Heimskringla - 31.01.1923, Blaðsíða 7

HEIMSKRINGLA
7. BLAÐSIÐA.
WINNIPEG, 31. JANÚAR, 1923.
The
Dominion
Bank
■•Ml ,V»TKE BiKl ATH. M
IHOLBHOOKK IT.
HöluSstóll, uppb.....S 6,000 000
VwasjóOur ............6 7,700,000
Allar eignir, yfir...6120,000,000
Sératakt athycli veitt riðokJtt-
11'<i kaupmaniM oc
SDsrisjóÖBdeildin.
Vertir af innstæðuifé greiddir
Utn tiéir og annarsataðar tIO-
eengat.
F’HOlfH A
f. B. TUCKER, Ráðsmaður
óhætt. En þeir, aftur á móti. bæöi
menn og kotiur, sem hafa haft ein-
hvern hagnaö af áfengissölunni, hvort
sem hann hefir veriö falinn í ágóða
af verzluninni sjálfri, eöa vegna þess
aö hún styður á einhvern hátt atvinnu
þeirra, eöa fullnægir iífsháttum
1 þeirra og nautnum, verið vel vakandi
og unnið að 'því af kappi, að ná á sitt
mál 'þeim hluta fólksins, sem hér, eins
og annarsstaöar, fylgir þeim, er há-
vaðamestir eru — fjöldanum, sem
ekki hugsar sjáifur og sem aldrei
kemst að niðurstöðum með heil-
hrigðri hugsun, heldur tekur við
skoðununum tilbúnum frá þeim, sem
duglegastir eru að berja þær inn í
harn.
Við, sem búum í fylkinu, stöndum
frarnmi fvrir vandamáli með fjölda
fólks, sem ekki vill hugsa; að líkind
^Fyrirlestur.
fluttur af D. B. Harkness, dómara í um vegna þess, að sumt af því er lítt
l*nglingaréttinum í Manitoba, á fundi 1 fært til aö hugsa, og aðrir þreytast á
að hugsa alvárléga um nokkurt mál.
stúkunnar Heklu 19. jan. 1923.
íferra fundarstjóri!
Konur og menn!
Mér íinst rg ekirt i'étigur vérá gest-
ur ykkar ■; ég Vield eg verði bráðum
félagshi'iVðir. Þa^ er mér óblandin
a*»*gja að vera staddur hér aftur í
hvöld, þótt eg korni ekki í nafni
Það ér áuðvelt fyrir þetta fólk, aö
líik'a við skoðunum frá öðrum og end-
ur»aka orð þau, sem því eru lögö í
munn af mönnum, sem gera það fyr-
ir borgun að halda fram áfengissöl-
unni. Af þessu fólki er nú fjöldi
mesti, bæði hér í bæ og út um fylkið;
og bindindismenn, þeir menn. sem
sama embættis, eða aö minsta kosti | sannfærðir eru um, að góð og gild
skipi ekki sama embætti og eg gerði, | rók eru til á móti notkun áfengis til
er eg talaði hér síðast. En eg kepi og | drykkjar — við öli, sem erum hér
lala af sönni sannfæringu nú og þá sarnan komin -— þeir menn hafa fyrir
»m mál það,, sem er efst í huga ykk- j framan sig e'itt hiö stærsta verkefni,
ar i kvöld, óg seiíi eg hefi hugsað sem þeir nokkurntíma hafa haft, ef
mikið
i þcir vilja gera skvldu sína sem borg-
Fundarstjórinn hefir sýnt mér þá arai lxejarins og fylkisins.
velvild að segja, aö eg beri talsvert j Það er til fiokkur, sem hefir stung-
gott skyn á þetta mái. Eg ber að lík- | ið upp á lagasamningi. Hann gerði
mdum allgott skyn á það, um hvað það í fyrra og hann gerir þáð aftur í
málið er. Sumum finst eg tala um ár. Hann hefir breytt þessari 'laga-
það með of mikilli ró; þeim finst, að smið nokkuð. En hún fer fram á
það sem við þurfum mest með nú, sé tvær aðferðir til þess að‘fylkisbúar
brennandi áhugi, gremja og bardaga- gtti náö i áfengi.
