Heimskringla - 25.10.1917, Blaðsíða 2

Heimskringla - 25.10.1917, Blaðsíða 2
2. BLAÐSIÐA HEIMSKRINGLA WINNIPEG, 25. OKT. 1917 — 1 1 ....... Tákn tímanna. Eftir síra F. J. Bergmann. «■....... - —■ Argentínumenn reiSir. Stjórnin á Þýzkalandi hefir lýst yfir í vanalegum stjórnar orð- tækjum óánægju sinni með þá svik- eamlegu hernaðaraðferð gegn kaup- akipastól í Aregntínu, sem Luxburg sendiherra hélt fram. Ekki er að sjiá, að sú opinbera yfirlýsing hafi gert Argentínumenn mikið mildari í skapi til Þýzkalands. Alþýða manna er þar enn óvenju gröm út af þeim ósóma, eftir því sem allar fregnir segja. Stjórn Argentínu boðaði her- skipaflota sinn út. Landherinn var líka látinn búast til að vera til taks, hve nær sem á þyrfti að halda. Skipan þessi til herliðsins var fóðruð xnieð því, að verkamenn við ellefu járnibrautir höfðu gert skrúfu og var því talið sjálfsagt að hafa herliðið til taks. En öllum mun um það kumnugt, að »á fiskur, sem þar lá undir ateini, var sú hugsan, að þá og þeg- ar kynni að slitna upp úr með Argentínu og Þýzkalandi alveg. Neðri -málstofa þings Argentínu- manna studdi í þessu efni 15. sept- emlber samþykt, sem efri málstof- an, senatið, þegar hafði gert, og ekar úr um það með atkvæða- greiðslu, að siíta skyldi samibandi við Þýzkaliand. Voru 53 með þeirri samþykt en að eins 18 á móti. Þrátt fyrir þessa samþykt Argen- tínu-þingsins, sló forseti Irigoyen þvf á frest, að gera opinbera yifir- lýsingu þess, að sambandsslit væri þegar orðin með Þýzkalandi og Argentfnu. Ef til vill hefir það verið til þess, að rannsaka betur sendiherra-svikin þýzku og finna um leið enn brýnari ástæðu til Bambandssliita. Það er nú verið að rannsaka mieira en 400 sæsímskeyti, sem send voru og tekið við af sendiherra- skrifstofunni sænsku. Hafa þau farið þýzku stjórninni á milii og erindreka hennar hér með tilhjálp Svíanna. Nú er verið að leita þar að rökum íyrir þýzku samsæri gegn hlutlausum þjóðum. Hernaðarhugur með þeim þjóð- um í Suður-Ameríku, sem eru af 8pánversku bergi brotnar, er engu minni en í Argentínu. Þingið f Costa Rica hefir samþykt þá stjórn- arathöfn, að gera sambandsslit við Þýzkaland. Sömuleiðls hefir Peru sent Þýzka- landi síðasta boðskap, og kraifist þess, að innan átta daga yrði Þýzkaland að gera fullnægjandi boð um bætur fyrir skipið Lorton, eern sökt var. Bæði Paraguay og TJruguay eru að velta fyrir sér sambandsslitum við Þýzkaland. í Uruguay ganga þingmenn f fjöimennri ögrunar her- göngu, sem borgarbúar tóku ai- mennan þátt í, tii að láta í ljós gremju sfna við Þjóðverja. Þjóðverjum hefir tekist með svik- um og hermdarverkum að koma því til leiðar, að nær því öll Suður- Ameríka er orðin fjandsamleg f þeirra garð. Miðveldin og friðartalið. Kanzlarinn þýzki, dr. Michaelis, neitaði, eins og kunnugt er orðið, ttð koma fram með nokkura friðar- skilmála af hendi Þjóðverja. 