Heimskringla - 29.02.1912, Side 3

H EIMSKRIHGCA
WINNIPEG, 29. FEBR. 1912. 3. BL9,
Heiðingatrúboð
í söfnuðunum.
(Eftir Jón Einarssov).
|>aö þykir íáum “gaman aö guö-
spjöllunum”, nema hægt sé aö
tengja þau við “bardaga” ai ein-
hverju tagi. Hefir því liSna tíSin
af öllum mætti leitast viS aS gera
þau aSgengileg meö því, aS
krydda þau meÖ ýmrskonar ver-
aldlegu sælgæti í bardaga mynd ;
og er sumt af þeim ‘‘dispensatori-
um” næsta spaugilegt á bragSiS,
einkurn í smekkfærum hinna o-
vönu og hversdags-hygnu smæl-
ingja.
þaS er æSi-langt síSan byrjaS
var á trúboSi meSal ýmsra ílokka
í heimalöndunum, þeim er eigi
höfSu náS áliti, sem verandi i
þeim sauSahúsuin, sem tilheyrSu
hinum rétta hiröi sálnanna. Var
þaö í hæsta máta eölilegt, þótt
hinir, sem vísir voru um ‘‘góSan
afgang” sinn, viö siSustu siglingu
lífsins, gerSu sina skyldu í því, aS
reyna alt mögulegt til þess, aS
koma sem flestum af þeim villuráf-
endum í hina organiseruSu hjörS
og betra andlegt haglendi. Hefir
starfsemi sú giatt margra hjörtu,
gert mörgum óendanlega mikiS
gott og leitt fjölda af körlum og
konum á betri brautir og aS
tryggari samvinnu, — og líka auS-
vitaö hrygt rnarga og stein-drepiS
ekki svo fáa saklausa trúboSa og
saklausa ‘‘villiráfandi sauSi”, sem
reyna skyldi aS drífa inn í hópinn,
sem var í betra hjarSlendinu. Um
þetta mætti margt gott og all-
margt ljótt segja, en þess gerist
ekki þörf hér, því sagan er búin
aS skrifa þaS hjá sér, og hefir lof-
aS aS marka niSur þaS, sem gert
verSur í þessa átt í komandi tíS.
Hér, í þessu framfarnna landi, er
ný hugsun aS berjast viS næsta
erfitt trúboö, hiS eSlilegasta, en
jafníramt líklega ,eitt hiS torveld-
asta, sem byrjaö hefir veriS á um
hríS, þaS nefnilega, aö 1 e i S a
s a m a n ýmsar trúbragSadeildir,
koma þeim í eina heild, f æ k k a
kreddunum en halda þeim, sem
flesta áhangendur eiga í söfnuSum
sameiginlega. þetta er hér í landi
kallaS ‘‘Church IJnion”, eSa kirkna
(trúmála-) samband. Undir þá
stefnu gengur erfitt aS fá fjöldann
til aS skrifa nöfn sin. Hindurvitni
og hleypidómar berja niSur öll
rök.og góSar hvatir, eftir því sem
þau hjú geta, — og þau megna
mikils, því þau hafa margra alda
æfingu og reynslu aS baki sér, og
kæra sig kollótt um alt nema
venjuna.
AS því er mér er kunnugt hafa
forvígismenn kristinna mála meS-
al Vestur-lslendinga lltiö fengiö
viS aS ræSa þetta mál til fram-
kvæmda, en munu hafa tjáS sig
því alvarlega andvíga nema (auö-
vitaS) meS þvi móti, aS allar
kirkju og trúardeildir vildu skrifa
undir lúterska trúarjátningu þá,
sem' í gildi er hér, alveg óbreytta,
og haga sér eftir því. þá hefÖi
sambandiS fengist. En ekki meö
neinum afslætti, engum kjörkaup-
um. þetta er alt eSlilegt, og vænt-
anlegt, skoöaS frá þeirri hliS, aö
engin tillátssemi megi eiga sér
staS, og ef einhverjir ekki vilja
hylla þá stefnu bókstafiega í öll-
um greinum, svo ‘‘sjá þeir sjálfir
fyrir sér”.
