Heimskringla - 06.09.1917, Blaðsíða 3

Heimskringla - 06.09.1917, Blaðsíða 3
WINNIPEG, «. SEPT. 1917. HEIMSKRINGLA 3. BLAÐSIQ&' Bréf f rá íslenzkum f anga Prl*drlobírfeld, Germany, 28. júní 1917. Gúða 'móöir ntln:— Að -ein* örfáar línur til l>as8 að iáta l>ig rita, «ð mér líður Tel og vona að þ»r hitti þig við góða heilsu. Préttir hefi eg fáar að segja, því í r&un og veru ber ekkert hér við, sena v*rt sé frásagnar. Eg fæ bögla Duína nokkurn veginn reglulega nú orðið. Hverjum fanga er leyft að veita móttöku 30 pund- um af matTöm á hverjum tveim vikum og 1* pundum af hvaiti- brauður* eða kökum. Þetta er mér sent af Rauðakross félaginu.— Eg fékk peningana með skilum, er mér voru sendir í vetur. Nú er eg nýbúinn að hakla hátíðlegan 22. aímælisdag minn—þriðja afmælia- dag minn í Þýzkalandi og vona eg að það verði sá síðasti hér. Sto get eg ekki upphugsað neitt meira að skrifa í þetta sinn. Berðu öll- um beztu kveðju. Þinn elakandi sonur, Joel Peterson. 14. júní 1917. Góða systir:— Fékk bréí þitt f dag, sem þú hef- ir skrifað fyrsta síðasta mánaðar og var það mér til mestu gleði að fá fréttir að heiman, af því sto langt er liðið síðan bréf kom. — l*að hefir TeriÖ allfjörugt hér #íð- ustu daga. Annar bruni átti sér hér stað. Þetta var þan n 7. þasaa mánaðar og konj. eldurinn upp klukkan hálf-fjögur að að morgni til og eftir tíu mínútur var kofi okkar brunninn til kaldra kola. Með naumindum fengum við kom- ist út, sUmir hálf-naktir, en eg var þó svo heppinn að ná út öllum mínum fötum utan einni treyju. Allar ljósmyndir mínar—hjartfólgn- ir menjagripirnir úr heimahögum— voru í vösum iitínuin, svo þær eru í eign minni enn þá. — Síðan hefir okkur liðið þolaniega og er nú bú- ið að koma okkur fyrir í nýjum stað. Eftir iítinn tíma býst eg við að alt verði farið að ganga sinn vanagang. — Bkki hefi eg heyrt neitt frá Pétri um tíma en býst við að honutn líði vel. Var hann lán- samur að vera þar sem hann «r, því hann fékk nóg að reyna af elduin í vetur. Jæja lengra get eg ekki haft bréfið í þetba sinn enda veiztu að eg er enginn garpur við bréfavskrift- ir. — Berðu mömmu kveðju og öllum. Þina efskandi bróðir, Joel Peterson. FUNDARGJÖRÐIR. Eins og auglýst var í íslenzku blöðunum, Heimskiinglu og Lög- bergi, var fundur haldinn í neðri sal Good Templara hússins að kveldi 16. þ.nt. Herra Jóm J. Bildifell var kosinn til að stýra fundinum og E. Suinar- liðason sem skrifari. Eundarstjóri skýrði frá, að tilefni fu ndarins væri að gefa herra Áma Eggertssyni tækifæri til að gjöra gréin fyrir framkomu sinni á stjórnarnefndar fundi Eimskipaíé- lags Islandis, svo, ef auðið væri, að 'misskilningur sá, er átti sér stað um það leytí er hann fór heim og hvílt hefir yfir honum eins og «kuggi, gæti með öllu horfið. Herra Árni Eggertsson tók þá til máls. Mutti bann vinarkveðju frá íslendingum heima til ianda þeirra hér vastan hafs. Kvaðist hafa fundið hlýjan hug þar heima til Vestur-fslendinga. Sagðist hann hafa skýrt hiuttöku Vestur-íslend- inga í hinum mikla veraldar ófriði þannig, að hermennirnir íslenzku (eða af íslenzku bergi brotnir) berðusk ekki einungis fyrir frelsi og heiðri Oanada, heldur einnig á saraa tíin* fyrir