Heimskringla - 13.07.1921, Blaðsíða 4

4. BLAÐSÍÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 13. JÚLI, 192 f
HEIMSKRINGLA
(Stofnað lfvSd>
Kemur öi A bverjum mlftvlkudeKl.
CtgefeidHr ok elKendur:
THE VIKING PRESS, LTD.
720 SHEKBROOKK ST^ WINNIPEG, MAJÍ.
TalMlmlt N-6537
Ver® hlnA.MÍns er $3.60 ftricanicurlnn bor»-
ÍMt fyrir fram. Ailar Horisantr nendiit
rfiftMmannl lilnönlnM.
Ráðsmaður:
BJÖRN PÉTURSSON
Ritstj órar :
BJÖRN PÉTURSSON
STEFÁN EINARSSON
Lrnnfi.krirt tlL blaSs^ns:
THE VIKINti PBESS, I.U. Box 3171,
WlunllM-e, Hu.
Uínnfi.krlft tll rltHtlðrnnn
EDITOR BKIMSKRINGLA, Box 3171
WlnnljM»K, Kw
■ ■ ■ ■ ■ . ■ - ———*
Tbe “Helmskrtngla" Is prtnted and p«b-
lisbe by the Vlklng Press, Umited, at
72» Sberbrooke Street, Wlnnipeg. Manl-
toba. Telephone: N-6537.
WINNIPEG, MANITOBA, 13. JÚLI 1921
King versus Meighen.
Það er alt af að faerast nær og nær tími
•sá er Dominion kosningarnar bera að hönd'
um. Árin eru að færast niður í mánuði og
er þvi ekki að furða þó flokksforingjarnir
séu farnir að óspekjast og óspart láta til sín
heyra.
Hon. Mackenzie King sem undanfarandi
hefir verið að ferðast um Qeubec fylkið, virð
ist heldur aldrei þreytast á að tyggja upp
sömu marg upptuggnu tugguna um að Rt.
Hon. Arthur Meighen hefði á óráðvandan
hátt svælt undir sig stjórnarformannsvaldinu
með því að láta ekki ganga til almennra
kosninga þegar Borden lagði niður völdin, og
virðist þessi endalausa upptekning Mr. King
vera orðin svo þreytandi, að jafnvel sumum
mótstöðumönnum stjórnarinnar ofbýður.
Þeir segja, að Mr. Mckenzie King væri nær að
reyna að skýra flokksskoðanir sínar fyrir
kjósendum en að vera alt af að kveina og
kvarta yfir því að maður sæti við völdin sem
hann áliti að ekki hefði rétt til þess.
En því er þanmS varið að áht eins eða
annars er ekki nægilegt til að láta neinn
les'gja niður völd, svo lengi sem sá hinn sami
getur haft meirihlutann með sér sem álíta að
hann hafi rétt til að halda áfram völdunum.
Þetta hefir ráðið úrslitum með Mr. Meighen
þar sem honum hefir alt af lukkast að halda
meirihluta á þingi. Þjóðin ein mun dæma um
það við næstu kosningar hvort hún álítur
hann hafa gert rétt eða rangt í þessu efni, og
virðist, eftir öllu útliti að dæma, að Mr.
Meighen sé óhræddur að Ieggja þann dóms-
úrskurð á hennar vald.
Eftir allri framkomu hans að dæma, er
trauðla hægt að ásaka hann um kjark-
leysi eða ósjálfstæði. Skoðunum sínum held-
ur hann ekki leyndum í neinum opinberum
málum og hefir fullkominn kjark að fram-
fylgja þeim.
Á ráðstefnu þeirri sem hann nú situr í
Lundúnum ásamt öðrum stjórnmálamönnum
sambandsins, er hann og Hon. Smuts þeir
einu sem mjög ákveðið mæla á móti launung
þeirri sem þar er brúkuð með að láta ekki
ahnenningur vita um hvað þar er að gerast.
Hann. heldur því fram, að þegar þjóðmál eru
rædd, þá hafi þjóðirnar rétt á að vita hvaðfi
ákvarðanir eða ráðstafanir gerðar séu, svo
hver einn fái tækifæri á að láta skoðanir
sínar í ljósi um mál þau er þá um varðar.
