Heimskringla - 18.03.1915, Blaðsíða 5
WINNIPEG, 18. MARZ 1915.
HEIMSKRINGLA
BLS. 5.
TIMBUR
• .•
Spánnýr
Vöruforði
Vér afgreiöum y6ur fljótt og greiöilega
og gjöruni yöur í fylsta máta ánægöa.
Spyrjiö þá sem verzla viö oss.
THE EMPIRE SASH AND DOOR C0M LIMITED
Phone Main 2511 Henry Ave. East Winnipeg
klukkutíma, taka svo aftur til og
plægja þangað til kl. 6 á kveldin, dag
eftir dag, þangað til akurinn eða
bletturinn er búinn. Það eru engar
ráðagjörðir um þetta, engar vifi-
lengjru, engin vandræði, ekkert
spursmál, — það er sjálfsagt, og svo
er með hvað eina. Og á vorin er
hver hálftiminn, hverjar tíu mínút-
urnar dýrmætar. Bandarikjamenn
eru æfinlega góðir, löghlýðnir borg-
arar. Það er engin hætta á, að þeir
verði öðrum til byrði. Þeir eru al-
vanir að borga fyrir sig, og passa
æfinlega, að hafa nóg til þess. Þeir
leggja ckki út i þau fyrirtæki, sem
þeir sjá ekki fyrir endann á. Og séu
það sannir Bandaríkjamenn, þá
standa þeir með því landi, sem þeir
einu sinni taka sér bólfestu í, —
standa með þvi út í það ítrasta. Þeir
eru engir tviskinnungar, engin við-
rini, svo að þeir séu hálfir þýzkir,
hálfir brezkir og hvorugum helm-
ingnum sé trúandi; ekki hálfir lib-
eral og hálfir konservatív; og marga
aðra helminga mætti upptelja, sem
eru þeim andstyggilegir, þvi þeir
eru það, sem þeir segjast vera, nema
kannske einstöku færilýs á þjóðlík-
ama þeirra. En vér höfum ekki þekt
þá og höfuin þó verið mörg ár í
Bandaríkjunum.
En það eru ekki einungis Banda-
ríkjamenn, sem eru að spyrja eftir
löndunum, eða langar til að komast
á þau, heldur fjöldi manna hér úr
Winnipeg. Einkum sækjast j>eir eft-
ir landi ekki mjög langt frá borginni
— þetta 20—30 milur út. Menn vita
reyndar, að alt það land er dýrara,
en land lengra burtu; en þeir ætla
sér að vinna það upp með hægðar-
aukanum, að senda egg og smjör og
mjólk og garðávekti inn í borgina.
Sumir eru þeir, sem hafa búið úti
á landi, en flutt inn í borgina á góðu
árunum. Þeir eru þegar búnir að fá
nóg af henni og vilja komast út á
landið aftur. Þeir sjá, að þeir grípa
ekki gullið upp úr steinstrætunum,
nema að þræla fyrir því, og nú bú-
ast þeir jafnvel við því, að það verði
hart um að fá að þræla. þó þeir
vildu. Til landsins stendur hugur
þeirra og vonir; þeir vita það og
eru búnir að reyna það, að landið
svikur ekki þann, sem með atorku,
úthaldi og hyggindum leggur sig
fram ,til þess, að vinna fyrir sér og
sinum.
r
DANARFREGN.
Þann 14. júlí síðastliðinn andað-
ist i Mouse River bygðinni konan
Sigriður Freeman, 81 ára gömul.
Banamcin hennar var slag, sem hún
hafði fengið stuttu fyrir dauða
snn.
Sigríður sál. var fædd hinn 10.
dag októbermánaðar 1833, í Kolvið-
arnesi í Eyjahreppi innan Hnappa-
dalssýslu á fslandi. Voru foreldrar
hennar Eyvindur Gislason, frá Lang
holti í Mýrasýslu, og kona hans Guð-
björg Guðmundsdóttir Þórðarson,
frá Eyðhúsum i Miklaholtshreppi.
