Heimskringla - 29.08.1923, Blaðsíða 7

WINNIPEG 29. ÁGÚST 1923.
HEIMSKRINClA
7. BLAÐSfflA,
The Dominion
Bank
BtllNI N •TKB DAHB AVg. M
IHBRBBOOKB *T.
HöfuSstóM, uppb....9 6,000 000
VaraijóOur ........9 7,700,000
▲llar eignir, yfir .9120,000,000
Séntakt athygli veitt vlSekfft
iebq kaupuaann* o* wnÉ—fffi
***•
Spariajó'Ssdeildin.
Vextir af innstæðnfé greiddir
Jafn háír og annarsstadar vlO-
ffengst
PHONB A mi.
P. B. TUCKER, Ráðsmaður
■»-----------------------------
Veiðimaðurinn.
(Framhald frá 3. síSu)
Fleiri af ailavega litum fuglum
komu og sungu fagurt, þar til öll
komin voru búin, þá smfðaði veiði-
maðurinn rammbyggilegt járnbúr,
og kallaaði það hina nýju trúar-
höll. Lét svo alla fuglana þar inn,
og fólkið þyrftist í kringum hann,
söng og dansaði og sagði:
“ó, þú hamingjusami veiðimað-
ur! ó, þið fögru fuglar, og sá ynd-
ísiegi söngur”.
3>að spurði ekki hvaðan þeir
hefðu komið, bara lék sér f kring-
um þá, og veiðimaðurinn var glað-
ur og sagði:
“Virkiiega 'niýtur sannleikurinn
að vera á meðal þeirra, og hann
fellir bráðum fjaðrir sínar, og þá
sé eg hans drifhvíta kropp.”
En tíminn leið. Fóikið söng og
dansaði, en hjarta veiðimannsins
þyngdist, Og hann fór einn sér og
grét, því hin óstöðvandi þrá hafði
enn vaknað í brjóti hans, og dag
einn er hann sat og grét bar svo til
að gamli Vísdómur mætti honum.
Veiðimaðurinn sagði honum frá
starfi sfnu, en Vísdómur bro«ti
raunalega.
“Margir rnenn,” sagði hann, “hafa
breitt út nef sín fyrir sannieikann,
en aldrei veitt hann. Því á korni
trúgirninnar hefir hann aldrei
pærst, og aldrei verður honurn náð
í net óskanna. Og f þessu dalalofti
getur hann naumast dregið and-
ann. Þessir fugiar, sem þú hefir
veitt, þó þeir séu fallegir útlits,
eru afkvæmi lýginnar, og sannleik-
ur þekkir þá ekki.”
Þá hrópaði veiðimaðurinn í
beiskju sinni: “Hlýt eg að sitja hér
kyrr, og verða þessari brennandi
löngun að bráð?”
“Hlustaðuf,” svaraði gamli mað-
urinn. “Af því þú hefir sirgt og
liðið mikið, þá skal eg segja þér
það sem eg veit.”
“Sá, sem fer af stað að leyta sann-
leikans verður að yfirgefa þessa
hjátrúadáli að eilffu án þess, að
taka með sér þá minstu örðu af
nokkrum hlut sem hefir 'tilheyrt
þeim. Einsamall verður hann að
að flýja inn í land fullkominnar
ejálfsafneitunar, og bíða þar þang-
aa til hann hefir sigrað freisting-
amar, og þegar roðar fyrir ljósi
skal hann standa upp og fylgja því
, eítir inn á sólskinslandið ~ með
þurra jarðveginn, þar munu fjöll
alvöru og virkileikans rísa upp fyr-
ir framan hann, svo verður hann
að klifra yfir þau, því hinumegin
býr sannleikurinn.”
“Getur maður þá gripið hann
tveim höndum!” hrópaði veiðirnað-
urinn. Vírdómur hristi höfuðið
neitandi.
“Ferðamaðurinn getur ekki séð
eða náð honum f hönd sér, þvf tím-
inn er enn ekki kominn.”
‘*Er þá úti um alla von?” sagði
veiðimaðurinn.
“Nei”, svaraði gamli Vísdómur.