bugur, Eg er viss um aö viö munum T fyrsta lagi biður flokkur þessi
bafa alt þetta, en eg er ekki svo gerð- j um það, að stjórn fylkisins komi á
tir, að eg geti talað um nokkurt mál, fót áfengisverzlunum um alt fylkið;
sem eg hefi áhuga fyrir. á nokkurn aö stjórnarstarfsmenn séu teknir og
annan hátt en þann, aö sýna ástæður. | settir í verzlanir þessar; aö verzlan-
sem ern sjálfum mér fullnægjandi, j irnar fari með áfengið, ,sem er fram-
íyrir þvi, sem eg ætti að gera; og eg
vona, að með því sem eg tala hér t
kvöld, bendi eg ykkur á einhverjar
leitt af ölbruggurum og þeim. sem
búa til sterkari áfenga drykki, hér í
landi og hvar í heimi sem er, og aö
gildar ástæður, sem geti orðiö ykkur þessir stjórnarstarfsmenn selji ibúum
til leiðbeiningar og vakið áhuga ykk
ar; og séu einhverjÍT hér, sem eru
brennandi af áhuga og í bardagahug,
þá vona eg aíj ékkert, sem eg kann
að segja rólega og eftir talsverða í-
bugun, dragi úr þeim áhuga.
Við erum nú að hef ja nýja baráttu
bér í fylkinu á móti áfengissölunni.
I’að er undravert, hvernig hún sting-
Ur upp höfði aftur og aftur og
þrengir sér frani á sjónarsviðið með-
al annara mála og krefst réttar til að
vera þar og þykist hafa mannlifinu
eitthvað gott að færa.. Það er undra-
vert fyrir okkur að sjá, hevrskonar
fólk sumir þeir eru. sem virðast geta
bomið sjálfum sér til að trúa og
segja: “Við getum sjálfsagt ekki út-
rýmt þessu böli og þess vegna verð-
tim við að láta það viðgangast; við
viljum koma þvi þannig fyrir, a'ð það
þyki sæma samfélagi okkar og hafa
stjórn á því.”
Eg get ekki séð, að þaö sé til frá-
'eitari röksemdafærsla en sú, að það
megi taka eitthvað, sem í sjálfu sér
er iit, og klæða það í sænúlegan bún-
■ngf, til þess að geta stjórnað því.
Það er ekki hægt að hafa hemil á
neinu, sem er rangt, á þann hátt. Eg
er þess futlviss, að okkttr ketnur
sainan utn aö áfengi, þegar það
kemst inn í mannlegan líkama, veld-
t’r þar aldrei neinu góðu, það er að
Segja, sé likaminn heilbrigður; við
sjáum, að það er eitur fyrir mann-
bynið, eitur, sem sýnir sig í því, að
bbamlega, andlega og siðferðilega
Verður einstaklingurinn óhæfari til
fyl.kisin.s, í smásölu, viský. kontak,
brennivín og öl, sem er framleitt af á-
fengisframleiðendum landsins.
Þetta er önnur aðferðin, sem við
erttm beðnir að taka upp. Og afeng-
ið á aö seljast hverjttm þeim, sem
fengið hefir leyfi til aö kaupa það.
Hver og einn má hafa það í heima-
húsum. Heimahús, samkvæmt skil-
greiningu þeirra, sem sett hefir ver-
ið inn í lagafrumvarpið, er hver sá
staður. þar sem maður hengir upp
hatt sinn. Það getur þýtt herbergi í
glstihúsi, þar sem maður dvelur að-
eins eina nótt. Það er heimili manns,
og maður má panta áfengi og láta af-
henda það á þesskonar heintili. Hver
maðttr, sem hefir keypt leyfi, er kost-
ar aðeins lítilræöi, getur fengið alt
það áfengi, sem hann vill, afhent sér,
og samkvæmt þessum fyrirhuguðu
lögtim verður það aö vera afhent af
starfsmönnum fvlkisstjórnarinnar í
Manitoba.
Þá. er önnur aðferð, sem gert er
ráð fyrir í 14. grein hins svonefnda
frumvarps um áfengissölu undir
stjórnareftirliti (Government Liqttor
Control Bill or Act). Þar er gert ráð
fyrir einskonar varaaðferð.
T>ið skuluð athuga það, að önnur
aðferðin er stjórnarverzlun með á-
fengi. Þeir nefna það stjórnar-
áfengisverzlun. Með því fyrirkomu-
lagi má hafa verzlanirnar eins marg-
ar og tveir eða þrir menn álíta að
nauðsynlegt sé fvrir fylkið, og dreifð
ar um það alt.
