Heimskringla - 11.11.1909, Blaðsíða 4

ftSIUSKin KGfiA1
bi*, 4. mtmvm, 11, köv. ísm.
um spurntógum. þa6 fíðuf á aö
try^gja höfundarréttinn svo kæn-
legia, aö aldrei verðd liariö í kning-
um lögin ; en þau mega þó heldur
ekii vera svo ströng, aö þau
brjóti b&g viö íulla skynsemii.
Hugsdö ykkur t. d., aÖ ed.tih.ver
lagastaiur heföd bannaö Schúmann
að nota tóna úr Marsedllaise-lag*
inu í “Tveár lífveröir” (frægt söng-
lag)! Setjum ennfremur, að ein-
hver lagastafur bannaöi öldum og
óbornum að gera þær breyrtingar í
riti höfundar, sem nauðsynlegar
væru til aö halda því á lottd, með
því þær yngdu upp ritið.
það þarf því stöðugt að gredða
úr nýjum spurningum. Á hverju
ári eru gerðar nýjar uppgötvanir
og umbætur, sem úthedmta nýjar
ráðstafamr og ný vcrndarákvæði.
Jtannág geta, t. d., “bíógraf”-leik-
h úsin nú sýnt látbra-ð leikienda í
sjónleik og látið 1 fónógraf” (hljóð-
rita) end rróma rödd þeirra. Get-
ur verið, að bessi unp^-ötvun geri
martra minruiháttar ledkendur at-
vinnulausa, en hún ætti líka að
veita góðum leikendum rétt til al-
veg nýrra tekjugreina.
IV.
En þeir andans menn, sem eru í
AlþjóðoXélagdnu, vita bezt sjálfir,
að baráttu þeirra fyrir réttlætinu
er markaður bás, sem ekki verður
út fyrir komist.
Á vorum dögum á þaö sér lík-
lega hvergi nema á Rúss-
landi lengur stað, að bækur, sem
taldar eru skaðlegar, séu dæmdar
til að bremiast á báli, og brendar
af böðli. Ég þekki höfund, sem
hefir orðið fyrir þessari minkun
eða sórna * ). En samt er nú hvergi
lengra komið en það, að hver sá
höfundur, sem ekki ritar eins og
fólk vill flest, og hver sá ldsta-
maður, sem ekki bindur lnagga
sína sömu hnútum og samteröa-
menn, á í vök að verjast, — jafn-
vel í framtíðarlandinu Ameríku,
þar sem Edgar Allan Poe (1809—
49), ef til váll hinn frumleigasti
höfundur landsins, dó í örbirgð og
volæði.
Við sjáum þess vegna höfunda
svíkja og selja sannfæringu sína,
til þess að geta liíað. Aftur eru
aðrir, sem leggja hedlsu sína og
nÆBði í sölurnar fyrir verk, sem
þedr hafa ekkert upp úr nema
írægð fyrir dauðann.
þegar jafnmikill grúi er út gefinn
af bókum, eins og nú er orðið títt,
er samkepniin orðin svo mdkdf, að
bæði þarf afl og attðnu tdl þess að
verða ofan á. Illviljttð gagnrýni
rýrir ekki að eins álitið, heldur
einniig tekjtirnar. Réttsýn og rétt-
mæt ritsjá er annars að hverfa,
einkum í blöðum stórþjóðanna.
Ritsjáin fer katipum og sölum,
eins og attglvsing, sem nær æ fjast-
ari o-g fastari tökum á almenn-
inpi, og þeir, sem ertt o.f stoltir til
að nota slíka aðíerð, bíða af því
mikinn hnekki. Flóðbylgja múgs-
smekksins fer hækkandi, og sá,
sem ekki lætur berast af henni,
m.á gá vel að sér, ef hann á ekki
að drtiknn. AHivðusmekkurinn gier-
ir, að það er orðið óþakklátt verk,
að frnmleiöa framúrskarandi á-
gTitisrt.
