kirkjufélag-
ið haldi fast við þá játniingu Jtess,
“að öll ritningin sé guðs orð, á-
reiðanlegt og innblásið, og að
hvað eina beri }>ar að dæma eftir
mælAkvarða biblíunnar sjálfrar”,
er }>að belzt að segja, að Jxtð er
alveg spánný játning, og hvergi
nokkurstaðár annarstaðar til en í
gjörðabók siðasta kirkjuþings. —
Jtann samsetning er hvergi að
finna nema í grundvalLarlögum
kirkjufélagsins og er ekki í játn-
ingarritunum.
þá er fjórða atriðið, — hvort
báðar skýringarnar, eldri og nýrri
guðfræðin, sé ekki jafn-réttháar,
eða geti ekki verið það í kirkjufé-
laginu, samkvæmt þess upphafLegu
°g lögbundnu stefnu. J>vi hefi ég
ekkí getað fundið neitt tii fyrir-
stöðu. Ekki ákveða grundvaliar-
lögin neitt um J>að, hvaða tegund
guðfræöinnar kirkjuíélagið skuli
bdnda sig tdl að fylgja. Og víst er
um Jmð, að ekkert er J>ar sagt
um, að aðhjdlast þá 17. aldar guð-
fræðis-krcddu, sem það hefir sótt
in.n í General Council og lögleiddi
á síðasta kirkjuþingi, tiiefml. —- að
hvað einia (í ritmngunnd) beni að
dæma eftir tnælikvarða bLblíunnar
sjálfrar, eða aðrar úreltar og aft-
urhaldskreddur lútersku kirkjunn-
ar í Ameríku, svo sem MissQuri
svnódunnar eða Norsku synódunn-
ar, sem móðurkdrkjan á Islandi
hefir aldnei aðhylst.
Miklu heldur máttu stofnendiir
kirkjuíélagsdns ala J)á von í brjósti
að kirkjufélag sitt muttidi héldur
eiga samleiö tneð móöurkirkjunni
í trúarskdlningi og skoðunum, því
þá var það vel kunnugt, að rit-
stjóri Satmiimngarinnar, sem mest
an J>átt átti í stofnun kirkjufélags
vors, var fui rðlega mótsnúdnn
þedrri afturhalds gviðfræðisstefnu,
sem á }>eim tíma ríkti og ríkir enn
í Jx'i'iTi kirkjudeilditm, — eins og
sjá tná á riti því, sem hann ]>á
fvrir skemstu var búinn aö gefa
út, í tilefni af trúmálastælu Jtedrri,
sem hann áttd í við séra Pál Thor-
láksson, og nefn.ist “Nauðsynleg
hugvekja”. En á því hefir orðið
önntir reynd. Sérstaklega nú í
seinni tíð hefir sá maðttr barist
mest á móti Jwitn trúarskoðun-
unt, sem hann, með öllum þorra
íslendinga, fylgdi, þ.egar kirkjufé-
lag.ið var stofnað, og með ein-
dregtut fvlgi allra yngri pnesta
kirkjufélagsins, sent hafa verið
mentaðir og mótaðir á pnesta-
skóla General Council í 'Chioaigo,—
unnið að því af miklu kappi, að
slíta kirkju vora hér af brjóstum
móðurkirkjunnar og flevgja benni
í skautið á General Council.
J>að eru sjálfsagt margir í kirkju-
félaginu, sem enn þá bafa ekki
gert sér grein fyrir því, að nú síð-
ustu árin hefir kirkjufélagið verið
í rattn réttri eitt stórt trúhoð fvr-
ir General Council upp á kostnað
IsLettdinga, og svo er tut komið,
að sá skilmngur á lúterskum
kristdndómi, sem á þeitn skóla
(Niðurlag á 4. bls.)
2 Bækur
Gefins
FA NYJIR KAUP-
ENDUR AÐ HEIMS-
KRINGLU. SEM
BORGA $2.00 FY'RIR-
FRAM. OG ÞESSUM
BÓKUM Ú R A Ð
YELJA : —
Mr. Potter frá Texas
Aðalheiður
Svipurinn Hennar
Hvatnmverjarnir
Konuhefnd
Robert Manton
og Leyndarmál Cor-
dulu frænku. —
Alt góðar s'ígur og sum-
ar ágætar, efnismiklar,
fróðlegar og spennandi.
Nú er tfminn að gerast
kaupendur Hkr. Það
eru aðeins fá eintök eft-
ir af sumum bókunum.
Heiiuskringla
P.O. Bt>x 3083, Wiunipeg
Cor. Portage Ave and Fort St.
28- -£k.IF£.
FÉKK FVRSTU VERÐLAUN k SAINT
LOUIS SÝNINQUNNI.
Dag og kveldkensla. Telefón 45.
Haustkensla byrjar 1 Sept.
Bækfingur tneð myndutn ókeypis.
Skrifið til: The Seerftary, Winnipeg
Butineat Cnllege, IVinnipeg, Man.
