Heimskringla - 08.06.1911, Blaðsíða 6

Bls 6 WINNIPEG, 8. JÚNÍ 1911.
HEIMSKRINGLA
Yíirlit.
M o 11 o :
Fyrirmyndar forskeytum
forsjón engum gæddi ‘ann.
Endemis meö áskeytum
öllu megin klæddi ’ann.
Nú hefir Gunnl. Tr. Jónsson lagt
niöur vopnin í hinum svonefnda
“Leirskálda-bardaga”. Kom það
yíst mörgum á óvart, svo herská-
lega, sem þar var af stað farið.
En óneitanlega ber það vott um
réttara sjálfsmat og aukna lífs-
reynslu. — l'kveðju orðum sínum
lýsir hann yfir því, að hann ætli
ekki að segja meira í þessu máli
yeyna þess, að þeir sem hann hafi
iitt orða skifti við vilji ekki ræða
málefnið, en beiti í þess stað útúr-
snúningum og illkvitnis aðdróttun-
jim.
Vegna þess að mér finst þetta
ekki rétt, hvað mig snertir, og
einnig vegna þess, að ég sé ekki
betur en að hann fari með íleiri
vísvitandi ósannindi í síðustu grein
sinni, finn ég mér skylt að gera of-
urlítið yfirlit yfir afskifti mín af
þessu máli.
Ég hefi engu illu dróttað að G.
Tr. J., ekki farið neitt út fyrir
framkomu hans í þessu máli, enda
hefi ég ekki neitt ilt til hans að
segja persónulega, og er langt frá
því að ég víllí pfrægja hann á
bátt. Hvað' nmræður um
málefníð snertír, hefi ég leitast yið
að fylgja sömu reg’tlr
Aðallega hefi ég tekið þrjú atriði
jtlí Ílluguúíí * sambandj þe'tfa
máÍ. Jhí er : i. Úmm3éll G. í'f.
Jónssonar um Ilagyrðingafélagið^;
2. Afstaða blaðanna í þessu máli,
og 3. Meðferð íslenzkrar tungu.
G.Tr.J. drap á öll þessi atriði í
fyrstu grein sinni, en þegar ég tala
um þau, kallar hann það útúr-
- dúra, sem ekki komi málinu við.
.Vegna þess að eitt atriði er rétt
hjá honum (það að betur færi á
því, að minna væri prentað af lé-
legum kveðskap en nú á sér stað),
heldur hann að alt hljóti að vera
rétt, sem honum kemur til hugar
að segja. Sjálfsálitið gerir hinar
fáránlegustu vitleysur að “algild-
um meginreglum". Ég ætla ekki
að þreyta neinn á að minnast frek-
ar á fyrsta atriðið. það er ó-
þarfi. Allir sjá að það þarf meira
en meðalmanns ósvífni til að skrifa
um heilan hóp óþektra manna eins
og G.Tr.J. skrifaði um meðlimi
Hagyrðingafélagsins, þó hann
flétti sjálfum sér lárviðarsveig,
gangi hróðugur af hólmi og þykist
vel hafa mælt, hefir hann hvergi
fundið þeim ummælum stað.
þá er annað atriðið : Afstaða
blaðanna. Ég álít blöðin vítaverð-
ari fyrir útbreiðslu leirburðarins,
heldur en skáldin fyrir framíeiðsl-
una. Sá er munur kveðskaparins í
blöðunum og þess, sem gefið er út
í bókum og bæklingum, að bækl-
ingana þarf enginn að kaupa frem-
ur en honum sýnist, en blaðabull-
inu er þrengt að mönnum, hvort
sem þeim likar betur eða ver. —
Hvað er léleg blaðamenska, ef ekki
það : að flytja efni, sem ritstjór-
inn álítur að sé þjóðinni svívirð-
ing og lesendum blaðsins viðbjóð-
ur ? Hvað er ómenska, ef ekki
það, að blöðin ráðist með ópi og
illum látum á höfundana fyrir þau
verk þeirra, sem blöðin sjálf hafa
tekið tiPbirtingar. Ég gat þess áð-
ur, að blaðamenn heima á íslandi
væru vandari í vali kvæða en
stéttarbræður þeirra hér. þetta
segir G.T.J. hina mestu fjarstæðu.