611 l-ie-avi/ka og öll viðleitni Al-
þjóðaféla^sins <feta því aldroi látið
tekjur listamanna og vísindamanna
*) Hér mttn átt við Brandes
sjálfan. þýð.
saiiiHvÆfd jjvf, seiti véfk þéírfa eru
í sjálfu sÁi verÖ. Alþýðleg rit, t. d,
skáldsögur og gamanledkar, munu
ávalt gefa meira af sér, en þau
rit, sem hærra stefna. R.itsnild)n,
som þó alt veltur á í listinni,
verður aldrei borguð. Hrein vís-
indi munu aldrea gefa jafn mikiö
af »ér, eins og þatt visindi, sem
færð ertt í alþýðlegan búning, eða
þannig notuð og framsett, að þau
veröi almennin,gi að gagni. Hið á-
gcotasta g-’tur ekki í meinni grein
orðið latinað með pieningttm, held-
ur með siæmdin,ni einni. Og því
meári, sem m,enningdn verður, því
réttlátara kemur sæmdin niður.
Og þó er jafnvel ekki sæmdin
b®ztu laundn, ekki einu sinnd þó
hún birtist í lofi þeirra, sem bczt
hafa vdt á. Ilin beztu og eignnlegu
latin hvners höfundar eru sjálft
verkið, sem hann hefir framleitt.
— Eimrei&in.
Lady Cook.
Svo hedtir mælskukonjan enska,
sem um þessar mundir er á ferð
um Bandaríkin í kvenfrelsiserind-
ttm.
I viðræðu. við blaðamann ednn
nýlega fórust henni orð á þessa
leið : —
“Konur í Bandaríkjunum og á
Englandi verða búnar að fá jafn-
réttiskröfum sínum framgengt inn-
an eins árs tíma, — því spáá ég.
það er tvísýnt, hvort þessara
lantla verður þar á undan. Ensk-
ar konur eru að heyja dattðastríð
fyrdr réttindum sínum. ]>ær eru á-
kveðnar í því, að halda barátt-
unni áfram til dauðans, og bar-
(lagi þeirra er háður með þeitri
alvöru og ákafa, sem ekkd horfir í
að láta ltf sitt fyrir máleínið, ef
því er að skjfta, heldur en að gef-
ast upp. Og svo fratnarlega, sem
þ.ing Breta lætur ekki bráðlega aö
jafnréttiskröfunum, þá er é,g sann-
fœrð ttm, að afledðingin verður
tlóðsúthellingar. Sprengikúlur og
önnuð skæð morðvopn verða not-
uð, og morð verða íramin.
“ Svo ertt konur einheittar í
stefnu sinni, að margar þeirra,
sem eru veikbygðar og óhraustar,
eru úti dag eftir dag og nóitt eftir
nótt, til að vinna fyrir málefni
sitt, og gefast ekki upp, þó þær
verði fyrir ofsóknttm frá hendi
ruddamenna, og sé þjakað o,g mis-
þyrmt af skrUnum. Fíngerðustu
konur verða að þola alls kyns ill
orð o,g skammarlegar ásakandr á
strætunt úti, steinum og staurum
er kastað í þær, og margar þeirra
hafa þannig verið meiddar. En
þær láta sig þetta engu skifta.
þær eru við því búnar, að þola á
hverju augnabliki, hvað sem fyrir
kann að koma. þær forðast engar
h.eittur og láta ekki bugast fyrir
neinu valdi. þœr eru við því bún-
ar, að þola fangavistir og ganga í
fötum glæpamanna, eða að svelta
.sig í hel fyrir málefni sitt. Og þeg-
ar svo er komið, að þær harðna
við baráttuna í staðinn fyrir að
láta bngast fvrir öllit því ofurefli,
sem þær eiga við að ,etja, þá tel
ég þeim sigurinn vísan eða dauð-
ann að öðrttm kosti í því umróti
og eyðileggingu, sem heimúrinn
verður að taka tillit til og muna
eítir.
Munurinn á aðíerð þeirri, sem
brezkar og ameríkanskar konur
eru að beita til þess að fá kröfum
Bímim íramgengt, elti í
við eðlis-mismun þjóðanna og
mienningarstig. MáÍefnið ér það
sama, að edns er munurihh á ftam-
sóknar aðferðinni. 1 Atneríku má
svo hreita, að baidagtnn sé unmnn,
— ,var unnintt fyrir 40 árum. Alt,
sem nú er eftdr, til þess að ná al-
gerðum sdgri, eiga konurnar undir
sjálfum sér. Framgangsmáti og
röksomdaleiðsla þeirra hefir verið
þannig háttað, að þ«r haia óaf-
látanlega haldið málefni sínu fyrir
attigum valdhafanna, þar til nú að
svo er komið, að öll þjóðitt er á
þelrra fcandi.
Á Englandi er öðru máli að
gegna. þar eru konur háðar
hleypidómttm gamalla kynslóða.