Það lítur svo út sem uppástungu-
sjálfstjórnar við að neyta þess; og mönnum þessara laga hafi fundíst,
I*egar lítið er á mannféfagsskipulag-
0 eru afleiðingAr þess jafnillar.
^að sem um er að ræða er þetta:
^vernig eigum við að fara með
tetta eitur, hvernig eigmn viö að
bafa eftirlit meö því?
byrir nokkrum árum kom meiri-
bbtti fólks í þessu fylkí sér saman
"m, að þannig skyldi með þaö farið,
að banna ailgerlega sölu þess til
drvkkjar, og nú nokkur ár höfum
v'ið verið að gera tilraunir í þá átt.
Meðan á því hefir staðiö hafa marg-
" þeirra, sem bindindi eru hlyntir,
bætt að vaka og háldið að öllu væri
að þe|ta nntndi ekki nægja til þess að
veita áfengi yfir fylkið; og að þess
vegtta ætti að vera nppástunga um
aðra aðferð til vara meðfram, nefni-
lega sú. að ölbruggarar fylkisins
skuli hafa rétt til að selja vörur sín-
ar frá ölgerðarhúsunum eða stöðv-
um, sem samþyktar eru af nefndinni,
sem á að hafa yfirumsjón yfir þessu;
og hver bruggari má hafa 40 slíkar
stöðvar. Hann getur haft eina í
hverjum bæ og hverju þorpi í fylk-
intt.
Meira.
Frankinn og markið.
Gengi fránkans er nú einum þriðja
lægra en nteðan franskir peningar
voru i fttllu gildi. Og hann er smátt
og smátt að lækka. Svo mikið kveð-
ttr að þessu, að bankar eru farnir að
spyrja sjálfa sig, hvort að afdrif
frankans verði hin söniu og þýzka
marksins.
Astæðan fyrir þessu er auðsæ.
Frakkland getur ekki enn komið í
veg fyrir að sökkva dýpra og dýpra
ofan í skitldafenið. Alþýða manna
á Frakklandi kemst bærilega af. En
ríkispyngjan er tæmd. Það leggja |
ýmsir fé hjá sér. En það er fariö í
kringttm skattana. Stjórnin er þess j
vegna stöðugt að taka rneiri og,
tneiri lán, Engin þjóð, sem tvær j
biljónir dollara tekur að láni á ári,
getur búist við því, aö gengi á pen-
ingum hennar falli ekki í verði í i
kauphöllinni.
Erakkland heldur því fram. að það ^
veröi að taka lán til þess aö græða j
upp landsvæðin, sent eyðilögð voru
á striðstimunum, og að allur kostn-
aður verði borgaður af T'jóðverjttm.
Samkvæmt Versalasamningunum ligg
ur þetta Þjóðverjum á herðum. En ^
þar sent nú alt antiaö er að korna í
ljós en þaö, aö féð rnuni konta frá ^
þeim til þessa, sígur altaf á ógæftt-1
hliðina fyrir Frökkttm. Tnnan fárra
ára verðttr skuldin, sent þeir ertt ár- 1
lega á eftir, orðin æði há, ef þannig 1
gengur.
Frakkland verðttr þvi aö reiða sig
á sjálít sig, aö þvi er þetta efni
snertir. Þjóöverjar áttu aö bera
þenna kostnað. F.n þeir annaðhvort
geta það ekki eða vilja ekki gera
það (eins og sumir halda fram). Það
getur að minsta kosti enginn þröngv-
að þeint til þess.
Frakkland getur auðvitað tekiö
Rinardalinn með auðinum, sem þar
er geymdur ltæöi i jörðu og á, og
Þjóöverjar eiga. En jafnvel sá auö-
ttr er ekki peningar í svip og mikið af
þeirri auðsframleiðslu. sem þar ; ætti
sér stað, gengi i mannakaup og ann-
an kostnað, og yrði lengi frameftir
ekki beinlinis peningauppgrip fyrir
stj órnina.
Frakkland liggur ágætlega við ut-
anlandsverzlun. Sem stendur er m’t
sarnt nteira flútt inn i landið en út úr
því. Og það heldur gengismun pen-
inganna við.
