Heimskringla - 29.03.1917, Blaðsíða 1

Royal Optical Co.
Elztu Opticians i Winnipeg. Við
höfum reynst vinnm þinum vel, —
gefðu okkur lækifœri til að reyn-
ast þér vel. Stofnsett 1905.
fV. R. Fowler, Opt.
XXXI. AR.
WINNIPEG, MANITOBA, 29 MARZ, 1917
NR. 27
Stríðs-fréttir
Fyrir síðustu h«lgi tóku Þjóðx’iM-j-
ar að hefja öflug-a vörn gegn Banda-
mönnum á þeim svæðum, þar «em
Bandamenn hafa verið að hrekja þá
í seinni tíð. Sérstaklega vörðust
Þjóðaærjar knálega á milli Somme
■og Aisne, en þrátt fyrir þessa vörn
þeirra hröktu Frakkar þá þarna
víða úr skotgröfunum, þar sem
þeir voru búnir að búa um sig á
nýjan leik, og tóku af þeim mörg
fleiri þorp. Þorp þessi eru norður
af Soissons, og náðu Frakkar þeim
furðu fljótt, þrátt fyrir hina sterku
vöm Þjóðverja. Flest þorp nærri
JSt. Quentin stóðu í ljósum loga, er
Frakkar nálguðust það svæði. Loft-
vélafloti Bandamanna varð þessa
var. Er haldið, þegar þetta er
-skrifaö, að lætta bendi til þess að
Þjóðverjar muni hafa í hyggju frek-
ara undanhald þarna og það í stór-
um «týl. Fyrir sunnan Oise hafa
Frakkar einnig hrakið óvinina og
náð þar nokkrum þorpum á sitt
vald. Víðar hefir Frökkum gengið
vel og virðist alt benda til þess, að
Þjóðverjum muni veita örðugt að
stöðva áframhald Bandamanna á
Frakklandi. 21. marz höfðu náðst
853 feiihyrningsmílur af landi, sem
óvinaherinn hélt áður á Frakk-
landi. Og með þessu teljast 366
Þorgir og þorp, sem Bandamenn
hafa náð á «itt vald. Enn þá halda
samt Þjóðverjar 17,126 ferhyrnings-
mílum af Fi'akklandi.
Herdeildirnar brezku hafa heldur
ekki legið á liði sínu, en hafa rekið
rösklega flótta Þjóðverjanna. Mörg
þorp hafa Bretar tekið af Þjóðverj-
um í viðbót við þau, sem skýrt er
frá í 'síðasta blaði. Oanadisku her-
•deildiranr liafa ekki tokð mikinn
þátt í neinu nú f tvær vikur.
Við og við 'hafa þeir þó gert hér og
þar árásir á skotgrafir óvinanna, og
liefir jæiiii töluvert áunnist með á-
rásum þessum. En mjög lítið mann-
f.all hefir verið í liði þeirra síðast-
liðnar tvær vikur. Á sumum stöð-
um hafa Þjóðverjar gert áhlaup á
skotgrafir þeirra, en Canada her-
sveitirnar hafa ætíð verið við þessu
húnar og getað hrint þeirn af sér.
Rússar hrekja Tyrki.
Tyrkir eru nú einlægt á undan-
haldi í Persíu. Hafa Rússar hrakið
þá þar á stóru svæði vestur af
þorginni Kermanshah og eru þar
nú komnir í 45 mílna nálægð við
landamæri Mesopotamíu. Tyrkir
reyna að veita Rússum alt það við-
nám, sem þeir geta, en verða þó oft-
ast undan að hopa. Nýlega gerði
ein herdeild Rússa snarpa árás á
Tyrki við Shirevan, sem er miðja
vega milli Kermanshah og Nakkiz,
og gátu hrakið iþá þar á ali-stóru
svæði. Fiá falli Nakkiz borgar var
tsagt í síðasta blaði. Eru nú Rúss-
ar .komnir þarna á stóru svæði inn
yifir liandamæri Masopotamíu. Þá
hafa Rúissar og unnið sigra á Tyrkj-
um í Armeníu og tekið þar marga
menn fanga og miklar vistir. Víðar
hefir Rúsisum gengið vel og er ekki
að sjá að stjórnarbyltingin heima
fyrir hafi haft veikjandi áhrif á her-
stjórnina rússnesku.
