Heimskringla - 19.10.1911, Qupperneq 2

3. BLS.
WINNIPEG, 19. OKT. 1911.
IIEIMSKRINGLA
Bardagi á íslandi.
Heima á ættlandi voru gengur
margt skrykkjótt til, en öest stór-
tíöindin gerast þó á Siglufiröi,
þar sem þúsundir framandi sjó-
manna hafa bækistööu sína yfir
sumartimann, og þar sem að síld-
in er guðinn, sem tilbeðinn er. —
Siglufirði er engin vínsala, en þar
eru um 30 kaupmenn, sem selja
vín á laun og tollsvikin oftast
nær. — Á Siglufirði eru 2 menn,
sem eiga að halda öllum aðkomu-
lýðbum í skefjum, vera verðir lag-
anna og réttvísinnar. Sem nærri
má geta, þegar fleiri hundruð
drukkinna náunga slá sér lausum,
er ekkert gaman á ferðum íyrir
friðsama þorpsbúa. Verða þá oft
harðar atrennur og blóðugir bar-
dagar. Frá einum af slíkum bar-
dögum segir aðstoðar lögreglu-
stjórinn þannig í blaðinu Norðra,
22. ágúst sl. : —
“Snnnudaginn 20. ágúst sl. var
fjöldi Norðmanna af skipum þeim,
er liggja við Siglufjarðarhöfn, í
landi. Höfðu ýmsir þeirra leigt
stóra stofu í húsi N.N. á Siglu-
firði til þess að dansa í um kveld-
ið. Voru margir Norðmenn orðnir
all-druknir, er á leið' daginn, og
höfðu meðal annars nokkrir strák-
ar af seglskipinu Sylvia á sér gen-
ever ílöskur, er þeir kváðust hafa
haft með sér frá Englandi. En er
löggæzlumaður tilkynti þeim^ að
þeim bæri að borga toll af flösk-
unum, þeim, er þeir flyttu land,
svörðuðu þeir skætingi og neituðu
að borga tollinn. Gat löggæslu-
maður eigi sint því frekar, og varð
við svo búið að sitja, þar eð
strákarnir hlupu brott án þess
nann næði nöfnum þeirra, og þar
eð eigi var hægt að taka þá til
þess að krefja nöfn þeirra. —
Drvkkjulætin uxu, er á daginn
leið, og um kveldið, eftir að dans-
inn hafði varað nokkurn tíma, var
komið talsvert af fólki umhverfis
hús N.N. Löggæslumaður skipaði
“þcim, er druknir voru og búast
mátti við ólátum af, að hafa sig
út á skip sín, en þeir svöruðu
skömmttm og skætingi til og
hlýddtt eigi. Fékk löggæslumaður
sér þá nokkra menn, og ætlaði að
taka höndum- þá er ósvífnastir
vom. En þá réðist strax nokkuð
af skríl þeim, er í kring var að,
og vildi taka af löggæslumanni
þann, er tekinn var. Fóru menn
löggæslumannsins með einn inn í
ganginn bakdyramegin á húsi N.
N., og ætluðu að setja á hann
handjárn. Hann gerði enga mót-
stöðu eftir að hann var kominn
inn, svo eigi þurfti jártjanna við.
En aftur á móti réðist skríll sá,
er úti var, að löggæslumanni og
mönntim huns með barssmíði og
hótunum. Létu lögreglumenn und-
an síga upp á tröppur hússins og
vörðust þaðan um stund. Flösku-
kassar margir voru við skúr húss-
íns á hlið við tröppurnar. Tóku
þeir, er að sóttu, þá einn kassann
og bmtu hann svo að flöskurnar
dreifðust úr honum. Tóku ein-
hverjir flöskur og slöngvuðu að
löggæslumanni og mönnum hans á
tröppunum. Hitti ein flaskan N.N.
á ennið og særði hann talsvert um
leið og hún brotnaði í smámola.