A. 8. ItAKOAL
Belur llkkistur og &nnast um átfarir.
Allur útbnnnóur sA bezti. Enfremur
selur hanu aliakouar minnisvaráa og
legsteina.
121 NenaSt. Phone 306
Sendið Heimskrinig'lu til
vina yðar á Islandi.
KVENHATTA SALI
112 ISABEL ST.
Býr til alskonar kvenhatta
i n/justu gorð. Skreytir með
fjöðrutn, blómum og böndutn
og öðru nýtízku stássi. End-
urnýjar og skreytir brúkaða
liatta. Alt verk vandað og
verð saitngjarnt. Tsl. konnm
boðið að skoða búðina. —
JVUSS NE5BITT,
112 Isabel Street
18-11-9
10 SÖGUSAFN IIEIMSKRINGLU
“þú verður að aisaka, faðir minn", svaraði Eb-
erhard í hæðnisróm, “að ég get ekki aðhylst þessa
óþýðu sdðferðiskenni'ngu, sem þú heldur fram. Mettti
leita gæfunnar með ýmsu móti, eftir upplagi hvers
ems. Skáldið Ledtar hennar í hugmyndíiflugi-sínu, á-
gjarni maðurinn í gulfinu, drykkjumaðurinn í vín-
glasimu, vísindamaötirinn í ramisóknum sínum, trú-
arviniglsmaðurinn í skoöitnum sínum, hirðmaðurinn í
sólskini hdnnar konunglegu náðar. Hver skyldi
voga að halda því fram, að einu eða ann.ar hafi valið
rung.t? Alt manntegt líf hvílir á óírjálsum grund-
velli, og við verðum að hlýða þeim veraldarlögum,
sem yfir okkur ráöla. J>að eru forlögin, sem leika
s<r að okkur, og gefa hverjum einum Leikföng sín.
Jaja, faðir mdnn, leyfðtt mér að eiga mín — og eng-
’t,:' mttn öfunda þig af þítitim'1.
Með vaxandi óánægju hlustaði gr.tfinn a l’jai'
stæður þessar, sem hinn ungi maður ta!d; itjip l'or-
luyatrúar meginreglnr,. fluttar m.eð sitkum óhull’tik
l,g sannfordngu, hlutu að hafa óþægt'.cg áhrif á lttð
eöullynda httganfar gneifans.
“Eberhard”, sagði hann og horfði fast á son
s nn, “.þær megiinreglur, sem þú virðist aðhyllast,,
vru ekki annað en LéLeg bheja, sem lesbir og glæpir
reyna að hylja sig mieð. Jtað ertt engitt óraskanleg
Venaldarlög til, sem teyma okkttr eða leiða, en þn ð
ír til mild og góð forsjón, sem hefir úthlutað okkur
ntisjöfnum livötun’^ en um leið gefið okkur þrek til
að sigrast á hinum vondu en aðhvllast þær góðu.
Imyndaðu þér ekki, ,sonur minn — og hann bentd um
b’ið á sóLina, sem var að sotjast — ímyndaðu }>ér
■ekki, að.'Jiessi hnöbtur, sem dag eftir dag dreifir ljósi
sinu um jörðina, lýsi að eitts þeirri kynslóð, sem
nust liefir sLtt dJtnra ljós. N.ei, eins og hatui með sín-
tun glóandi geislum framleiöir ávalt nýjar tilbreyti-
legar myndir, þannig framleiðir sól frelsisins á
FORLAGALEIKURINN
11
himni saLarinnar blómstur á vorin og ávexti á
hausti.n., En fræ hins vonda þroskast bezt í myrkr-
inu, áv,extir þess forðast ljósið og ná ekki fullum
vex'ti fyrnen eftir sólsetur".
Um Leið ogi greiíinn talaði þessi orð, gekk hann
fnam á kletbbrúnina, til þess að geta betur séð, hið
tignarlega landsvæðd. Á.þessu augnabliki hurfu stð-
ustu 'gedslar sólarinnar hak við fjölfin í. vesturátt.
Voðalegt áform lifnaði í huga Eberhards.
“Innfljótið er djúpt”, — hugsaðd hann, — “Jxtð,
»em geymt er á botni þess, kemur aldrei upp aftur.
Ef ég hritndd — tþ á e r é g f r j á 1 s ”.
J)að var sem andar undirdjúpanna hvísluðu að
honutn nveð þústttvd munnum : “J)ú ert frjáls! ”
Hann fann til ákafrar ólgti í kinnum sínum, fæt-
urtvir skjögrtiðit og kaldur sviti huldi etini hams.
Ilægt og hægt nálgaðist hann fööur sdnrn, sem
stóð í djú'pum hugsunivm hrifinn af fegttrð nágrennis-
ins.
“Sjáöu, E'berhard”, sagði hann, “líttu á }>et>ta
fagra, tigrvarlega útsýni. Getur þú, }>egar þvt skoð-
ar það, efast um að til sé góð og ástrík for —”
Meiira gat hann • ekki sagt, því sonttrinn hrinti
hon.um íiáðttr í hylpýpd.ð.