Æskt eftir lýðveldisstjórn.
Á iaugardaginn var barst sú fregn
frá Petrograd, höfuðborg Rúss-
lands, að þingfuiltrúar Constitu-
tional Democratic flokksins hefðu
greitt atkvæði með lýðveldisstjórn
fyrir Rússland. Professor Paul N.
Milukoff, utanríkis ráðgjafi hinnar
nýju stjórnar, er foringi flokks
þessa. Hann skýrði nýlega blaða-
mönnum í Petrograd og Moskva
frá afstöðu nýju stjórnarinnar gagn-
vart erJendum stjórnum, og eru eft-
irfyigjandi orð þá höfð eftir hon-
um:
“Vér munum verða trúir öllum
samningum í þátíðinni við Banda-
nienn vora, og mun samband vort
við þá nú styrkjast, verða hreinna
og einlægar.a. Breytingin á stjórn-
arfyrirkomulagi voru mun eyða van-
trausti ]yví, sem kom 1 ljós eins og
eðlilegt var hjá Bandaþjóðunum í
garð hinnar gömlu stjórnar. Það
er skylda Rússlands að halda
stríðinu áfram með fullUm krafti,
skylda þoss gagnvart sínum eigin
frelsis liugsjónum og allrar Evrópu.
Með breytingu vorri á stjórnarfar-
inu höfum vér áunnið oss hylli og
samúð hlutlausra landa, sérstak-
lega Svíþjóðar. Finnland er nú orð-
inn einlægur vinur vor. Banda-
þjóðirnar komu sér starx í sam-
band við vora nýju stjórn, án þess
að hika hið minsta, því þær skildu
það vel að gamla stjórnaifyrfirkomu
lagið hafði staðið ailvarlega í vegi
fyrir samvinnu lijá rússnesku þjóð-
inni sem nauðsynleg er til þess áð
sigur vinnist í stríði þessu.
Rússland er ekki lengur að eins
þung byrði fyrir Bandaþjóðirnar.
Það er orðinn framleiðandi kraftur.
Hér eftir verða allar flugufregnir um
sérstakan frið að hverfa með öllu.
Að Rú&sland, sem nú hefir losað
sig undan fargi einvaldsins, gerði
samninga við hið ihaldssama
Þýzkaland væri alveg gagnstætt
vilja þjóðarinnar.”
Bandaríkin í undirbúningi.
Þingið í Bandaríkjunum kemur
saman 2. apríl. Átti það að koma
saman 16. apríi, en ýmsir viðburðir
í seinni tíð hafa komið Wilson for-
sota til að kalla þingið saman. Er
haldið, að þingið muni gera þá yf-
irlýsingu strax í byrjun, að til striðs
sé nú komið á milli Bandaríkjanna
og Þýzkalands. Neðansjávarbátar
Þjóðverja halda einlægt áfram að
sökkva skipumBarularíkjamanna
og liafa á sumum skipunum farist
margir Bandaríkjaþegnar. Er því
engin furða, þó áhugi sé nú tekinn
að vakna hjá Bandaríkjaþjóðinni
fyrir því, að tími isé til'þess kominn
að verjast.
Og þegar Bandaríkin fara af stað,
er það engin smáþjóð, sem út í
stríðið leggur. Verklegar framfarir
eru hvergi meiri í heiminum, en í
Bandarfkjunum. Ekkert land er
auðugra. — Þau eru nú sem óðast
að undirbúa sjóflota sinn, herafla
og annað. Bandaríkin verða ekki
með öllu óviðbúin, þegar til stríðs-
inis kemur.