Dreifðust brotin út yfir þá er í
kríng stóðu. Sá löggæslumaður þá
eigi annað vænna en að hopa und-
an inn í húsið með menn sína, og
lét loka dvrunum og menn liggja
á þeim. Byrjuðu þá þeir, er úti
vom, að kasta ílöskttm í glugga
hússins, og brotnuðu fljótt flestar
rúður. Kom ein flaskan í stóran
lampa, er hékk í veitingastofunni
næst bakdyrunum og brotnaði glas
og hjálmur lampans. Stökk lög,
gæzlumaður þegar að, og fékk
slökt á lamþanum, áður en næsta
flaska kom. Skipaði hann þegar að
slökkva alla lampa vegna brttna-
hættu þeirrar, cr stafað gat af
þcitn, og vegna þess, að þá var
eigi hægt að sigta á þá, er inni
vortt. Var skipun hans þegar hlýtt
og hætti skríllinn eftir nokkttrn
tíma flöskukastinu. Reyndi nú lög-
gæslumaður að koma á ró inni í
salnum, en það varaði lengi, þang-
að til hann fékk menn til að fara
út í fylkingu. Fékk hann þó loks
safnað saman mönnum um sig til
að fara út um dyr þær, er liggja
austur úr stóru dansstofunni.
Gekk hann út fyrstur og hinir á
eftir í röð. Var þá eigi ráðist á
þá, er út kom, og dreifðist skríll-
inn smátnsaman........
Fólk það, er í kring um húsið
var, hefir líklega verið á að giska
200, en eigi sótti nema nokkur
hluti þeirra að húsinu. En þar eð
búast mátti við, að alt færi í bál
og brand, ef lögreglan gerði árás,
og eigi var lið nægilegt fyrir af
hennar hendi, tók Iöggæslumaður
það ráð, að verjast að eins högg-
tinum, en lét ekki menn sína ráð-
ast á hina, eins og hann líka
skipaði, þegar hann Ioks fékk
menn til að ráðast út úr húsinu,
að eigi skyldi ráðið á skríl þann,
er úti var að fyrra bragði, og að
eigi mætti nota nein vopn, hvorki
hnífa né annað, jþó árás yrði gerð.
Á húsinu varð mikil skemd, sem
eigandi heimar skaðabætur fyrir,
ef náist í sökudólgana. Flestar
rúður voru úr því öðru megin og
lampar brotnir og gluggatjöld
skemd og rifin niður. N. N. heimt-
ar 50 króna skaðabætur fyrir
meiðsli og andlitsskemdir”.
þegar sýslumaður Eyfirðinga
hej’rði um þennan bardaga, sendi
hann heilmikið af skotvopnum til
Siglufjarðar, ásamt syni sínum, og
átti nú að kúga Norðmanna skríl-
inn til hlýðni við yfirvöldin og
lögin. — En lítill hafði árangurinn
orðið þá síðast fréttist.
íslanJs fréttir.
Gullbrúðkaup sitt héldu á Akur-
eyri þann 4. okt. merkishjónin
Friðbjörn Steinsson bóksali og
Guðný Jónsdóttir yfirsetukona. —
Hafa þau hjón átt heima í Akur-
eyrarkaupstað öll búskaparár sín,
og áunnið sér vináttu og virðing
allra kaupstaðarbúa ; því að í
Friðbirni Steinssyni hefir Akur-
eyri átt einn sinn nýtasta borgara
og koua hans hefir sem yfirsetu-
kona verið hugljúfi allra. Kauþ-
staðarbúar vottuðu þeim hjónum
virðingu sína á ýmsan hátt við
þetta tækifæri, og fánar blöktu á
hverri stöng í bænum. Fjöldi
heillaóskaskeyta bárust þeim hjón-
um víðsvegar að.
— Guðmundur Finnbogason
heimspekingur hefir nú varið dokt-
ors ritgerð sína um eftirhermur,
við Kaupmannahafnar háskóla og
verið sæmdur doktors-nafnbótinni.
I,ofsorði miklu lúka dönsk blöð á
ritgenð Guðmundar og vörn hans,
þó sér í lagi, enda er Guðmundur
allra mælskastur núlifandi Islend-
inga.
— Stærsta bókaútgáfufélag Norð
manna, Aschehoug & Co. í Krist-
íaníu, hefir boðið
ISLENZKIR KORNYRKJUMENN
Merkið flutnings-seðla ykkar:
Ship to Fort William or Port Arthur,
--------------- Advise------------
ALEX. JOHNSON & 00.
Room 201 Grain Exchange Building, Winnipeg.
Og sendið mér þá, með fyrirmœlum um söluna á því. Ég get útvegað
ykknr hæsta verð fyrir hveiti ykkar. Geíið þessu gætur áður en Jíið seljið.
