Heimskringla - 06.01.1916, Blaðsíða 1

Kaupið Heimskringlu.
Horgið Ueimskringlu áður en
skuldin hækkar! — Heimskringla
er fólksins blað.
Flowers telegraphed to all parts of
the world.
THE ROSERY
FLORISTS
Phones Main 194. Night and Sun-
day Sher. 2667
2S9 DONAI.D STREKT, WINNIPBO
XXX. AR.
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN JAN. 6. 1916.
Nr. 15
Stríðs=f réttir
í Persíu.
Fyrir nokkru voru Rússar með
hersveitir nokkrar, þó ekki aðalher-
inn, þar eystra, 80 milur norður af
Teheran. En Teheran er borg i miðri
Persíu norðantil, suður af Hyrcanus
fjöllum, sein eru þvert fyrir suður-
botni Caspiska hafsims. Er Teheran
nú höfuðborg Persa. Þar voru menn
tvískiftir og hafði Vilhjálmur þar
flugumenn sína, og gátu þeir komið
því til leiðar, að hclmingur stjórnar-
ráðsins eða vel það voru með Vil-
hjálmi og Tyrkjum. En konungur er
ungur, rúmlega 16 ára og réði litlu.
En svo fóru Rússar að færa sig suð-
ur með hersveitir jjessar og komu til
Teheran, og uin það leyti hafði kon-
ungur ráðgjafaskifti og tók í ráða-
neytið menn, sem voru með Banda-
mönnum. Hinir stukku þá burt með
mikinn flokk manna og ætluðu sér
að gjöra uppreist, en Rússar hafa
haldið suður mitt landið og hrakið
þá á undan sér, og fóru suður með
eyðimörkinni hinni miklu, sem nær
yfir meginið af austurliluta Persa-
iands. Um Jólin tóku þeir Kum og
siðan Kashan og hröktu Tyrki og
uppreistarmenn undan sér suður og
stefndu til Ispahan.
För þessi var eiginlega gjörð til
þess, að koma í veg fyrir, að Tyrkir
hefðu styrk af Persiu, og svo til þess
að varna Tyrkjum og Þjóðverjum
að senda nokkra flokka eða her-
sveitir austur i Afghanistan og á Ind
land, til þess að æsa rmenn þar gegn
Bretum. En þarna eru ekki aðrar
leiðir til en meðfram eyðimörkinni
að sunnan og ofan Eufrat og Tigris
dalina. Hina fyrri banna nú Rússar,
en hina siðari Bretar, og því nær,
sem þeir færast hvor öðrum, því
ver lítur út fyrir Tyrkjanum.
Geta má þess, að þetta er alt ann-
ar her en sá, er Rússar hafa í Arm-
cniu fjöllum.
Um járnbrautarbygginguna og
vatnsleiðsluna yfir eyðimörkina suð-
ur af Gyðingalandi heyrist nú Iítið-
sem ekkert. Og fréttist liklega litið
fyrri en seinni hluta þessa mánaðar.
Þá fyrst ættu Tyrkir að vera komn-
ír langt á leið til Suez; en margir
ætla, að þetta sé ineira eða minna
fyrirsláttur af Tyrkjum til að hræða
Breta, því að aldrei muni Tyrkir yf-
ir skurðinn komast. ,
ítala megin gengur lítið.
Á Italíu er alt við það sama. Þar
þokast nú ekkert, hvorki til né frá.
ítalir halda öllu, sem þeir hafa náð,
en gengur mjög svo erfitt að komast
áfram. En í Albaníu eru þeir að smá
auka herafla sinn, og Durazzo tóku
þeir nýlcga.
í Albaníu.
arar Serba fyrir JóJin og fóru Serb-
ar hægt og hægt undan og börðust
einlægt; voru þeir iseinfara, því að
flóttamennirnir fóru á undan, konur
og börn og gamalmenni, og gripir
þeir, sem jieir gátu haft með sér og
margar þúsundir fanga, sem Serbar
vildu ekki sleppa fyrir nokkurn
mun. og litu ekki af þeim augum
fyrri en þeir voru búnir að koma á
annað hundrað þúsund föngum yfir
til Frakklands og Italíu. En er of-
an í dalina kom í Albaníu, fór Serb-
um að koma hjálp frá ltalíu. ítalir
sátu i Avlona, i suður Albaníu, og
sendu þaðan og frá Skútari vopn og
vistir til Serbanna. Svo fóru Serbar
að snúast illa við þessum, sein eftir
sóttu, og unnu oft smásigra á þeiin.