Fréttabréf frá Englandi
Dibgate Oamp, Shornkliiffe,
Kent, England.
24. febr. 1917.
Herra ritstjóri,—góði vin!
Eg hefi ekki sent þér iínu síðan
um jói, og hefir iheldur ekki verið
nein sérstöík ástæða til þess.
Við fluttum frá Seofard, hingað
tll Nhornelfffe, rétt eftir nýárið, og
hefir okkur að mörgu leyti þótt
breytast til hins verra, sérstaklega
okkur fslendingunum, því nú er N-
“platoon” ekki lengur til; en deild
sú samanstóð af eintómum iöndum
og tillicyrði 108. herdeildinni. Nú
er þeirri deild ailri tvistrað, og til-
heyrir hún nú “The 14th Reserve
Training Battaiion.” Við íslending-
arnir erúm því dreyifðir hingað og
og þangað um herstöðvarnar, innan
um allra þjóða menn, og sjáumst
ekki nema einstöku sinnum. Sum-
ir eru líka farnir til Frakklands og
aðrir eru á leiðinni þangað; og af-
gangurinn á förum. Stór hópur fór
í nótt kl. 4, og þar í 7 íslendingar.
Næsti hópur fer f næstu viku, og er
eg eini landinn í honum. Þá verða
að eins fáir eftir, og verða þeir send-
ir bráðlega, að undanteknum þeim,
sem álitnir eru ófærir, og eru ekiki
rnargir íslendingar meðal þeirra.
Okkur þykir þessi breyting dálít-
ið leiðinleg fyrst f stað, mest vegna
þess, að við bjuggumst við að vera
alt af isaman og mæta blíðu og
stríðu hlið við hlið; og svo ser hitt,
að það er svo mikill íslendingur f
flestum okkar, að livénær sem við
getum talað tungu okkar, þá finst
okkur það flytja okkur þúsund míl-
um nær þjóðerni voru og öllu því
sem við unnum mest; og það er mín
skoðun, að hjá hverjum drenglynd-
um manni, hvert sem hann fer og
hvaða kringumstæðum sem hann
er í, —þá verði hans helgustu til-
finningar ávalt tengdar við móður-
mál lians og þjóðerni.
Ástæðan fyrir þyí að mönnum,
sem vanir eru að vera saman, og
eins ættingjum og vinum, er tvistr-
að þegar á vígvöllinn kemur, er sú,
að reynslan í þessu stríði hefir í
mörgum tilfellum sannað, a@ þar
sem bræður eða vinir hafa verið
saman í skotgröfunum, hafa þeir
liaft of mjög hugann hver hjá öðr-
um og þá ekki kannske gætt nógu
vel að óvinunum, og af þeim ástæð-
um oft margir fallið eða særst, sem
ananrs hefðu ief til vildi slopp-
ið; og þegar tiliit er tekið til þassa,
þá erum við, þessir fáu íslendingar,
betur komnir einn og einn í stað.
Þessar síðustu þrjár vikur höfum
JÓN ÁRNI ÁGÚSTSSON.
Þessir bræður, Jón Árni Ágústs-
son og Mathias Ásvaldur Ágústs-
son, eru báðir fæddir í Hallson-
bygð í Norður Dakota. Hinn fyr-
nefndi 23. janúar 1891, en sá síðar-
nefndi 11. febrúar 1892. Foreldrar
þeirra eru Ágúst Jónsson, ættaður
| úr Hörgárdal í Eyjafjarðarsýslu, og
Margrét Árnadóttir ættuð, úr Svart-
árdal í Húnavatnssýsiu. Þau flutt-
við verið við æfingar af ýmsu tagi,
sem við höfðum ekki vanist áður.