Umboðshum eru aðeins EITT CEN'T af busheli á öllum korntegundum. Skrifið
mór á íslenzku og fáið allar nauðsynlegar upplýsingar.
þeim fyrir þá sök
störfum.
Hvað þekkingu snertir, er eðli-
legt, að karlar standi þar öllu bet-
ur að vígi, þar sem þeir hafa frá
alda öðli einir fjallað um þau mál
er hér um ræðir. — En slikt lærist
konum meþ tímanum og við æf-
inguna, enda taka nú konur orðið
all-mikinn þátt í ýmsum félögum
og sitja þar í valdasessi, eins og
frá opinberutn Og því stíg ég hiklaust og von-
| glaður inn
í frelsandi framtíðar nafni”.
Goodtemplarafé-
að gefa Lands- j t-d. í landsins stærsta og fjöl-
bókasafninu eitt eintak af öllum I mennasta félagi,
þeim bókum, er félagið hefir gefið , laginu.
út. Tilefnið er stofnun háskólans
hér á landi. — það er rétt eins og
Danir, sem fjandskapast út af há-
skólastofnuninni, þótt ætíð hafi
áðttr talið eftir islendingum há-
skólastyrkinn í Danmörku.
— Spegjelen heitir norskt blað,
sem nýlega er farið að gefa út í
þrándheimi, ritað á nýnorsku. Er
það mjög velviljað Islandi, ritar
meðal annars mjög hlýlega um sr.
Matthías Jochttmsson og ferð hans
í Noregi í sumar.
— Einn ólevfilegur áfengissali á
Siglufirði hafði nýlega fengið með
einu skipi 2 tunmir af whisky, 2
konjaki, 1 af rommi og 1 af brenni
víni. Rétt áður hafði hann fengið
En það er eigi eingongu mann-
vút og þekking, er útheimtist til
að gegna opinberum störfum, held-
ttr og miklu fremur drengskapur,
manndvgð og manndáð.
1 hér um bil fjórðung aldar hefi
ég, sem valdsmaður, dómari og
embættismaður, haft tækifæri til
I að kynnast mönnum, og get eigi
tneð óblandaðri gleði lýst þeirri
; reynslu tninni, að of oft hefir það
! komið fyrir, að menn, sem maður
I hefir átt að trúa, hafa brttgðið
I loforð sín, og ég hefi oft orðið þess
var, að menn hafa rofið orð og
eiða, og brugðist undan merkjum,
I er mest á reið, og það enda í hin-
1 um æðri stjórnmálum ; jafnvel á
alþingi hafa menn oft eigi sýnt
Lengi lifi sannleikurinn og frels-
is-jafnrétti fyrir alla !J
G. J. OLESON,
Glenboro, Man.
Dánarfregn.
yfir 100 kassa af Hansa-öli. Skyldi . þann drengskap, er krefjast verður
mönnum þá ekki fara að skiljast í opinberum málum.
það, hvernig á því stendur að
Norðmenn verða druknir ?
— Silfurbrúðkaup sitt héldujóh. !
Christensen kaupmaður á Akur- j
evri og frú hans nýverið. Hafa
batt bæði værið einkar vinsæl af
bæjarbúum, enda fánar á stöng
þann dag víðsvegar um bæinn.
Um jafnrétti.
Til fróðleiks þeim, sem eru svo
einstrengingslegir, að halda því
fram, að kvenfólk sé ekki nógum
hæfileikum gætt til þess að taka
þátt í opinberttm málum til jafns
við karlmenn, langar mig til að
birta hér brot úr ræðu eftir nú-
verandi ráðherra Islands og fyrv.
háyfirdómara hr. Kr. Jónsson,
einn atkvæðamesta og lærðasta
mann, sem nú er á íslandi, sem
hann fiutti á alþingi 1901.
KAFLI ÚR REDU YFIRDÓM-
ARA KR. JÓNSSONAR
Á ALþlNGI 1901.
“ Með lögum 12. maí 1882 var
ekkjum, og öðrum ógiftum kon-
ttm, er standa fyrir búi, veittur
kosningaréttur, er kjósa skal í
hreppsnefnd, sýslunefnd, bæjar-
stjórn og í safnaðarnefnd. það
liefir sýnt sig, að enginn voði hefir
af þessu staðið í þessi 19 ár, sem
þessi lög hafa verið í gildi, og á-
lít ég því tímatil kominn, að veita
konttm kjörgengi, eins og frumv.