Blöðin virðast eindregið fylgja þeim að mál-
um þar um, en ekkert dugar. Gamla hug-
myndin með að höfðingjarnir eigi emir að
ráða„ en almúginn, sem hefir kosið þá fyrir
vinnumenn sína, hafi ekki vit á hvað bezt
séi, og það sé jafnvel hættulegt að láta hann
nokkuð komast á hnotskóg um það. Þetta
er gamla konungsdýrkunarhugmyndin sem
ekki á heirna í lýðveldishugsjóna landi, og
þorir Mr, Meighen að standa uppi á móti
henni í hennar eigin greni.

Friður á jörðu.
Það hefir aldrei meir en einmitt nú verið
rætt um af málsmetandi mönnum þjóðanna
að koma á varanlegum frið. Ræður sem
Fluttar voru við “American University” í
Washir.gton af Bandpkjaforsetanum Harding
Hon. Newton Rowell fyrir hönd Canada, og
franska sendiherranum J. J. Jusserand gengu
ailar út á það efni. “Vér, sem dveljum hérna
megin hafsins,” sagði Hon. Rowell, “eigum
að standa sem einn maður bak við þá hreyf-
ing að jafna á friðsaman hátt alla misklíð
sem upp kann að rísa
Bandaríkja þjóðin og
eiga flest sameiginlegt.
stefna að miklu leyti
marki og enga wðri
meðal þjóðanna.
Canada þjóðin
Hugsjónir þeirra
að sama tak-
og göfugri rug-
sjón er hægt að vinna að, en einmitt þá,
að vernda friðinn.” “Mér finst,” sagði Har-
ding forseti, “ að eitt hið fegursta dæmi sem
heiminum hefir gefið verið er að líta stórþjóð
ir sem Canada og Bandaríkin, sem liggja hlið
við hlið, lifa á friðsamlegan hátt og útkljá
öil sín ágreiningsmál friðsamlega án utanað-
komandi aðstoðar og ef allar þjöðir breyttu
eftir þeirra dæmi, mundi aldrei framar stríð
verða háð.”
Það er deginum Ijósara að hið nýafstaðna
imikla stríð hefir opnað augun á einn eða
annan hátt á flestum, ef ekki öllum, strór-
mennum heimsins sem nú eru uppi, og sýnt
þeim að hið eina sem verndað getur þjóðirn-
ar frá glötun er að koma á sem öflugastan
hátt inn í huga þeirra, viðbjóð á bardögum,
en vekja þörfina á varanlegu friðar fyrir-
komulagi. Orðið “friðarpostuli” er brúkað
var sem háðungarorð gegnum stríðið, er nú
aftur búið að öðlast sína réttu merkingu og
engum er framar veitt vanvirðing með að
vera kallaður því nafni. En til þess að var-
anlegt friðarfyrirkomulag geti átt sér stað,
verður að kenna þjóðinni að skoða ýmsar
siðvenjur og löghelgaðar hefðir frá víðari
sjóndeildafhring og hærri sjónarhæð en hing-
að til hefir átt sér stað. Tökum til dæmis
aðal orsökina til alls ófriðar, bæði milli ein-
stakra þjóða sem er sérplægnishátturinn,
valdafíkn og tilraunirnar að efla fleiri og
fleiri einstaklings sérréttinda.
Alt fram á tuttugustu öldina ríktu þær hug-
sjónir að réttlátt væri fyrir hvern einn að
raka sem bezt eld að sinni eigin köku; hitt
i:om málinu ekkert við þó náunginn hefði
engan eld til að baka sitt brauð v:ð. Það
setti engan skugga á lystisemi auðmannsins,
þó hann vissi fátæklingana vera að veiða
brauðskorpur upp úr saurrennunum, til að
seðja hungur sitt, eða sjá brjóstmilkinginn |
sem deyr af næringarskorti, eftir að hafa þur- j
sogið hin slöppu, sveltu móðurbrjóst, j
vera stungið ofaní nafnlausa fátæklingsgröf j
á kostnað hins opinbera.. Þö svona sýn bæri
daglega fyrir augu hans án þess
að vekja eftirtekt, var honum það
tæplega láandi ef vér grannskoðuðum á-
stæðurnar fyrir því. Þetta var algengur tíð-
arandi í erfðir tekinn frá ómuna tíð. Frá
öndverðu hefir baráttan fyrir einstaklings til-
verunni verið meðfædd til finning alls þess
sem lifir. Maðurinn varð fremstur í þessari
baráttu og mátti sín mest. Smátt og smátt
lærðist sumum mönnum að komast lengra á-
Ieiðis, að ná yfirráðum yfir eignum og öðr-
um mönnum sem reyndust þeim minnni mátt-
ar í baráttu þessari. Þetta myndaði völd og
séreign en um leið rírði réttlætistilfinninguna
gagnvart öðrum. Óefað hefir hugm>ndin:
“Hugsaðu eingöngu um sjálfan þig” (every
Ráðgáturnar sem úr verður að ráða, eru
margar. Vér ætlum aðeins að minnast á fáar
þeirra og verða þá þessar fyrst fyrir.