þar er konan fjórði liður í eigna-
kerft bóndans. Fyrst er hesturinn,
þá hundtirinn, þá íbúðarhúsið og
seinast konan. — F.duiard kon-
unigur er í lijarta síntt kvenfrelsis-
vinur, og alþýðan er að snúast á
þá sveifina. Hún viðurkennir, aö
bær kontir, sem nú eru að beitast
fyrir jafnréttismálinu, séu gæddar
meiri vitsmunalegum ha'filedkum,
heldur enn menn þedr, sem skipa
sæti í lávarðadeild þingsins.
Á Englandi er bardaginn í raun
réttri um tilverurétt kvenna. 1
Amieríku er hann aðallega um
lagalega viðurkenndngu þess rétt-
ar, sem þær þegar hafa öðlast í
httga þjóðítrinnar, án tillits til
stétitaskiftingar, og sem felur í sér
styrkleika lýðveldisins”.
Bókalisti
N. Ottenson’s,—River
Park, Winnipeg.
Áfemgi og áhrif þess, í b. 0.10
Eggert Ólafsson (B..J.) ... 0.15
Gönguhrólfs rímur (B.G.) 0.20
Hugsttnarfræði (E.B.) ....... 0.15
Huldufólkssögur, í banidi... 0.35(5)
Höírungahlaup ....... ... 0.15
Jón. ólafssonar I.jóðmæli
í skrautbandi ...... 0.60(3)
Kristinfræði ........... , 0.45(2)
Kvæði Hannesar Blóndal 0.15(2)
Málsgrednafræði ... ... ...... 0.15
Mainnkynssaga (P.M.), í b. 0.35(5)
Mestur í heiimi, í b. 0.15
Passíusálmar, í skrautb. ... 0.50
Olnbogaibarnið ... 0.15
Prestkosningin. Leikrit, eftir
þ. E., í b. * 0.30
Ljóðaibók M. Markússonar 0.50
Friðiþjófs sönglög 0.50
Ritreglur (V. Á.), í b. ... 0.20
Sálanabók, í b 0.55
Seytján æfintýri, í b 0.35(3)
Siðfræði (H. H.), i b 1.10
Stafsetniingarorðbók, í b. 0.30(3)
Sundreglur, í b. ... 0.15
Útifeigumannasögur, í b-. ... 0.45
Leyndarmál
Cordulu
frænku.
Nýjir kaupendur að heims
kringlu sem borga fyrir einn
árigang fyrirfram, fá skálds’>gu
þessa og aðra til, alveg
ókeypis.

Ú'tsvarrtl, Lefkrft, í b. ... 0.35(2)
Verði Ijóa ............... 0.15
Veatan hafs og atistun. þrjáf
sögur, eftir E. H., í b. 0.90
Víkingarnir 4 Hálogalandi
eft;r H. lbs«D> 0.25
Jrjóðsögur 0. Davíðss., 1 b. 0.35(4)
þorlákur belgá ... ...... ...... 0.15
þrjáfcíu æfintýxi, í b. ...... 0.35(4)
Ofurefli, skálds. (E.H.), íb. 1.50
Tröllasögur, í b. ... ...... 0.30(4)
Draugasögur, í b. ......... 0.35(4)
Olöf í Ási ................ 0.45(3)
Smæl:in,i:jar, 5 sögur (E.H.)
í Ijaaidi .............. 0.85
Jómsvikinga og Knytlinga
saga, útg. í Khöfn 1828
I vönduðtt bandi (aðeins
fá eintök). Póstgj. lOc 2.00
Skemtisögur eftir Sigurð J.
Jóhannesson 1907 ... 0.25
Kvæði eftir sama frá 1905 0.25
Ljóðmæli eftir sama. (Með
mynd höfundarins) Frá
1897 ................. 0.25
Tólf sönglög eftir Jón Frið-
finnsson ............. 0.50
Grágás, Staðarhólsbók, í
skrauthandi ...... : 15) 3.00
Sturlunga, Part I. íf'tgefiin í
Khöfn af K. Kaalund
í bandi ......... (20) 4.50
Nýustu svemskar Musik Bæk-
ur, útg. í Stockholm :
Svienska Skol-Qvartetten ...0.60(5)
2öte oeh 27de Tusendet Sv.
Skol-Qvartettem ..... 0-60(5)
Datn Kören ...... ..„..... 1.00(5)
Normal-Sangbok ......... 0.50(5)
Tölurnar f svigum aftan við (og
fratnam við þar sem póstgjald er
meiira em 9c) bókaverðið, merkja
pósfcgj iM þaið, scm fylgja verður
pöntu n utanhæ jarmattttu.