Það getur þótt ómaklega að orði
kveðið. F.n lækning hinna t'járhags-
legu meina Frakklands verður aö
koma frá Paris. Eyðslusenti og fjár-
svik ttrðu viða mjög alvarleg eftir
stríðiö. Þau eru þaö á Frakklandi
enn. Og það er alls ekki vist, aö fé
það, sem nú þegar hefir verið lagt
fram til þess aö græða upp hin eyði-
lögðu landsvæöi, ltafi ávalt komið
að sínttm tilætluðu notum. Að hinu
leytinu er þetta sifelda skraf utn
“næsta stríð” á Frakklandi, ekki til
þess að örfa aðrar þjóðir til að lána
því fé.. Þetta umta! hefir orðið til
þess, að í Bandaríkjunum hafa menn
selt frönsk veðskuldabréf unnvörp-
um nýlega. Þeir sem þeim héldtt,
vildu losna við þau.* Og nú virðist á-
standið með hverjum degi sem líður
verða alvarlegra , og gott ef ekki
hættulegt fyrir Frakkland.
----------xx----------
Veðmálið.
-XX-
Bob frændi var hinn kætasti, sagði
skemtilegar sögur frá æskttárum sin-
um. þegar hann sem gullnemi var að
afla sér fjár í námunum. Honum
þótti afar gaman að isegja sögur, þeg-
ar lifandi var í pípunní hans og hann
gat fengið sér drátt úr henni við og
V'ö.
“Eg átti félaga,” sagði frændi, “ein
hver hinn ágætasti drengur, sem eg
hefi þekt. Honum var sannarlega
lagið að segja isögur og var í tneira
lagi fyndinn. Hann hét Jim Smart
og bar nafn með rentu — kænn aust-
anverji af beztu tegund. Gæða-
drengur, hann Jint.”
Við höfðum dvalið um tima i New
York, Jim og eg, og kom þá til httgar
að fara og reyna gttllnámurnar. A-
form okkar var að fara 'þangað dag-
inn eftir, og við gengum upp og of-
an Broadway dálitið hreyknir. Við
vorum ekki skrautklæddir, því þes*
er ekki þörf við nántuvinnu, en við
vorum jafn vel .séðir fyrir þvi, þvi í
Ameríku meta þeir ekki manninn eft-
ir fatnaðinum. Svo segir Jim alt í
einu, um leið og viö námum staðar
fyrir framan gullsmiösbúð: “Bob,
eigunt við ekki aö fara að borða dag-
verð, það er kominn tími til þess?”
“Jú, Jim,” sagöi eg, “við skulum
fara heim til okkar.”
“Nei,” segir Jint, “viö borðum
hérna hjá gullsmiðnum. Eg skal
veöja um það, að 'hann gefttr okkttr
góðan dagverð, ef við förum inn og
heilsum honttm.”
“Jim!” sagði eg. ‘Ertit brjálaður?
Hvaö ætti að koma manninum til
þess? Við þekkjum 'hann ekki.”
“Eg segi, Bob, viltu veðja? Sex
dollurum — nteiru skaltu ekki tapa
fyrst viö erttm svo góðir vinir.”
“Gott,’ sagði eg, “hér er hendi
mtn.”
Viö gengunt svo inn i búðina og
kóm eigandinn sttax í því skyni aö
afgreiða okkttr. Fyrst lézt Jim ekki
sjá hann, en. brá á sig borginmann-
legum svip, ýtti vindlinum út í annað
munnvikið — af þvi aö þaö er stór-
menskulegt — stakk þumalfingrunum
inn í ermaopin og raulaði lagiö Yan-
kcc Doodlc, nteöan ltann var að horía
á kostbæru munina í búðinni. Eg dáð-
ist að honum.
“Jæja, herra ntinn,” sagði ltann alt
í einit við gullsmiðinn, "borgið þér
gott verð fyrir gttll ?”
“Já, herra minn. Eg borga fult
verð fyrir gull. Þér erttð líklega
gullnemi ?”
“Rétt til getiö.” sagöi Jim, "eg og
félagi minn þarna. Má eg kynna
hann yöttr, herra — Bob Sattnders —
eg er annars vanur að kalla hann
Bob Smoker, af þvi hattn revkir svo
tnikið. Eg heiti Jim Smart.”
lint hneigði sig kttrteislega.
“Mér er ánægja að kynnast yötir,”
sagði gullsmiðurinn dálítiö óþolin-
móður, en ekki undrandi, þvi í New
York fttrða nténn sig aldrei á neinn.