frelsi og heiðri ís- iands og fsiandinga: heima og heiman. Heföi það fengið góða samhygð. Viðvíkjandi þrætum þeim, sem átt hefðu sér atað um það leyti ®em hánn fór heim til íslands, þá ▼æri hann búiun að fá fullar sann- anir, bæði mumnlega og bréflega, að því hefði verið haldið fram og •'eynt að láta fólk trúa þvf, að hann væri í samsæri með vínbann- ingum heiaaa á fslandi í þvf að vinna baanlögunum þar þann skaða, sem unt væri í gegn um á- hrif Eimskipafét íslands. Slíkur á- burður eða getgátur 'sagði Iiann ■ð væri ósannindi frá rótum og mundu menn sannfærast um að *vo væri, þogar þeir hefðu heyrfe bréf ]iau, seia hann liefði frá Stór- templar fslaads, herra Pétri Hall- <lórssyni, *g Jónasi Jónssyni frá Hriflu, báðata valinkunnuia mönnuia og ai]>oktum austan hafs °S vestaa sraa frömuðir hindindis °g banniaga heiina á íslandl, og eininitt aaewaÍRuir, soin S. Áatvald- úr Gfslasan hefft bent á í símskeyti sínu til ritstjóra Löghergs, líkleg- asta til að fara með umboð hlut- hafa í Eimsk.fél. hér vestra bannlög- unum til heilla. Bréfin bæri með •sér og skýrðu bezt sjálf hvort hann hefði verið i samvinnu með eða andvígur þessum möinnum við- víkjandi áfengissölu eða áfengis- nautn á skipum félagsina I*á skýrði Á. E. frá því að stórtemplar ísLands áisamt fleiri bannmönmum hefðu verið á fundi með stjórnar- nefnd Eimskipafél. ísl. þann 11. júní a.l., áður en hann kom til Reykjavíkur, og varð þar ekki neitt að samþyktum þeirra á milli við- víkjandi áfengisnautn eða áfengis- sölu á skipum félagsins. Stuttu eftir að hann (Á.E.) kom til Reykjavíkur fékk hann hréf frá Pétri Halldórssyni og öðrum bann- mö'nnum, þar sem þeir biðja hann að koma á fund til sín á tilteknum stað og tíma. Varð hann við þeirri óek þairra og fór vel á með þeim og honum. Eftir það sendi Pétur Halldórsson tillögu inn á fund stjórnarnefndar E. f., sem haldinn var 21. júní s.l., og hljóðaði hún þannig: “Sljórn Eimskipafél. fsl. og fram- kvæmdarstjórn þess lýsa yfir því, að þeir muni af ýtrasta megni sjá ii/in, að engin brot gegn áfengislög- gjöf landsins verði látin viðgang- ast á akipum félagsins og að hverj- um yfirmanai eða skipverja, er uppvfs verður að broti á greindri löggjöf, eða sézt öivaður á skipum þess, varði tafarlaust vikið úr þjónasfcu félagsins”. Úá »f þessu var samþykt svo- hljóðaindi yifirlýsing:— “Út «f endurnýjaðri málaleitun frá rvetnd þeirri er ræðir um í fund- ar gjörð 11. þ.m., tekur félagsstjórn- in ©g útgerðarstjóri það fram, að þeir muni framvegis eins og hing- að til láta sér ant um að sjá um að hvorki áfengis löggjöfin né önnur lög landsins séu brotin á skipum fé- lagsina, og að hverjum yfirmanni eða skipverja, er sézt ölvaður á skipum félagsins við störf sín, svo og brytum, sem sannir verða að sök um bannlagabrot, muni verða vikið úr þjónustu félagsms svo fljótt lem því verður við komið.” Útgerðarstjóri mætti á fundin- um. Fleira gerðist ekki. Fundi siitið. — Sveinn Björnsson, Árni Eggetrsson, G. Friðgeirsson, Jón Gunnarsson, Halldór Daníelsson, H. Kr. Þorsteinsson, Eggert Claes- sen, Jón Þorláksson. Stufctu eftir að Árni Eggertsson kom til Reykjavíkur fann hann S. Á. Gífllason og sagði honum að