Sómatilfinning leirskáldanna á ís-
landi ráði öllu þar um, þau hafi
afdrei reynt að koma bulli sínu í
blöðin. þessi spaklega ályktun er
vel þess verð, að hún sé látin
blakta á milli lárviðarlaufanna í
krúnu sigurvegarans. Ég veit ekki,
hvar Gr.T.J. hefir grafið upp þenn-
an fróðleik. Hann gæti með litlum
kostnaði fengið sér fulla vissu um,
að blöðunum heima berst árlega
urmull kvæða, sem þau aldrei
birta einn staf úr. þetta er á al-
manna vitorði heima, og af þvi
hefir það almennings álit myndast
að hver sá, sem á óhindraðan að-
gang að blöðunum með kveðskap
sinn, sé vel skáldmæltur. Fyrsta
viðurkenning, sem íslen/.k skáld fá,
er vanalega sú, að blöð og tíma-
rit taka kvæði þeirra til birtingar.
Sum blöð heima neita eftirmæla-
stagli upptöku, þó peningar fylgi.
Einnig skrum auglýsingum um
kynjalyf og annað því líkt, sem
ritstjórnin skoðar tál og blekking-
ar, að eins til að féfietta fáíróða.
— Frá fjárhagslegu sjónarmiði er
þetta vitanlega hin mesta vit-
leysa pil í augum ráðvandra
blaðamanna er það skyldá. Með
því að veita mó.ttöku, hverju ,«em
yera skal, hafa vestur-íslenzkir
bJaðamenn átt sinn þátt í að
kenna mönnum óvandvirkni og irm-
Jeiða þann hugsunarhátt, að alt sé
boðlegt. — Af þessu, sem hér er
sagt, dreg ég þá ályktun, að blöð-
ju gæti gert miklu pieira gagn
rriSÖ þv' að vanda sjálf sig, helduf
en þó þau atyrði þá, sem í saki
leybi Og giflfeldni senda þeim skrif
sín til Dirtingar’.
G.Tr.J. segir ég telji það “höf-
uðsynd” og glæp, að liann hafi
vandað utn við “leirskáldin" fyrir
meöferð þeirra á íslenzku máli.
Hér hlýtur að vera vísvitandi far-
ið með ósannindi. Ég hefi aldrei
vítt hann fyrir það með einu orði.
Ef hann sýndi sig færan til að
leggja þar orð í belg, af viti og
þekkingu, væri hann maður að
meiri. það sem ég mintist á þetta
atriði áður, var beint svar við
spurningu frá G.Tr.J. Og beindi
ég því að blaðinu Heimskringlu,
en ekki sérstaklega að G.Tr.J. En
annaðhvort vegna þess, að þar hef
ir honum runnið blóð til skyldu,
sem bögumælin voru, eða vegna
riddaralegs hugarfars, vill hann
taka alla sektina upp á sínar
breiðu herðar. ómegðin reynist
þar langtum meiri en hann fái
staðist straum af. því af 10 dæm-
um um bjagað mál og rangar þýð-
ingar, sem ég tíndi upp af einni
blaðsíðu Heimskringlu, og 6 ann-
arstaðar frá, reynir hann að halda
lífinu í 4. En lík munu forlög
þeirra og hinna systkinanna, alt
eru það blóðlausir og mergtúnir
vanskapnaðir, sem veslast upp i
faðmi föður síns.
Ég veit vel, að sjálfur kann ég
ekki íslenzku svo vel sé, og ætti
ég því að hafa hér sem fæst orð.