Ein af þeim er sú, að skjóta með
gas-hjálm á höfði. Það er togleðurs
lijálmur, sein smeygt er yfir hö.fuð-
ið og eru á honúm tvö stór augu
úr gegnsæju efni og öndunarpípa
með dálitlum belg á endanum, sem
þenst út í hvert sinn sem maður
andar frá sér. Hjálmur þessi er
dregin saman um hálsinn og treyju-
kraganum svo linept utan um: tok-
ur það taisvert mikla æfingu að
vera nógu fljótur að setja hann á
sig, þegar gas er í nánd. Það er ó-
viðkunnanleg sjón að sjá mörg
hundruð manns á æfingum með
þessa lijálina á höfðum: þeir gjöra
menn svo átakanlega afturgöngu-
lega á svipinn: en þeir eru sagðir ó-
brigðul vörn gegn ölium tegundum
af gasi, ef þeir eru notaðir í tíma og
notaðir réttiiega.
Ein af þessum síðustu æfingum
okkar er og sú, að fleygja sprengi-
kúlum af ýmsu tagi, og hefir ekki
verið trútt um, að sumir hafi verið
dálítið skjálfhentirV fyrsta sinnið;
en svo hefir það furðu fljótt lagast.
Það er hægt að venja rnenn við alt,
jafnvel ]>að, að haifa dauðann að
leikfangi.
Mjög skamt frá þessum herstöðv-
um er stór grafreitur, þar sem allir
canadiskir hermenn, sem hér deyja
á spítölunum, eru jarðaðir, og líður
varla svo nokkur dagur, að ekki séu
fleiri og færri jarðaðir þar. Eg var
staddur við eina viðhafnarmikla
jarðanför í gær; það var mikilsmet-
iun iækiii, sem dáinn var. par voru
um tvö hundruð fyrirliðar saman
komnir, þar á meðal þrír yfirherfor-
ingjar. Fór öll athöfn þar fram að
hermanna sið, og fanst mér það
mjög tiikomumikið. Heill flokkur
(company) var sendur frá okkar
deild til að skjóta yfir gröfinni, og
eins og þú getur ímyndað þér var
það hár hvellur, þegar tvö hundruð
og fimtfu menn skutu f einu; við
skutum þrisvar, rétt um leið og
herpresturinn lauk ræðu sinni; þar
næst snerum við allir rifflunum
hægt við þar til hlaupið hvíldi á
vinstri fæti en báðar hendur um
skeftisendann; þá laut öll fylkingin
höfði sem einn maður, presturinn
flutti bæn, og djúp og tignarleg
þögn hvíldi um stund yfir þessum
hópi camadiskra hennanna, sem hér
voru að fylgja bróður sínum til
hinnar síðustu hvílu í framandi
landi. Eftir að bæninni var lokið,
lék hornaflokkurinn viðkvæmt her-
göngulag. Alt í einu kallaði foring-
inn; “attontion!”, oll fylkingin lyfti
höfði snögglega, lagði rifflana á axl-
ir sér og gekk liávaðalaust út úr
garðinum.
Eg hofi ekki mikið meira til að
segja nú, hefi líka yfir litlum tíma
að ráða og kringumstæður ekki
sem beztar til skrifta, því hér or há-
vaði mikill af umferð í skálanum.
Drengirnir eru að skemta sér við
allslags átök og íþróttir; er eg hepp-
inn meðan borðið og eg tekst ekki
á háa loft. Þeir eru kátir, piltarnir
hérna, þó þeir viti að innan skams
rigni þýzku kúlunum yfir höfuð
þeim.
MATHIAS ÁSV. ÁGÚSTSSON.
ust fyrst til Hallsonbygðar f Norð-
ur Dakota og dvöldu þar í 10 ár.
Fluttu svo til Álptavatmsbygðar í
Oanada og liafa búið þar síðan i
grend við Lundar. Þeir bræður
innrituðust í 108. herdcildina 18.
marz 1916 og voru sendir til Eng-
iands 13. september sama ár. Jón er
I nú nýlega kominn til Frakklands.