1 svari Miðveldamna til páfans var ymprað á þvf sem friðarskilyrði, að þjóðirnar legði hervæðingar niður og þeim væri gert að skyldu, að leggja ágreiningsmál sín í gerðar- dóma. En þýzku kröfumar til Janda og skaðabóta em enn faldar duiarfullum reifum, sem enginn kann að leysa. Kanzlarinn tók fmm, að ástæðan til þess, að ekki væri gjörlegt að leggja fram ifriðarskilmála af Þýzkalands hálfu væri sú, að það niyndi binda hendur Þjóðverja, þegar til friðarsamninga kæmi. Keisararnir eru báðir mjög þag- mælskir um þessi eíni, eigi síður en hinir kornu málsvaiar þeirra. Þetta vekur afar-mikið og almept friðar-grufl bæði á Þýzkalandi og í Austurríki og Ungverjalandi. Annars vegar sker blað eitt á Ung- verjalandi, er stendur f sambandi við sjálfsstæðisflokkinn þar, upp úr með, að “Wilson forseti eigi skil- ið að fá þakkir hvers einasta ein- lægs friðarvinar fyrir það hug- rekki, er hann hafi sýnt í svari aínu.” Maximilian Harden, frægasti mað- urinn í hópi sjálfstæðra ritstjóra á Þýzkalandi, viil þrýsta Wilson for- »eta til að koma á vopnahlé þegar í stað, þar sem tónnimn í svari Þjóðverja tfl Páfans hafi opnað leið til bráðra friðarsamninga. Hins vegar stendur hinn svo nefndi flokkur frjálslyndra þjóðemia manina. Miðnefnd þess flokks samþykti yfiriýsingu nýlega, sem heimtaði ríflegar skaðabætur, og er andvíg því, að mál ð um Elsass og Lotrin- gen sé nokkuð tekið til greina. Yifirlýsing þessi velur rfkisþings meiri hlutanum hrakyrði fyrir að afsala sér tilkalli til landaukn- lnga. Sömuleiðis er .hún því and- víg að þingræði sé leitt í lög á Þýzkalandi. Það er ekki ofsögum af því sagt, að sá flokkur á Þýzka- landi beri ekki nafn mreð rentu. Þó hann skreyti sig þessarr' frjáls- lyndis einkunn, er hann kendur við argasta afturhald síðan á dög- um Btemarcks. Mikið er talað um, hvað gera skuli við Belgíu. Það hefir kvisast, að Þýzkaland sé til m'eð að hverfa frá hugmyndinni um, að slá eign sinni á Belgíu. En Þýzkaland vill hafa tögl og hagldir í fjárhagsmál- um landsins, og að flæmski hlut- inn af Belgíu sé fráskilinn þeim hér- uðum, sem Yallúnar búa í. Ekkert vita menn samt með vissu um þetta. Og ekki vitnast neitt að líkindum, meðan bundið er fyrir munn kanzlarans í þessu efni. En nú er óánægjan með hann orðin svo megn, bæði fyrir J>essa þögn og fyrir framkomu hans í sambandi við uppreist þá er ný- verið átti sér stað á þýzkum ber- skipum, sem hann vildi skella allri skuld á jafnaðarmenn fyrir, að þvf er spáð, að hann muni bráðlega verða til þess neyddur, að segja af sér. Sá hefði þá ekki farið neina frægðarför í kanzlaraembættið. Enda var því spáð, er hann tók við þvf, að hann myndi þar ekki verða langlífur. Á þlngi jafnaðarmanna í Wur*- burg lét forseti jafnaðarmanna- fiokkins, Herr Ebert, í ljós, að bráður friður væri verkamönnum allra landa Iffsnauðsyn og að járn- glófahnefinn steytti myndi hverfa úr sögu, jiegar þessar hernaðar- hörmungar væri um garð gengnar. “Fæi'i atkvæðagreiðsla fram þann dag f dag,” bætti hann við, “myndi níu-tíundu hlutar þjóðarinnar fallast á friðarsamninga.” Herr Scheidemann, annar jafnað- armanna foringi, talaði þar um, að ráðherra herflotarnálanna, Capelle, varð að segja af sér, sakir uppreist- arinnar á herskipunum þýzku, en tók frarn, að um það væri eigi unt að tala opinberlega eins og