Sigriður flutti með foreldrum sín-
um 7 ára gömul að Gerðubergi i
sömu sveit. Ólst hún þar upp með
þeim, þar til hún giftist 1854 Jóni
hreppstjóra Jónssyni á Þorsteins-
stöðum i Döluin, Jónssonar hins
gamla á Höskuldsstöðum í Laxár-
dal i Dalasýslu. Bjuggu þau hjón
Jón og Sigriður hið fyrsta búskap-
arár sitt á Gerðubergi. Þaðan fluttu
þau búnað sinn að Þorsteinsstöðum
og þaðan eftir tvegggja ára dvöl að
Köldukinn i Miðdölum í Breiða-
fjarðardölum. Bjuggu þau þar hinu
mesta rausnarbúi um allmörg ár,
samtaka að atorku og ráðdeild og
Lagsýni; Þar misti Sigríður mann-
inn sinn árið 1871, eftir 17 ára á-
stúðlega sambúð.
Jón í Köldukinn, maður Sigríðar,
hafði verið snyrtimaður mikill og
hið mesta glæsimenni á allan hátt.
Hann andaðist á Stórahrauni í
Hnappadalssýslu á heimleið af
stranduppboði, sem kent er við
Gömlu eyri við Löngufjörur. Beið
; Sigriður sál. allmikinn harm við
fráfall hans, er seint nnin henni úr
| mnni hafa Iiðið.
Hið sama ár fór til bús meö henni
Lárus Björnsson, bóndi frá Sauða-
felli í Dölum; gekk hann að eiga Sig-
ríði árið 1872. Fluttu þau þvi næst
búsloð að Harastöðum. Þaðan fluttu
jiau hjón til Vesturheims þjóðliátíð-
arsumarið 1874; dvöldu þau hin
fyrstu missiri i Ontario í Canada;
Þaðan héldu þau suður til Banda-
rikjanna og settust að i borginni
Elgrapids i Michigan ríkinu. Þar
lifðu þau um nokkur ár við dag-
launavinnu. Þaðnn fluttu þau til
Akra i Nórður-Dakota, tóku þar
land og reistu bú; bjuggu þar yfir
tuttugu ár, þar til vorið 1907, að
þau brugðu búi. Frá þeim tima
dvaldi Sgríður sál. með börnum sin-
um, sem hér eru búsett i bygðinni.
t fyrra hjónabandi sínu eignaðist
Sigríður sál. 3 börn, sem fullorðins
aldri náðu. Hið elzta er Björg, ekkja
eftir Jón Davíðsson bónda hér í
j bygð, skýr kona og vel gefin; ann-
að Jón Freemann bóndi við Akra,
dáinn 1901, liinn mesti atgjörvis-
maður og vel að sér gjör; hið þriðja
er Guðmundur Freemann, stórbóndi
hér i b.vgð, og fyrrum þingmaður
jiessa kjördæmis, skýrleiksmaður
og hygginn mjög.
1 síðara hjónabandi sínu eignað-
ist Sigríður sál. 2 syni; Lárus bónda
i Pine Valley og Gisla Freemann,
verzlunarmann í Upham; báðir eru
þeir mjög vel gefnir menn og manna
vinsælastir.
Sigríður sáluga var mikil kona
vexti og fríð sýnum og tigugleg, sem
flestar konur í þeirri svo nefndu
Hjorðarfellsætt. Hún var vel viti bor
in, sérlega glaðlynd og skemtileg.
Hafði hún ætíð nóg umræðuefni á
reiðuin höndum, fornt og nýtt, þvi
hún var fróð vcl og minnug; og að
öllu leyti var hún góð kona og merk
í háttum sinum og framkomu. A
yngri árum sinum hafði hún verið
hin mesta búsýslukona, ráðdeildar-
söm og hagsýn. Enda hafa þeir eig-
inleikar komið fram á niðjum henn-
ar. Fáar konur, seni frá íslandi hafa
flutt til þessa lands, hafa heft meira
barnalán en Sigriður Freeman. Þá
er hún leit ti! baka yfir sína löngu
æfi, vöknuðu hjá henni margar end-
urminningar, um alla l>á erfiðleika,
sem orðið höfðu á vegi hennar. En
hún sá að þeir voru allir sigraðir,
er hún leit framundan sér og sá hinn
glæsilega niðjahóp, sem nú var all-
stór orðinn og kominn í fjórða lið.
Sigríður sál. var sem margar aðr-
ar góðar konur, hin mesta trúkona
alla æfi; og hélt hún fast við þá trú
sem hún hafði i æsku numið. Hún
lét enga stund vera ónotaða, sem hin
kristilega trú var kend, að vera þar
viðstödd. Tveimur dögum fyrir and-
lát sitt var hún meðal ættingja
og vina á samkoinustað bygðarinn-
ar, þar sem guðs orð var haft um
hönd.