N. OTTENSON.

r Til kaupenda
Heimskringlu.
þessir menn hafa tekið að sér
umboðsstöðu fyrir Heimskringlu.
þeir taka á móti nýjum áskriftum
að blaðinu, og veita móttöku and-
virði þess frá kaupendum í þeirra
bygðarlögum.
KRISTMUNDUR SÆMUNDS-
SON, að Gimli, fyrir Gimli
og Nes P.O.
SIGURDUR SIGURÐSSON, að
Husawick, fyrir Husawick og
Wimnipeg Beach P. O.
RÖGNVAUDUR S. VIDAI,, að
Hnausa, fyrir Hnausa, Geys-
ir, Árdal og Framnes P.O.
FINNBOGI FINNBOGASON, að
Arnes, fyrir Arnes P.O.
JÖN SIGVALDASON, aö Iceland
ic River, fyrir þá bygð.
BJARNI STEFÁNSSON, að
Hecla, fyrir Mikley.
G. ELÍAS GUDMUNDSSON, að
Bertdale, Sask., íyrir það
bygðarlag.
JÓNAS J. HUNFJORD, Marker
ville, Alta., fyrir Alberta bygð
ina.
Kaupendur eru beðnir að bein»
borgunum stntim til þessara oi n
greindu manna.
BANK 0 - i~PTTTT! FT0R0NT 0
INNLEGG $30,853,000
VJER OSKUH VIDSKIFTA YDAR WINNIPEG DEILD: Joiin R Lamb, 456 MAIN 8T. RABSMAÐuh, W

DR.H.R.RQSS
C.P.R. meðala- og skurðlækuir.
Sjúkdómum kvenna og barna
veitt sérstök umönnuii.
WYNYARD, --- SASK.
JOHN DUFF
PLUMBER, GAS ANDSTEAM
FITTER
Alt verk vel vandaö, og veröiö rétt
664 Notre Dame Ave. Phone 3815
Winnipeg
Meö þvt aé biöja œflnlega nm
’*T.L. CIGAR,” þáertu viss aö
fó ógætan vindil.
T.L.
(UNION MADE)
Wenteru Cligar
Thomas Lee, eigandi
Factory
Winnniieg
r
Bedi rood Lager itra Porter
Styrkið
taugarnar með þvf að
drekka eitt staup af
öðrum hvorum þess-
um ágæta heimilis
bjór, á undan hverri
máltfð. — Reynið !!
EDWARD L. DREWRY Winnipeg, Canada.
Department of Agriculture and, Immigration.
MANITOBA
þetta fylki hefir 41,169,089 ekrur lands, 6,019,200 ekrur eru
vötn, sem ved-ta lamdinu raka til akuryrkju'þarfa. ]x <ss vegna
höfum vér jainan nœgam raka tiil uppskeru trygginga r.
Ennþá eru 25 milíónir ekrur ófceknar, sem fá má nueð beim-
ilisréifcti eða kaupum.
íbúata;a árið 1901 var 255,211, nu er núm orðin 400,000
manns, hefir nálega tvöfaldast á 7 árum.
íbúafcala Winmipeg borgar árið 1901 var 42,240, em nú um
115 þúsundir, hefir meir em tvöfaldast á 7 árum..
Flutningstæki eru nú sem næst fullkomin, 3516 mílur járn-
brauta eru í fvlkimu, sem allar liggja út frá Winniipeg. þrjár
þverlandsbrauta lestir fara daglega frá Winmipeg, og innan
fárra mánaða verða þær 5 talsins, þegar Grand Trunk Pacific
t>g Canadiam Northern bætast við.
Framför fylkisims er sjáanleg hvar sem litiö er. þér ættuð
að taka þar bólfestu. Ekkert annað land getur sýnt saima vöxt
á sama timabili.
TII, FF'.KBVII %\\ A :
Farið ekki framhjá Winn.peg, án þess að gr>enslaat urn stjórn
ar og járnbrautarlönd til sölu, og útvega yður fullkomnar upp-
lýsingar um heimilisréttarlcnd og fjárgróða möguleika.