“ÞiÖ viljiö selja gttll----?”
“lá.” svaraði Jim, “viö viljiun
þaö." (“Ef viö aöeins ættum nokk-
tiö," httgsaöi eg. og hann mttn hafa
httgsað hiö santa). "Hve mikiö fá-
unt viö fyrir tttola af þessari stærð?”
Jim benti á höfuö sitt.
“Svo stórt?” sagöi gullsmiðurinn
og ágirndin blossaöi í augiim hans.
“Svo stóran gttllmoía; nú, viö verö-
unt aö tala nánar ttnt þaö. herrar tnln
ir; vil jiö þiö gera svo vel aö ganga
inn. svo getum viö tailaö uin þetta."
l'essi kurteisi herra fór meö okkur
itm i skrautlegt herltergi, þar sent
nógttr og góður matur var á boröi
eintt. — “Jessie!” kallaöi hann fratn
i eldhúsiö, "láttu okkur fá tvenn Ixtrö
áhöld og ntálsverði og eina flösktt af
víni i viölxtt, það eru gestir komnir.”
Viö borðuðum og drukkum meö
beztu lyst. og Jim sagöi skemtilegar
og fyndnar sögttr ttm gullnemalífið,
svo kaupmaðurinn varð undttrgiaður
og virtist hafa gleymt guMmolanum.
Jessie, eina flösku enn af víni”. Við
drukkum og óskttðum honuni til hant-
ingju meö verzlunina og heilbrigðina
og hantt okkur meö gullnemastarfið.
Þegar við vorttnt kontnir fram í búð-
itta aftur og kvöddum gullsmiðinn,
yar sent hann alt t eintt myndi eftir
gullmolanum.
“Já, herrar tnínir; eg fæ þá þenna
gullmola fyrir 600 dollara: nær ætlið
þér að senda mér hann?”
Þið hefðuð átt að sjá svipinn á
Jim, hvernig hann dró annað augað
í pung, limurinn sá..
“Já, litið þér nú á, herra minn,
“það getur skeö að við finnum eins
stóran gullntola og hausinn á mér er
t. d., það getur skeö að við finnum
stærri mola, og það er sennilegt, að
þeir verði minni, en vi'ð skulum i öllu
falli skifta viö yður, þegar við verð-
uiit svo hepnir að finna mola; bæ'öi
þá stóru og littu skuluð þér fá.”
Það sáust stórkostleg vonbrigði á
mannsandliti i búðinni, en látið ykk-
ur ekki detta i hug að það hafi ver-
ið andlit.Bob Saunders: nei, eg borg-
aði honttm mtna sex dollara með
ánægju.
Eints og við lofuðum gullsmiðnum,
fékk hann ailla gullmolana okkar,
stóra og smáa, enda þótt enginn væri
jafnstór og höfuðið á Jim.”
Island
sannarlega vera fegin að þetta fór
eins og það fór. Nóg var nú skömm-
in samt, þó hún yrði ekki altaf fyrir
Dánarfrcgn. — Látin er fyrir augunum á mann'i.”
skömmu á Kálfafellsstað í Austur-1 Það fór hrollur í gegnum Astu.
Skaítafellssýslu, hjá dóttur sinni frú Var það skömm, að elska af öllu sínu
Helgu Skúladóttur og tengdasyni sr. hjarta? Var þaö skömrn, að eiga af-
Pétri Jónssyni’ á 89. aldursári, F.lisa- kvæmi? Var það sköntm, að hafa
bet Jónsdóttir, ekkja eítir Skú’a hreint og saklaust hugarfar og ætla
óöalsbónda á Sigríðarstöðum t öðrum gott en ekki ilt. Og þetta var
Fnjóskadal Æristjánsson og Helgu biskupsfrúin, sem talaði við hana,
Skúladóttur prófasts í Múla, Tómas- ; kona þjóns drottins og lýrists hér á
sonar. Bjuggu þau Elísabet og Skúii jörðinni. Og sorg Astu varð þyngri
lengi mesta rausnarbúi á Sigriðat- en áður, því viö hana lAttist hrýþð-
stöðum. Elísabet var af hinni alkunnu in yfir svo gerspiltu hi*arfari, sem
Illugastaðaætt í Fnjóskadal, og ná- þessar frúr höfðu og ót;U fleiri. Nú
frænka þeirra séra Benedikts í Múl.i sá Ásta heiminn i sálarskuggsjá þess-
og Kristjáns amtmanns Kristjánsson- ara kvenna, falskan og miskunnar-
ar. Var hún, sem hún átti kyn til, lausan.