Til grafar fylgdu henni þrjú af
börnum hennar og maðurinn henn-
ar, ellihrumur, sem um hálfan
fjórða tug ára hafði brotist i gegn-
um torfærur lífsins við hlið hennar,
í þessar álfu. Auk vina og vanda-
manna fylgdi henni til grafar alt
fólk bygðarinnar, auk sira Hans
Thorgrímssonar, sem söng yfir
moldum hennar.
Einn af vinum hins látna.
FRÉTTABRÉF.
*-----------------------------
fílaine, Wash., 9. marz 1915
M. J. Skaptason, ritstj. Hkr..
Þá er nú þar til að taka, er áður
var frá horfið: Þrátt fyrir hina
margræddu hörðu tima hefir á vetri
þessum eða siðan eg reit þér síðast
svo margt á dagana drifið, að fram
hjá má ei ganga. Félagslíf, gleðimót
og samkomur tíðara en nokkru
WHITE & MANAHAN LTD. 500 Main Street
AtSal útsölumenn fyrir
“201li Century Itraud ClothinK*’
Okkar karlmanna sokkar á 25c. og 35c. parið eru óvið-
jafnanlegir í Cashmere tegund.
ÁBYRGSTIR AÐ VERA NOTALEGIR
sinni fyr. Skal þess fyrst geta, er
mest umtal hefir vakið, en það er
Miðsvetrarmót “Framsóknar”. Var
það haldið 26. febr. sl. og tókst nú
öllu betur en í fyrra. Bezta sam-
komuhús bæjarins var notað. Voru
þrjú langborð og sátu að hverju
þeirra um 60 manns, og eitt öndveg-
isborð, er að sátu starfsmenn, söng-
flokkurinn og aðrir vildarmenn fé-
lagsins. Matur var allur svo islenzk-
ur sem verða mátti, svo sem: hangi-
kjöt, harðfiskur, pottbrauð, skyr,
laufabrauð, rúllupilsur, kæfa, — ja
og fleira. Svo hafði vel tekist með
veitingar, að einn af fyrverandi
austanmönnum, er þar var staddur,
og setið hafði að veizlum Helga
magra, sagði, að ei hefði sér á öðr-
um stöðum betur liðið, og þakkaði
það hinu alíslenzka og ágæta fyrir-
komulagi á þessu móti. a sKemti-
skránni var meðal annars sýnd is-
lenzk baðstofa og fólk alt við vinnu,
einsog þar tíðkast; þar var spunnið,
hespað, prjónað, kembt, þæft og
kveðið. Kona kom og fram i isl.
búningnum og mælti fram Nýjárs-
ósk Fjallkonunnar eftir Matthías.
Konan var há og tignarleg, einsog
F"jaIlkonan, ein af hinum tignarleg-
ustu íslenzku konum, sem eg hefi
séð og sómdi sér einkar vel i gervi
Fjallkonunnar. Magnús Johnson
flutti og minni Blaine í ágætri rit-
gjörð, er heita mætti “Gaman og al-
vara’’ Auk þessa söng söngflokkur-
inn Minerva nokkur lög; eitt kvæði
var og flutt. Ræðuföll urðu nokkur,
eða breytingar frá þvi, sem vcrða
átti, sökum fjarveru Sigurðar ólafs-
sonar. En það sksrð fyltu góðfús-
lega, að því er tíma snerti að minsta
kosti, þeir herrar Árni Friðriksson
og Erlendur Gillies, frá Vancouver.
Að borðum uppteknum og skemti-
skrá endaðri, skemti unga fólkið
sér með dansi, en það eldra ýmist
með spilum, tafli eða því, að horfa
á og tala við aðra. Flestum kemur
saman um, að þessi samkoma hafi
verið langtum betri öðrum sam-
komum hér.. — Nokkrir setja það
út á, að hún hafi verið of dýr, —
75c fyrir fullorðna og 25c fyrir börn
— og ýmsir hefndu sin á félaginu
mcð þvi að koma ekki. Engu að síð-
ur var mótið vel sótt; mátulega
marginent til þess að öllum gæti lið
ið vel. — Þykja kann ýmsum eg of
orðmörg um samkomu þessa, en
það er af þeirri astæðu, að svo lítið
er um samkomur eða nokkuð það, er
kalla rnegi alíslenzkt, að af þeim, er
látast unna því, sem íslenzkt er, eiga
þær sérstaka aðhlynning skilið.