stæði. “Sannleikurinn er,” sagði hann, “að ef þeir ætluðu sér að handsama alla, sem riðnir eru við álíka at- burði, yrði þeir að höfða mál gegn 300 mann.s 'samtímis. Hvern dag koma hermenn til vor, með kærur, og vér höfum opnað sérstaka skrif- stofu til að rannsaka þær. Aðal- atriðið er að ta)a ekki eða rita um meinbugina, heldur berjast gegn þeim.” Ef ailir, sem opnað hafa þegar augu sfn á Þýzkalandi fyrir þeim meinbugum og annmörkum, sem eru á högum þjóðarinnar, som kippa l>arf í lag áður hún kemst út úr ófærunum, er hún hefir verið dregin út í, færi að taka saman höndum og gera eitthvað af viti, myndi fljótt fara að rofa til. Á Balkanskaga. Hernaður í Makedoníu hefir leg- ið niðri og alt verið aðgerðalaust mánuðum saman undaníarið, að svo miklu leyti sein almenningur hefir fengið vitneskju um. En ný- lega hafa þess verið einhver merki, að þar ætti að fara að sýna ein- hverja rögg af sér og væri vissulega mál til komið. Herinn, seim þar hefir verið, virðist hafa brostið bemaðar áhöld og sökum þess ver- ið aðgerðalaus. Nú er talað um, að koma eigi fallbyissum og skotfærum til þeirra, svo að alt verði í góðu lagi. Þá bætir Grikkland herliði sínu við þann herafla, sem aðrar þjóðir hafa þar, og ætti þá eitthvað að verða ágengt. Eitthvað af herliði Grikkja, sem alt mun vera um 300,000 manns, er þegar farið að berjast gegn Búl- görum á Norður-Grikklandi. Lengra vestur á bóginn eru ítalir að hrekja fylkingar Búlgara á bak aftur í Albaníu. Frakkar hafa brotist gegn um fjalliendið vestur af Monastir. Italir hafa dálítið herlið í Make- doníu en meginið af ítalska herlið- inu á Balkanskaga, sem sagt er að vera muni nálægt hálfri miljón manna, er í Albaníu, milli Hadría- hafs og Serbíu. En þetta herlið hef- ir tekið mjög lítinn þátt í orustum, en látið sér nægja að halda og hafa heraga yifir miðhluta og suður- hluta Albaníu. Sú íregn kemur frá Aþenuborg, að samningar hafi tekist með Grikklandi og ítalíu, að allra syðsta 'hluta Ailbaníu, l>ar sem all- ur fjöldinn af fbúum er Grikkir, skyldi ítalir láta heriið sitt yfir- gefa og fá Grikkjum í hendur. Það er vonandi, að eitthvað fari fljótlega að gerast á Balkanskaga. Þeim herafla, sem þar er, virðist ekki ofætlan að brjótast eitthvað áifram. Gæti það komist svo langt, að slfta tengslin mifli Berlfnar og Mikla- garðs með því að ná á sitt vald nokkurum hluta járnibrautarinnar miklu, som færir Þjóðverjum stöð- ugt afar miklar afurðir að austan, em Iíkur til að bráðlega færi að kreppa meira en lítið að Miðveld- unum. Kafnökkvahernaðurinn. í seinni tíð befir skipum töluvert farið fækkandi, er sökt hefir verið af kafbátum Þjóðvei'ja, þó einlægt sé það nokkuð. Vikuna, sem end- aði 23. sept., var tala þeirra einna lægsit. Þrettán kaupförumi, 1600 smálestir eða meira að stærð, var l>á sökt og tvcim minni skipum. Að sönnu var tala stórra skipa nokkuð imeiri en næstu viku á undan, þó hún sé langt fyrir neðan meðallag. En litlu skipin höfðu aftur verið miklu hepnari en áður. Hættan 'af þessum kafnökkvahern- aði Þjóðverja hefir einkum verið mikil í Miðjarðarhafi upp á sdð- kastið. Sjö