Heimskringla - 17.12.1919, Page 3
WíNNIPÐG I 7 DESEMBER í 919
HEIMSKRINGLA
3. BLAÐSIÐA
Enska Þingið
Alt í einu opnast dyrnár og
þingmenn standa upp. Lloyd Ge-
Altaf fer vaxandi óánægjan metS orSe kemur inn- Flestir þingmenn
enska þingitS. Allir flokkar og því veifa hottum °S æPa fagnaSaróp.
öll blöS ráðast á þaS dag eftir á áheyrendapöllum kveSur viS
dag. Helzta ásökunin er, aS þaS dynIandi lófaklapp.
sé ekki lengur sjálfstætt þing, held- J ForsætisráSherrann gengur hægt
ur viljalaust vetkfæri í höndum brosandi til sætis síns. Þing-
fárra manna, Lloyd Georges og' menn keppaSt um aS ná í hendurn-
nokkurra félaga hans í ráSuneyt-1 ar a honum °S bJóSa hann vel-
jnu I kominn. Þeir, sem ekki ná í hend-
HarSastir í dómum eru fylgis- urnar gnPa >' frakkalöfin. Enginn
menn Northtíhliffes lávarSar og hlu£tar a ráSberrann, sem var aS
blöS hans ‘Times" og “Daily tala- 9VO aS ‘hann tekur baS raS
Mail”. Northcliffe hefir sagt aS setjast niSur. Brtt kemst ró á
Lloyd George stríS á hendur, og aÍLjr °8 L1°yd Cieorge tekur til
ætlar aS reyna aS tfeMa hann viS| mals- Hann er folur ogþreytuleg-
fyrsta tækifæri. BlöS Northcliff ur' Likur Iwí aS vera útslitinn af (
segja daglega, aS á Englandi sé eífiSi áhyggjum. Tann talar ^
hvorki þingræSisstjórn, né ráSu’ j hatt °S »kýrt allur þingheimur
neytisstjóm, heldur versta harS- stendur á öndinni af eftirvæntingu.
stjórn þriggja eSa fjögra manna.
Sama segja blöS Asquiths og
verkamanna. En munurinn er sá, þessum
aS þau vilja hafa frjálslynda stjóm ' þingiS
MaSur getur ekki komist hjá því
aS verSa gripinn af lotningu á
staS. Hér hefir enska
- fyrirmynd allra annara
en Northcliffe vil haifa sterka her-
manna og auSmannastjórn.
Lloyd George á því í vök aS|
verjast og verSur aS synda milli
skers og bám. Hann hefir því nær
aldrei komiS á þingfundi í sumar1
vegna annríkis, og fólk var mjög
óánægt yfir þeirri fyrirlitningu. En
nú var þaS augljóst, aS hann ætl-
aSi aS koma á lokaifund þingsins
18. ágúst, og halda þar mikla ræSu1
um stefnu stjórnarinnar.
Eg fékk aSgang aS þingfundin-
um sem fréttaritari "Tímans", og
var auSvitaS “spentur” fyrir því,
hvaS LJoyd George mundi segja.
ÞmghúsiS enska er stærsta og
tilkomuimesta húsiS í London.
BáSar þingdeildir hafa fundarsali
sína á gólfhæSinni, en milli þeirra
eru margir salir, en í beinni línu,
svo aS df allar dyr væru opnar
miili láávarSastofunnar og “House
of Commons”, þá gæti konungur-
inn í hásæti sínu í lávarSastofunni
horlfst í augu viS forseta neSri
málsstoifunnar. Á þaS aS sýna aS
fulltrúi þjóSarinnar ®é jafn voldug-
ur og sá, sem kórónuna ber. Nú
þinga — veriS iháS í 700 ár. Hér
eru saman komnir fulltrúar allra
stétta á Englandi. Hér gat aS líta
nokkra af auSugustu og ætitgöfug-
ustu mönnum ríkisins. Hér eru
herforingjar í einkennisbúningi.
sumir særSir ogfatlaSir, og beint á
móti Lloyd George sat verka-
mannaforinginn Adamson meS
pípuhattinn ofan í augu og fæturna
upp á borSinu milli skrifaranna.