Þann 7. febr. sl. hafði Menninqar-
félagið í Blaine opinn fund. Flutti
sira Sigurður ólafsson þar erindi
um mentnnarmöguleika fólks i þessu
landi. Lýsti hinum ýmsu menta-
stofnunum alt i frá alþýðuskólun-
um til kveldskólanna í hinum
stærri bæjum og correspondence-
skólunum. Hversu með þeirra að-
stoð jafnvel þeir, er ekki hafi tíma
til að ganga mentaveginn á vanaleg-
an hátt, geti það með hjálp þessara
síðasttöldu skóla; jafnvel þó það sé
eðlilega meiri örðugleikum bundið
og útheimti bæði sérstaka sjálfsaf-
neitun og staðfestu, — sé það þeim
þó kleyft, er góðan vilja hafa. Er-
indi það var í fylsta ináta uppbyggi-
legt og Rutt með áhuga þess, er
sjálfur veit hvað segir. Mr. ólafsson
kendi aðeins það, sem hann sjálfur
gjörði, — barðist áfram gegnum þvi
næst ókleyfa örðugleika og sigraðit
Þeim heiður, sem heiður heyrir.
Það tíðkast nú mjög, að taka hús
á fólki á ýmsum tímum fyrirvara-
laust, ekki siður i Blaine enn ann-
arsstaðar. Hefir allmikið verið gjör,t
að því i vetur. Meðal annars af því
tægi voru hús tekin á þeim hjónum
Magnúsi og Hólmfríði Friðriksson,
hér sunnan við Blaine, 2. þ. m. Var
það i tilefni af því, að þá höfðu þau
hjón verið gift i 25 ár. Færðu gest-
irnir þeim vandað silfur kaffiset,—
fjögur stykki. Skemtu sér svo við
kaffidrykkju, ræðuhöld, söng, kveð-
skap og spil fram yfir miðnætti.
Hús voru og tekin á þeim hjónum
Guðrúnu og Sigurði Bárðarsyni,
hómópata, að kvetdi hins 6. þ.m. 1
aðför þeirri voru um 100 manns, —
fólk af öllum mögulegum pólitisk-
um og trúarbragða flokkum. Er
það án efa sú fjömennasta heimsókn
sem nokkrum Islendingi hefir gjörð
verið hér vestra. Enda eigi undar-
legt, að svo skyldi vera, — úr þvi
fólki nú einu sinni hugsaðist, að
minnast hinnar ósérplægnu þjón-
ustu Sigurðar Bárðarsonar. Munu i
þessum hópi fáir ef nokkrir hafa
verið, er eigi höfðu ástæðu til að
minnast hans sem læknis. Og þó
voru efalaust margir heima, er þar
hefðu mátt vera, jafnvel í þessu ná-
grenni.
Gestirnir fóru að nútíðar víkinga-
sið — ekki evrópeiskum samt —
gjörðu sig heimakomna og tóku að
sér hússtjórn alla. Settu heiðurs-
hjónin i öndvegi og þrumuðu yfir
þeim lofræður og kvæði, og áttu all-
ir sameiginlegt i því að vera ein-
lægir, — því flestir mintust þeirra
stunda, er Bárðarson hafði háð með
þeim baráttu við óvininn almenna,
um þá, er þeim voru kærir. Herra
Bárðarsyni færðn þeir vandaða
handtösku, með silfurskildi, er á
voru grafin þessi orð: “Frá íslend-
ingum í Blaine 1915”. En Guðrúnu
settu þeir í nýan hægindastól, er
tákna skyldi, hve fegnir þeir hefðu
viljað, að sess hennar hefði verið
hægri, en raun hefði á orðið sökum
stöðu manns hennar, er óumflýjan-
lega hlaut að baka henni auknar á-
hyggjur og aukastörf. — Samsætið
fór vel fram og skemtu menn sér
frain undir morgun. Sannarlega hef-
ir mörgum verið haldið heiðurs-
samsæti, er siður skyldi; og það eitt
er undarlegt, að eigi var það fyrir
löngu gjört, — ekki svo mjög hér í
Blaine, sem þar, er þau vörðu lengst-
um tima og hjálpuðu flestuin.
F'leiri skyndi-heimsóknir hafa ver-
ið gjörðar hér i Blaine í ýmsu
skyni. Skemtir fólk sér við það, þeg-
ar elcki er annað að gjöra.