símiskeyti hans hingað hefði orðið orsök f því, að tilraun hefði verið gjörð fcil að ná frá sér heimildum að fara með atkvæði Vestur-íslend- inga og fá þau í bendur áður- greindra manna. S. Á. Gfslason sagðiet hafa haldið, að enginn full- trúi miundi koma frá Vestur-ís- lendingum, hefði sér því verið um- hugað um að umboð þeirra kæm- ist 1 bendur þeim einum, er trúa mætti að væri bannlögunum hlynfcir, þar sem hann- hefði búist við að einhrerjum á fslandi yrði falið á hendur að fara með at- kvæði þeirra Árni Eggertsson sagði, að bann- lagamálið væri álitið meira Al- þingifliaiál en mál einstakra félaga á íslandi; sagði að símskeytið, sem sent var hingað vestur, hefði verið sent »g flamið af S. Á. Gíslasyni ein- um, að öllum hans bandamönnum í bannmálinu fornspurðum, og hefði þeim mislíkað, er hann lét þá vita það. Þar sem þeir álitu, að þetba mál ætti að vera flutt og sótt á Alþingi, en ekki í E. í. Þar sem það féia/g hefir ekki nema tvö skip yfir að ráða, en rtiörg félög og ein- staklingar keppa um flutning á vöruin og farþegum frá og til hafna iandisinfl Þannig sagði hann, að á höfniani við Reykjavík væri al- gengt að hægt væri að telja 40 til 50 flkip, t.d., ætti einn 8 skip, ann- ar 5, fyrir utan félögin. Væru því að fljáltsögðu öll vöru og farþega- skip, »em frá og til landsins flytja fólk «g larangur, undir sömu lög- um, eg það er Alþingis að semja ]>au, an land&stjórnarinnar að sjá um »8 tögunum sé hlýtt. Lai» kerra Árni Eggertsson þá bréfið lrá Stórtemplar fslands, Pétri Halldórssyni, og annað frá Jónasi Jónssyni frá Hriflu. Næ»t fcalaði Dr. Sig. Júl. Jóhann- eason, aagðist hann búast við, að menn aaiandu fá dálítinn annan skilning á þessu máli en þann, sem herra Árni Eggertsson hefði reynt að koma inn hjá fundarmönnum, þegar þ*ir heyrðu það sem hann hefði lfcér í höndunum. Kvaðst hanu ekki geta séð, að Á. E. hefði gjört ueitfc, sízt gott, fyrir mál það, sem kann er að ræða og sem hann hefði verið skyldugur að gjöra. En þa* væri nú til önnur Eim- skipafélagsnefnd. Good Tempiarar hefðu ke»ið 10 manna nefnd og sú nefnd hefði /verið starfandi síðan og wya«fci haida áfram með ]>að framvegia. Þeir, sem nú eru í nefndiani, voru kosnir til árs. Það sannaðlefc eeinna, hvort henni yrði nokka# ágengt eða ekki. Svo las hann mpp fcangt bréí fré S. Á. Gísla- yni og kvað þar við annan tón en í bréfunum frá Pétri Halldórssyni og Jónasi Jónssyni. Ekki gaf ræðumaður dagsetningu á bréfinu, og var þess þó óskað. Forseti talaði þá nokkur orð. Kvað hann að í þessu máli sem öll- um málum værl skaðlegt að gjöra lítið úr því, sem vel væri gjört, einkum ef það væri bygt á ó- áreiðanlegum gögnum. Þótti hon- um herra Árna Eggertssyni hafa hepnast að framkvæma eins mikið og mlð sanngirni hefði búast mátt við. Mrs. Sigríði Swanson þótti Á. E. ekki ihafa reynst ver en við mátti búast, þar 'sem hann var ófáanleg- ur til að gefa nefcn ákveðin loforð viðvíkjandi bannmálinu; sagðist ekki vera eins óánægð með fram- komu hans eins og hún væri við Eimskipafélagsnefndina í heild sinni. Ásmundur P. Jóhannsson sagð- ist hafa trúað Árna Eggertssyni fyrir Iþví að hann mundi reynast bindindismálinu vel, enda væri hann nú