Af frægum þingmönnum voru
þeir Balfour og Ohurchill fjarver-
andi. BáSir á Frakklandi. En
annars voru þarna allir hinir merk-
ari iþingmenn Englendinga. Bonar
Law, hár maSur og þreytulegur,
situr næst forsætisráSherranum.
Þá E. Geddes, fríSur og vasklegur
ungur maSur, líkari knattspyrnu-
manni en ráSherra. Austen Cham-
berlain fjármálaráSherra, óvenju-
lega glæsilegur og vel búinn maS-
urt kaldur og rólegur, eins og hann
sé utan viS þetta alt saman.
Þegar Lloyd Geoegr byrjaSi aS
tala var ekki laust viS aS eg yrSi
fyrir vonbrigSum. Eg bafSi búist
viS skörúlegri og hátíSlegri
er þó komiS svo, aS konungsvald- maelsku. En þaS voru ekki nema
iS má heita úr sögunni. England.fáar mínútur, sem eg ifann til þess"
xná í rauninni skoSast sem lýS- ara von'brigSa. Lloyd George virt-
veldi, og forseti neSri málsstof- J ist breytast meS hverri setningu,
unnar, “Speaker”, er tákn þjóSar- sem hann sagSi. Röddin varS
valdsins.
Fundarsalur neSri málsstofunn-
hærri og hljómsterkari, svipurinn
fjörgaSist og vöSvarnir stæltust.
ar er altoif lítill. Þar eru ekki sæti Hann varS eins og lifandi ímynd
nema fyrir rúm 400 aJf 700 þing- fjörs og framkvaemda. Hann hef-
laönnum. Þes® vegna eru hrein; ir engan hátíSlegan of urmennis-
og bein áflog um lsæti, þegar merk svip, eins og t. d. Napoleon og
mál eru á dagskrá. Salurinn er fleiri áf stórmennum heimsins haf a
éinkar fallegur, en fremur lítiS haft. ÞaS, sem einkennir hann
skreyttur, aS minsta kosti finst sérstaklega er hiS ótæmandi eld-
manni þaS, þegar maSur kemur úr ( fjör og starfsþrek. MaSur finnur
Öllu djásninu í lávarSastofunni, er óSara, aS hann getur ekki aSeins
taliS er eitthvert fegursta herbergi unniS meira en nokkur annar held-
veraldarinnar. í ur hefir hann einnig hæfileika til
Þingsalurinn er ferhyrndur. aS blása starfsfjöri og bjartsýni í
Nokkru meiri á lengd en breidd og brjóst þeirra manna, sem hann á
gangur eftir endilöngu gólfi. \ aS vinna meS, eSa þarf aS nota til
Hægra megin viS ganginn sitja þess aS framkvæma áhugamál sín.
’fylgismenn stjórnarinnar. (Nú eru Hann er einn af þeim mönnum,
þeir svo margir, aS þeir verSa líka sem fæddir eru til þess aS standa í
aS sitja vinstra megin.). Fyrir stórræSum, berjast og vinna sigur
stafni situr “Speaker” á palli hátt eSa falla.
yfir gólfiS. Hann er í 1 6. a’ldar ÞaS var eins og hinir ráSherr-
búningi meS hárkollu mikla á arnir og allur þinglheimur hyrfi í
höfSi. Fyrir framan hann er borS þoku. MaSur tók aSeins eftir litla
og á því liggur veldissproti hans gráhærSa manninum, sem var aS
(mace), hinn mesti dýrgripur. | tala. Röddin fylti salinn og setn-
Einnig sitja þar ritarar þingsins, 4 ingamar, kjamyrSar eins og spak-
aS itölu. Annars eru engin borS í
salnum, og þingmenn geta ekkert
skrifaS meSan á fundi stendur.