Þessir hafa gift sig á þessu tíma-
bili: 24. des. hcrra Sigmundur Fol-
mcr og ungfrú Sigríður Björnsson;
hcrra Louis Jónsson Freeman og
ungfrú Ellen Allan. Og 1. jan. 1915
Mr. Theodore Dodd og ungfrú Rúna
Bárðarson (hómópata).
Þessir hafa dáið: Margrét Vigfús-
dóttir Sveinsson 23. des. (sjá I.ög-
berg 25 febr.). ,
20 febr. sl. Kristján Friðriksson
um eða yfir sextugt. Hann átti all-
mörg ár heima i Selkirk, Manitoba;
þar gekk hann að eiga eftirlifandi
konu sina, Unu Johannesdóttir
F'riðriksson, árið 1900. Tveim árum
seinna fluttu þau vestur til Blaine,
og hafa verið þar síðan. Kristján
heitinn fékk snert af slagi sumarið
1914, og dró það hann til dauða. —
Hann var jarðsunginn af síra Sig-
urði ólafssyni.
Og 6. marz: Richard Howard
Davis, fimin og hálfs árs, elzti son-
ur hjónanna Ragnheiðar Jónasdótt-
ur og Kristians Davis, úr heilabólgu
eftir tiu vikna legu. Hann var jarð-
aður 8. þ. m. af síra Sigurði ólafs-
syni. ,
Að öllum likindum verður síðar
sagt frá þessum dauðsfölluin betur,
— tvcim þeim síðasttöldu. F'rá þvi
fyrsta hefir áður verið sagt í Lögb.
Það er mín skoðun, að íslenzku
vikublöðin, hvort um sig, eigi að
hafa skrá yfir dauðsföll allra ísl.-
inga, sem deyja í þessari álfu, og
jafnvel giftingu, — sérstaklega yfir
þá, er giftast út fyrir þjóðerni sitt;
svo hægt sé að vita, hvað af þeim
verður. En til þess, að slikt yrði
grcinilcga gjört, ættu hlutaðeigend-
ur að kunngjöra það fréttariturum
blaðanna i hverjum bæ eða héraði,
ef þeir ckki sjálfir senda það til
blaðanna. Það er oft all erfitt, að fá
nauðsvnlegar upplýsingar, til þess
að fjarverandi vinir og ættingjar
átti sig á atburðunum. En til þess er
þó frá þeim sagt, og svo hins, að
ha>gt sé að rekja slóð þeirra gegnum
blöðin, þegar fram líða stundir.
Vera má að eitthvað fleira mætti
i fréttum finna, þó eg ekki minnist
þess nú.
Geta má þess, að nokkrir austan-
menn hafa verið hér á ferð í vetur;
sumir aðeins til skemtunar, að heim-
sækja frændur og vini og sjá fegurð-
ina hér vestra og verma sig við vetr-
arsólina; aðrir í féleit. Til siðara
hópsins tel eg hr. Jón Bíldfell, sem
safnar fé fyrir Jóns Bjarnasonar há-
skólann; heyri eg sagt, að honum
hafi orðið allmikið ágengt. Til
fyrra hópsins teljast: Thorvaldsons
hjónin frá Akra; Normans hjónin
frá Argyle, og þær Johnsons systur
frá Hólmi (Argyle). Fleiri kunna að
hafa verið hér, þó eg ekki minnist
að hafa séð fleiri.
Kvæði þau, er mér hafa borist í
hendur við sum af þessum tækifær-
um, sendi eg þér hér með, ef þér
sýnist að lofa því að vera með.
Þess má geta, að sumir eru orðn-
ir langeygðir eftir sira Rögnvaldi.
Má vera, að hér sannist það, að þeir
hinir sömu verði þeim mun fegnari,
að sjá hann, sem þeir bíða þess Ieng-
ur, — þeir, sem ekki verða þá komn
ir svo langt burtu i vinnu, að þeir
fari þess vegna á mis við það.
Einsog fyrri fel eg þér að gjöra
við þessar línur sem þér sýnist, —
hýsa eða úthýsa þeim.
Með virðing og vinsemd,
M. J. Benedictsson.
* * *
Aths.—Kvæði þau, er bréf þetta get-
ur urn, verða sökum rúmleysis að
bíða næsta blaðs.—Ritstj.
Þvert yfir landið.
Eftir
Þórólf Sigurðsson í Baldursheimi.
Vafalaust mun það skoðun flestra
manna, að skemtilegast og fróðleg-
ast sé að ferðast um ísland á sumr-
in, þegar sólargangur er hæstur,
náttúran í sínum fjölbreyttasta
skrúða og grösin i blóma.