. Eg hefi fengið þó nokkur bréf frá
kumningjum mfnum í Canada, sem
eg hefi þó ekki getað svarað; meðal
þeina eru þeir Mr. S. ,1. Austmann
og Mr. Guðjón Hallson, Mary Hill,
Man. Þessurn mönnum og öllum
þeim öðrum, sem hafa skrifað inér,
síðan eg fór frá Winnipeg, bið eg
þig að flytja innilegt jiakklæti
mitt, því eins og eg hefi sagt fyr, þá
er ekkert sem gotur glatt okkur her-
mennina eins og jiað, að fá bréf úr
heimahögum, og það er hér um bil
í i>að eina skifti, sem má sjá ólund-
arsvip á okkur þegar pósturinn er
á ferðum og færir okkur ekkert eða
hefir lítið að færa. Eg hefi Heims-
kringlu hér á borðinu hjá mér dag-
setta 25. Janúar þessa árs, og ætla
eg að stelast til að lesa hana við
kertaljós í kvöld, eftir “light out”-
tíma.
Með vinsemd og virðingu,
H. E. Magnússon,
721,538, 108tii Batt.
-----o------
Geilginn í herinn.
Hon. E. P. Blondin, póstinálaráð-
gjafi í Canada, hefir lagt niður
stöðu sína til þess að ,geta gengið í
lierinn. Sýnir þetta svo mikinn á-
liuga og þjóðrækni, að deeanafátt er.
Hon. Blondin er enu á bezta aldri,
er hraustlega bygður og áreiðanlega
efni í ágætan hermann. Hann var
kosinn á þing frá Chaplain hérað-
inu árið 1908 og var endurkosinn ár-
ið 1911. Hefir hann haft með hönd-
um ýms þýðingarmikil og áríðandi
störf; og vinir hans segja, að ekki
muni hann liggja á liði sínu, þegar
á vígvöllinn sé komið.
Jón H. Bjarnason er fiá Mary Hill,
Man. Hann va r sendur til Eng-
iands 20. þ.m. með tólfta iiðsflokki
(draft) Oanadian Army Medical
Corps deildarinnar. Hann er sonur
Guðmundar Bjarnasonar og konu
hans Eyjólínu, sem lengi hafa búið
í Álptavatnsbygðinni. Hann er nú
rúmra 18 ára gamall, og er hann
bróðir S. A. Bjarnasonar, B.A., sem
ritað hefir oft í búnaðardálka
Heimskringlu.
Seinni fréttir
Bretar taka þorpið Roisel við
Somme fljótið á Frakklandi, — er
þorp þetta um sjö mílur austur af
Peronne borginni. Náðu Bfetar
þorpi þessu eftir snarpan bardaga
á báðar hliðar. Víða hafa Þjóðverj-
ar gert kröftug áhlaup á skotgrafir
brezku hersveitanna, en verið
hnaktir til baka á ölluin stöðum.
Fyrir austan Arras gerðu Bretar á-
hlaup á Þjóðverja og orsökuðu mik-
ið mannfall í liði þeirra.
Einlægt eru frönsku hersveitirnar
að þokaist nær og nær St. Quentin.
Hafa Frakkar á svæði því náð í
fleiri skotgrafir frá Þjóðverjum og
hiakið þá töluvert. Þarna og víða
annarsetaðar hafa Þjóðverjar og
Frakkar háð liörðustu hildarleiki
og virðast Þjóðverjar nú allsstaðar
fara halloka fyrir Frökkum. Á milli
Somme og Aisne hafa frönsku her-
sveitirnar brotist áfram, þrátt fyrir
öfluga mótstöðu Þjóðverja. En
hvar sem Þjóðverjar hörfa undan,
brenna þeir fyrst hús og bæi, eyði-
leggja þar alt lifandi og dautt—
gjöreyða öllu. Ofbýður frönsku her-
mönnunum að sjá þessar aðfarir
þeirm og fyllast móði í bardagan-
um. Við Verdun hafa Frakkar sótt
fram og gert mörg áhlaup á óvina-
herinn með góðum árangri. Við
La Fere varnarvígin hafa Frakkar
náð á sitt vald tveimur fremri virkj-
utm Þjóðverja og er íhaldið að þetta
muni veikja óvinina að mun á
þessu svæði. Við Ailette ána tóku
Frakakr og mörg þorp af Þjóð-
verjum og hröktu þá á löngu
svæði. Sigurvinningar Frakka í
seinni tíð eru afar þýðingarmiklir,
og virðast ailar líkur benda til þess,
að “Hindenburg gamli” megi fara
að vara sig.