I^eir hafa heldur enga pappíra meS
®ér. Flestir sitja þeir meS hatta á
höfSum.
Fundurinn byrjaj. Speaker sezt
1 saeti sitt og þingmenn rySjast inn.
Aldrei hefi eg séS jafn mörg sköru-
leg andlit saman komin. Næstum
því hver þingmaSur virSist vera
stórmenni. Mér verSur ósjálfrátt
a aS bera þá saman viS dönsku og
'slenzku þingmennina, en sá sam-
anburSur er ekki hagstæSur fyrir
okkur eSa sambandsþjóS okkar
viS Eyrarsund.
Fundurinn byrjar eins og venja
er til meS því, aS þingmenn koma
meS fyrirspumir til ráSherranna
°g þeir svara. I þetta sinn voru
hvorki meira né minna en 19 1 fyr-
lrsPurnir, svo vesalings ráSherr'
amir fengu nóg aS gera.
miæli, festust í huga rnanna.
ÞaS var enginn^ gleSiboSskap-
ur, sem hann flutti ensku þjóSinni.
Þvert á móti. Hann lýsti átakan-
lega hinu illa fjárhagsástandi ríkis-
ins og sagSi aS þess væri engin
von aS tímarnir mundu breytast til
batnaSar fyrst um sinn. Mestu fé
og starfskröftum heimsins hefSi í
SíSastliSin fimrn ár veriS variS til
þess aS eySileggja'. En aS fram-
leiSslan minkaSi svo stórkostlega,
aS nú væri fyrir hendi algerSur
skortur á vörunum og rikiS gæti
varla risiS undir skuldunum.
Tveir helztu liSirnir í stefnuskrá
stj órnarinnar yrSu því, aS minka
útgjöld ríkisins og auka framleiósl-
una.
Nú hefSi veriS skipuS nefnd til
aS rannsaka hag landbúnaSarins
og koma fram meS tillögur um
betri ræktun landsins. Yfirleitt
virtist þaS vera eitt hiS mesta á-
hugamál Lloyd Georgest aS koma
sem mestum hluta landsins í rækt.
Breyta dýragörSum jarSeigenda
og hinuim óræktuSu víSáttumiklu
graE.'láJcum landsins í akra, og
koma upp sjálfseignarbændastétt.
MikiS var gert til þess aS útvega
hermönnunum land til ræktunar.
Svo kom forsætisráSherrann aS
því máiLiu, stm heitast er deilt um
á Englandi nú sem stendur, stjórn
og rekstri kolanámanna.
Flann lýsti því yfir aS stjórnin
mundi berjast á móti því, aS rlkiS
tæki undir sig námurnar. En hins-
vegar vildi hann reyna aS útvega
fulltrúum námumanna hluttöku í
stjórn þeirra, og sömuleiSis ætti
ráSuneytiS aS hafa aukiS eftirlit
meS ö'llum námurekstri. Adam-
son sparkaSi í borSiS og tróS hatt'
inum enn dýpra niSur, en þessi yf-
irlýsing féll iflestum þingmönnum
vel í geS.. En fulltrúar nárnu-
mann urSu auSvitaS hinir reiSustu
og hétu aS fella stjómina viS
fyrsta tækifæri.
Svo kom Lloyd George aS verzl-
ERTU AÐ MISSA HEYRNINA?
REYhDU ÞETTA
-tíf þer hafitS kvefkenda (Catarriial)
neyrnardeyíu eta UeyriS iiia, og uai-
lt> ekruSningshljóS i hlust'unum, p»
fariS til lyfsalans og kaupih eina
únzu af Parmint (douhle strengthi
og blanditi i k vart-mörk af heitu
vatni og ögn af hvítum sykrl. Takit
svo eina matskeiti fjórum slnnum ó
dag.
. ctta nun f’jóu la-kna hina þreyt-
audi suöu x h.a-tunum. i-okaöar nef*
pípur munu opnast og slímiö hætta
ats renna ofan í kverkarnar. í>að ei
eihfaldlega saman sett, ódýrt og
þægilegt til inntöku. Alllr, sem þjá.si
af kvefkendri heyrnardeyfu ættu ats
-eyna þessa forskrift.