Mieö þungum andardrætti og starandi augum
horfði föðurmorðingi'nn niður i djúpið og hlustaði.
Híunít hélt.sig heyra föður sinn tala formælingtt. Svo
varð alt kyrt. Með mestu ha'gð vék hatvn frá klett-
brúnitvni, Jxtr sem þessi viöbjóðsLegi glæpur var
framdnn.
“Jxtð >er ekki.ég”, — sagði hann við sjálfan sig,
— “Jxið voru forlögin”. Og homtim heyrðist berg-
málið endurróma : “J>að voru forlögin”. Fööur-
morðinginn gekk nti í hægðum sínttm oían af kleitt-
inum.
Nokkrum vdkum síöar var skráð í svensku blaðd:
12
S'ÖGUSAFN HEIMSK RINGLU
“Við höfum fengið fregn um tilviljun, sem er
mörgum af löndum vorttm sannarlegt hrygðarefni.
Dróttsietinn, greifi Stjernekrans, einn af hinttm rík-
vtstu aðalsmönnum vorttm, og af öllum, sem ]>ektu
hamn elskaöur og virtur, sem eðallyndur rtvaöur og
fróðttr, hefir á fcrð sinmi vtm suðurhluta Norðtirálf-
uivnar mist lífið af sorglegri tilviljun. Fagurt kvöld
i júnímánuði var hinn eðallyndi greifi ásamt syni sín-
ttm, sem íylgdist með honum á þessu fcerðalagi,
staddur á háum kletti, sem stendur lóðréttur upp úr
Innfljótinu. Hrifinn af fegttrð landslagsins, stóð
hann 4 yztu brútt klettsins, og án þess hattn tæki
eítir því, losnuðu nokkrir steinar unddr fótum hans,
svo að hann ásamt |>eim féll ofan í Innfljótdð. Um
leið og hann iéll, æpti hann nokkttð háitt, svo að
sonur'hans, sem var staddur hins ,vegar á kLettimum,
þegar óha.ppið skeði, þaut Jxingað sent hann heyrði
ópið, og menn geta imvndað sér hræðsltt hans og ör-
vilttan, þegar hann fann föður sinn hvergd, enda lá
við, að ltann steyjiti sjálfum sér í fljótdð á eftir föð-
u r stnum.
“J)að, sem enn trveir jók beiskju sorgarinnar, var
Jxtð, að lik hdns drnknaða nvanns fanst hvergi, þrátt
fvrir það, að ledtað var í og meðfram fljótinn gramf
gæfilega í marga ditgiíi á eftir. En þetta er skiljan-
leg't, þegar J>ess er ga>tt, að á þessunv stöðum er
fljótdð straumhart tnjög og margar hringiður í þvi
sem draga alt niður i djúpdð”.
“Stjernekrans gr.oifi átti margar jarðir, attk hins
ágaba erföaóöals, ú Ö i n s v i k u r , setn er í suð
urhluta Vermlands, skamt frú bakkanum á Venern.
Eberhard St jernekrans greifi er nú erfitvgi Jiessara
mdklii eigna. Til að revna að mýkja sorgina, sem
föðurmtssirinn baka&i hinum ttngia greifa, hefir hann
tekist ferð á hendur til Italíu”.
FOR LAGALEIKURINN
13
FYRSTI KAFLI.
I.
L ii 11 i skíðbttrðarmaöurinn.
Jxið var kveld nokkurt i byrjun októbermátvaðar,
fáttm árum eftir hinn voðalega viðburð, sem við
Ix-gíir höfttm lýst. J>að var fariö að', dvmnta., úöa-
þoka var í loftinu og dálítið regn féll á jör&itva.
J>að var einn aí þessttm ó]x»gilega köldu dögum, setn
ertt svo tíöir í Svíþjóð á haustin.
Á norðurbökktinum á Yettern, nokkrar mílttr
vestur æf Carlstad, stendur Jættvaodnn og dimmttr
grettiskógur, tilheyrandi skrautlegu höfðingjasetri,
sem sbendttr á Ijómandi fallegu nesi. Gegn um
þennait skóg renhur þjóðvegurinn í ótal lnigðtim. Til
hliðar vdð veginn er á eitittm stað dvs nokkur, sem
hefir myndast smátt og smátt með því, að þenr,
sem um vegiinn fara, kasta þrcmur steinum hver í
dysina, til endtirminivingar ttm tnorð, sem Jxtr var
fratnið. Siötir þessi er mjög almienttur, einkum í
miðhéru ðum Svíþjóöar.
Klukkaú mun haía verið ttm 5 þetta áöttr á-
mdnsita októberkvöld, þegar lítill, fátæklega klæddur
piltur stóð kvr við dys Jæssa. Pilturinn leit út.fyr-
ir að vera á að gizka 10 ára, og var mjög fölur og
horaður. Hann var í gamalfi, slitinni treyju, en