“Það hafa verið til menn, sem hafa
klifrað upp þessi bröttu fjöil,
hringferð eftir hringferð á þessum
glerhálu klettastöllum, sem hafa
hafa gengið um þessi háu svæði, og
hafa máske fundið eina hvíta silfr-
aða fjöður, sem fallið hefir úr væng
eannleikans ofan á þann ófrjóva
jarðveg.v Og það mun ske”, sagði
Vfsdómur, og teygði úr sér, eins og
hann fyltist spásagnar anda, og
benti með fingri til himins.
“Það mun ske, þegar nógu mörg-
um af þessum silfurfjöðrum hefir
verið safnað saman af höndum
mannanna, er þær verða bundnar
í þætti og ofin i net; og i þau net
verði máske hægt að veiða sann-
leikann, þvf aðeins sannleikur geÞ
ur öðlast sannleik.
Veiðimaðurinn stóð upp og
kvaðst fara á stað. En Vfsdómur
stöðvaði hann og sagði: —
“Mundu það, að sá sem einu sinni
yfirgefur dali þessa, snýr aldrei tii
baka, þó hann gráti blóðugum
tánim í sjö daga og sjö nætur.
Upp á þessum takmörkuðu landa-
mærum getur hann aldrei rakið
fótspor sín til baka, og á þessari
braut sem þú kýst að fara er eng-
um verðlaunum heitið. Sá sem
fer gerir það af frjálsum vilja
vegna kærleikans, sem í honum
býr, og verk hans eru iaunin.”
"Eg fer”, sagði veiðimaðurinn.
“En segðu mér þegar eg kem upp
á þessi fjöll, hvern veginn eg á að
taka.”
“Eg er afkvæmi af samansafnaðri
aldanna þekking,” svaraði gamli
maðurinn, og get aðeins gengið
þann veg, sem margir menn hafa
áður troðið; en á fjöllum þessum
hafa ekki margir fætur gengið,
þeasvegna verður hver að velja
sína egin götu. Hann fer upp á
sína egin ábyrgð, og róm minn
heyrir hann ekki framar. Eg máske
fylgi honum eftir, en á undan hon-
um get eg ekki gengið.” Með það
hvarf gamJi maðurinn.
En er veiðimaðurinn gekk til
fuglabúrsins og með berum hönd-
um braut alla rimlaana og kvöss
brot stungust inn í hold hans og
tættu það sundur. Hvern fugl-
inn á fætur öðrum tók han og iét
þá fljúga burt, þar tii hann kom
að svarta skrautfiðraða uppáhalds-
goðinu hans, þá horfði hann í hin
djúpbláu augu hans, og fuglinn
hijóðaði í sínum hvella róm: ódauð
legleika, hvað eftir annað, en veiði-
maðurinn sagði: —
“Eg get ekki skilið við þig, þú
ert ekki þungur, og þú þarft ekki
fæðu, eg skal fela þig í barmi mín-
um, og hann sveipaði að sér ferða-
kufl sínum, en þettað sem hann
hafði f barmi sér, þyngdist altaf
meir og meir, þar til það var orð-
ið sem blýstykki, og hann gat
ekki hreyft sig með það, og komst
ekki út úr dalnum með það með
sér, svo hann tók það úr barmi sér,
horfði á það og stundi: —
‘Y), minn yndislegi söngfugl,
farðu máske í tónbrotum sannleik-
ans fái eg að heyra eina nótu líka
þínum, en líklega heyri eg hana
aldrei”, og angurvær opnaði hann
lófa sinn og fjaðraskreytti fuglinn
flaug alfarin á burt.
Aftur tók liann skittu ímyndun-
araflisins, rakti úr henni þráð óska
sinna og kastaði honum á jörðina,
en stakk tómri skittunni f barm
sér,- því þráðurinn var spunninn i
hjátrúar dalnum, en skittan kom
frá óþektu landi.
Svo sneri hann í burt, en fólklð
þyrftist utan um hann æpandL
Það kallaði hann svikara og vit-
firing og spurði: “því hann hefði
sleft fuglunum og brotið búrið?”
Hann reyndi að tala til þess, en
það vildi ekki hlusta, og sagði:
“Hvað er sannleikur? Getum við
borðað hann? Fuglarnii voru
virkilegir; við heyrðum til þeirr.