En ætlaSi ég aS fara aS ræöa
kirkna sambandsmáHö núna? 0-
nei. Ég ætlaSi aS ræSa spaugilegra
mál en þaS : máliö um kirkna
sundrungina meSal Vestur-
Islendinga, og þaS mál, aö eins í
fám orð'um. þaS er ömurleg til-
hugsun i sjálfu sér, aö slik mál
sem þessi skuli geta talist
spaugileg ; en svo er nú samt
komiö, því málin eru veraldlega
framkvæmd á ýmsan hátt, aS aS-
feröinni til.
Élg hefi hér ekkert um þaö aS
segja, þótt sendir séu út kenni-
menn til þeirra staSa, sem enga
söfnuöi eiga, og því síöur þótt
hver kirkju- eSa trúardeild reyni
aS hlynna aS sínum söfnuSum, og
hylla fieiri til aö gerast meSlimi
þeirra ; slíkt liggur í hlutarins
eSli. En þegar eru sendir prédikus-
ar inn í kristna söfnuSi til þess aS
flísa í sundur þaS litla samhengi,
sem í þeim kann aS vera, þá fer
mann aS gruna margt, og efast
um, aö hægt sé aS vinna þannig
‘‘upp á drottins ábyrgS” til lang-
írama.
Eins og kunnugt er, eru nú — i
orSi kveSnu aS minsta kosti, — 4
íslenzkar trúar-stefnur hér í okkar
þjóS ; sem sé : 1) Lúterskan, sam-
kvæmt stefnu kirkjufélagsins, sem
sumir kalla ramm-lútersku, og
sem er í sjálfu sér eins heiSarleg
og nokkur önnur stefna ; 2) Lút-
erskan, sem þeir aShyllast, er ekki
fella sig viS aö vera ramm-lútersk-
ir, og sem jafnan er kölluö nýja-
stufnan ; 3)Lúterska stefnan, sem
ekgan söfnuS hyllir, sem tilheyrir
öllu og engu eftir því sem vindur-
inn blæs, og 4) Únítara stefnan.
Um g i 1 d i hverrar af þessum
stefnum fyrir sig haföi ég ekki ætl-
aö aö ræöa aö neinu. þaS gera
þeir, sem meiri hafa jækkinguna.
Hitt er ég ekki hræddur viS aS
segja, aö h v e r af þessum stefn-
jum 1, 2 og 4 geta veriS jafn heiö-
j arlegar eSa jafn óheiSarlegar, eftir
því, hvernig jæim er beitt, — í
hvaöa tilgangi unniö er aS þeim :
hvort vinnan er aö eins til þess,
aS reyna aS gera hverja deild
sterkari, afimeiri til aö kúga hina,
sem minna má sin ; eSa stritiS
miSar til þess-, aS leiöa menn á
braut kristindómsins, mannbetr-
unarinnar.
þaö er ilt aS koma því saman,
kristinfræSa-tilganginum og afl-
aukningar-tilganginum, á stund-
um ; eSa réttara sagt, erfitt aö
slá, hvort ræSur meira hjá trú-
boSunum. Tökum einfalt dæmi úr
stórum byrgöa-hlaSa.