A Drop of Brine.
tík auSkýfinganna.
Einn helzti liSurinn í stéfnuskrá
stjórnarinnar var aS minkt útgjöld
ríkisins. Nú hefir líka veriS tekiS
óspart til stanfa í þá átt. Nú hefir
veriS gefin út skipun um aS hætta
smíSum á öllum herskipum, sem
væri veriS aS byggja og ekki væru
því nær fuMsmíSuS. Skyldu
skipasmiSjumar byggja kaupskip í
staS þeirra. AMs hefir veriS hætt
smíSum á 50 herskipum, sem byrj-
aS háfSi veriS á.
En ekki mun þetta verSa fram-
kvæmt þegjandi og hljóSalaust.
unarmálunum. Hann sagSi aS frá Flotinn er eins og kunnugt er auga.
L aeptember næstkomand. yrSi steinn þjóSarinnar> og undir hon.
öll höft á mnflutningj á erlendum um hefir ihun átt líf sitt ötdum sam-
vörum til Bretlands afnumm. En an Sum btóSin tdja bessa ráS.
miklar tilraunir yrSu gerSar Ul aS stófun stór haettulega> og benda á
glæSa verzlun milli hmna emstöku ag Ameríka> Japan og Frakkiand
hluta brezka rík.sins. V.rt.st helzt séu nú ag auka flota sinn .
mega skilja þaS á orSum hans, aS gbj
brezka ríkiS gæti orSiS sjálfu sér
nóg, og ætti ekki aS þurfa aS
sækja vörur til annara ríkja. En
ekki skýrSi hann frá því á hvern
hátt þessi innanríkisverzlun yrSi
studd, en alment er 'búist viS því,
aS þaS verSi varla meS verndar- fundinum j'vetur
heldur meS verzlunar-
storum
En einkennilegast er þaS, aS
þaS er eins og enginn þori aS
ganga í berhögg viS Lloyd George
sjálfan. Sum helztu andstæSinga-
blöS stjórnarinnar segja aS hann
hafi veriS önnum ka'finn á friSar-
(Bottled and brought by a friend
Ocean).
from the Pacific
toMum,
saimningum, og aS stjómin muni
ef til vill verSa milIiliSur milli
framleiSenda og neytenda.
Þá sagSi Lloyd George, aS allur
herbúnaSur yrSi minkaSur stór-
kostlega. En þó yrSi herkostnaS-
ur Englands gífurlega mikill um
næstu ár. Þungir skattar væru í
vændum, en reynt yrSi aS leggja
þá á þá, sem helzt gætu boriS þá.
Ennlfremur myndi stjórnin af alefli
beita sér fyrir því aS útvega mönn-
um vinnu. Atvinnuileysi mætti
ékki eiga sér staS. Og meS brenn-
andi mælsku skoraSi ’hann á þjóS-
ina aS vinna og spara. ÞaS væru
einu ráSin til þess aS forSa ríkinu
frá gjaldlþroti og þjóSinni 'frá
hungursneyS.
Eftir aS haifa minst á fjölda
og vor, og . raun-
inni hafi Bonar Law og íhalds-
menn sjtórnaS landinu. Og þaS
er víst, aS viS næstu kosningar, er
búist er viS aS fari fram bráSlega,
munu íhaldsmenn bíSa stórkost'
legan ósigur.
Verkamenn hamast nú og halda
stöSuga pólitíska ifundi um alt
landiS. Þykjast þeir vissir um aS
vinna 200—300 ný þingsæti viS
næstu kosningar, og tala jafnvel
um aS þeir muni innan s'kams
mynda ráSuneytik enda virSist þaS
eSlilegt aS þeir ættu aS hafa nægi-
legt atkvæSamagr. til þess, í þessu
mikla iSnaSarlandi.