ó, þú fábjáni, höggormur, trúleys-
ingi; þú eitrar loftið!” hrópuðu
þeir. “Komið, við skulum grýta
hann í hel. Hvað kemur okkur
hanp við”, sögðu sumir. “Látum
fávitann fara leiðar sinnar.”
En aðrir gripu upp 6tein og leir
og hentu á hann, loks þegar hann
vár allur orðinn rispaður og mar-
inn, þá gat hann skriðið frá þeim
út í dimmann skóg, þar sem nótt-
in innilukti liann í skjóli sínu.
Haiui komst yfir landamærin
þangað sem myrkrið var ennþá
svartara og altaf er nótt. Hann
fálmaði fyrir sér með höndunum
— jörðin var þakin hálf brunnum
kolum.
Yið hvert spör sem hann gekk
áframm, sökk fótur lians í svartan
öskureyk, sem þyrlaðist upp í and-
lit hans, svo hann settist á stein
og huldi andlitið í höndum sér og
beið í þes.su landi .sjálfsafneitup-
ar eftir ijósi. En til hægri og
vinstri, frá fenum og flæðilandi
rauk upp mistur, sem lagðist ut-
anum hann, eins og farg og stórir
regndropar dundu á höfuð hans,
hjartað sló þungt og seint og dofi
færðist um alla útlimi, honum
varð litið upp, og sá hann þá tvær
ljósrákir færast nær og nær
straumhiýar og dansandi sem
tvær eldstjörnur væru.
Þær stönsuðu fyrir framan hann
og í miðju ljósi þeirra skutuet
fram hlæjandi stúlkuinyndir með
spékoppa í kinnum og slegið gult
hár, þær hreyfðust á mjúkum hlát-
urs-bylgjum, eins og vindbólur of-
an á sætavínsglasi og dönsuðu til
og frá.
“Hverjar eruð þið?” spurði veiði-
En hæst upp yfir gnæfðu feiknal
tindar, sem höfðu áður sínst svo
iágir og nálægir.
Frá rótum til toppa var ómæl-
andi hæð umkringd af klattaveggj-
um og beltum, sem risu í hverja
hringröð eftir aðra, og virtist sem
hið hrein-hvíta eilífðar sólskip léki
um þá í fjarlægðinni, Sál hans
hrópaði sina hveinstafi, og hann
hneigði höfuð sitt til jarðar, þegar
hann stóð á fætur aftur var ásjóna
hans náföl og hann hélt þögull á-
maðurinn, “sem komið tii min í
myrkrinu?”
“Við erum tvíburar-systur mun-
aðar lífsins, og faðir okkar heitir
mannlegur breiskleiki, en móðir
•okkan, óhóteemi. Við erum eins
gamlar og árnar og hæðimar, og
hinn fyrsti maður.”
Og þær hlóu báðar.
“ó, lofaðu mér að vefja þig mín-
um mji’rku, hlýju örimnn<” 'sagði
önnur. “Hjarta þitt er frosið, og
eg skal koma því til að slá. Lífs-
fjör mitt skal streyma inn til þín,”
sagði hin. “Heili þinn er dofinn
og limir þfnir dauðir, eg skal vekja
þá með brennandi hita blóðs
míns.”
“ó, kom þú með okkur!” köll-
uðu þær báðar. “Tignaðri per-
sónur en þú, hafa beðið hér í
myrkrinu og komið til okkar, og
við til þeirra.
“Alt annað er blekking; við er-
um virkileikinn. .Sannleikurinn er
skuggi. Jörðin er af ösku; trén eru
fúin; en við, lifum. Þú getur ekki
efað okkur; finnurðu ekk yl okk-
ar? kom þú með okkur!”
Nær og nær komu þær, og flögr-
uðu alt í kringum hann. Frost-
droparnir klökknuðu á enni hans,
skært ljós sló honum í augu, sem
hálfblindaði hann, og hann spurði
sjálfan sig: “Hví skildi eg deyja
hér í þessu voða myrkri?”
“Þið eruð hlýjar og gefið mér
nýtt lff,” og hann rétti þeim hönd-
ur sfnar. En alt f einu stóð hon-
um fyrir hugskotsjónum alt, sem
hann hafði áður elskað, og hendur
hans hnigu máttvana niður.