1. Fram’eiðslu aukning náttúru auðæfa
landsins (Natural Resources).
2. Hugsanleg ráðning á atvinnuskorti.
3. Jafnari niðurröðun á auð án þess að
skerða sérrétti.ndi einstaklingsins (Distri-
bution of wealth).
4. Aukning mannfjölgunar, og skyldur þjóð
félagsins gagnvart hverju því barni sem fæð-
ist. (Framhald)
Hver var Karl Marx?
Hve margir eru þeir, er hafa gert sér grein
fyrir því, að stjórnarbyltingin á Rússlandi og
stjórnarskipulagið þár nú, og allur sá gaura-
gangur sem um langt skeið hefir átt sér stað
milli auðvalds og verkamanna víðsvegar út
um heim, er sprottið upp af sæði, er sáð var
af lítt þektum Þjóðverja, sem mestan hluta
æfinnar lifði í útskækli Lundúnaborgar ?
Auðvitað munu nú flestir hafa heyrt Karl
Marx getið og jafnaðarkenninga hans; en
það munu fleiri gera sér hugmynd um hann,
sem æsingamann, eldkveikju, götuhorna
vindbelg prédikandi kenningar sínar í Þýzka-
landi, þær kenningar sem jafnaðarmanna-
flokkurinn þar hefir tileinkað sér sem öflug-
astur var á þinginu f>’rir stríðið og nú hefir
náð þar völdum. Hans er sjaldnar minst í
sambandi við óróann og óeyrðarandann sem
vér verðum varir við daglega, og sem nú
þegar er farin að hafa víðtæk áhrif í áttina
til breytinga á þjóðfélagið í ýmsum greinum.
Ef hann hefði, samt sem áður, ekki átt
friðland í Lundúnum, þegar hann var ofsótt-
ur af stjórn síns heimalands, og getað þar í
næði hugsað út kenningu sína, hefði hann að
öllu mlíkindum ekki haft þau áhrif á tímana
sem raun varð á, með kenningu sinni. Frá
því er hann birti hið fræga verk sitt, “Kapi-
tal” árið 1867, eru áhrif hennar augljós og
auðrakin alt til þessa tíma. Það má jafnvel
fremur telja andlegan föður rússnesku bylt-
ingarinnar. Kenning hans hefir verið skoðuð
sem dýrmæt opinberun; það sem hann skrif-
aði í Kapital, hefir engu minna vald haft á
þá er kenningu hans fylgja, en það sem Mú-
hameð skrifaði Kóraninn fyrir sinn heit-
trúaða lýð. Hér er því um mann þann að
ræða, er má telja einn af áhrifamestu mönn-
um nítjándu aldarinnar; hugsanir hans hafa
orðið orsök til meiri breytinga á hugarfari
fólks, en hugsanir eða rit nokkurs heimspek-
ings, stjórnmálamanns eða siðfræðings er
uppi var um það leyti. Karl Marx er því vel
þess verður, að kynnast honum ofurlítið, eða
vita einhver deili á honum og verkum hans.
Til að byrja með var Karl Marx, eins og
flestir byltinga-prédikarar, kominn af góðum
og göfugum foreldrum. Það kemur sjaldan
eða aldrei fyrir að hinir voluðu og vesælu
brjóti mikið heilann um það hvernig þeir eigi
að kasta þeim er þjaka þá af herðum sér.
Málefni þeirra eru tekin fyrir af öðrum, sem
meðaumkun hafa með þeim, en eru í alt öðr
Þrjú af börnum hans dóu. Dætur
hans tvær sem lifðu, varð fyrir ald
ur fram að senda í vinnu þegar
hana var að fá. Ekki var nú að
furða, þó skapið, sem annars var
milt og viðkvæmt í garð fjölskyld-
unnar, væri óstýrilátt og ilt viður-
eignar við mótstöðumenn hans —
jafnvel þó vinir hans væru.