Stjórnarforinaður og Akuryrkjumála Ráðgjatí
Skriflð efkir upplýHÍucum til
p Hiii'lte ,Ih<* IIhiD ei
178 LO i AN * VE , WI.VNIPEO. 77 YOKK ST . TOKONTO.
46 SÖGUSAFN IIEIMSKRINGLU
lengd, að ég hefi heimild til að opinibera hana, en
þangað til verð ég að þola alt, — neyð, volæði, ör-
vilnan, — guð liefir eflaust ætlað tnér þetfca”.
Bergholm prestur var djiipt hrifinn yfir sorgartil-
finningum hennar. Vísindamaðurinn þurkaði sjálfur
tár af attgum sínum, og horfði með innilegri með-
aumkun á vesalings móðurina, sem bað um hjálp
fyrir son sinn.
Hjá þessari ungu, fögru, en fölu og mögru kontt
skeán sakleysdð og sannleikiirinn af svipnum, sem
eyddu algerlega efanum, cr um stund haíði lifnað í
huga prestsins. Hann gat ekki annað, en fcekið
þátt í kjörttm hennar. “Sorg liennar er hreinskilin”
hugsaði hann, “hún getur ekki verið hræsnari, það
sést á svip hennar”.
“Kona”, sagði hann, “ég trúi þér, þú gettir ekki
logið, og þess utan veát ég nijög vel, að það ertt
til leyndiarmál, stm menn verða að bera virðingu
fyrir. Eg lofa að tafca tillit til þess, hversu undiar-
legt, sem það kann að vera. Eg vil þess vegna
með ánæg.ju hjálpa þér í tillitd til þess, að sonur
þinn geti fengið tilsögn. Hvar er hann?”
“Hann bíður mín úti”.
“Gott. Ég er fátækur, eins og þú veiz.t. Eg
vilt'i að ég væri það ekki, svo ég gœ-ti hjálpað þér
til hlítar. En ég á sjálfur konu og fáeén lítil börn,
en hefi látlar tekjur. Eg skal því sjálfnr voita syni
þínum tilsiign ásamt elzta drengnum mínum, ef þú
vilt seitjast að i nánd við heimili mitt. það verð-
ur of dýrt, að senda hann á skóla”.
“Hamingjan góða ! þú ætlar sjáHur að kenna
honttm, herra prestur. Nær ætli ég geti en'ditrgold-
ið slíka velvdld ! ”
“Son»r þinn skal fá tilsögn borgunarlaitst",
sagði presturinn, “og ef ég lifi, og hann hegðar sér
FORLAGALEIKURINN 47
vel og er eftirtektasamur, þá skal ég búa hann und-
ir háskólann”.
“Guð blessi þig, eðallyndi maður”, sagði konan
með þakklæitistár í ati'gtimim. “þú hefir lyft þungri
byrði af huga mínum, því það hefði kvalið mig sárt,
að geta ekki látið drenginn minn halda áfram námi
sínu fáitæktar vegna”.
“Gott, gott, en ennþá eitt, — hvar ætlarðu að
sctjast að?”
“Eg vedt 'það ekki ennþá. Ef ég goefci fengið
koía í nánd við prestssetrið, væri ég mjög ánægð.
É>g er viss um, að geta tinnið fyrir okkur”.
“Eg skal útvega þér kofa", sagði presturinn.
“það er einn slíkur hér í nánd, sem nú er tómur.
Að ufcan er hann raunar mjög hrörlegur, en ég held,
að stofan inni »é allgóð. Viltu hann ?”
“Já, hr. pnestur, tnargfaldar þakkir----
“Kofinn", sagði pnesturinn, “er í rauninni eign
Öðinsvíkuredgandans — —”
“óðinsvík! ” sagði hún skjálfandi. ”Á ég að
búa á Óðinsvíkur-landinu ?”
“Já”, svaraði presturinn, sem ekki tók eftir gteðs-
hræringu hennar. “óðánsvík er nú eign hins unga
greifa Stjernekrans, sem eríði óðalið að föður sínum
látnum, er nýlega dó erlendis. Greifinn er farinn til
Ítalíu, til að gleyma sorgum símim, segja menn.
En óg skal finna umsjónarmanninn, <sem ég er kunn-
ugur, og ég vona þú getir fengið kofann fyrir fáeána
dali um árið”.
"þetta líka”, sagði htin við sjálfa sig — “ég að
búa i kofa já Óðinsvíkur-ktndinu. Undarleg til-
viljun ! ”
“Ertu ekki ánægð með tillögu mína, kona?”
spurði presturinn.
“Jú, hr. prestur, guð blessi yöur”.