“Þið blindið augu mín og þið
vermið hjartað, en Jiið getið ekki
gefið mér það, sem eg þrái. Eg
ætla að bíða hér, þar til eg dey.
Farið þið. Höfuð hans hneig nið-
ur, og hann hlustaði ekki lengur á
þær. En þegar hann leit upp, sá
hann tvær leiftrandi stjörnur f
fjarlægð. — Nóttin leið, löng og
dimm.
Loksins sá veiðimaðurinn votta
fyrir ljósi út við sjóndeildarhring-
inn. Stóð hann þá á fætur og hélt
f áttina til þess.
Og loks .sté hann yfir í sólskins-
landið.
En þá birtist honum hin almátt-
ugu fjöIL virkileikans. Sólskinið
lék um þau, og hæstu^tindar þeirra
hurfu í skýamökkvana, en við ræt-
ur fjallanna skiftu sér margar
götur, sín f hverja átt. óviðráðan-
legt gleðióp braust fram af vör-
um hans, er hann sá þær, og kaus
hann sér strax þá beinustu þeirra,
og byrjaði að klifra.
Klettastallar og bungur, berg-
máluðu kátínmsöng hans. Eftir
alt hafa það verið ýkjur; brautin
reyndist ekki svo brött, í það mesta
tæki það hann fáa daga, viku eða
mánuð, og þá yrði hann kominn
upp á hæsta tindinn.
‘Hann inundi ekki týna upp einá
fjöður, heldur margar, safna þeim
saman, vefja úr þeim net og veiða
svo í það sannleikann, og halda
honúm föstum, og hann hló hátt í
glaða sólskininu — sigurinn var í
nánd.
Samt sem áður fór brautin að
verða brattari og hann varð mjög
móður, svo liann hætti að syngja.
Bæði til hægri og vinstri risu stór
fjöll.
Með óbilandi kjarki hélt hann
áfram að vinna. Með skittu ímynd-
unaraflsins gróf hann upp steina,
en sumir af þeim féllu svo illa í
hleðsluna, að tveggja vikna verk
hrundi alt niður til grunna. Samt
Hélt hann áfram og hlóð upp aft-
ur og aftur..
“Ef eg kemst upp, þá verður
þetta mikla verk búið,” sagði hann
við sjálfan sig.
Loks komst hann upp á tindinn
og horfði í kringum sig. Langt
fyrir neðan sveimaði grátt þoku-
mistur yfir dölum hindurvitnanna.
leikur svifi í skýjunum yfir höfði
gamla veiðimannsins, hefðu hans
dauðastarandi augu ekki getað séð
hann. En sál mín heyrir fótatak
þeirra sem eftir koma”, tautaði
hann, og bar máttvana hönd upp
að augum sér; en hægt og hljóð-
lega féll eitthvað niður frá hvíta
skýinu, á brjóst hins deýjandi
manns» Hönd hans þreifaði eftir
þvf, og fann að það var ein af hin-
um heilögu silfruðu fjöðrum úr
væng sannleikans, og hinn trúi
veiðimaður dó með liana i hendi
sér, glaður yfir launum verka
sinna, en augu hans opnuðust á
enn hærra sviði, og sál hans þekti
sannleikann, — því hún hafði leit-
að hans.
Indo.
fram ferðinni.
Þegjandi og ákveðinn byrjaði
hann aftur að vinna á næsta kletta
vegg, sem sýndist óendanlegur.
I)ag og nótt hljómuðu höggin frá
verkfærunum sem hann hjó spor
í bergið með.
Ár liðu, en altaf gnæfði bergið
hátt við himni; hann takli árin eft-
ir sporunum, sem voru aðeins fá
fyrir hvert ár.
Hann var hættur að syngja eða
að tala um hvað liann skildi gera
næst, bara hélt áfram að vinna í
sífellu. A kveldin i ljósaskiftun-
um, sá hann í klettasprungunum
og skorum ótal afskræind andlit,
sem töluðu til hans og sögðu.
“Hættu að vinna einstæðingur
og talaðu við okkur”.