En ítalir færðu sig upp á skaftið og
tóku borgina Durazzo í miðju landi
við sjóinn, og var þá léttara að
hjálpa Serbunum. En Svartfellingar
vörðu alt að norðan, svo að þaðan
gat enginn óvinur að Serbuin kom-
ist. Albanir voru i fyrstu óvinveittir
Serbum, en gálu þó lítið að gjört,
því að Serbar höfðu 75,000 vopn-
færra manna, auk þeirra, sem slóg-
ust í lið ineð Svartfellingum og nokk
urra þúsunda, sem komust suður til
Frakka og Breta.
En einum af sveinstaulum sinuin
gat Vilhjálmur komið þar suður;
það var Vilhjálinur prins af Wied,
þýzkur, sem Vilhjálmur útvegaði
konungstign í Albaniu f.vrir stríðið.
En hann flúði burtu þaðan eftir
nokkra mánuði. En nú sendi Vil-
hjálmur hann þangað aftur til að ná
saman flokki Albaniumanna, til að
drepa svo marga Serba, sem liann
gæti. Vilhjálmur kom og fékk tölu-
verðan flokk og slóst í lið með
Búlgörum.
En þá kom aftur Essad pasha, sem
oft hefir verið getið áður en strið
þetta byrjaði, hermaður góður og
höfðingi, og vildi gjörast konungur
í Albaniu. Hann varði Skútari lengi
vel fyrir Svartfellingum. En loks
varð liann að gefast upp. En nú er
hann enn kominn á stað og hefir
20,000 manna og berst með Banda-
mönnum og Serbum. ,
Svartfellingar eru harðir í hom
að taka.
Núna um Jólin hröktu Svartfell-
ingar af höndum sér Austurríkis-
menn og tóku drjúgum fanga af
þeim. Voru þeir búnir að berjast þar
nokkuð norðantil í Svartfjallalandi,
og ætluðu Austurríkismenn að vaða
yfir landið og tóku þó nokkra smá-
bæji. En Svartfellingar gjörðu þá1
svo harða hrið á þá, að hinir hrukku
undan og gáfu upp alla von um að
ná landinu að þessu sinni, og við
það situr að likindum þangað til
vorar. Það, sem Svartfellingum am-
ar nú mest, er matarleysi; þvi að
Austurríkismenn hafa oft sökt skip-
um frá ftaliu, sem komið hafa með
mat til þeirra, og svo er eiginlega
enginn vegur yfir fjöllin, en snjóar
miklu meiri en vanalega. Þurfa
Svartfellingar þó marga að fæða,
því mikið af allslausum Serbum kom
inn í landið; en sjálfsagt láta þeir
þá halda ofan að sjónum og hafn-
stöðvunum í Norður-Albaníu.
Salonichi.
Hvað Saloniehi snertir, j>á virðast
Bandamenn þar úr allri hættu. Þeir
eru búnir að víggirða sig í hálfhring
norðan við Salonichi, einar 30—40
inilur norður frá borginni, og er
allur skaginn suðaustur af Salonichi
i hringnum, með nesjunum löngu.
Þykja þeir þar óvinnandi, enda bæt-
ist þeim einlægt lið. Hafa Bretar lcnt
liði á tveimur istöðum austan við
tanga þessa, fyrst við Orfanó, 60
milur austur af Salonichi, og svo við
Kavala. Þeir halda því allri strönd-
inni þar, og svo halda þeir Enos,
hafnstað i Tyrkjalöndum, austan
við ósa Maritza fljótsins, sem kemur
norðan úr Búlgariu. Og með vorinu
er búist við, að þeir fari að hreyfa
sig og láta bæði Búlgara og Tyrki
vita af sér.