KristniboSi (‘‘missjón-ari”, eins
og þaS er kallaS hét) er sendur í
bygS, þar sem líkur viröast til, aS
eitthvaS sé hægt aS gera. Hann
fer um alt, inn á flest þau heimili,
sem kringumstæöur leyfa — (hér
á ég viS lúterskt tniboS), og mæl-
ist til, aö fólk aShyllist væntan-
lega safnaöar-myndun, en sá söfn-
uSur hljóti aö tilheyra vissri trú-
ílokkaheild. þaö er einnig fariö inn
á heimili Jjieirra, sem e r u m e ö-
limir lúttersks safnaö-
a r og revnt aS fá þá í annan lút-
erskan söfnuS! Um trúar-s t e f n-
u n a er ekki jafnast talaS, ef
maSurinn slær t 1 viljugur. Og ef
hann kveöst vilja vera í óháöum
lúterskum söfnuSi, þarf lians ekki
meS. 1 svona kringumstæSum er
j>aS svo erfitt aS sjá, hvort veriS
(er aö vinna fyrir kristindóminn
einvöröungu, eSa fvrir flokksins
afl eingöngti.
Ilugsum okkur íslenzkan ‘‘organ-
izer” í Winnipeg, sem tæki aS sér
aö starfa fyrir Goodtemplara, —
reyna aö £á fleiri til aS aöhyllast
regluna. Ef hann vildi ekkert hafa
viS þann mann aS gera, sem ekki
vildi ganga inn í t. d. stúkuna
Heklu (eSa einhverja aSra sér-
staka stúku), þá findist manni
I hann leggja fram krafta sína fyrir
]>á s t ú k u , en ekki fyrir bind-
indismáli-S. PrinsipiS er sama,
hvort málefniö sem um er aö
ræöa.
Svo kemur postuli írá Únítörum
°K ‘‘gerir sitt til”, aS fá menn
bæSi tir óháSa söfnuSinum liit-
| erska og hinum, sem bundinn er
- stærri heildinni, og svo náttúrlega
hvern mann, sem engu er ‘‘háöur”,
og getur jtess, aö ‘‘mtinurinn sé
I svo lítill” á trúar-stefnunum, aö
! ef maöur tilheyri einni þeirra, þá
1 geti maöur eins vel tilheyrt hinni.
Og sumum skilst þetta þá vera
I svo. All-mörgum- hættir viö, aS
vera ávalt á skoöun þess trúboö-
| ans, sem síöast talaSi. þaS er svo
^ lengi búiS aS vinna aS því, aS
kcnna fólki, aS einungis fáir ínenn
eigi aS hugsa fyrir fjöldann, aS
þaö er engin furöa, þótt fólk sé
j búiS aö slá því frá sér, aS hugsa
! fyrir sig sjálft, en slái öllum stn-
! um áhyggjum upp á þeesa fáu
menn, sem eru svo fúsir aS bera
bvrSina fyrir aSra! Og þaö er
engin furSa, þótt fólk aShyllist
bendinguna, sem sá missjónarinn
gefttr, sem því lízt bezt á.
þessi glundroöi er þaS, sem er
; svo grát-spaugilegur og þó al-
•mennur. Jafnvel menn, sem benda
j á sjálfa sig viS livert nýtilegt
tækifæri, sem hina sönnu ímyndun
! staöfestunnar, stefnufestunnar, —
jláta fara meö sig eins og fingur-
traf : vefja sig upp, eftir bendingu
hvers, er si'Sast átti tal viS þá,
! og heita þeirn þá sinni mildu aS-
stoö til framkvæmda hinu dýrö-
1 lega málefni, sem sá berzt fvrir.
]>aö er ekkert athugavert viS
þaS, þótt hver flokkur reyni aS
skara eldinn aS sinni köku, eins
- fyrir guSs - s k u 1 d og annara ;
I en hitt er íhugunarverSara, þegar
þaS sýnist vera aöal-atriöiö, aö
j skara eldinn f r á köku hins
j flokksins aS eins, án þess aö sjá
j þess líkur, aö geta sjálfur haft
framtíSarnot af þeirri hlýju. þaS
j er þessi voSalega flokka-áreitni,
meS mciru eSa minna kristindóms
vfirskini og sakleysissvip. þessi sí-
felda iöni, leynt og jafnvel ljóst,
! viS aS gera hinn flokkinn og hans
málefni tortiy'ggilegt í sem ílest-
| um augum. Menn eru , líka farnir
; aS læra þaS eitt meö öSru af
j reynslu liöins tíma, aS þaS er eina
i hálmstráiS, sem hægt er aS fleyta
sumtim málefnum á. Slíkar bak-
j skrámtt-aSferSir brúka ekki menn,
sem treysta því, aö sitt eigiS mái-
efni hafi svo mikla verSleika, svo
j auösæa kosti, aS því vinnist veg-
ur vegna síns eigin gildis.