En þrátt fyrir hið harða skap
og illkvitnis hæðnina sem hann
beitti mótstöðumenn sína, var
samt eitthvað þáð við manninn
sem gerði mönnum ómögulegt að
meta hann lítils, og studdu hann í
þeirri von, að gáfur hans yrðu
einhverntíma viðurkendar og hon-
um launuð verk sín. Frank Engels,
þýzkur ullar-verksmiðju eigandi
var eindregið með jafnaðarskoðun
um Marx, og studdi hann eftir
föngum. Og á seinni árum þegar
verksmiðjan var farin að borga
sig betur, veitti hann Marx árs-
styrk, sem nam 330 st. pundum.
tUr því fór að rætast betur fram úr
því fyrir Marx; hann var þá bú-
inn að gefa út bók sína “Kapi'
talið”, og hlaut bæði fé og frægð
fyrir. Eignaðist hann þá gott
heimili sjálfur og þurfti ekki úr
því að neita sér um alt eins og
áður. Þá var það hans fyrsta, að
senda dætur sínar á skóla, en lét
þær hætta að vinna. I félagssköp-
um heldra fólksins fór hann þá
einnig að koma fram, jafnvel þar
.—Dodd’s nýrnapillur eru bezta
nýmameíSalið. Lækna og gigt,
bakverk^ hjartabOun, þvagteppu,
og önnur veikindi, sem stafa frá
nýrunum. — Dodd’s Kidney Pilla
kosta 50c askjan eða 6 öskjur fyr-
ir $2.50, og fást hjá öllum lyfsöL
um eða frá The Dodd’s Medicine
Co. Ltd., Torontot Ont........
I sambandi við þessi ofantölduj
atriði má finna flest af því er hald
ið er fram af jafnaðarmönnum nú
á tímum í hvað marga flokka sem
þeir skiftast. Það eru miljónir
manna til sem halda sig jafnaðar-
menn, en sem ekki vita í hverju
jafnaðar kenningin er fólgin. og
það er sjaldgæft að heyra tvo
jafnaðarmenn hafa alveg sömu
skoðanir. Þetta stafar auðvitað af
því, að það er enginn |ieildar-
sem konungsfólk var, þótt slíkt grundvoHur enn lagður fyrir jafn-
bæri sjaldan við. Og konuna sína aðarkenningunn. sem miður fer.
lét hann þá taka upp þann sið að Karl ^ byr[aðl af ’f®* !>an*
grundvoJI, en hann lauk ekki viö
hann.
skrifa sig: “Jenny Marx fædd Bar-
onessa af Westphalen.”
Þetta getur nú mörgum fundist
skringilegt við Marx. En þess
I verða menn að gæta, að hann
j samdi sig ekki að siðum hinna
ríku, nema að því leyti sem verk
hans veittu honum það mögulegt.
Og hver er sá maður, sem reynt
Ur Free Press
Sönn rnentun
(TekiS úr bókinni “Zadig” eftir
Voltaire)
ÞaS var einu sinni ekkja. Hún
j hefir fátækt eins og hann, sem átti e;nn son. Eignir átti hún líka
ekki kys, ef þess er kostur, að ser talsverSar eftir manrr sinn. Tveir
og fjölskyldu smni líði vel, hvern- ( menn feldu ástarhug til hennar,
ig sem um skoðanirnar fer? Að sjá
byitingarmanninn mikla klæðast
búningi ensks aðals og sýna lotn-
ingu kreddum er hann áður for-
dæmdi og tala um löghlýðni og
undirgefni undir stjórnir, er dá-
lítið hjáleitt. En fátæktin og basl-
ið hafa þannig verið búin að
kreppa að Marx, að hann hefir í
en hún var í hreinustu vandræS-
um meS hvorn hún ætti aS taka,
og hafSi hálft um hálft lofast báS-
um.
Loks datt henni ráS í hug.
“Eg kýs mér þann fyrir eigin-
mann," sagSi hún, “sem sér syni
mínum fyrir betri mentun."