Þá hafa Frakkar einnig tekið
eyju eina með Litlu-Asíu ströndum,
og liafnstað einn, sem Adelia hcitir;
er þaðan skamt til járnbrautarinn-
ar frá Miklagarði, sem liggur austur
miðja Asiu og á leið til Bagdad. —
Þeir ætla sér að vita eitthvað um þá,
sem fara um brautina, ef að Tyrkir
kynnu að fara að rcyna að senda lið
suður og austur til Bagdad, eða suð-
ur til Suez skurðar.
Lítið skrafa inenn um herférð
Tyrkja á Suez skurðinn og Egypta-
land, og ætla að það verði Bretum
aldrei hættulegt, og sama er um
uppreist þá, sem gjörð hefir verið á
Libyu ströndum, vestur af Egypta-
landi. Það voru aldrei nema fáein-
ar hræður, og eru nú á flótta, og
skildu eftir nóg vopn og vistir, —
nokkur hundruð fjár og töluvert af
úlföldum, sem skotnir voru eða
særðir, svo að þeir komust ekki með
þá burtu.
Rússin sækir sig nú daglega.
Um hina stærri atburði, sem nú
eru að gjörast, vita menn litið,
nema það, að nú i hálfan miánuð
hafa Rússar verið að ’sækja á Þjóð-
verja. Þeir byrjuðu fyrst syðst frá
norðurldula Bessarabíu og sóttu inn
i Búkóvína og í Galiziu; sóttu þeir
fram og fóru yfir árnar Stripa og
Styr, og svo hefir aldan smáfærst
norður að flóunum miklu, sem kend-
ir eru við Pripet eða Pinsk. Og er
þá þessi lina orðin 300 mílna löng.
Á henni allri hafa Rússar sótt fram,
og má heita, að þar hafi verið lát-
laus bardagi siðan fyrir Jól. Austur-
rikismenn segja, að þeir sæki fram
i þéttum röðurn, svo að 15 menn
standi hver aftur af öðrum, og sýnir
það, að ekki eru þeir mannlausir,
Rússarnir, ennþá. Foringinn á þessu
svæði er Ivanoff gainli, einhver bezti
hershöfðingi Rússa. Það er eins og
Rússar faré hægt, enda er tekið á
móti. En hvað eftir annað hafa þeir
hrakið Austurrikismenn upp úr skot
gröfum sínum og viggirðingum.
Enda er það víst áreiðanlegt, áð
Rússar eru nú um það búnir að
bæta við herinn. sem áður var, fimm
milliónum af nýjum hermönnum.
En 0 milliónir hermanna eiga þeir
til vara, sem nú eru að æfast um alt
hið víðlenda Rússaveldi.
Þessi kviða eða hrið, sem ltússar
nú gjöra, er þegar orðin nokkuð
lcing; en mjcVg líklegt að hún verði
miklu lengri og sloti ekki fyrri en
eitthvað lætur undan. Enda er sagt,
að Þvzkir séu farnir að halda undan
Lieutenant-Colonel Geo. H. Bradbury.
Hon. Lieutenant Colonel George H. Bradbury, þingmaður fyrir Selkirk
kjördæmi til sambandsþingsins. Hann er nú af kappi að safna her-
mönnum í 108. herdeildina sem hefur aðsetur í Selkirk en skrifstofur
bæði í Selkirk og í Winnipeg, 31 I Mclntyre Block, Main Street.
með hermenn sina, norður á bóginn,! þeir færu allir i eina sveit, með
eða þann hluta þeirra, sem þeir j svcrðið i annari hendinni en bókina
sendu til Serbíu, að minsta kosti | i hinni, og ef að þeiin sýnist liið
með eitthvað af þeim. Þeir þykjast' sama og honum. verður sveit sú óð-
þurfa þá norðurfrá.
Á vesturkantinum situr við það
sama; cn allir búast við, að Þýzkir
gjöri ]iá og þá eitt stóra áhlaupið
sitt, annaðhvort á Frakklandi. til
]>ess að reyna að komast til París-
ar, eða þá í Flandern til að komast
nær Calais og Dofrasundi.
Sultur á NorSur-Þýzkalandi.
ara mynduð.