Sennilega hefir mörgum líka
reynst það svo. — Þó eg veldi þenn-
an tíma árs — svartasta skammdeg-
ið — til langferðar norðan og aust-
an úr Þingcyjarsýslu suðurí Reykja-
vík, þá er það ekki af þvi, að eg á-
líti þann tima skemtilegastan; sér-
stakar ástæður og erindi knúðu mig
til þess.
Slik ferð, landveg, er að vísu erf-
iðust á þessum tíma; en að henni
lokinni vil eg samt sem áður halda
því fram að sú skoðun, sem eg
nefndi, sé ekki að öllu leyti rétt.
Á sumrin nýtur ferðamaðurinn
náttúrunnar og fræðist um hana, en
hefir þá verri afstöðu til þess, að
kynna sér félagslífið og ýinsar grein-
ar landbúnaðarins.
Fólkið er bundið við störfin yfir
bjargræðistímann og gefur sér naum
ast tóm til að svara spurningum
ferðamannsins.
Sá, sem vill kynnast þjóðlifinu og
bera saman búskapinn og framtið-
armöguleika landbúnaðarins i hér-
uðunum og landsfjórðungunum, —
hann má ekki sneiða hjá íslenzka
vetrinum. Vctrarríkið setur mark
sitt á héruðin og búskapinn og er
mjög misjafnt í landshlutunuin.
Viðbúnaður bænda gegn þvi gefur
bendingu um, hve föstum fótum bú-
skapurinn stendur.
Að vetrinum er auðveldast að
kynna sér búpeningsræktina, og
engu siður en á sumrin húsabygg-
ingar, jarðamagn og afnot þeirra.—
Síðast en eigi sízt má nefna félags-
lifið og bóklegar mentir, sem þá er
hægast að njóta og fræðast um,
einkum þar sem mentastofnanir eru
starfandi, og þá fyrst og fremst í
höfuðstað landsins.
— Náttúrufegurðin heyrir sumr-
inu til; þjóðlifsgróðurinn fremur
vetrinum.
Þetta finst mér vera niðurstaðan.
Það er ekki ætlun min, að skrifa
beinlínis nákvæma ferðasögu, held-
ur aðeins að draga saman nokkrar
hugsanir, sem vöknuðu upp fyrir
mér í sambandi við það, sem bar
fyrir augu og eyru í ferðinni, og
gæti svo jafnframt orðið bréf til
kunningjanna heima i héraði mínu.
Þegar eg fór að heiman, var vet-
urinn nýgenginn í garð. öndvegis-
tíð mátti heita á Norður- og Austur-
landi frá októberbyrjun til nóvem-
berloka. En þá skifti um með
vonzkuhríðum. Koin þegar svo mik-
il fönn í Þingeyjarsýslu og Eyja-
fjarðarsýslu, að naumast varð um
þær farið nema á skíðum.
Viða mátti þó telja nokkra útbeit-
arjörð
Mér þykir rétt, að geta þess til!
samanburðar, hvernig veturinn j
heilsaði, fyrst eg fékk svo gott tæki- ^
færi til að veita þvi athygli. En það|
var nokkuð á annan veg i vestur-
sýslunum Norðanlands. Hygg eg, að
i flestum áruin muni það svipað og
nú, eftir umsögn manna að dæma. i
Eg lagði af stað frá Akureyri 7. j
des. með norðanpósti; þá var grá-j
miglu veður og norðanhríðarhragl-!
andi, er a daginn leið. Annars varj
furðu greiðfarið eftir Öxnadalnum, j
þvi áin var lögð og snjólítið a ísn- j
um. Dalurinn er alræmd snjókista. J
Engin sveit þótti mér jafn leiðin- j
lega löng. Langt er á milli bæja, og
þeir flestir álits einsog hjáleigur fra j
stærri jörðum i ræktarsvcitum. Flest
ar jarðirnar kostarýrar og áhöfn J
litil, sem fleytir einni meoal fjöl-j
skyldu. — Svipað mun þvi og hátt-j
að i Hörgárdalnum.
Yfir bæjunum gnæfa hvassir:
hnjúkar og beittar fjallabrúnir, með
tröllagiljum hér og þar. Standa
flestir bæirnir i nánd við gilin und-j
ir brekkunni á gömlum, gronum
skriðum.