merk og góð kona. trúhneigð mjög,! prestskonan kom til hennar og
prýðilega vel gáfuö og hagniælt. I ávítaði hana fyrir brot á siðferðis-
Kyljur heitir Ijóöabók, sem ný-1 'ögmáli tízkunnar. og að endingu
komin er út eftir Jakob Thorarensen. sagö’ hún: Það lítur út fyrir að
Þaö er þriðja ljóðabók hans. litið eitt | Þú sért or*in alveS kærulaus með
stærri en Sprettir, sem kom út 1919. sjálfa þig. Viö höfum komið ntarg-
Fæst af þvi, sem þessi nýja bók ltef- \ ar t!1 >ín tn aö samgleðjast þér yfir
ir inni aö halda, hefir áður veriö Því> aö Þú skul!r nú aftur vera laus
prentað I vi® aHan þenna ósótna, en þú sýnir
1 engin þakklætisnierki. Það virðist
að þér sé sama, hvort við tökum við
nýlega Jóhannes bóndi
í Otibleiksstöðum t
Látinn er
Jóhannesson í
Heggsnesi i Húnavatnssýslu, faðir
Björns Líndals lögfræðings og þeirra
sjstkina.
-----------xx-----------
Huggun.
Hún Asta var einasta barn ríkra
foreldra, ung og falleg, og hafði alL
sem hún þráöi tienia eitt, og það var
að elska og vera elskuð. En jafnvel
sú þrá var uppfylt. Ungur og fall-
egur maður tjáði henni ást sina.
TTann kvaðst elska hana af allri sinni
sálu, ölltt sínu hjarta og öllum sín-
um huga. Svarið var eins frá henn-
ar ltlið. Og hún gaf honum alt sem
hún átti, því hún elskaöi hann tak-
markalaust, en ást hennar var blind.
— En hann fór í burtu og kvaddi
hana ekki. og kom ekki til baka aftur
til hennar.
Ásta beið og ást hennar snerist upp
í þolinmæði, og þolinmæðin varð að
örvæntingarfullri, vonlausri biö.
Foreldrarnir sáu. hvaö' Astu leið,
| og hún sagði þeim alt. og þau ráku
I bana út og sögðu að hún væri ekki
þeirra barn. Næsta sunnudag fórtt
þatt til kirkjtt, og þar fttndtt þatt ftiö
sálum sínttm. Og þar afmáðist minn-
ingin ttnt Asttt algerlega burt úr hug-
ttnt þeirra. Og þatt fóru glöð og
ánægö úr kirkjttnni heim til sín.
Asta ráfaöi ttnt strætin. TTenni
varð kalt. Og hún varð svöng. Og
að lokuni fékk hún inni hjá fátækri
ekkju. Þar ól hún barn sitt, en þaö
dó 14 vikna gamalt. Og sorg henn-
ar varð afskapleg. Hefðarfrúrnar,
sent Asta hafði áöur haft santfélag
viö, komu nú hver eftir aðra, eftir
ntargra mánaöa hvild, og vildu nú
httgga hana.
Fyrst kont læknisfrúin:
“Mikið niátt þú veröa fegin, aö þú
ert aftur laus, t>g gettir farið að taka
þátt í samkvæmislífinu. Það var
sannarlega leiðinlegt, að þetta skyldi
koma fyrir jafn háttstandandi stúlku
og þú ert. En þetta gleymist brátt og
þú átt eftir aö ná i einhvern ríkan
fvrir eiginmann, og veröur ham-
ingjusönt.”
Ásta fékk viðbjóö á konunni. Haföi
j hún ekkert hjarta? Og hún grét á-
| kaft og sorg hennar minkaði ekki.
“Komdtt hlessttð og sæl, Asta mín,”
sagði kona dómarans. “Eg kom til
að samgleðjast þér. að alt þetta leið-
indastapp er nú afstaðið, og eg vona
að þú verður bráðutn hin sama Asta
og þú varst áður í samkvæmislífinu.
Við höfttm saknað þín svo mikið; t.
d. á garðdansinttm í fyrradag, þá var
ekkert ltf og. fjör í honum, og herr-
arnir • virtust ekki taka neitt eftir
neinni dömunni, sem þar var, af því
þig vantaði. — Svo eg vona að þú
verðir á næsta garðdansi, sem verður
haldinn á föstudaginn kemur.”