Islands fréttir.

Átta rússneskir fangar sluppu ný-
lega af Norður-Þýzkalandi og kom-
ust til Lundúna hinn 2. janúar. Þcir
höfðu verið látnir vinna úti þar sem
þeir voru, og sögðu að þar um slóð-
ir hefðu menn ekki haft annað mat-
ar en kartöflur og það af skornum
skamti. Marga menn sáu þeir koma
úr stríðinu; en allir voru þeir lim-
lestir meira og minna, og matar-j
laust sögðu þeir landið þar, sem j
þeir vissu til, eða því sem næst.
Skipinu Persía sökkt.
Enn er einu gufuiskipinu siikt og
var það skipið ‘Persia’, á leið frál
London til Boinbay á Idnlandi. Það!
var á fimtudaginn 30. desember, rétt
þegar skipið var komið til Alexand-j
riu á Egyptalandi, seinustu fréttirj
segja um 40 milur suður af eyjunni:
Krit. Á skipinu voru um 350 farþeg- j
ar, og þar af vita menn til að 150
eða nálægt ]ivi hafi bjargast. Á skipi
þessu var konsúll Bandarikjanna í
Aden i Arabíu. og ætla menn, að
hann liafi farist og máske fleiri
þegnar Bandarikjanna.— Þegar Wil-
son forseti frétti þetta, gaf hann upp
lystitúr sinn og fór sem liraðast
heim aftur til Washington. Eru nú
getgátur um, hvað hann muni gjöra.
Skrifa ennþá einu sinni eða hvað
Hann getur eiginlega ekkert gjört,
maðurinn. Enda hefði hann verið
búinn að gjöra eitthvað út af ]>ess-
um endalausu morðum á borgurum
Bandaríkjhnna, ef að hann hefði
nokkuð getað.
Þúsund prestar sækja um að fara
í stríðiÖ.
Ottasvá, 3. janúar: Major-General
Sir Sam Ilughes segir að klerkar
ættu helzt að mynda eina herdcild,
því.að nú eru þegar 1000 prestar
búnir að sækja um að fara i striðið,
reyndar sem kapellánar. En honum
finst það miklu heppilegra, ef að
Lögrétta 1. des.
— Enskur konsúll er nýkominn
hingað, sem á að verða hér til að-
stoðar hr. Cable. Hann heitir Olsen
og er af norskum ættum, en kvað
vera fæddur og uppalinn á Eng-
landi.
— Landsiminn. Sainningur sá, er
landsiminn gjörði við Hvanneyrar-
lirepp i Siglufirði árið 1910, um
starfrækslu stöðvarinnar á Siglu-
firði, gekk úr gildi 30. sept. sl., og
var ]iá endurnýjaður um næstu 5 ár.
Um leið keypti landsiminn innan-
bæjarkerfið, sem var eign hlutafé-
lags, fyrir 1600 kr. — 18 notendur
með 20 áhöld. Afnotagjaldiö verður
36 kr. á ári. Stöðin verður áfram á
sama stað og stöðvarstjórinn hinn
sami. Landsiminn keypti siðast-
liðið vor einkalínuna milli Eski-
fjarðar og Norðfjarðar. ásamt inn-
anbæjar símakerfinu i Norðfirði og
lagði siðan nýja línu milli Norð-
fjarðar og Mjóafjarðar, svo að nú
hefir Seyðisfjörður tvær línur suður
á við (til Eskifjarðar).— Sökuin erf-
iðleika, sem þetta ár hafa verið á að
fá kcypt og sent hingað í tæka tíð
ýmislegt efni, sem notað er til linu-
lagninga, var ekki hægt að ljúka við
lagningarnar milli Þórshafnar og
Húsavíkur og Djúpavogs og Horna-
fjarðar. Af fyrnefndri lagningu er
búið að sctja niður staurana á svæð-
inu milli Þórshafnar og Kópaskers,
en þráðurinn er óstrengdur enn þá.
Línan, sem á að ná til Hornafjarðar,
er komin yfir Lónsheiði, og hefir á
henni verið opnuð bráðabyrgðastöð
á bænum Svínhólar í Lóni (Sh).