----o----
Bandamenn þok-
ast áfram
Eftir allra seinustu fréttum halda
Bandamenn áfram að hrekja Þjóð-
verja á Frakklandi á stórum svæS-
um. Brezku hersveitirnar sækja
knálega í áttina til Cambrai, — og
tóku nýlega á því svæSi þrjú þorp
af ÞjóSverjum. — Fyrir sunnan Oise
leita Frakkar áfram og hafa tekið
af Þjóðverjum á því svæði allan
neðri hluta eins skógarins þar, sem
verið er að berjast um, og tvö stór
þorp þar að auki. — Ekkert bendir
til þess, að Bandamenn hafi í huga
að lina sókn sína á Frakklandi.
- o ■
EIMSKIPAFJELAG ISLÁNDS.
Aðal fundur Hlutafélagsins Eim-
skipafélags íslands, verður lialdinn
í Iðnaðarmanna hiisinu í Reykja-
vík, föstudaginn 22. júní 1917 og
hofst kl. 12 á hádegi
Dagskrá: 1
1. Stjórn félagsims skýrir frá hag
þess og framkvæmdum á liðnu
starfsári, og frá staiifstilhöguninni
á yfirstandandi ári og ástæður fyrir
henni, og leggur fram til úrskurðar
endurskoðaða rekstursreiikinga til
31. deseimber og efnahagsreikning
með athugasemdum endurskoð-
enda, svöruin stjórnarinnar og til-
lögum'til úrskurðar frá endurskoð-
endunum.
2. Tekin ákvörðun um tillögur
stjórnarinnar um skiftingu árisarðs-
ins.
3. Tillögur um lagabreytingar.
4. Kosning 3 manna f stjórn fé-
lagsims í stað þeirra er úr ganga
samkvæmt félagslögujium.
5. Kosinn endurskoðandi f stað
þess er frá fer, og einn vara-endur-
skoðandi.
6. Umræður og atkvæðagreiðsla
um önnur mál, sem upp kunna að
verða borin.
Þeir einir geta sótt fundinn, sem
hafa aðgöngumiða. Aðgöngumiðar
að fundinum verða afhentir hlut-
höfum og umboðsmönnum hluthafa
á skrifstofu félagsins í Reykjavík.
eða öðrum stað sem auglýstur verð-
ur síðar, dagana 18.-20. júní 1917, að
báðum þeim dögum meðtöldum.
Menn geta fengið eyðublöð fyrir um-
boð til að sækja fundinn, hjá hluta-
fjársöfnurunum um alt land og af-
greiðslumönnum félagsins, svo og á
aðalskrifstofu félagsins f Reykjavík.
Reykjavík, 16. desember 1917.
Stjórn H.F. Eimskipafél. Islands.
*----------------------------*
Islands fréttir.
*----------------------------4
Landsbankinn. Þar er settur nýr
bankastjóri frá næstu mánaðamót-
um, Magnús Sigurðsson lögfræðing-
ur, í stað Odds Gíslasonar yfirrétt-
annálaflutningsmanns, en Oddur
var settur í stað Björns Sigurðsson-
ar, þegar hann var sendur til Lund-
úna i fyrra. Þetta hefur vakið tölu-
vert umtal, og menn leita að ástæð-
um fyrir breytingunni, en finna ekki
og skapast svo ýmsar tilgátur. Odd-
ur kveðst hafa verið ófús á að taka
starfið að sér í fyrstu, en bjóst við
að gegna því meðan B.S. væri forfail-
aður. Sagði því svo af sér þegar í
stað, er honum var tilkynt af at-
vinnumálaráðherranum, sem banka-
málin hefur með höndum, að skifta
ætti um við næstu mánaðamót.