Landslagið vestan Eyjafjarðarj
stingur mjög i stúf við Þingeyjar-j
sýsluna; þar eru fjöllin ávöl. bungu-
vaxin og meiri gróðri klædd. Þing- [
eyjinguin mund og þykja rangnefni
á öxnadalsheiði, sem i raun og
veru er eigi annað en skarð gegn-
um fjallgarð, grýtt og gróðurrýrt. —
Með orðinu heiði tákna þeir lægri
hálsa eða hálendi með mýrum og
mólendisflákum.
Þá tekur hann heila sýslu í
faðm sinn, er yfir að líta virðist ó-
skift einsog ein sveit. Marga hreppa
sem engin landslagstakmörk skilja.
Þar var og öðruvisi umhorfs en
austan fjallanna; snjólaust að kalla
á undirlendinu, en harðfenni i hlíð-
um.
Snjólagið var nokkuð svipað í
Húnavatnssýslunni; jókst lítið fyrr
en kom vestur á Miðfjarðarháls.
Enda hafa þessi héruð við meiri
léttangur að búa á vetrum en aust-
ursýslurnar. Og þess vegna er frem-
ur treyst þar á útbeit og tíðargæði.
Mér var sagt, að menn myndu
ekki eftir, að jarðlaust hefði orðið
fyrir hross i Blönduhlíðinni, t. d. í
Miklabæjarnesi. Þar sá eg lika
stærstan hrossahóp á einni jörð, eft-
ir ágiskun nokkuð á annað hundr-
að. En hinu megin Héraðsvatnanna,
litlu utar, blasti við fjárbreiða Vall-
hyltinga, mergð mikil að sjá. Var
þó sumt fé þeirra í vist hjá nágrönn-
unum, að sið gömlu búmannanna..
Næstum þúsund fjár áttu þeir á
fjalli i sumar.
1 Skagafirði munu byggingar víð-
ast í eldri stil, en stærri bæjir, þeir,
er eg sá, traustlega gjörðir. Á einni
jörð, Vallanesi, sýndist alt gjört af
nýjum stofni, túnið, úthýsin og nýtt
steinsteypu ibúðarhús. Alt unnið af
eigin kröftum og efnum Valdimars
bónda, sem er enn ungur maður.
Um óttuskeið lögðum við af stað
frá Viðimýri í blíðviri, skinandi
tunglsljósi og norðurljósum, svo að
fannhvít fjöllin og fjörðurinn glóðu
i geislum. Útsýnisumgjörðarinnar
naut svo, að eg fór hálfgjört á hæt
upp skarðið; en mjög skorti samt
mýkstu töfradrættina, er sumar-
morguninn hefir sýnt Hannesi Haf-
stein
Nú rifjaðist upp fyrir mér ein vis-
an af annari, sem skáldjöfrarnir
hafa um Skagafjörð kveðið. Ekkcrt
hérað hefir hlotið eins mikið af að-
dáun þeirra og hóli.
Þegar kemur vestur úr skarðinu i
Húnavatnssýsluna, bregður öðru-
visi mynd fyrir augun. Austurhluti
sýslunnar er að landslagi mjög ó-
reglulegur; en svipmeira er það»
þegar kemur vestur i Þingið. Háir
hálsar og fjallgarðar á milli suinr*
dalanna.
Eg fór efst úr Langadalnum beint
vestur i Þingið, yfir Ásana, þar sem
þeir eru hæstir og útsýni bezt Sá
þaðan flest stórbýlin i Langadal og
Svínavatnshreppi. Á stöku bæ era
nýreist steinhús, og munu þau alls
vera orðin 8 til 10 i sýslunni tii
sveita.
Þar eru víða miklar og góðar
jarðir og ríkisbændur í fornum stil;
t. d. var mér sagt, að einn gamall
bóndi, Björn á Orrastöðum á Ásunu
hefði selt sonum sinum búið siðastL
vor, þar á meðal 400 ær og 200
hesta af heyi. Er það sennilega cin-
stakt nokkuð, þvi að viðast urðu
bændur fóðurlausir þar um sloðir.
einsog annarstaðar.
Yfirleitt virtist mér efnahagur
bænda misjafnari i vestursýslunum
tveimur, heldur en í austursýstun-
um. Þar eru vafalaust fleiri rikari
bændur, en fátæklingar meiri innan
um. 1 Þingeyjar- og Eyjafjarðar-
sýslu er aftur á móti meira af meðal
búum, og öllu jafnari afkoma, sem
mest er að þakka verzlunar umbót-
um á síðari árum, — öflugum kaup-
félagsskap og vaxandi samhjálp>
sveitabænda, þegar harðindi og
skort ber að höndum.