Kn þó kemur það fyrir, að svo
langt er géngið í óvandvirkni og
illri meðferð málsins, að mér finst,
þrátt fyrir mína mjög svo tak-
mörkuðu þekkingu, að ég hafa rétt
til að taka til máls.
Ég get ekki stilt mig um, að
minnast á nýyrðin í sambandi við
þetta.
Er móðurmáli okkar engin
hætta búin af því að hver klaufinn
fáist við að mynda ný orð ? Lýsi
þau “laukrétt” og “hárétt”, án
þess að gera sér ljósa grein fyrir
því, hvað í þeim felst. Mér sýnist
full þörf á, að brýnt væri fvrir
mönnum, að ekki er allra með;
færi að mynda ný orð, og yfirleitt
heppilegra, að gera ekki meira af
því, en nauðsyn ber til. Og nauð-
synin er oft minni, en menn halda.
Ég skal taka til dæmis setning-
una um “heimshnefaleikarann”. —>
Mundi ekki hafa farið betur að
segja : Hnefaleiks heimsmeistarinn
Jack Johnson var tekinn fastur
og sektáður fyrir að keyra of
hratt i bifreið sinni ? G.T.J. segir
það “algilda meginreglu, að lýsa
sérkennum manns með einu orði en
ekki mörgum”. Hvar sú megin-
regla gildir, getur hann ekki um,
en víst er hún ekki í gildi hjá oss.
því alsiða er að tala um t. d. sér-
fræðing í hvaða fræðigrein sem er,
Doctor í guðfræði, læknisfræði,
heimspeki, o. s. frv. Svo ég viki
aftur að nýyrðunum, og nauðsyn
þeirra, — mér kemur ekki til lutg-
ar að amast við þeim, þar sem
þeirra erl þörf. F,n þegar mcnn
mvnda ný orð þar, sem gömul og
góð orð eru fyrir, að eins til þess
að vera ekki eins og aðrir menn,
eða brevta orðttm að þarflatisu,
finst mér þeir gera fremur skaða
en gagn.
Fer t. d. nokkuð betur á því,
að segja “leiðsagi” fyrir
leiðsögumaður ? Eftir sömu reglu
ætti að kofna f r a m s a g i fyrir
framsögumaður, hafnsagi fyrir
hafnsögumaður, o. s. JfV. Væri um
leiðsögttkonu að gera mutídí hún
ftffjtd leiðsaga. Nýlega hefir
vério rætt' töluvert ttm, hveraig
þýða skuli íi íslenzktt : oröið “fly-
ing machine”, neTria sumir “gand-
reið”, aðrir “flugu1’. Er ekki
f 1 u g v é 1 algengasta og bezta
orðið og ftfllnægjandi í afla staði ?
Eða tfiá ekki tneð saifia rétti
nefna flugfiiannifin fugl, eíns og
flugvéliha flfigfi ? þá er “feafilak”
og “samneyti'* ög á að merkja
“team” eða Uxapar. Til safflan-
burðar við orð þessi mætti benda
á gamla orðið eykur (ak-dýr),
og er oft talað um eineykisvagn,
mætti ekki segja tvíeykisvagn,
jafnvel setja tvíeyki fyrir p a r og
e y k i fyrir- “samak” ? þetta er
að eins sett hér til athugunar, og
lagt undir dóm þeirra, sem betur
vita. Eitt vil ég taka fram í sam-
bandi við þetta : það er, að ekk-
ert af þesstt er sagt að kvefsni eða
óvild til þeirra, sem hér eiga hlut
að máli, heldur að eins vegna þess
að mér sýnist þessi breytinga á-
str ða hafa náð of miklu haldi á
hugum manna. Mætti einnig nefna
ýmsar fordildar fettur í stíl og
orðskipun, sem menn temja sér,
en sjaldan eru til bóta. það er
ekki dæmalaust, að málsgreinar,
sem i sjálfu sér eru fagrar og vel
limaðar, koma manni fyrir sjónir
eins og römmustu fordæður, brotn
ar á bak aftur, með höfuðið rekið
fram á milli fóta. vegna óeðlilegr-
ar, sérvizkulegrar orðskipunar. —
Sem dæmi þess, að vel má rita
blátt áfram, eru t. d. verk Dr.