Eonfremur er opnuð, á þeirri linu,
3. flokks stöð á Geithellum í Alfta-
firði (Gl.). (‘Elektron’).
— I)áin er nýlega á Skodsborgar
heilsuhæli á Sjálandi frú Sigriður
Magnússon, ekkia Eiriks heitins
Magnússonar bókavarðar. Hún var
komin á níræðisaldur.
— Frá Akureyri er ‘Fréttum’ rit-
að 15. nóv.: “Veturinn byrjaði nú
fyrir viku; allhart frost á nóttum,
um 15 stig. Fram að 7. þ. m. óslitin
hlýjindatið frá þvi siðast í septem-
ber. Þá byrjaði eiginlega sumarið,
og útlendar garðjurtir, sem eigi
höfðu blómgast fyrr alt sumarið,
fóru þá að springa út og stóðu í
blóma allan október. Litið hefir enn
snjóað, gránaði fyrst í. þ. m.
— Miðfjarðarlæknahérað. Þar er
ólafur Gunnarsson skipaður læknir
frá 3. þ. m., en var áður settur. ,
— Finnur Jónsson, prófessor, i
Kaupmannahöfn, hefir nýlega verið
sæmdur kommandörkrossi Norður-
stjörnunnar sænsku.
— Frá Sigtufirði er ‘Fréttum’ sím-
að 29. nóv.: “Norðaustanrok var hér
i nótt sem leið, og braut það eina af
beztu bryggjunum hér; átti hana
Bretevig sildarkaupmaður. Voru það
tvær bryggjur út, en pallur milli
þeirra að framan. Alt fór þetta í
smátt og liggur spitnaruslið í fjör-
unni. Ekki urðu aðrar skemdir veru-
legar af roki þessu. Súldarveður er
hér í dag og frostlaust. Ágætisafli er
hér þegar gefur á sjó, en gæftir eru
stopular. Skipið fsland hefir ekki
enn komið hingað, og biður þess
mikill farmur hér. Það liggur nú á
Akureyri.
— Sláturrélag Suðurlands. Um
21,000 fjár hefir alls verið slátrað i
Sláturhúsinu í haust. Mest af kjötinu
er sent út. Þó verða 130 tunnur af
saltkjöti seldar hér í bænum. Verð-
ið á þeim er 135 kr. tunnan. Auk
æss eru til um 50,000 pund af frosnu
kjöti. — Nautgripum er nú slátrað
öðru hvoru og er kjötið af þeim
mest notað í pylsur, en slátrið er selt
á 5----8 kr. eftir gæðum.
— fíamall kyrkjugarður. Við lyfja-
búðina í Reykjavik er nú verið að
grafa fyrir húsgrunni, þar sem áður
var kyrkjugarður bæjarins, og hafa
komið upp 5 likkistur við gröftinn.
Siðast var grafið í þessum garði fyr-
ir 85 árum. Á bæjarstjórnarfundi
nýlega var talað um uppgröft þenn-
an. Sagði Sigurður Jónsson að lyfja-
búðin hefði fengið þenna garðhluta
fyrir blómsturgarð og með þvi skil-
yrði, að ekki yrði bygt þar, nema
sérstakt ley.fi kæmi til. Jón Þorláks-
son sagði þetta leyfi ófengið, og
skoraði á hlutaðeigendur að láta
hætta greftri.num þegar.
— ódýrasti barnaskóli á Xorður-
löndum sagði Magnús Heigason að
barnaskóli Reykjavíkur niundi vera,
í ræðu, er hann hélt nýlega á bæj-
arstjórnarfundi. í Noregi kostaði
kensla á sveitabarn að meðaltali 71
kr. á ári, enn meira á öðrum Norður
löndum; enda væri skólatiminn i
þeim löndum lengri en hér, jafnvel
10—11 mánuðir ársins. Sigurður
Jónsson upplýsti samkvæmt síðustu
skýrsluin, er hann hefði um kostnað
við íslenzka barnaskóla, þá kosti
hverl barn það, sem hér greinir:
Við barnaskóla Reykjavikur kr. 43
85 au., Hafnarfjarðar kr. 50.98, ísa-
fjarðar kr. 53.86, Akureyrar kr. 58
95 au., Seyðisfjarðar kr. 62.12.