sannfærður um að hafa í því efni verið sannspár Það hefðu verið fleiri en hann, sem hefði þótt framkoma Árna myndarleg 1 mál- um Eimskipafélags íslands, því nú hefði stjórn íslands falið honum á hendur að vera umboðsmann sinn i Bandaríkjunum og Canada. Þetta væri hciður fyrir hann sjálfan og þá, sem hefðu sent hann. Enn frernur las Á. P. Jóhannsson upp tvö eftirfylgjandi bréf, annað frá núverandi stórtemplara íslands, Pétri Halldórssyni, og hitt frá Jón- asi Jónssyni frá Hriflu, er þeir höfðu skrifað herra Árna Eggerts- syni áður en hann fór af íslandi, sem svo hljóða: “Reykjavík, 18. júlí 1917. Herra Árni Eggertsson, Reykjavík. Eg vil senda þér línu, áður en þú ferð vestur aftur, og þakka þér fyrir hönd okkar bannmanna hér, það sem þú ihefir gert til þess að fá málum okkar framgengt hjá Eimskipafélagsstjórninni. j Að vísu höfum við ekki borið sig- ur úr býtum enn þá í þessu máli, | en eg veit að þú átt mikinn og góð-1 an ])átt f þvf sem fraingengnt varð,| og eg þykist þess fullviss, að við cigum talsmann í stjórninni þar sem þú ert, og megum vænta góðs stuðnings frá þér í málum okkar. Mér er ljúft að þakka þessa aðstoð og eg veit, að mér er óhætt að gera það í okkar nafni allra sem höfum látíð okkur málið varða. Yið vit- um, að verkið er örðugt og að f stjórninni eru harðir andstæðing- ar okkar málefnis, en þess frennir er slíkt að viðúrkéhna, að frtán- koma ykkar, sem með okkur stand- ið og hafið vilja á að lagfæra það, sem aflaga fer þarna í þessu efni. Annað aðal efni þossara lína var, að biðja big að gera mér Iítinn greiða vestra. Getur þú okki út- vegað mér eintak af gildandi á- fengisbannlögum frá Bandaríkjum ]>eim, er sölubann hafa (eða ein- iiverju þeirra) og frá Manitoba? Eg vildi mega biðja þig að gera mér þann greiða nú í ferð þinni vestur, og senda mér þau við fyrstu hentugleika. Mundi eg vera þér mjög þakklátur fyrir þetta. úska eg þér nú góðrar ferðar og heimkomu. ' Yinsamlegast, Pétur Halldórsson.” Reykjavík, 20. júlí 1917. Kæri vinur. Mér þykir mjög leitt að vita til þess, að talsverðar deilur hafa orð- ið vestra út af sendiferð þinni heirn í sambandi við áfengismálið. Eg vowa, að sú óánægja hjaðni niður, þegar landar fá sannar fréttir af því að þú hefir gert það sem í þínu valdi stóð, til að bæta úr áfengis- málinu a skipum Eimskipafélags- as. Að vísu hefir lítið áunnist enn, en því miður er það eingöngu að konna okkar mönnum hér heima, að svo er. En við treystum ]>ér til að halda í horfinu á móti þeim herrum og þá iagast þetta, þegar við Austur-íslendingar veljum menn í stjórnina, sem þér verða samhentir. Með beztu kveðju, Jónas Jónsson, Fá Hriflu.” Og þar sem þess tvö bréf ótvf- rætt bæru með sér þakklætf til Árna Eggertssonar fyrir framkomu hans í bannmálinu þar heima og enn fremur lýstu fullu trausti til hans Good Tempiara málum til stuðnings, þá kvaðst A. P. Jó- hannsson finna ástæðu til þess að koma með tillögu inn fyrir fund- inn, sem væri 1 fimm liðum og aem þannig hljóðaði: “Fundurinn finnur ástæðu til að lýsa ánægju sinni yfir því. (1) iAð á stjóranrneíndarfundi Eimskipafélags fslands var sain- þykt bending Vestur-fslendinga, sem fól f sér, að ef starfsmenn