J óns Bjarnasonar ; hann skrifar að
m nu áliti, bezt íslenzkt mál hér
um slóðir. 'ílann gefur sig ekki við
þessu nýyrðatildri, en hefir þó
ætíð tök á að segja það, sem hon-
um býr í brjósti, og segja það svo
vef, að nautn er að iesa, með þeim
orðum sem móðurmál okkar hefir
að geyma.
það er að líkindum fífldirfska af
mér, að láta þetta frá mér fara.
En ég skeyti því ekki að þessu
sinni. Sé það, sem ég hefi sagt,
rangt, er ég hverjum þakklátur
sem leiðréttir.
28. mai.
Hjálmar Gíslason.
Minnisvarðar úr
Málmi.
Eru mikið lallegri og í öllu tilliti
fullkomnari, fyrir sömu peninga-
upphæð, heldur en úr marmara
eða granit. WHITE BRONZE
minnisvarðar, búnir til af Tfce
Monumental Bronze Co., eru nú
komnir í mikið meira álit en
steinn. “White Bronze” heldur sin-
um rétta, eiginlega, ljósgráa lit
öld eftir öld, þolir öll áhrif lofts-
ins, hita og kulda — það gerir
steinninn ekki, — hefir engar bol-
ur, molnar hvorki né kloiuar,
springur ekki, tekur ekki í fig
raka eða vætu ; verður ekki mosa-
vaxið ; — þetta alt gerir stcinninn
Alt letur er upphleypt, steypt
um leið, og getur þvi ekki tlitnað
af eða brotnað ; sönitfleiðis ýms
merki og myndir tfl prýðis (sem
kaupandi velur sjálfur), -- alt sett
á frítt.
THE DOMINION BANK
30RNI NOTRE DAME AVENUE OG SHERBROOKE STREET
Höfuðstóll uppborgaður ; $4,000,000.UÖ
Varasjóður - - - $5,400,000 00
Vér óskum eftir viðskiftun verzlunar manna og ábyrgumst »■?> gefa þeim
fulinægju. <$parisjóðsdeild vor er sú stæista sem nokKur bunki hefir í
borgnni.
íbúeudur þessa hluta borgaritnar óska að skifta við stofnun sem
þeir vita að er algerlega trygg. Nafn vort er full ryggiug óhlut-
le.ka, Byijið spaii mulegg fyrir sjilfa yðar, komu yðar og börn.
IMione ttai'ry 3 4*0 Scott liarloiv. Ríðsmaður.
Yitur maður
er varkár með að drekka ein-
göngu HREINT ÖL. þér getið
jafna reitt yður á
DREWRY’S
RMOOU um
það er léttur, Ireyðandi bjór, gerður eingöngu
úr Malt og Hops. Biðjið ætið um hann.
E. L. DREWRY, /Vlanufacturer, Winnipey
-—STRAX—-
í DAG er bezt að GEEAST KAUPANDI AÐ HEIMS-
KRINGLU. — ÞAÐ ER EKKl SEINNA VÆNNA.
Mörg hundruð úr að velja ai
ýmsri stærð og lögun. Kosta írá
fáeinum doljufufit fipp til Jiúsu’id.i.
Spyrjið um myndir, slætÖ
þyngd og verð á þessum minnis-
vörðum (bréílega eða muntllega)
áður en þið kaupið Steifi. Allar
upplýsingar góðfúslega geftíat af
J. F. Leifson,
.Quill Plain, Sask
JIMMY'S H0TEL
BEZTU VÍN OG VINDLAR.