“Nei,” svaraði hann þeim. “Frelsi
mitt er innifalið í vinnu, ef eg gæf-
ist upp eina mfnútu, inunduð þið
ganga að mér og misbjóða mér.
í>á teigðu ófreskjurnar úr sinum
löngu hálsum og sögðu:
“Horfðu ofan í gjána fyrir fótum
þér, þar liggja gljáð og skinin bein
hinna sterku hetju, sem klifraði 1
þessum fjöllum, eins og þú. En
veiðimaðurinn leit i kring og sá að
allar tiLraunir hans virtust hafa
orðið til einskis; hann mundi ald-
rei ná sannleikanum og því síður
geta varðveitt hann, svo hann
lagði sig fyrir, því hann var mjög
lúinn. Hann langaði til að sofna
þvf svefninn er hvíld.
Hefi eg svift mig öllu, sem mér
var kært? Hefir eg ferðast ein-
samall á landi myrkranna, hefi eg
hafnað freistinguniun, hefi eg’bú-
ið þar sem rómur mannlegrar veru
heyrist aldrei, hefi eg starfað ein-
samall-til þess’, að leggjast niður
og verða ykkur að bráð? — Hann
hló æðis og einbeitnis hlátur og
bergmál vonleysis hans smá þagn-
aði og dó, því hlátur hetjunnar er
banahögg hindrananna.
Samt sem áður skriðu þessar
söinu myndir aftur út, og hvísl-
uðu:
“Veiztu, að hár þitt er hvítt og
hendur þínar skjálfa, eins og á
ungbarni? Sérðu ekki að oddurinn
á ímyndunarafli skittu þinni er
brotinn, og hún er sjálf spruugin?
Ef þú kemst nokkurn tíma upp
þennan stiga, þá vcrður það þitt
síðasta verk — og þú deyrð.”
•Hann svaraði þeim: r‘já”. “Eg
veit það”, og hann hélt áfram að
vinna. v
Loksins eftir óteljandi þrautir,
gægðist gamalt hrukkótt og skorp-
ið andlit yfir klettabrúnina, og sá
eilífðar-fjallið rísa. við drifhvítum
skýunum, og verkinu var lokið.
Gamli veiðimaðurinn lagði sig til
hvfldar nálægt snarbratanum, sem
hann var búinn að slita lífsafli
sínu við. Nú var þó loksins kom-
inn svefntíminn. Fyrir neðan
hann yfir dölunum sveif þokumist-
ur.. Einu sinni rofaði svo tii, að
hans dreymandi augu gátu séð
trén, og sléttur æskustöðvanna.
Hann heyrði garg viltu fuglanna,
og heyrði fólkið syngja og dansa;
einnig þess á meðal fanst honum,
að hann heyra málróm félaga
sinna, og langt í fjarlægð sá hann
sólina skína á æskuheimili sitt,
og stór og heit tár blinduðu augu
veiðimannsins.
“ó, þeir seni deyja þar, deyja
ekki einsamlir,” hrópaði hann, og
þokurofið luktist saman aftur, svo
hann leit af þvf.
“Um mörg löng ár hefi eg starf-
að en ekki fundið. Eg hefi hvorkf
möglað eða hvflt mig, en nú ligg
eg hér og þróttur minn er á för-
um. Aðrir ungir og frískir munu
klifra í sporin, sem eg hefi höggv-
ið, þeir munu ganga upp stigann,
sem eg hefi hlaðið, án þess að vita
nafn þess sem hefir unnið verkið.
Tárin runnu niður hrukkóttar
kinnar, þó þesei langþráði sann-
Til kaupenda
Heimskringfu.
Hér á eftir fer skrá yfir nöfn þeirra, sem góðfúslega hafa lofað
Heimskringlu að vera uniboðsmenn hennar, í hinum ýmsu bygðum
íslendinga. Þegar skrá sú hefir verið birt undanfarið, hefir fjöldi
fcf vinum blaðsins brugðist við að borga þeim áskriftargjöld sín, og
er blaðið þeim velunnurum sínum mjög þakklátt fyrir það. Ef að
þeir, sem nú skulda blaðinu, héldu uppi þeim góða, gamla vana, og
iyndu umboðsmann blaðsins í sbni bygð að máli, um leið og þeir sjá
hver hann er, væri það sá mesti greiði, sem þeir gætu gert blaðinu.