..Jón Trausti. Sagan “Bryddir
skór,” sem hann ritaði f Jólablað
Morgunblaðsins 1915 er komin í
enskri þýðingu í tímaritinu “Scandf-
navian Review,” þýdd af Jacob Her-
mann, kennara í Norðurlandamál-
um í New York.
Skipasmíðastöðin hér í bænum
hefur nýlega lokið smíði á 3 vél-
bátum, 14—15 smál. að stærð, og
hinn fjórði er bráðum fullgerður.
Bresku samningarnir. Nú hafa 4
menn virði valdir til þess, ásamt full
trúa íslenzku stjórnarinnar í Lund-
únum, Birni Sigurðssyni, að semja
að nýju um verðlag á íslenzkum af-
urðum samkvæmt bresku samning-
unum, því það verðlag, sem áður
var um samið, stóð að eins til ára-
móta. Þessir 4 menn eru: Richard
Thors framkvæmdastjóri, sem nú
er staddur í Lundúnum, Carl
Proppé kaupmaður, Pétur A. Ólafs-
son konsúll og Páll Stefánsson um-
boðssali, og fóru þ.rír hinir síðast-
nefndu áleiðis liéðan til Englands
með “fslandi” f fyrradag. Ekki hafa
þeir ]ió umboð til þess að gera út
um verðlagið, og verður það ekki
gert fyr en þeir koma heim hingað
aftur.
Blaðið “Suöurland” kvað vera
hætt að koma út.
Mislinga'- ganga nú í Borgarfjarð-
arhéraði og liggja margir á Hvítár-
bakkaskólanum.
(Eftir Lögréttu, 31. janúar)
Tíðin hefur verið afbragðsgóð liér
undanfarna viku, og svo hefur verið
um alt land, eða líkt veður og hér.
Menn, sem nýlega komu austan yfir
Hellisheiði, sögðu hana að mestu
auða yfir að sjá, aðeins fannir f
lægðum, og fé Ölvesinga var á beit
uppi undir Kambabrúnum.
Sykurverzlunin hér á landi er nú
að komast að miklu leyti í hendur
landstjórninni. Hefur hún keypt
mikið af sykri í Khöfn og var nokk-
uð af honum sent til Austurland-
sins og Norðurlandsins með “Ceres”
sem nú er þar á ferð, en til Suður-
landsins og Yesturlandsins kemur
þessi sykur með “Botníu” næst. —
Lftið eitt, um 30 tonn, kom hingað
með “íslandi” síðast og var þá orð-
inn sykurskortur hér í bænum.
Stjórnin selur kaupmönnum sykur-
inn með þeim fyrirmælum, að þeir
mega ekki selja hann út dýrara en
á 1 kr. 10 au. kílóið, eða tvípundið.
-----o-----
Aukinn styrkur
Hér eftir fá hermannakonur, sem
börn eiga, meiri styrk úr Þjóðrækn-
issjóðnum en áður. Áður fengu
konur þessar $3 mánaðarlega fyrir
hvert barn, en nú er þessi styrkur
úr Þjóðræknissjóðnum aukinn urn
$1 á hvert barn á mánuði hverjum.
Er þetta gert sökum þess, að allar
nauðsynjar hafa stígið svo mikið í
verði frá því sem áður var. En þær
konur hermanna, sem engin börn
eiga, fá samt engan aukastyrk.
-----o-----
Þriðja stríðslán Canada.
Ríkisskuldabréf hafa nú verið
seld hái- í Canada að ujiphæð $250,-
000,000. Þetta er þriðja stríðslán
Canada þjóðarinnar. Stjórnin bað
ekki um nema $150,000,000, og nemur
því þriðja stríðslánið liér í Canada
$100,000,000 meira en um var beðið.
Ekki mun stjórnin þó þiggja í
þeíta sinn nema hina fyrstu til-
teknu upphæð.