þetta gerir ráð fyrir.
þessi sögulegi gangur málsins er
í sjálfu sér næg ástæða, en það er
samt sem áður nokkuð dýpra, er
ræður mínu atkvæði í þessu máli.
það, sem útheimtist til að gegna
opinberum störfum, eru gáfur og
þckking.
Flestir eru samdóma um það,
að konur eru engu ver úr garði
gerðar, hvað gáfur snertir, og er
þvú engin ástæða til, að bægja
/
Ragmenska og ódrengskapur hef-
ir of oft komið fyrir í slikum tnál-
ttm, eins og ég geri ráð fyrir að
flestir í þessum sal hafi orðið var-
ir við.
Svona má halda áfram að telja
ýms atvik, sem alls eigi eru ó-
vanaleg, og sem miða að því að
veikja tiltrúna til karlþjóðarinnar.
þegar maður því lítur í kring-
um sig og hugsar sig um, hvaðan
eigi að fylla þau skörð, þar sem
ekki má treysta karlmönnum, þá
verður kvenfólkið að koma til sög-
unnar.
Ég fullyrði, að gáfur þess séu
íullkomlega eins góðar, sem karl-
ar, og manndygðin, sem í þessu
er ltöfuð atriðið, enda meiri”.
* * *
þetta segir Kr. Jónsson um mál
þetta fyrir 10 árum síðan. Og eng-
inn mótmælir því, að mikið hefir
skoðun fólks snúist á síðastliðn-
ttm tíu árum til hins betra og
augu margra opnast fyrir réttmæti
jafnréttis-kröfunnar. Og á þeim
; tíma er reynslan búin að fxra
mörgum heim sanninn um það, að
j kvenfólk er fært um að. stjórna
ekki síður en karlmenn, og enginn
efast um það, að mannk-ostirnir
eru þar á eins háu stigi og hærra
stigi, heldur enn hjá karlmönnum,
svo stjórnarfarinu er engin hætta
búin, þegar jafnrétti verður al-
ment í heiminum. Heldur ertt þá
allar líkur til, að bót verði ráðin
á mörgu því óhreina og rotnasta,
sem er í fari þjóðanna.
Annars eru nú miklu fleiri hlynt-
i ir stefnu þessari en marga grunar.
Jafnvel prestarnir eru all-flestir
orðnir því meðmæltir, sem þó hafa
lengi barist á móti þvi, og
þá óspart notað biblíuna sínu máli
til stuðnings. En alt verður að
víkja fyrir sannleikanum.
Hinn 25. september andaðist á
almenna sjúkrahúsinu í Selkirk,
Man., SIGURLlNA JÖNASDÓTT-
IR ARASON. Hún var fædd árið
1863, að Látrum á Látraströnd i
I þingeyjarsýslu á Islandi. For-
eldrar hennar voru þau hjónin Jón-
as Jónsson og Elíná Halldórsdótt-
ir, vel metin hjón í góðum efnum,
er lengi bjuggu að Látrum. Sigur-
lína var uppalin hjá foreldrum sín-
um og fór ekki frá þeim fyr en
hún giftist Eggert ólafi Arasyni,
árið 1885. og lifir hann konu sína.
Eiuum tveimur árum seinna fluttu
þau hjónin írá íslandi og settust
að fyrst i Norður Dakota. þaðan
fluttu þau til Winnipeg, og eftir
stutta dvöl þar til þingvalla og
Lögbergs bygða. þar bjuggu þau
rétt um 3 ár. Úr því voru þau
| hér við Winnipeg vatn, lengst þó í
Sandvík fyrir norðan Gimli, ein 6
ár. Síðastliðið vor fluttu þau á
land, sem þau keyptu hér norður
með vatni skamt fyrir sunnan Ár-
nes.
Síðastliðið ár var Sigurlína heit-
in mjög farin að heilsu. Var henni
leitað þeirrar hjálpar, sem unt var
j Síðast fór hún til Selkirk, og and-
aðist þar, eins og áður er sagt. —
j Banamein hennar var innvortis
krabbamein.