HvaS sem því líSur, þá er þaS
víst aS höfSingjastjórnin( sem ver-
iS 'hefir á Englandi ifrá upphafi, er
aS fuMu og öllu dauSadæmd.
nu
StríSiS mikia
mörg mál, sem á dagskrá eru hjá gamlar
venji
hefir
Nú
rofiS allar
eru komnir
þjóSinni( sneri iforsæitisráSherrann
sér aS utanríkismálunum. Hann
sagSist bera ifult traust til alþjóSa-
sambandsins (League of Nations)
og kvaSst vona aS þaS mundi
koma í veg fyrir stríS í framtíS-
inni og greiSa á allan hátt fyrir
viSskilftum milli ríkjanna.
RæSan stóS yfir í rúma þrjá
klukkutíma, og var óspart klapp-
aS bæSi í íþingbekkjum og áheyr-
endapöllum þegar Lloyd George
lauk máli sínu.
nýir tímar og nýjar stefnur. Al-
þýSan finnur mátt sinn og ætlar aS
berjast til valda.
H. Hallgrímsson.
—Tíminn.
From the Icelandic of Kristinn Stefánsson.
By man imprisoned, ocean wondrous, vast,
An atom of thee reached me t’hrough the distance.
A briny drop, thy biflows once held fast,
But yielded to my friend, without resistance.
This drop has rested in thy migihty veins,
In sound and swéll thy impulse wild receiving
As in the surf it sang thy proud refrains
Or rose in giaint forms thy bosoim cleaving.
Thy very marrow was its dwelling-place,
Thy lungs and mionster throat therr power sharing.
Thy billows nursed and fitted for the race;
Thy name among the winds of heaven bearing.
My footsteps ever far from tthee remained:
— But, as my youthiful dreams are not refuted,
I hail this drop with joyousness urifeigned:
— It shared thy sovereign glory undisputed.
Jakobina Johnson..
Evening.
From the Icelandic of Þorsteinn Erlingsson.
The gold of the sunset illumines the deep.
O, thus should eacih evening prepare me for sleep:
A soft, cooling breeze, with the freshness of dew;
— The ocean a mirror of heavenly blue.
Thou sweetest of moments, I’m charmed by thy spell.
Camposure and beauty enthroned with thee dwell.
The cold, changéful ocean looks 'friendly and mild.
— My own rugged country now smiles on its ohild.
The mountain-peaks towermg stately around
Are giants on guard where the sky meets the ground.
This sunset iforetells that the day shall be bright,
That follows the steps of this wonderful night.
Jakobina Johnson.
Úr ’ Rubaiyal^.
i.
Upp! því sólin dags úr húmi skær
héfir á flótta rekiS stjörnur þær(
Er nóttu prýSa, og meS þeim nótt-
in flýr,
SíSan hófust umræSur og stóSu En turna soldáns bÍörtum brandi
yíii; fram yfir miSnætti. Var fundi
þá slitiS éftir aS staSiS hafSi
hvíldarlaust í 1 0 klukkustundir.
ÞingiS tók sér svo frí til 22. okt.
Þá byrjar slagurinn fyrir alvöru.
Næsta dag var ræSa Lloyd Ge-
orges auSvitaS aSal umtalsefni
blaSanna. 1 rauninni voru allir
slc
Nýtt eldsneyti.
Merkilegar tilraunri voru gerSar
í Nottingham 11. þ. m., á nýju
mótoraeldsneyti. Uppfundninga-
maSurinn heitir Andrade ifrá SuS-
ur-Ameríku, en ættaSur frá Portú-
gal. Bldsneyti þetta er sambland
af vatni og einhverju efni, sem eng-
inn þekkir nema uppfundninga-
maSurinn.
Tilraunirnar voru gerSar á víSa-
vangi. Nokkru af eldsneytinu var
helt þar niSur og brann þar meS
jöfnum loga og reyklaust. Lyktin
minnir ekki á steinolíulykt. Hálifri
ifötu af eldsneytinu var helt í olíu-
geymi í bifreiS eins skoSunar'
mannanna, og var henni svo ekiS
á hraSri ferS og gekk ágætlega.