stórum og flmm litlum frakkneskum skipum var sökt þessa tilteknu viku af kafbátum og sprengiduflum og ítalir mistu eitt gufuskip og sex seglskip. Bret- ar mistu einn tortímara í Errnar- sundi og var fimtfu manns af skips- höfninni bjargað. Og nú alveg ný- verið (15. okt.) hafa Bretar mist vopnað beitiskip, Champagne, er sökt var af þýzkum kafbát, og mistu fimm yfinnenn og fimtíu há- setar lífið. Sömuleiðis er álitið að sprengidufla veiðiskipið Begonia hafi farist með manni og mús af sömu ásitæðu. Hæittan virðist vera ofurlitið f rénan sökum þess að stöðugt er verið að finna ný og ný ráð. Ekk- ert ráð hefir enn fundist til þess beimt að verða kafbátunuin að grandi, svo það ekki svari kostsn- aði lengur að halda þeim út. Sarnt má þess geta, að e'inmitt nú kemur frétt um, að Frakkar hafi eytt tveim þýzkum kafbátum síðast í septeimber mánuði í vesturhluta Miðjarðarhafs. * Skipastóll Bandaríkja. Stjórn Bandaríkja hefir nú i þjónustu sinni 458 skip, til samians 2,871,359 smáiestir að stærð. Samt sem áður felaist ekki í tölu þessarri 117 þýzk og austurríksk skip, sem tekin hafa verið lögtaki síðan Bandaríkin skárust í stríðið. Stjórnin er nú að láta smíða 353 timiburskip, 58 skip bæði úr timbri og stáli, og 225 skip úr járni. Þegar öll sú iskipagerð, sem nú er fyrirhuguð, hefir verið framkvæmd, hafa Bandaríkin umráð yfir 2,100 skipum, til samans 14,500,000 smá- lestir að stærð. En það verða ein tvö ár þangað til þessarri tölu verður náð, og þá verður sjálfsagt búið að sökkva nokkuru, af kaf- bátum og sprengiduflum. En mik- ill fjöldi þessarra skipa hleypur af hlunnum á næstu mánuðum. En þetta merkir það, að áður en sam- herja þjóðirnar fara að lfða nokk- urn verulegan baga af skipaskorti, srvo að hemaðarstörf þeirra hafi tjón af, ineð því að nauðsynlegir aðflutningar heftist, verða ame- rísku skipin tii taks, til að ibæta úr því sem á vantar og miklu meira en það. Siglinganefnd Bandaríkja hefir birt áætlan um skipsrúm til flutn- inga um höfin, sem nú er til í heim- inum, eins og var snemma í septem- ber. Bretland :hið mikla á línuskip í förum, 4,860,000 smálestir að stærð eamtals og algeng flutningsskip (tramps) 8,540,000 ismálestir að stærð, og eru öll þessi skip í förum á Atlanzhafi. Þes3 utan hafa Bret- ar skip í förum á Kyrrahafi, sem til isamans er.u meira en ein miljón smálestir að stærð. Skipastóll allra lianda heimsins, sem nú er í förum á Atlanzhafi reiknast þessarri nefnd að vera 25,500,000 smálestir að stærð. En á Ivyrraihafi 5,500,000 smálestir. Hér eru ekki talin með strandferðaskip og eigi heldur skip í förum innan- lands á vötnum og ám, sem sam- herja þjóðirnar eiga. Eigi eru held- ur talin skip, sem bundin eru á höfnum Miðveldanna, og eru einar 5,000,000 smálestir samtals, meira eða minna. Stjórn Bandaríkja hefir lcomið til leiðar allmikilli lækkun í flutn- ingskostnaði og farmgjaldi fyrir hernaðaráhöld. Á Atlanahafi er nú fanngjald fastákveðið fyrir þess konar flutning frá $8 til $13 fyrir hverja smálest. Er það 65 til 75 á hverju hundraði lægra en áður áfcti Sér s að, svo ]>að er