BiSlarnir voru báSir ánægSir
man for himself) náð hámarki sínu á nítj-
ándu öldinni, og er nú í rénun. Hið stóra ný- 1 um kringumstæðum. En því hóglífi sem þeir
afstaðna stríð hefir átt einn sterkasta þátt- J eiga kost á, íórna þessir menn oft af tilfinn-
inn í því að einstaklings rétinum sé þannig ingu fyrir kjörum annara, og hin ríku rétt
bezt borgið, að sameiginleg hluttaka og sam-
hygð er sýnd gagnvart öllum öðrum og
mannsaflinn (man power) er sterkari kraft-
ur en nokkuð það afl sem myndað er af auð-
æfum og þessvegna meir áríðandi að auka
velgengi allra jafnt yfirleitt, heldur en nokk-
urs einstaklings hvað hátt sem hann kann að
standa. Utopia, hið fagra draumsjónaland
lætis meðvitund, er í brjóstum þeirra býr.
Marx var gyðingur að ætt, en faðir hans, sem
ábyrgðar-mikilli stjórnarstöðu gengdi í
Þýzkálandi, lét alla fjölskylduna skírast þeg-
ar Karl var 5 ára, og það er að því er kaf-
akter snertir, ekkert gyðinglegt við heim-
speki Karls Marx. Skyldfólk hans var öllu
einkar hughlýtt til Karls og kom það ljóst
Sociaiistanna á öllum öldum, jafn ómögu- fram , er fátæktin krepti sem mest að hon-
legt og það var, hcfir máske samt hjálpað til um. Heimihslíf hans var hið skemtilegasta,
að búa .íugann undir að gerr komandi kyn- j þrátt fyrir fátæktina. Hann giftist stúlku af
slóð móttækilega fyrir þjóðfélagsstefnu þá ! háum og ríkiím ættum og var þá 25 ára gam-
sem nú er að ryðja sér til rúms og sem virð- all. Konan tók mjög þátt í kjörum hans,
ist farsælust vera til að græða þau flakandi j hjálpaði honum alt sem hún gat þegar mest
sár sem heimurinn stynur undir. Manngæzku þrengdi að honum, og yrðaðist aldrei eftir að
stefnuna sem Kristur sjálfur fyrst prédikaði hafa valið hann sér f^rir eiginmann. Bæði
að vér værum öll bræður og systur k>g að það og hve dætur hans reyndu að vera hans
það væri jafn áríðandi að þeim smærsta og önnur hönd ávalt, sannar hve ástar-böndin
ellinm ekki getað ha dið afram að i __x » .. h • l- r •
,.r , , 6 ,,r. r , , með petta. Peir gengu þa fyrir
lira sinu fyrra iifi. Lnda er pað 71. ,.-.Xl l „ u
, , . . . f, /.adig, tjaðu honum hvernig
ekkert oalgengt, , að jafnaðar- 1 -x __________1 4X , x ,
, r. , , . - J. , komið var, og baðu hann að skera
menn hafi ekki Iifað eftir kenn- . „-i- „
mgum sínum. Þannig héldu þeir Zadjg settist á rökstóla og.
Weíls og W s.g nkmannlega, spurSi hinn HyaS ætlar ^
þo jafnaðarmenn væru 1 skoðun- aS kenna sveininum?
um Tolstoi gaml. var Iiklega emn ..£g ætla/. sagSi hann> »aS
af þe.m fau, er braut þa reg u, og kenna honum mælskufræSi> rök_
I, ð. sv.paðast þvi er hann kend.. j fræS;> stjörnufræSi> ioftfræðh
Aldre. gaf Karl IVlarx ut tranr r„ „ r_______( „x- > x ■
1 1 v-v r 1» 1 I frumefnatræði, hvað menn hugsa
haldið at Kapital og var þess
þó beðið með óþreyju. En eftir
hans dag gaf Engels út 2 bindi af
því, en allmikið þykja þau stinga
sér með höfuS- og auka-atriSum,
fasta lögmálum og tilfellum, og:
um samræmiS í náttúrunni allri.’*
“En hvaS ætlar þú aS kenna
fI , . | , sveininum?" spurSi Zadig þá hinn
ín af þvi er auðvitað su, að þratt j hiSilinn
fyrir það að ritverk Marx séu ! ..c .. «. ,
j- , ... „ , ,, . r 1 t.g ætla, svaraöfy hann a5
notuð sem hofuð lærdomur íafn- i x , x . , ,
J reyna aS glæSa vitsmum hans fyr-
aðarmanna, verða þeir samt að 1 . x ,
, . ^ ir rettlaeti, og reyna aS gera hann
í stúf við fyrsta bjndið. Afleiðing-
fjarsta Iiði vel, sem þeim nánasta og skilgetn- ;
asta, er stefna sú sem nú er a$ taka heljar ,
tökum fremstu stórmenni flestra mentaþjóða. !