Samkvæ-mt íhugun hinnar oft á-
minstu hérlendn menningar, sem
viö, landar, kveSumst hafa svolgr-
aS og þambaS í okkur eítir ofboS
austur-íslenzku fáfræSinnar, sem
þjáSi okkur svo mjög á meöan viS
vorum litlir(! ), væri ekki nema
sanngjarnt aS vonast eftir, aS viS
förum sjálfir aS renna grun í,
hverri auöfjártegundinni hver okk-
ar tilheyrir ; og aS viS förum aS
halda okkur hver viS sinn hópinn,
en láta ekki stvggjast af hói og
hljóöum óviökomandi hirSa.
Dánarfregn.
Ekkjan Sigtirbjörg J ónsdóttir
lézt aS heimili tengdasonar síns
og dóttur, Mr. og Mrs. Johnson,
aS 694 Maryland St. hér í borg,
þann 13. okt. sl., þar sem hún
hafSi átt heimili um mörg undan-
farin ár.
Sigurbjörg sál. var fædd á Beru-
nesi í ReySarfirSi í Suöur-Múla-
sýslu 27. mai 1840. Foreldrar henn-
ar vortt þau Jón bóndi GuSmunds-
st.n og kona ltans GuSb-jörg þor-
stefnsdóttir.
Hjá foneldrum sínum ólst Sig-
urbjörg sál. upp ásamt 6 systkin-
um sínum til tvítugsaldurs ; um
þaö leyti misti hún fööi’f sinn. —
Tveimur árum síSar ílaUist hún i
næstu sýsltt, NorSur-Milasýslu.
þann 26. júní 1865 giftist hún
Halldóri bónda Jónssyni á Uifla-
bakka í Hróarstungu, sem þá var
ekkjumaöur. þar bjuggu þau þang
aötil þau fluttust til Ameriku úriS
1876. Komu til Nýja íslands, þar
sem Gimli bær nú stendur í águst-
mánuSi um su-mariö, ásamt lleiri
innflytjendum. — þaS, sem fyrst
lá fyrir, var aS koma upp ein-
hverri húsmynd, en meSan á þvi
stóö urSu allir aö búa í tjöldum.
Nú byrjaöi andstreymi frumbýl-
inganna fyrir alvöru. Tvær dætur
þeirra hjóna lögöust í taugaveiki,
en sú þriöja í bólunni, sem þá —
eins og margir hala heyrt um get-
iö — geysaSi í Nýja íslandi. Ofan
á þetta bættist og, aS maSur
liennar slasaöist, þcgar sem hæst
aS smíöi hússins stóS ; varö því
öll fjölskyldan aS búa í tjaldi alt
haustiö fram til jóla. — Alt þetta
mótlæti bar Sigurbjörg sál. meS
stakri þolinmæöi og óbilandi staS-
festu, hjiikrandi sínum veiku ást-
vinum meö allri þeirri umönnun
og uákvæmni, sem eftir kringum-
stæöunum var mögulegt aS veita.
Allir lifSu til aS komast undir
húsþak rétt fyrir jólin.
Á næstu árum voru kringum-
stæSurnar lítiS eitt glæsilegri.
þau mistu hverja skepnuna cftir
aSra, sem í þá daga var þó ná-
lega eina fra-mleiSsluvonin. — En
þrátt fyrir alla örSugleikana var
Sigurbjörg sál. jafnglöS og von-
góö, treystandi drotni fyrir fram-
tíSinni.