Sumarmánuðurnir eru fjárhagslega erfiðir fyrir blöðin, og vér eruia
sannfærðir um, að ef kaupendurnir þektu aJla þá erfiðleika, mundu
þeir ekki draga blaðið á andvirði sínu.
Innköllunarmenn Heimskringlu:
1 Canada:
Ár'borg........................ G. 0. Einarsson
Árnes ......................... F. FinnJx>gason.
Antler............................Magnús Tait
Baldur .... ..................Sigtr. Sigvaldason
BeckviJle................................ Björn Þórðarson
Bifröst......................Eiríkur Jóhannsson
Bredenbury................Hjálmar 0. Loftsson
Brown.....................Thorsteinn J. Gíslason
Churchbridge.................. Magnús Hinriksson
Cypress River.......1........... Páll Anderson
Elfros ................... J. H. Goodmundson
Framnes ........................ Guðm. Magnússon
Foam Lake...................... John Janusson
Giirtli ................. ... .... B. B. Olson
Glenbo/o ....................... G. J. Oleson ;
Geysir .... ............... Eiríkur Jóhannsson
Hecla ........................ Jóhannes Johnson
Hnausa ..................... .... F. Finnbogason
HowardviHe.................Thorv. Thorarinsson
Húsavík......................................John Kernested
Icelandic River ............Sveinn Thorvaldson
og Thorvaídur Thorarinson
ísafold .......................... Árni Jónsson
Innisfafl .... .... „....... Jónas J. Húnfjörð
Kandahar .......................... A. Helgason
Kristnes .... ..................... J. Janusson
Leslie ............................Janussoni
Langruth ................. Ólafur Thorleifcson
LiHesve ........................ Philip Johnson
Lonley Lake.................... IngutL ólafsson
Lundar............................ Dan. Lindal
Mary Hiö ..... ........... Eiríkur Guðmundsson
Mozart...........................A. A. Johnson
MarkerviHe ................. Jónas J. Húnfjörð
Nes .............................. PáH E. Isfeld
Oák View .... ............. Sigurður Sigfússon
Otto .......................... Phflip Johnson
Piney .... .....................S. S. Anderson
Red Deer....................... Jónas J. Húnfjörð
ReykjaVrk..................... Ingim. Ólafsson
Swan River................................Halldór Eigilsson
Stony Hill................. Philip Johnson
Selkirk..........B. Thorsteinsson og Jón Elíasson
Siglunes..................... Guðm. Jónsson
Steep Rock ........................ Fred Snidal
ThornniJl .................. Thorst. J. Gíslason
Víðir ....................... Jón Sigurðsson
Winnipegosis .... „........... August Johnson,
Winnipeg Beach.................. John Kernested
Wynyard ..................... Guðl. Kristjánsson
Vogar ....................... Guðm. Jónsson
Vancouver .............Mrs. Valgerður Josephson
■>nv
■ 3
'■>:
■'fj!
%?:r.
V.

'i
t
r
♦4
I
*,
9 ;
£
1 Bandaríkjunum. **
Blaine......................Mrs. M. J. Benedictson
Bantry ........................... Sigurður Jónsson
Edinburg..........................S. M. Breiðfjörð
Garðar .......................... S. M. Breiðfjörð
Grafton ...... .................... EJis Austmann
Hallson ........................... Árni Magr.ússon
Ivanhoe .......................... G. A. Dalmann
Los Angeles ....... .......... G. J. Goodmundson
Milton ....................... Gunnar Kristjánsson
Mountain
Minneota .......................... G. A. Dalmann
Minneapcilis ......................... H. Lárusson
Pembina ...................... Þorbjörn Björnsson
Point Roberts ................ Sigurður Thordarson
Spanish Fork .................... Einar H. Johnson
Seattle..................... Mrs. Jakobína Johnson
Svold............................. Björn Sveinsson
Upham ........... .... .......... Sigurður Jónsson
íí
*
i,
1
\i
1
i
3
Heimskringla News & Publishing Co.
Winnipeg, Manitoba.
P. 0. Bor 3171 853 Sargent Avt.