Auðvitað kemur þeim ekki öllum saman um j
hver heppiiegust aðferð væri að brúka til að j
koma þessu fyrirkomulagi á, en eitt kemur |
þeim öilum saman um, og það er að varan-
legur friður verði að komast á og að stríð
þýði ekkert annað en sjálfsmorð fyrir hverja
þá þjóð eða þjóðir sem út í það fari. Afnám
réttar einstaklingsins og séreigna hans álíta
þeir einmg jafn hættulegt og innanríkis styrj-
öld eða anarkism og vissar tegundir af soci-
ahsm, eins og dæmi veslings Rússlands sýna.
Niðurskurða mennirnir gömlu eru að líða
undir Iok, en í þeirra stað eru þeir að koma
sem hlynna vilja að — sem færa vilja gróð-
urmoldina að trénu svo það geti fengið nýj-
ann kraft til að blómgast og bera ávöxtu, en
ekki höggva það upp með rótum og á glæ
kasta.
voru rík á milli hans og skylduliðsins og alls
heimilisins, enda var Marx hugljúfi heima
fyrir.
Utan heimilisins var hann aftur ekki
ávalt ljúfur á manninn. Hann réðst oft ó-
þyrmilega á þá er ekki féllust á skoðanir
hans og gamlir velgjörðamenn.Það hefði ver-
hans og gamlir veigjörðamenn. að hefði ver-
ið dálítil ástæða fyrir óblíðu Marx, ef hún
hefði aðeins komið niður á þeim sem ríkari
voru en hann að auð, en ekki hæfileikum.
En Karl hafði ekki þann mælikvarða að
grípa til. Honum fanst málefni sitt ganga
of seinlega, þó hann gæfi ekki neinum eftir
fyrir góðmensku sakir. Og svo bætti hagur
hans ekki úr skák. Um tíma var hann svo
bágborinn, að Karl varð að lifa á þurru
brauði og kartöflum. Einnig kom fyrir, að
hann varð að setja úrið sitt, vesti, og það \
sem verst var, bækur í pant fyrir fæði sínu. ;
nota þau eins og prestar nota
biblíuna, að hver verður að velja
verSugan vináttu góSra manna.”
Þá hrópaSi Zadig: "Hvort serrt
sér texta eftir því sem honum þykj ag sveininum geSjagt betur aS
.rbeztviðeiga Og ekk.rynrþetta|hér ega ekki> skalt fá móSur
kenningar Karl Marx 1 augum hang -•
þeirra er sanngjarnlega Hta á á
stæðu hans fyrir ósamkvæmninni
kenningar Karl Marxetaoiralhrdlc
1 aðal-atriðúnum má segja kenn
ingar Karl Marx fólgnar í þessu:
1) Hann studdi þá hugmynd,
að auðvaldinu yrði ekki af stóli
hrint nema með bHtingu.
2) Hann hélt því fram að sú
bylting yrði þó að vera bygð á
langri reynzlu og þroskun borgar-
manna til þess að hún gæti komið
að langvarandi notum; fyr en svo
væri, hefði hún litla þýðingu.
3) Hann var með umbólum og
breytingum á þjóðfélaginu sem al-
gerlega brúuðu hafið sem nú er á
milli ríkra og fátækra.
4) Hann hélt því fram, snert-
andi framleiðslu, að þörfin ætti að
vera grundvöllur hennar.
5) Að verð hlutar bygðist á
vinnunni sem til þess gengi að
að framleiða hann.
Búsýsla.
Eitt af því sem bændur virtust
á vissum tíma skoða hálf gamal-
dags búskap, var griparæktin
hér. Þeir álitu hana ekki eins á-
batasama og kornrækt, og hefir
hún því verið mjög skágenginn
yfirleitt og fariS þverrandi. AS
vísu hefir á seinni árum vaknaS
töluverSur áhugi fyrir því aS
bæta kynin, en þó árangurinn af
því virSist hinn glæsilegasti, hefir
griparæktin samt minkaS og þeim
ávalt fækkaS, sem lagt hafa
stund á hana.
Þetta er dálítiS öfugt viS þaS
sem ætti aS vera. ÚtlitiS er ein_
mitt þaS, aS grip'arætin verSi veí
arSberandi á komandi tímum.
ÞaS hefir talist svo til, aS alls
væri í heiminum neytt um í)0 bilj-