Voriö 1880 fluttust þau til
Gr.afton í NorSur Dakota, þar sem
þá bjó þórunn stjúpdóttir hennar,
kona O. H. Lee. — þess mætti
geta, aS þegar suSur fyrir lír.nna
kom, úrSu þau hjón aö ganga um
40 mílur, í vatnavöxtum og leys-
ingutn, meS tvær ungar dætur sin-
ar, sem þau mest af þeirri leiS
uröu aö bera. — 1 bygS þeirri
bjuggu þau í níu ár, þar til áriS
1889, aS þau fluttu til Winnipeg,
ásamt tengdasyni sínum Stefáni
Johnson og þte-mur dætrum.
ÁriS 1902 misti Sigurbjörg sál.
mann sinn, eftir 37 ára ástríka
sambúS. þeim varö 7 barna auÖ-
iö, af hverjum aS eins þrjár dætur
lifa : Margrét Jóhanna, kona Stef-
áns Johnsons ; Helga, kona Lor-
enz Thomsens, og Halldóra Petr-
ína, kona GuS-mundar M. Bjarna-
sonar ; allar til heimiHs í Winni-
peg ; og eina stjúpdóttir, þórunni,
konu O. H. Lee., til heimil s í
Blaine, Wash.
Sigurbjörg sál. var vinsæl kona,
þrekmikil og hjálpsöm, ráöagóÖ,
er úr vöndu var aS ráöa, sem
kom sór oft vel á frumbýlingsár-
unum, þegar fátæktin og ýmsir
aörir örSugleikar þrengdu aS ; sér-
staklega var hún gófS til ráöa í
veikindum, enda talsvert hneigS til
| aS hjálpa sjúkum, og aflaSi þaS
- eitt henni margra vina. Hún var
j ástrík eiginkona og umhyggjusöm
! móöir. En þaS sem aöallega og
l framar öllu einkendi alt hennar
! líf, var sterk og einlæg trú á
írelsara sinn Jesús Krist ; í þeirri
J trxi lifSi hún, í þeirri trú beiS hún
i örugg sinnar hinstu hvíldar; í
þeirri trú baS hxin fyrir öllum sín-
xxm ástvinum síöustu stxindirnar,
sem hún lif-Si, og meö þá trú í
hjartanu gaf hxin upp andann þann
13. okt. sl. aö kveldi.
Útför hennar fór fram 16. s. m.,
fyrst frá heimili hennar, og svo
í frá Fyrstu lút. kirkjunni, aS viS-
stöddu fjölda fólks, vina og vanda
manna. Dr. Jón Bjarnason talaSi
yfir hinni látnu. Hún var lögS til
hinnar hinstu hvíldar viS hliS
mannsins síns í Brookside graf-
reitnum.
Hlýjar og á&tríkar endurminn-
ingar vina og vandamanna hvíla
yfir hinni merku konu.
Tinur.
ZINC!
Það
mun
draga
gróða í vasa þinn !
LUCKY JIM ZINK námur eru stærstar
allra í Noröur-Ameríku. Þeim er stjórn-
að af mikilsvirtum mönnum- þeim hin-
um sömu 'sem eru að breyta Canada í
heimsveldi úr villimörk. Og þar af
- - - keinur að - - -
LUCKY JIM ZINK HLUTABREF
ern vfs að gefa mikinn gróða. Ef þú tekur þig til strax, þá getnr þú fengið
Lucky Jim Zink fyrir 40c. hlutinn. Engumer prísinn um megn nú sem stendur,en
Lucky Jim Zink hlutir eru að
hækka í verði.