Vatni var þá bætt í geyminn, og
virtist þaS heldur bæta en spilla
XII.
,Me® ljóSabók und laufgum runni
mig
langar meS brauS og vín aS dvelja
og þig
viS hliS mér kvakandi; þá yrSi öll
EySimörkin paradísafleg.
flokkar aS meiru eSa minna leyti LXXXIV.
óánægSir meS hana. | VarS einum spurn: Er þessi andi
VerksmiSjueigenurnir fyltust heift klæddur
yfir því aS stjórnin virtist ætla aS I ánauS moldar og af moldu fædd-
fylgja frjálsri verzlun. BlöS ur,
Northcliffes sögSu aS hagsmuna Til einkis annars en aS vera þrýst
Englands út á viS væri ekki nægi' Ofan í driftiS moldar aftur, mædd-
lega gætt. Frjálislyndi flokkurinn
(Asquith menn) réSust á fjár-
eySslu stjómarinnar og skriffinsku-
braginn á öMum stjómarrekstri.
Verkamenn vom reiSir yfir á-
kvörSuninni um kolanámurnar og
írar heimtuSu aS stjórnin léti í ljós
hvaS hún ætlaSi sér aS gera í
heimastjómarmálinu írska. En á
þaS mintist Lloyd George ekki
einu orSi.
ÞaS er bersýnilegt aS Lloyd
George ætlar sér aS fara meSalvég
milli flokkanna. Hann er jafn
andvígur róttækustu kröfum verka
manna og tolla- og hervaldspóli-
ur?
LXXXVI.
Og vanskapningur einn sem utar
stóS
Yrti á kerald þaS er elginn vóS:
Á eg þá svo aS skilja aS höndin
skylfi
Á skaparanum er hann mót mér
'hlóS?
XCIX.
Bara aS hann í hátign vildi sinni
I hendur selja oss taum á veröld-
inni,
Mundum viS ei mola hana í smátt
Og mynda á ný, nær hjartans hug-
sjóninni!
Ðt B. þýddh
eldsneytinu. BifreiSin fór, aS sögn
eigandans, 30 mílur og eyddi einu
galloni, en Ándrade segir, aS eitt
gallon af þessu eldsneyti megi búa
til ífyrir 5 pence (40 aura). Eig-
endur mótorverksmiSja hyggja
gott til þessarar uppgötvunar.
Andrade segir, aS eldsneytiS muni
reynast hvaS ibezt á kafbátum, af
því aS mjög lítiS loft þurfi til þess.
UppfundningamaSurinn hefir
veriS á Englandi nokkrar vikur, og
látiS gera margar tilraunir meS
efni þetta í viSurvist æfSra vél-
ifræSinga.
Enn verSur þó aS gera fleiri til-
raunir, áSur en IfullsannaS er,
ihvernig þetta nýja efni reynist.
Frétt þessi er tekin úr "Times",
og mun bifreiSarstjórum þykja
hún merkileg, ef sönn reynist.
(Vísir.)
1.
' -Tí, LV.
HEIMSKRINQLA þarf að
fá fleiri góða kaupendur:
Allir sannir Islendingar, sem
ant er um aS viShalda íslenzku
þjóSemi og íslenzkri menning
—ættu aS kaupa Heimskringlu.
Abyggileg Ljós og
Aflgjafi.
Vér ábyrgjumst ySur varanlega og óslitna
ÞJÓNUSTU.
Vér æskjura virSingarfylst viSskifta jafni fyrir VERK-
SME)JUR sem HEIMILI. Tals. Main 9580. CONTRACT
DEPT. UmboSsmaSur vor er reiSubúinn aS finna ySur
aS máli og gefa ySur kostnaSaráætlun,
Winnipeg Electric Railway Có.
A. IV. McLimant, Gen l Manager.
Ði B. þýddi.