— Vatnsskatturinn í Reykjavik
var kr. 45,101.21 siðastliðið gr, og í
ár hefir bærinn til 1. okt. selt vatn
til skipa fyrir 7,148.27. Fyrir næsta
ár eru áætlaðar tekjur af vatnsveit-
unni 55 þús. kr., en útgjöld 36,500
kr., þar af 11(4 þúsund afborgun,
og er því vatnsveitan góð tekjugrein
fyrir bæinn.
— Möðruvellir, forna höfuðbólið í
Eyjafirði, var nýlega selt fyrir 25
þúsund kr. Það átti Anna Magnús-
dóttir, Ijósmyndari á Akurcyri, og
keyptu það ábúendur tveir, er þar
voru.
— “Flokkanöfn” er fyrirsögn á
grein, sem blaðið ‘íslendingur’ á
Akureyri, málgagn Sjálfstæðismanna
þar, flytur 29. f. in. (nóv.). Það gjör-
ir þar að umtalsefni áflogin hér í
Reykjavík um Sjálfstæðisflokksnafn-
ið uni það leyti, sem þingi var slitið
i hauist, og leggur til, að báðir gömlu
flokks-klofningarnir kasti nafninu.
Greinin endar á þessum orðum: —
“A nieðan þessi nafnadeila á sér
stað, eru báðir flokkarnir i raun og
veru nafnlausir; þeir eru þá eins og
tveir Jónar Jónssynir, sem alt af er
verið að taka misgrip á, og sem
menn út úr vandræðum fara að að-
greina mcð því, að kalla annan
þeirra Jón bclri, en nafna hans Jón
vcrri. — Það liggur nærri, að Sjálf-
stæðisflokks-nafnið sé orðið að
hneyksli í augum ýmsra Sjálfstæðis-
manna, hverjum sem um er að kenna
— Þegar svo er komið, sýnist það
ekki vænlegt til fraiubúðar, og er
þá ekki annað að gjöra, en að leggja
það niður og setja annað nýtt nafn
i staðinn. Við þurfum hvort eð er,
að fá okkur nýjan hiinin yfir is-
lcnzku pólitikina og nýja jörð undir
hana”.
— Frá Siglufirði segja ‘Fréttir'
þetta 21. nóv.: “Róið er nú til fiskj-
ar liéðan á mörKum bátum oc aflasi
vel af vænum þorski. Hákarlalegur
eru að byrja og hyggja menn gott til
afla. Atvinna hér mikil við vcga-
gjörðir. Kyrkju á að byggja hér, er
kostar um 30 þús. kr., einnig siort
samkomuhús og sjúkrahús. Leggur
hreppurinn í ár 5000 kr. til kyrkjn-
byggingarinnar, 6 'Á þús. kr. til sam-
komuhússins og 4 þús. kr. til sjúkra-
hússins. Útsvör eru hér um 34 þús-
und krónur.
— Smjör og brauð i Kaupmanna-
höfn. Smjör komst um tima i nóv.
upp í kr. 2.25 pundið i Kaupmanna-
höfn. Núna um siðustu mánaðamót
var það þó komið niður i kr. 1.78
pundið. Rúgbrauð, átta punda, kost-
aði i Kaupmannahöfn i lok mánað-
arins 89 aura.
*— Mótorskip eru Eyfirðingar að
láta smíða í vetur erlendis, þrjú
talsins og er hvert þeirra 40 smá-
lestir að stærð, með 60 hesta mótor-
um, og eiga að vera hin vönduðustu.
Á sitt félagið hvert skipið, tvö á Kljá-
strönd og eitt á öddeyri.
— Hjúkrunarfélag var nýlega sett
á stofn i Miðfirði, og er frú Ingi-
hjörg Briem á Melstað formaður
þess.
— Á Flensborgarskólanum í Hafn-
arfirði eru i vetur um 60 nemendur.
Skólinn skiftist í 3 deildir og stend-
ur yfir frá 1. okt. til 30. apríl.