Hér skal geta um fáeinar ástœður fyrir því, að Zink gefur ágóða:
1. Meira Zink er brúkað f heiminum heldur en úr jörð er grafið.
2. Verðið á Zink hefir hækkað um helming á tveim árum.
3. Engir málmargeta kcmið 1 stað Zinks. Þvf er eftirspurnin ávalt söm og jöfn.
Hér segir hvers vegna Lucky Jim Zink námurnar gefa ágóða :
1. Lucky Jim námar geyma feiknamikið af málmi.
2. Þær eru f ThreeForks, British Columbia. en þangað er C. P, R. að leggja
braut til þess að flytja burt málminn, Til þess ætlar félagið að verja
eitt hundrað fjörutlu og átta þúsund dollurum. það sýnir, að trú heiir
það félag á fyrirtækinu.
3. Lucky Jim Zink Mines, Ltd., selur engum “köttinn í sekknum”, vegna þess
að þær borga mikla vexti nú þegar. Jafnskjótt og járnbrautin er fullgerð
hækka prfsarnir á Lueky Jim hlutum. Ef þig langar til að vera sjálf-
stæður og losna við sífelt, daglegt strit, þá
KAUPIÐ STRAX !
Þeir sem kænlega fara með fé sitt, og leggja f>að f ZINK, fá mikinn gróða af
hækkun hlutanna f verði, og háa vexti. Ætlar þú að ganga í þeirra hóp ?
FJÁRHAGSLEGT SJÁLFSTÆÐI, ER ÞAÐ SEM ÞÉR ÞARFNIST
Starfsíms mannsins er takmarkaður. Til þess að komast hjá þvf að vera uppá
aðra komnir á elliárunum, verða maður að leggia fyrir meðan tækifæri er til.
MANNDÓMSÁRIN VERÐA AÐ SJÁ ELLIÁRUNUM B0RGIÐ
Eg hvet yður til að hugsa grandgæfilega um framtfðina, og verja hverjum doll-
ar, tem þér hafið sparað, til að kaupa hluti f TiUCKY JIM ZINK námafcl-
aginu; framtíð yðar og fjárhagslegt sjálfstæði verður þá fyllilega trygt.
Tilboð mitt til þeirra sem kaupa strax
Eg ætla að selja vissa töju hluta í Lucky Jim fyrir 40 cent hvern hlnt. og
borgist 20 cent fyrir hvern um leið og panatð er, en afgangurinn á 60 dög-
um. Vextir ættu að verða 12 prósent á $1.00 virði en j>að er satua sem HO
prósent á ári á hverjum dollar, sem í fyrirtækið er lagður.
Eignir vorar eru öllum augljósar. Eftirtaldir menn í Vestur
Canada, komu til Lucky Jim námanna síðustu mánuðina,
og létu í ljósi ánægju sína yfir eignunum :
Hon. R. P. R0BLIN, Premier Manitoba
MR. LENDRUM McMEANS, M.P.P., Manitoba
R. L. RICHARDS0N, Editor Winnipeg Tribune
JUDGE MARSHALL, Portage la Prairie
J. C. C. BERMMER, Clover Bar, Alta.
Hon. HUGH ARMSTRONG, Prov. Treas.,Manitoba
W. J. CLUBB, Winnipeg
C. WEAVER LOPER, Winnipe
HENRY BRYANT, Winnipeg
0SWALD M0NTG0MERY, Winnipeg
M. J. RODNEY, Winnipeg
CAPTAIN H. J. CAIRNS, Winnipeg
HUG0 R0SS, Winnipeg
J. H. M0RRIS, Edmonton
W. A. C0USINS, Medicine Hat, Alta.
A. P. CAMER0N, Winnipeg
L. S. VAUGHN, Selkirk
J. ACHES0N, Spokane
Símið pantanir á minn kostnað eða sendið eftir bæklingi með
nákvæmri lýsingu. “Hlýðið hughoðinu.”
KARL K. ALBERT
INVESTMENTS
P. 0. Box 56 708 McArthur Building Winnipeg, Man.