rneira en lítill munur. írska ráðstefnan. Eins og kunnugt er, sitja allir helztu menn íra á ráðstefinu til að leitast við að koma sér saman um það stjórnarskipulag, er bentugast væri og þjóðin gæti gert sér að góðu framiveigis. Uppihald var um tíma. En 25. september kom þing þetba saman aftur, eftir alflanga hvíld, í bænum Cork á írlandi. Borgarráðið þar sá þingmönn- um öllum fyrir sæmilegum ibúlstöð- um og lét þá vera gesti sína. Var þeim yfirleitt tekið af miklum fagnaði af borgarbúum. Samt sem áður á frska leyinifélagið Sinn Fein, sem neitaði að eiga nokkurn þátt í þingi þessu, fjarska marga fylgis- menn í bænum Cork og á lands- bygðini þar í grend. Sá heitir Sir Horace Plunkett, sepi er forseti þings þessa. En all- (Framhald á 3. bls.). ALLIR DAGAR ERU PURUY-HVEITI DAGAR hjá þeim, sem að eins eru ánægðir með ljúffengustu kryddkökur og bezta brauð. PURITV FLOUR "MORE BREAD AND BE.TTER BREAD” KAUPIÐ Heimskringlu Blað FÓLKSINS og FRJALSRA skoðana og elsta fréttablað Vestur-lslendinga Þrjár Sögur! og einn árgangur af blaðinu fá nýir kaupendur, sem senda oss fyrirfram eins árs andvirði blaðsins. — Fyr eða síðar kaupa flestir Islendingar Heismkringlu. — Hví ekki að bregða við nú og nota bezta tækifærið? — Nú geta nýir kaupendur valið þrjár af eftirfylgjandi sögum: “SYLVIA.” "HIN LEYNDARDÓMSFULLU SKJÖL.” “DOLORES.” “JÓN OG LARA.” “ÆTTAREINKENNIÐ.” “HVER VAR HON?” “LÁRA.” “LJÓSVÖRÐURINN.” “KYNJAGULL” “BRÓÐUR- DÓTTIR AMTMANNSINS.” Sögusafn Heimskringlu Þeuar baekur fáat keyptar á skrífatofu Heiinakringlu, meSan opplagfö hrekkur. Enginn auka kostnabur vi8 póst- íjald. vér borgum þann kostnab. Sylvía ................................. $0.30 Bróðurdóttir amtmannsins ................ 0.30 Dolores ___—............................. 0.30 Hin leyndardómsfullu skjöl____________ 0.40 Jón og Lára .......................— 0.40 Ættareinkennið.......................... 0.30 I^^ir^i .................... ............................ 0,30 Ljósvörðurinn.......................... 0.45 Hver var hún?__________________________ 0.50 Kynjagull................................ 0.35 Forlagaleikurinn......................... 0.50 Mórauða músin ......................... 0.50 Spellvirkjarnir ......................... 0.50 Ljómandi Fallegar Silkipjötlur. til að búa til úr rúmábreiður — “Crazy Patohwwrk”. — Stórt úrvaj af atórum silkii&fkHppmn, hentug^ ar í ábreiður, kodda, seseur og Q. —Stór “pakki” á 25c., fimm fyrir $1. PEOPLE’S SPECIALTIES CO. Dept 17. P.O. Box 1836 WINNIPEG TH. JOHNSON, Crmakari og GullsmiSur Selur glftingaleyfisbréf. Sérstakt a^hygll veltt pöntunum og vltsgjörtum útan af landl. 248 Main St. . Phone M. 6608 J. J. Swanson H. Q. Hlnrlksson J. J. SWANSON & CO. VASTKIGNASAtAR OG Pnl>(. nlllir. TaUImt Maln 16(7 Cor. Porta** aa4 Garry, Wlnnlo.* MARKET HOTEL 14« Prlnr *mm Ntre«t 4 ftóti markttllnum B««tu vlnfön*. vindlar o* hlyning «óÖ. íslenkur veitinsa- maöur N. Halldórsson. leiVboin- lr íslendlngum. O’COIfNEL,' Elfaadi Wiailfeg Arni Anderson B. p. Garland GARLAND& ANDERSON liðGFRACBIJIGAa. Phon. Maln 1661 'W ClMtri* Railwaj Ohambars. TaUíml: Maln 6*03. Dr.y. G. Snidal TANNLÆKNIR. «14 SOMER8BT BLK. Porta*. Avenue. WINNIPHG Dr. G. J. Gis/ason rkyilflRa and Sarfeoa Athygrii veitt Aufna, Syrna og Kverka Sjúkdómum. Aeamt innvortls sjúkdómum og upp- skuröi. 