Fréttir, 8.—11. des.
— Kvcnréttindafélagið hefir stofn
að til fyrirlestrahalds í vetur um
ýms mál kvenna og allra lands-
manna. Er þegar haldinn einn af
þeim fyrirlestrum; það gjörði Sv.
Björnsson yfirdómslögmaður og tal-
aði um stjórnarskrána og kosninga-
lögin. Vmsir aðrir góðir menn hafa
lofað fyrirlestrum. Verða sumir fyrir
almenning, en aðrir að eins fyrir fé-
lagskonur og gesti þeirra.
— Um anglýsingar talaði Dr. Guð-
mundur Finnbogason i Iðnó hinn /.
des. að tilhlutun félagsins Merkur;
var þar fullur salur áheyrenda. Fyr-
irlesturinn var hinn snjallasti og
verður annar um likt efni, eða fram-
hald þessa, innan skumms. Doktor-
inn rakti nokkkuð sögu auglýsinga
hér og erlendis og talaði um nyt-
semi þeirra. Þær yrðu oftast til mik-
ils hagnaðar, milliliða og notenda
vörunnar. En hver borgar þá aug-
lýsingaverðið? Það eru þeir, sem
söinu vöru selja, en hafa ekki haft
vit á, að auglýsa og verða þvi undir
i samkepninni. Hann brýndi fyrir
mönnum þá gullvægu reglu við aug-
lýsingagjörð, að hafa auglýsingarn-
ar áberandi, svo að eftir þeim sé
tekið; aðlaðandi, svo að þær séu
lesnar til enda og sannfærandi, svo
að þær liafi áhrif. Þegar fyrirlesor-
inn hafði lokið máli sinu, var hon-
um þakkað með lófataki.
— Stórhöfðinglcg gjöf til fálœkl-
inga i Reykjavik. Fyrir fám dögum
gáfu þau Thor kaupmaður Jensen
og frú Þorbjörg kona hans fátækum
mönnum i bænum: 300 skippund af
kolum; 4000 pund af haframjöli;
6000 pund af kartöflum og 30u0 pd.
af saltfiski. Voru prestarnir Jóhann
Þorkelsson, Bjarni Jónsson og ölaf-
ur ólafsson fengnir tii að skifta
þessu niður ásamt sveimur rnönn-
um (Jóni Jónssyni, Kárastíg, og Þor-
leifi Þorleifssyni, Bræðraborgar-
stíg), — völdum af verkamannafé-
laginu Dagshrún. Ifafa þeir allir set-
ið á skiftafundi siðustu kveldin og
luku verki sinu i fyrrinótt. Sam-
kvæmt þessum skiftum hafa 177
heimili hér í bæ notið góðs af gjöf-
inni, flest af þeim barnaheimili. —
Gjöfin er svo ágæt, að henni þurfa
engin orð að fylgja; þar finnur hver
maður rausnina og göfuglyndið.
Margir hafa efnast vel í suinar, en
flcstir hafa þeir gleymt fátækling-
unum.
Nýlega hefir hlutafélagið 'Bragi’
gefið til fátækra hér i bæ 200 skip-
pund af kolum og falið prestunmn
úthlutunina. Er nú verið að skifta
Iiessa dagana. Þessi góða gjöf kem-
ur sér auðvitað mjög vel.
Frá Akureyri var mcðal annars
simað til ‘Frétta’ 9. des.: Lungn.a-
hólga gengur hér allmikil. Liggja i
henni auk fullorðinna 24 börn. —
Steingrimur læknir Matthiasson fer
heinsi !e<Á til Ber'í-’ ir op. a tlar það-
an til herstöðva Þjóðverja, livað sem
einhver Reykjav.ikurblöð kunna þar
um að segja. Ilann ætlar að starfa
hjá Þjóðverjum um stund. Frost
eru nú allmikil en stillur.
— Skipið Skalma, sem sökk í
fyrra á Skjaldarvik, er nú komið á
þurt land og langt komið viðgjörí
á þvi. Ottó stórkaupmaður Tulinius
í hafði keypt skipið i sjó og fékk svo
(Framhald á 5. bls.)