þau hjónin eignuðust 12 börn.
jAf þeim lifa 7 : Ari, Arnleifur, Jó-
: hann, Elína, Jónarína, Eggert og
jlngbjörg. Fjögur hin elztu eru upp-
I komin, hið yngsta 6 ára. Öll eru
þau vel gefin og mannvænleg.
Útför hennar fór frá lútersku
j kirkjunni á Gimli, sunnudaginn 1.
! október. Fjöldi fólks var þar við-
■ staddur. Séra Rúnólfur Marteins-
son framkvæmdi útfararathöfnina.
Sigurlína heitin var sköruleg
kona í sjón og rattn. Hún var vel
greind, frábærlega þróttmikil og
ósérhlífin, gestrisin og brjóstgóð
við alla, setn bágt áttu. ILennar er
sárt saknað af fjölda vina. — Guð
blessi ekkjumanninn og móður-
lausa hópinn, sem hún skilur eftir.
Blaðið Norðurland er beðið að
, flytja þessa dánarfregn. V.
JÖN JÖNSSON, járnsmiður, aP
790 Notre Dame Ave. (horni Tor-
onto St.) gerir við alls konat
katla, könnur, potta og pönnui
fyrir konur, og brýnir hnífa og
skerpir sagir fyrir karlmenn. —
Alt vel af hendi leyst fyrir litla
borgun.
“Ég trúi því, sannleiki, að sigur-
inn þinn
að síðustu vegina jafni.
Og þér vinn ég, konungur
sem ég vinn.
Ilerra Jón Hólm, gullstniður,
hefir sett sér upp verkstæði í
hafa | Gimli bæ, á lóð herra Kinars
Gislasonar og hefir dvöl hjá hon-
um. Herra Hólm gerir þar, etnsog
að undanförnu hér í borg, við aUs
kyns gull og silfur muni, smíðaé
hringi og annað, sem fólk þarfnast
og gerir við ýmiskonar aðra muni
eftir þörfum. Jón er smiður góður
og þaulæfður, og bygðarbúar ættu
að skifta við hann.
The Dominion Bank
UORNI NOTRE DAUE AVENUE OO SUERBROOKE STREET
Höfuðstóll uppborgaður :
Varasjóður - - -
$4,000,000.00
$5,400,000 00
Vér óskum eftir viðskiftun verzlunar manna og ábyrgumst a* gefa þeim
fullnægju. .Sparisjóðsdeild vor er sú stærsta sem nokaur banki hefir i
borginni.
íbúendur þ^ssa hluta borgarÍRnar óska að skifta við stofnun sem
þeir vita að er algerlega trygg. Nafn vort er fulltrygging óhlut-
leika, Byrjið spari inulegg fyrir sjálfa yðar, komuyðarog börn.
Plione ttarry 34 »ö
<>(’«. II. HatlicwHon. Ráðsmaður.
VITUR MAÐUR er varkár með að drekka eingöngu
hreint öl. þér getið jafna reitt yður á.
Drewrys Redwood Lager
það er léttur, freyðandi bjór, gerður eingöngu
úr Malt og Hops. Biðjið ætíð um hann.
E. L. DREWRY, Manufacturer,
WINNIPEG
Meö þvl að biöja œflnlega ura
‘T.L. CIGAR,” þá ertu viss aö
fá ágætau viudil.
T.L.
(l’NION MADE)
Western Cigar
Thomas Lee, eigandi
Factory
Winnnipeg
« HVERSVEGNAJVILJA ALLIR MINNISVARÐA ÚR MÁLMI
\ (WHITE BR0NZE?)
Vegna þess þeir eru mikið fallegri. Endast óumbreytan- legir öld eftir öld. En eru samt mun billegri en granft eða marmari, mörg hundruð úr að velja.
j|[
Fáið upplýsingar og
pantið hjá
?J J. F. LEIFSON
. ^ ^ M|
það
The Golden Rule Store
hefir lög-verð á vörum sfnum sem mun tryggja
henni marga n/ja vini og draga þá eldri nær
henni. Veitið oss tækifæri til þess að gera- yður
að varanlegum viðskiftavin. Vér viljum fá verzlun
yðar. En vér væntum þess ekki ef þér getið sætt
betri kjörum annarstaðar.
ÞÁÐ BOKGAR SIG AÐ VERZLA YTÐ
THE GOLDEN RULE STORE
J. GOLDSTINE
CAVALIER, NORTH DAKOTA