VÍNVEITARI T.H.FRASER,
ÍSLENDINGUR. : : : : :
James Thorpe, Elgandl
MARKET HOTEL
146 Princess St.
á móti markaCoun
P. O’CONNELL. elgandl, WINNIPi Q
Beztu vínföng vÍDdlar og aöblynning
góö. íslenzkur veitingamnöur P S.
Anderson, leiöbe’nir íslendingum.
Woodbine Hotel
466 MAIN ST.
Stm'sta Billiard Hall 1 Norövestnrlandinn
Tln Pool-br>rö.—Alskonar vfnog vindln-
Gistln^ og fteÖi: $1.00 á dag og þar yfir
Liennon A Hebb
Eigendur
JOHN DUFF
PLTJMBER, GAS AND STEAM FITTER
Alt ve-k vel vandað, og verðið rótt
664 Notre DameAv. Phone Garry 2368
WINNIPEG
MANIT0BA

6
TÆKIFÉRANNA LAND.
Hér skulu taldir að eins fáir þeirra miklu yfir-
burða, sem Manitoba fylki býður, og sýnt, hvers-
vegna allir þeir, sem óska að bæta lífskjör sín, ættu
að taka sér bólíestu innan takmarka þessa fylkis.
TIL BÖ'NDANS.
Frjósemi jarðvegsins og loftslagið hafa gert Mani-
toba heimsfræga, sem gróðrarstöð No. 1 hard hveitis.
Manitoba býður bændasonum ókeypis búnaðar-
mentun á búnaðarskóla, sem jafngildir þeim beztu
sinnar tegundar á ameríkanska meginlandinu.
TIL IÐNAÐAR- OG VERKAMANNA.
Blómgandi framleiðslustofnanir i vorum óðfluga
stækkandi borgum, sækjast eftir allskyns handverks-
mönnum, og borga þeim hæztu gildandi vinnulaun.
Algengir verkamenn geta^og fengið næga atvmnu með
beztu launum. Hér eru yfirgnæfandi atvinnutæki-
færi fyrir alla.
TIL FJARHYGGJENDA.
Manitoba býður gnægð rafafls til framleiðslu og
allskyns iðnaðar og verkstæða, með lágu verði ; —
Frjósamt land ; — margvíslegar og ótæmandi auðs-
uppsprettur frá náttúrunnar hendi ; — Ágæt sam-
göngu og flutningatæki ; — Ungir og óðfluga vaxandi
bæir og borgir. — Alt þetta býður vitsmunum, auð-
æfum og íramtakssemi óviðjafnanleg tækifæri og
starfsarð um fram fylstu vonir. Vér bjóðum öllum
að koma og öðlast hluttöku í velsæld vorri og þrosk-
un. — Til frekari upplýsinga, skrifið :
JOS. HARTNEY, 77 York Street, Toronto, Ont.
JOS. BURKE, 178 Logan Avenue, Winnipeg, Man.
A. A. C. LaRIVIERE, 22 Allfance Bldg., Montreal,
J. F. TENNANT, Gretna, Manitoba,
J. J. UOI.IH V.
Deputy Minister of A^riculture and Immigration.'.W.nn'peK
ÆJttareinkennið 71
tækifæri gefst, látið mig vita um bankanafn þessara
ungu manna”.
“þér megið öruggur treysta okkur ’, svaraði
bankarinn, “okkur er ánægja í því, að gera yður
greiða. Verið þér sæll, verið þér sæll”.
Undir eins og ofurstinn var farinn, hringdi bank-
arinn litlu klukkunni sinni tvisvar.
Hr. Montague Nevitt kom strax inn.
“Hr. Nevitt”, sagði bankarinn. “Ég hefi nokk-
uð handa yður að gera, en það verður að gerast
með gætni og algerðri þagmælsku. Kelmscott of-
ursta í Tilgate langar til að vita, hvar tveir ungir
menn, Guy og Cyril Warring, hafa bankareikning, og
þegar hann er búinn að fá vitneskju um það, ætlar
hann að leggja talsverða peningaupphæð í reikning
þeirra, en alt með leynd”.