18 South Srd St^ Graad ForEre, If.D. Dr. J. Stefánsson «1 BOYD BlIII.niNG Hornl Porta*. Ave. og Bdmontoa St Stundar eln*öngu augna, eyrna, nef o* kverka-Hjúkdóma. Kr ah httta frA kl. 10 tll 12 f.h. og kl. 2 tll 6 ..k, Phone: Main 3088. H.lmlll: 106 OUvta St. TaU. Q. 2*16 Vér hðfum fullar blr*tilr hr.ln- f ustu lyfja og mehala. KomlS A met lyfseðla y«ar hlnaaV, vír V lerum mehultn nikvaml... aftlr A ávísan lœkntslne. Vér sinnum f utansvelta pönlunum og seljum / Klftinealeyfi. : : : ; v COLCLEUGH <& CO. t Notre Dane Jk ShrrKrooke Ste. r Phone Garry 2690—2SU 1 A. S. BARDAL selur llkklstur og ann&st um út- farlr. Allur AtbúnaVur sá bestl. Knnfremur selur hann allskonar mlnnlsvarða og le*stelna. t ; (1* SHKRBROOKK 8T. Phoae G. 2162 WINNIPIO AGRIP AF REGLUGJÖRB ua keimilisréttarlönd í Cauda og NorðTestnrlandini. Hver fJöUkylðufaDlr, «öa hver karl- maöur sem er 18 Ara, sem var breskhr þegn I byrjun stríösins og heflr v.rltl þaö sIDan, eöa sem er þe*n BandaþjóS- anna eía öhADrar þjóöar, getur tekiV helmlllsrétt & fjóröung úr sectlon af ó- teknu stjðrnarlandi f Manltoba, Saa- katchewan eCa Alberta. UmsaekJ&nA verBur sjélfur atl koma & landskrlf- stofu stjórnarlnnar eöa undlrskrlfstofv hennar I því héraöl. 1 umboOl annars mí taka land undlr vlssum skllyröum. Skyldur: Sex mánaUa IbúD og raektún landsins af hverju af þremur árum. 1 vlssum hérutSum getur hver land- nemi fenglTS forkaupsrétt á fjórh- ungl sectlonar meO fr&m landl sinu. VertS: 23.00 fyrlr hverja ekru. Skyldur: Sex mánaTSa ábútS a hverju hlnaa næstu þriggja ára eftlr hann heflr hlotltl elgnarbréf fyrlr helmllisréttar- landi slnu og auk þsss ræktatS 86 ekrur á hinu selnna landl. Forkaups- réttar bréf getur landneml fengits um leltS og hann fær helmlllsréttarhréflW, en þó metS rlssum skllyrtlum.________ I.andneml, sem fengltl heflr helmllls- réttarland, en getnr ekki fenglV for- kaupsrétt, (pre-emptton), getur keypt heimlllsréttarland 1 vlssum hérutSum. VertS: *3.00 ekran. Vertlur atl búa & landlnu sex mánutll af hverju af þrem- ur árum, rækta 60 ekrur og byg*ja húe sem sé *300.00 virtli. Þelr sem hafa skrifatl sl* fyrtr helm- illsréttarlandl, geta unnltS landbúnaM- arvlnnu hjá bændum 1 Can&da árftS 1917 og tlmt sá rsiknast sem skylda- tlmt á Iandl þelrra, undlr vissum skil- yrlSum. Þegar stjórnarlönd eru auglýst etSa tllkynt \ annan hátt, geta helmkomntr hermenn, sem verltS hafa I herþjðnustti erlendis og fengltS hafa heltSarlega lausn, fengltS elns dags forgangsréta tll atl skrlra slg fyrlr helmlllsréttar- landl á landskrifstofu hératlslns (tm ekki á undirskrlfstofu). Lausnarbref vertSur hann atl geta sýnt skrlfstofu- stjóranum. W. W. CORY, Deputy Mlnlster of Interler. BlötS, sem flytja auglýstneu þessa l kelmdlsleysl, fá enga horgwn fýrir.

x

Heimskringla

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.