Eim- skipafélagsins gerðu sig seka í því að verða ölvaðir, þá varðaði slíkt brottrekstri. (2) Að samþykt var á sama fundi að framvegis skyldi vera strang- lega litið eftir því, að hvorki yrði brotin bannlög fslands, né nokkur önnur lög á skipum Eimskipafé- lagsins. (3) Að Vestur fslendingar telji það gleðilegt, að bannmálið var ekki gert að ágreiningsatriði á aðalfundi Eimskipafélagsin. (4) Fundurinn lýsir enn fremur ánægju sinni yifir þvf að fram- koma Árna Eggertssonar í bann- málinu á stjórnarnefndarfundi Eimskipafélagsins, sem haldinn var í Reykjavík 21. júní s.l., var svo á- kveðin bannmálinu í vil, að stór- templar Good Tomplara reglunnar á íslandi, Pétur Halldórsson, fann ástæðu til þess bréflega að votta herra Árna Eggetrssyni þakklæti sitt og allra þeirra á fslandi, sem láta sig málið miklu varða, fyrir ])amni góða stuðning, sem hann hefði iátið málinu í té. Sömuleiðis því, að Jónas Jónsson frá Hriflu, sem S. Ástv. Gfslason benti á, að Good Tempiarar vestan hafs mætti bera traust til, einnig tjáir Árna Eggertssyni með bréfi, dags. 20. júlí sl., velbóknan sína yfir afskiftum hans af málinn. (5) Fundurinn þakkar Árna Eggertssyni framkomu hans í máli þessu og lýsir yfir trausti sínu til lians í velferðannáluin vorum”. B. L. Baldwinson studdi að yfir- lýsingin, sem var borin upp af A. P. Jóhannssyni, væri borin undir atkvæði fundarins. Sagðist hann liafa þekt Arna Eggertsson síðan hann var lítill drengur, og ævin- lega vitað hann sem trúverðugan mann. Sagðist álíta, að hvert það málefni, sem honum væri trúað Lesið auglýsingar í Hkr. fyrir, væri í höndum framkvæmid- arsams og dugandi manns, enda væri nú l&ndsstjóm íslands búin að fá honum í hendur mikilvæga trúnaðarstöðu. Dr. Sig. Júl. Jóhannesson gjörði þá fyrirspurn, hvort að eins þeir, scm hlutalhaíar væm í félaginu, gætu greitt atkvæði með yfirlýs- ingunni, eða aliir, sem á fundinum væru. B. L. Baldwinson stakk upp á, að allir, sem á fundi væm, gætu greitt atkvæði um yfirlýsinguna. Var það stutt og samþykt 1 einu hljóði. Dr. Sig. Júl. Jóhannesson stakk upp á, að ‘þar sem yfirlýsingin væri í mörgum liðum, þá væri hver út af fyrir sig borinn undir atkvæði. Stutt af B. L. B. og samþykt mieð flestum atkvæðum. Atkvæði um yfirlýsinguna fóm á þessa leið:— Fyrsti liður samþ. í einu hljóði. Annar liður samþ. í einu hljóði. Þriðji liður samþ. með flestum atkvæðn-m. Fjórði liður samþ. með nærri öll- um atkvæðum. Fimti liður samþ. með öllum nema fjórum atkvæðum. Þá var yfirlýsin'gin f heild sinni borin undir atkvæði, og samþykt með öllum nema sjö atkvæðum. Þá töluðu Mrs. Benson, Ólafur Bjarnason og Hjálmar Gíslason. Voru ]>au öll óánægð með gjörðir nofnd&rinnar í bannmálinu, en fundu ekki að gjörðum Á. Eggerts-j sonar; óskuðu að hann hefði farið lengra í rétta átt. Bjarni Magnússon kvaðst vera hættur að þekkja Good Tcanplara heima á fslandi. Sér fyndist hann varla geta kannast við þá sem reglubræður sína; þeir væru svo lítilþægir. Hjálmiar Gíslason gjörði þá fyr- irspurn til fundarins eða hluta- sölunefndarinnar, hvaða hætta væri f því falin, að dreifa atkvæð- um Vestur-fslendinga milli fleiri on tveggja nianna. Forseti og síra Fr. J. Bergmann