— Að kveldi þess 12. des. náðuin
við vestur að Stað í Hrútafirði. Þ*
var farið að liriða i logni, og hlóðst
niður fönn um nóttina. Snjórinn var
meiri, þegar kom vestur fyrir Viði-
dalinn, og Strandasýslan mjög hvit
og harðindaleg að sjá.
Framhald á bls. 8.
Talslml Maln 5302.
Dr. J. G. SNÆDAL
TAXNLÆKNIR
S’uite 313 Enderton Block
Cor Portage Ave. og Hargrave St,
I OKUDUM tilbotSum (tvískrifuti) am
at5 skafft kol og eldsneyti nauTSsyn-
leg til at5 hita “Military Buildings at
Winnipeg, Brandon, Portage laPrairie
Man. og Regina, Sask., fyrir árit5 til
marz 31, 1916, vertSa veitt móttaka þar
til fimtudaginn marz 25. næstkomand#.
Hvert tilboti verfcur a?5 vera merkt
“Tender for Fuel,” og árita® til Direct-
or of Contracts, Milítia Headquarlers,
Ottawa.
PrentutJ tilboðs ey?5ublö?5 sem géTa
allar nau?5synlegar upplýsingar rásl
frá Director of Contracts, Militia Head-
ouarters, Ottawa, e?5a á skrifstofa.
District Officer Commanding, Winni-
peg, sem gefa allar upplýsingar sera
æskt er.
Hverju tilbo?5i veríur a?5 fylgja vi?5-
urkend bankaávísan á “Canadian
Chartered” banka, borganleg til Hon-
ourable the Minister of Militia and
Defence, upp c 5 prósent af þeirri upp-
hætS sem tilbo?5i?5 kemur upp á. Þeirri
♦ai'nr svo umsækjandi ef hann
neitar a?5 standa vi?5 tilbo?5i?5, sé þes»
krafist, e?5a á anan hátt ekki uppfyllir
pær skyldur sem tilbo?5i?5 blndur hana
til. Ef tilbo?5inu er hafna?5 ver?5ur á-
vísunin send hluta?5eiganda.
Ekki nau?5synlegt a?5 lægsta e?5»
nokkru tilbo?5i sé teki?5.
EUGENE FISET. Surgeon GeneráS
Deputy Minister of Militia and Defence
Ottawa March 5th, 1915.
Blö?5 sem flytja þessa auglýsinga
leyfislaust fá enga borgun fyrir—75985
H.Q. 99-10-13
AFURÐIR OG MATVÆLI
f BENUM.
EPLI f TUNNUM
Spys $6.50 Baldwins $5.00
HVEITI—Bezta tegund $3.25 upp
í $3.05 100 pundin. Fyllilega jafn-
gott og Five Roses a?5 lit.
VIDITR—Fluttur heim til fólks
hvar sem er í bænum. Tamark$5.25
Jack Pine $4.50 Poplar $3.50 $3.75
KARTEPLUR—70c busheli?5.
KORN TIL FóDURS—Bændur og
a?5rir geta spara?5 sér peninga me?5
því a?5 slá sér saman og panta
“carload”. Ver?5 ver?5ur 86c til 86c
busheli?5, sími?5 eftir ver?5i. Skrifið
eftir ver?5i á öllum matvælum. All-
ir ofangreindir prlsar eru F.O.B
Winnipeg.
Sendið okkur bús afurði ykkar.
Vi?5 seljum þær ykkur 1 hag, sölu-
laun a?5eins 5 prósent
Ný egg, seljast í bænum 23c dús.
gildir í 10 daga. Hænnnt 12c tll I3c
pundi?5. Fuglar Oc tll lOc pundiö.
(án hausa og fóta) Kalkunar I5e
»K lOc pundi?5. Andlr oj? Gæslr 13c
ogr 14c pundiö(óverka?5ar me?5 haus-
um og fótum). Snijör No. 1 móta?5
23c til 25c. No. 2 Smjör 20c og21c
í krukkum 21c ok 22c þar til vi?5
sjáum þa?5. No. 2 Dairy í krukkum
e?5a kollum 16c tll lHc. Vegna þess
hva?5 marka?5urinn er óstööugur er
rá?51egt a?5 bændur sendi afuröi sína
til markaös í umbo?5i:
D. G. Mc BEAN CO.
241 Princess St, Winnipeg.