Ekki gátu hennar orð httggað
Astu, og sorg hennar hélt áfram jafn
áköf og áðttr.
Næst kom biskupsfrúin til hennar.
“Jæja, komdu sæl! Þér hefir tek-
ist að loka þig hér inni, og finst þér
ekki þú hafir verið nógu lengi í öðru
eins óþverrabæli og 'þessu, þótt þú
hættir nú öllu vtli, og farir aftur að
taka þátt i samkvæmum og daglegum
störfum okkar félagsskapar. Þú niátt
þér aftur i santfélagsskap okkar eða
ekki. Þú metur það ekki að neinu,
þó við verðum að litillækka okkur til
að fyrirgefa 'þér.”
Ásta var yfirbuguð og þagði. Sorg
hennar var eins þung og áður ; hugg-
unin kom ekki, jafnvel prestkonan
gat ekki huggað hana.
A hverjum degi gekk Asta út í
graíreitinn og grét við leiði litla
barnsins síns, og í hvert skifti er hún
fór þaðan, var hún hryggari en
nokkru sinni fyr. — Eitt sinn, er hún
var á heimleið, mætti henni grátandi
drengur. Tárin streymdu niður
vanga hans og hann hafði þungan
ækka. Ásta nam staðar,. kraup nið-
ur fyrir frarrmn drenginn og þurkaði
andlit hans. Hann horfði á Astu
með augunttm sínttm blátt. fullum af
tárum. Hann sá, að hún hafði líka
grátið, og hann faldi þegjandi litlu
hendina sína t lófa hennar, sem hlut-
tekningarmerki.
Ásta leit inn i sálardjúp drengsins,
og hún sá þar svo mikla sorg, að hún
undraðist, að svo litið hjarta gæti
borið hatta. Hún tók drenginn í
fang sér og þrýsti honttm að brjósti
sér. Og gleðin vfir þvi að geta
httggaö drenginn og að taka hlut-
deild í sorg hans, veitti henni fróun
og hún gleymdi stnum eigin sorgum
ttm litla stund.
Þegar drengurinn litli hætti að
gráta, spttrði Ásta hann af hverju
hann hefði grátið.
Móöir mín er fjarska veik. Eg
held hún deyi; og eg — eg á ekki
nema eina móður og pabbi minn er
dáinn, og eg á enga systur og engan
bróður, og eg — eg er of litill til að
vinna”. Og hann fór aftur að gráta.
“Við skttlum kotna heim til þín,”
sagði Ásta, og þau gengu hlið við
hlið þangað sem drengurinn átti
heima.
“Marama! Mamma!” kallaði dreng
urinn og rétti fram báðar hendurnar
til móður sinnar, sem tneð skjálfandi
höndttm reyndi að þrýsta honum að
brjósti sér. Hún rendi sljófum, star-
andi og biðjandi augitm upp til Astu.
Ásta laut ni'ðttr að hentti og sagði:
“Eg ntisti minn dreng fyrir fáum
vikttnt. Sál hans er lítil og ung, tak
þú hana að þér, en eg skal sjá um
þinn dreng. Eg skal verða honum
móðir, vernda hann og élska hann.
Ger þú það sama við minn dreng.
Konan fálmaði eftir hendi Astu og
reyndi að þrýsta hatta, og friður
breiddist yfir ásjónu hinnar sjúku
konu, og hún yfirgaf drenginn sinn
litla í friði og ró, til að taka til starfa
á nýju sviði lífsins í nýjum heimi.
Ásta tók drenginn til sín og var
honitm sem móðir. Einnig byrjaðt
hún að fara ttm fátækari hluta bæj-
arins og hjálpa og hjúkra veikum
og bágstöddum, ^ins ntikið og kring-
umstæðttr lej'fðu. Sorg hennar smá-
hvarf, og hún fann til hinnar miklu
gleði t kærleiksstörfum sínum, en
mesta huggun harma sinan fann hún
í sálardjúpi hins saklausa barns.
Asta fór aldrei aftur í samkvæmis-
félagsskap heldri kvenna þar í bæn-
ttm, svo þær þurftu ekki að lítil-
lækka sig til aö fyrirgefa henni.
Ós. Ósland.
—■---------xx—— ---------