svöruðu 'Spurningunni báðir á þá leið, að þeir Vestur-fslendingar, sem ættu kost á að fara heim og mæta á stjórnarnefndarfundi fé- l&gsins, notuðu sín eigto atkvæiW sjálfir; við það væri ekkert afc- hugavert. En þar sem tveir erin4- rekar væru kosnir fyrir Vestur- Islendinga svo mönnum gæflat kostur á að láta þá fara með afc- kvæði sín, þá væri ]>að vantrausfca- yfirlýsing til þeirra fyrir hvert þ&9 atkvæði, sem öðrum, heima á ím- landi eða hverjum öðruim sem koa* ættu að sækja fundinn, væri feng- ið í höndur og gæti orðið til þesa, að veikja traust á þeim sem erin4- rekum. Bergsveinn Long kvaðst hafa 3fc ára reynslu í Good Templara félaga- skapnum. Sér hefði jaifnan fundisfc að kyrlát vinna að þráðu tak- marki hefði verið happadrjúgust. Um að gera, að forðast allar æsing- ar. í þeim félagsskap sem öllu* öðrum væru æsingar og æsin'ga- menn það skaðlegasta, og kæmi sjaldan öðru en illu af stað. Þá var klukkan orðin 12 og beiddu margir um orðið. Arin- björn Bardal byrjaði að tala. Þé fóru fundarmenn að þyrpast út svo að nauðsynlegt varð að slífca fundi. Winnipeg, 29. ágúst 1917. E. Sumarliðason. BRÚKIÐ GOLF MALl ÞAÐ ERIGOTT Ljómandi Fallegar Silkipjötlur. til að búa tii úr rúmábreiður —, “Crazy Patöhwork”. — Stórt úrval af stórum silki-afklippum, hentug- ar í ábreiður, kodda, sessur og fl. —Stór "pakki” á 26e., fimm fyrir $1. PEOPLE’S SPECIALTIES CO. Dept 17. P.O. Box 1836 WINNIPEG QIQTVEIKI Professor D. Motturas Dlnlment er hl« etn» ihyBgileRa lyf vih alls konar gigtveikl 1 baki, liSum og t&ugum, þa« er hiti eina meSal, sem aldrel bregst. ReynitS >ab undir eins og þér munutS sannfœrast. Flaskan kostar fcl.00 og lBc i burtiargjald. Elakasaiar fyrir alla Canada. MOTTURAS LiNIMENT CO. P. O. Bex 1434 Dept. 8 Wlaalpea :: Colvin & Wodlinger ;; 4 * - ' ' ■ ' -- 4 » :; LiveStockCommisíionBrokers ;; •< ► ;; Roem 28, XJnion Stock Tards Winnipeg, Canada A. I. WODLINGER Rosidenee Phone: Main 2868 <- F. J. COLVTN Beaidenee Phooe: Ft.R. 2307 4 ► KAUPIÐ Heimskringlu Blað FÓLKSINS og FRJALSRA skoðana og elsta fréttablað Vestnr-lslendinga Nýtt Kostaboð Nýir kaupendur aö blaöinu, sem senda oss fyrirfram eins árs andviröi blaösins, oss aö kostnaöarlausu, mega velja um þRJÁR af eftirfylgjandi sögum í kaupbaetir : «o ] / tt oylvia ‘Hin leyndardómsfullu skjöl’' ‘Dolores” ilf/ I / t» Jon og Lara ‘Ættareinkennið” “BróSurdóttir amtmannsins ’ ••V / ** Lara Ljosvoröurinn “Hver var hún?” “KynjaguII” Sögusafn Heimskringlu Þessar bœkur fást keyptar á skrífstofa Heimskrínglu, meSan opplagið hrekkur. Enginn auka kostnaður við póst- gjald, vér borgum þann kostnaf. Sylvía ............................. $0.30 Bróðurdóttir amtmannsins ............ 0.30 Dolores ............................. 0.30 Hin leyndardómsfuDu skjöl............ 0.40 Jón og Lára ......................... 0.40 ÆttareinkenniB....................... 0.30 Lára ................................ 0.30 Ljóevör$urinn........................ 0.45 Hver var hún?........................ 0.50 KynjaguII ........................... 0.35 Forlagaleikurinn..................... 0.50 Mórauða músin ....................... 0.50

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.