Nevitt lét ekki á því bera, að hann þekti þessa
menn, en hneigði sig og svaraði : “Ef það er áríð-
andi að vita þetta strax, þá skal ég reyna að kom-
ast eftir því í dag”.
XIV. KAPÍTULI.
'A
Áhrif hljóðlistarinnar.
því hr. Montague Nevitt var varkár, slunginn og
framsýnn maður, sem fremur flestum öðrum fann að
þekking er vald. Hann hafði tvær ástæður til að
dylja það, að hann þekti þessa bræður : Fyrst þá,
að með því að útvega bankanum upplýsingu um
bræðurna, fengi hann betra álit, ef hann gerði það á
hálfum degi, og að öðru leyti áleit hann gott fyrir
72 Sögusafn Heimskringlu
sig, að kynnast leyndarmálinu, sem hlyti að vera í
sambandi við þetta, ef það væri mögulegt.
þegar hann talaði við Guy um kveldið, mintist
hann ekki með einu orði á, að hann þekti leyndar-
mál, sem snerti fjármunalegar ástæður Guys. Iíann
grunaði strax, að ofurstinn mundi vera faðir bræðr-
anna, og ef hann gæti náð í áreiðanlegar sannanir
fyrir því, bjóst hann við að geta hrætt peninga út
úr ofurstanum, og máske bræðrunum líka, og þá var
leyndarmálið honum mikils virði.
Um kvöldið heimsótti hann Guy með fíólínið í
hendinni og vindil í munninum, en mintist ekkert á
grun sinn um faðerni hans.
Vinátta þeirra Guys og Nevitts bygðist aðallega
á áví, að þeir voru báðir hneigðir fyrir söng. þess
utan hafði Nevitt einhver óholl og töfrandi áhrif á
Guy, sem Cyril gat ekki skilið. Og einmitt þetta
kvöld, þegar Nevitt lék á hljóðfærið með óviðjafnan-
legri snild, hallaði Guy sér aftur á bak í stólnum og
hlustaði hugfanginn á þessa töfrandi tóna, sem hann
áleit sig aldrei mundi geta náð, og ekkert því líkt.
“þetta er aðdáanlegt, Nevitt”, sagði Guy, “ég
hefi aldrei heyrt nokkurn mann leika eins vel á fíólín.
Hvað er þetta lag kallað ? Ég þykist vita, að það
sé ffá Austurlöndum”.
“þér skjátlar”, suaraði Nevitt brosandi, “það er
enskt, algerlega enskt, samið af Elmu Ewes, frænku
ungfrú Clifford hans Cyrils. Hún býr til óviðjafnan-
leg lög”,
“Já”, svaraði Guy og lagði aftur augun eins og
í draumi. “það er undarlegt vald, sem býr i slík-
um tónum. Ég held að góð tónlist gæti tælt mig til
að gera hvað sem er”.
“Og þó held ég þú; sért naumast mjög hneigður
fyrir tónlist. þú hefir gripið til þessa, svo að þú
líktist ekki Cyril um of. Listhæfileikar ykkar eru
Ættareinkennið 73
hinir sömu, og ef þú hefðir ■ látið þá ráða, þá værir
þú líka málari, en Cyril valdi blýantinn og pentilinn,
og þá tókst þú fyrir að iðka tónlist. það er þér
líkt, það er eitthvað í lunderni þínu, sem kemur þér
til að velja það, sem þú ert ekki hneigður fyrir”.
“Já, auðvitað, mér finst það mjög eðlilegt, að
ég vilji hafa eitthvert einstaklingseðli út af fyrir mig”.
Nevitt hugsaði með sjálfum sér, að Cyril gerði
enga tilraun til að líkjast ekki Guy, hann væri í raun
og veru miklu sjálfstæðari og staðfastari. Svo hélt
hann áfram að leika brot úr ýmsum fjörugum lögum,
og þess á milli gat hann um ýms höpp, sem sér hefði
viljað til í peningasökum síðustu vikurnar.