48 SÖGUSAFN HEIMSKRINGLU
“Nú, jæja, hvað er það helzt, sem þú getur unn-
ið) til þess að hafa ofan aí fyrir þér?”
Eg get saumað, ofið og spunnið. Bara ég gæti
nú íengið nóg að gera”.
“Éig skal útvega þér vinnu. 1 sveit þessari eru
mörg höfðingjasetur, og hér hefir lengi verið skortur
á dnglegri saumakonu. Eg skal m-æla með þér, svo
þú fáir nóg að gera. Til að byrja með, geturðu
saumað skyrtur á börmin mín. Eg skal borga þér
fyrir það".
“Nei, noi, þú átt ekki aö borgia mér ; ég skal
sauma allar ykkar skyrtur fyrir ekkert. þnð er
það minsta, sem ég get gert, fyrir alla þína góðsemi
mér til handa”.
"þey, þey, ég skal borga. Eg Hefi þegar lofað
j að kenna syni þínum ka'Uplaitsi. Sæktu nú son
1 þinn, svo ég geti séð hann”.
MóCirin gekk ú.t og sótti dreuiginn. Preaturinn
spurði hana ýmsra spurninga, og var mjög ánægður
yfir því, hve íljótt og skynsamlega hann svaræði, og
sömuleiðis yfir sviphneina og gáfulega andlitinu hans.
“það er ágætt, sonur minn”, sagði hann. “þú
hefir þegar lært talsvert. Hvað heitirðu?”
“Mórits", svaraði pilturinn.
“IIve gamall ertu?”
‘‘Atta ára".
“Gott, Mórits minn. Ég hefi lofað móður þinni
að kenna þér. lleldurðu að þtt viljir að ,ég vioiti
l>ér tilsögn?”
“Já,;mér þykir svo vænt um, að lesa og læra".
"Ágætt, ágætt. Við skulum lesa fornri'tin
dnengur rninn, það verður gaman. En þú v.erður að
vera iðinn. Ef við lifum nokkttr ár, þá skttlum við
lesa Virgil,’ Taci.tus og Liucrets. þú þekkir þá nú
ekki enn þá, en ég skal láta þig kynnast þeim, vertu
viss um það”.
FORLAGALEIKURINN 49
“Enn hvað þú er-t góður, herra prestur”, sagði
móðirin.
“En nú er eitt eftir. Eitthvert eftirnaín verður
drengurinn að hafa. Hvað hefir hann verið kallaður
hingað til?”
“Hann hefir verið kallaður Johanson, eins og ég
og faðir minn, sem var garðyrkjumaður”.
"Johanson er að sönnu fallegt nafn, en þaö er oí
alment. Lærisveinninn minn verðtir að bera ennþá
fallegra na.fn, finst þér það ekki?”
“Jú, prestur minn, findu eitthvert nafn".
“Bíðttm við nú vdð”, sagði presturinn og htigsaðí
sig um, “gætum við ekki kallað hann Sterner ? Eg
álti góðan æskuvin, sem hét svo”.
“Jú”, sagði móðirin. “það er fallegt nafn.
Sfcern þýðir stjarna, herra prestur, er það ekki?"
“ Tú, það þýði.r stjarna, og ég vona að hann verði
líka síðar medr dálítil stjarna. Nú, hvaö segirðu
utn þetta?"
“Agætt. Við skulum kalla hann Sterner, herra
prcstur. Eg ætla líka að fcera það nafn, svo ég
heiti eins og sonur mdnn”.
þetta varð að samkomulagi, og dagdnn eítir
flutti, Mórits Sterner ásamt móðtir sinni'• í kofann,
j sem áður er nefndur. Bergholm prestur eíndi það,
setn hann hafði loíað ©kkjunnd, að því er meðmælin
snerrd, svo hún fékk rvæga vinnu frá höfðingjasetrun-
um í sveitinni, og gat tinnáð fyrir sér <>g drengnum
sínum, setn tók daglegum framförum við nátn sitt.
Höfðin'gjalýðurin.n fékk nóg til að hugsa tun við-
víkjandi húsfrú Sterner og syni hennar.
Hún var dularfull manneskja, sem þeir gátu á
engan hátt fengið að vita, hvaðan kom, nc hvernig 4
liögtim liennar hafði staðað áður fyr, og því var hún
alloft umræöuefni þeárra, einkum þó kaífisystranna.
Flestir héldu, að Mórits væri óskilgetinn, og að íaöir