“Vitaskuld get ég ekki átt við þetta gróðabrall
undir.mínu eigin nafni, eins og þú skilur”, sagði hann
kæruleysislega. “það er bankastjórunum ógeðfelt,
að umsjónarmenn þeirra sýsli við guóðabrall, og þess
vegna nota ég nafn mágs míns, Tom Whitleys, við
mínar gróðatilraunir. Cedulao-hlutirnir hækkuðu
upp í 108 í gær, það var góð hugsun, að kaupa af
þeim, enda heíi ég oftast lánið með mér. Var það
ekki góð bending, sem ég gaf þér í vikunni sem leið ?
Seldirðu ekki í dag, nú eru þeir komnir upp í 96, og
þú keyptir þá fyrir 80”.
“Nei, ég vildi ekki selja í dag”, svaraði Guy.
“Ég er að bíða eftir, að þeir hækki upp í hundrað,
og þá ætla ég að selja þá, en fyr ekki”.
“Já, en það er heimska”, svaraði Nevitt ákafur.
“þú hefðir átt að selja í dag, þeir hafa hækkað eins
mikið og þeir geta. þeir fcara bráðum- að falla aft-
ur: þú falla þeir með hraða eins og steinoliu-
hlutirnir á laugardaginn. Farðu að mínum ráðum
og seldu á morgun eins snemma og þú getur, þá
græðirðu pund á hverjum. og það máttu verg á-
nægður með. þú keyptir tíu,— var það ekki ? það
[ 74 Sögusafn Heimskringlu
eru þá 160 pund í hreinan gróða með lítilli fyrir-
höfn”.
Guy þagði stundarkorn og sagði svo : “Ég held'
ég selji þá á mörgun, Nevitt, eða, sem er það sama,
þú selur þá fyrir mig. Stundum dettur mér í hug,.
að ég sé flón, að vera að fást viö þetta gróðabrall,
sem eykur manni ótta og spenning, og að ég gerði'
réttara að halda mér við guineu-dálkinn í Morning
Mail. Ég ætti álls ekki að fást við kauphallar-
gróðabrall”.
“Ég er þér samþykkur í því”, sagði Nevitt.
“það er alt annað, þó ég geri það, því að það eins
og heyrir minni stöðu til, en svo gerir þú þetta ald-
rei nema eftir mínum ráðum, og ég ætti að þekkja
það, hvaða hlutabréf eru nokkurs virði og hver ekki”.
Svo lagðist hann endilangur í legubekkinn og
reykti vindilinn sinn, án þess að segja nokkurt orö
í 10 mínútur. Með mestu hægð dró hann skjal upp.
úr vasa sínum og las það þegjandi.
“Hvað hefirðu þarna?” spurði Guy forvitnislega.
“0, það er ekkert. þú vilt ekki eiga við slíkt.
En svo ég segi þér eins og er, þá er það boðsbréf að
alveg nýju fyrirtæki, sem opinberað verður í næstu
viku, en þú vilt ekki eiga við þess konar. Ég er að
hugsa að skrifa mig fyrir 300 hlutum, því ég er al-
veg viss um, að það er gróðavænlegt, og ætlaði að
ráðleggja þér að taka 150. það er óvanalega ódýrt,
tíu shillings þegar maður skrifar sig, og tiu shillings,
þegar maður fær lilutabréfið. Fleiri borgana er-
ekki krafist”.
“Lofaðu mér að sjá boðsbréfið”, sagði Guy.
“það er Rio Negro gimsteinafélagið”, sagði Nev-
itt. “En það er líklega réttast, að þú eigir ekkert
við það, ég vil naumast taka á mig ábyrgðina fyrir
því að telja þig á að vera með, enda þótt fyrirtækiö