Heimskringla - 19.09.1923, Side 7

WINNIPEG, 19. SEPT. 1923.
HEIMSKRINGl.A
7. BLAÐSIÐA
The Dominion
Bank
NOTRB DAMB ATB. •«
IHBRBROOKB BV.
HöfuSstóll, uppb......9 «,000 000
Varaajóður ...........9 7,700,000
Allar eignir, yfir....9120,000,000
Sérstakt athyfli veitt vittakflb
uxa kaupmannA og wirinnuO
aaa.
Sparisjóösdoildin.
Vextir af innstæðufé greiddir
Jafn háir og annarMtaOar vitJ-
rengst.
PHOIfH A Wll.
P. B. TUCKER, Ráðsmaður
---------------------------.-----
Frá Kína.
i.
Attourðir l>eir, sem nú gerast í
stjórnmálalífi Evrópu eru svo um-
íangsmikiir og merkilegir fyrir
örlög hennar, að athygli manna
dregst því nær öll og óskift að
þeiin, svo að menn gefa sér varla
tima til þess að reyna að fylgjast
með í þeim málum, sem fjarlægari
eru, ])ó að þeir atburðir, sem þar
eru að gerast t. d. í Asíu séu» að
ýmsu leyti þannig gerðir að
þeir mundu annars og á öðrum
tímum hafa vakið mikla athygli.
ijlér í blaðinu hefir áður verið
sagt nokkuð frá þessum Asíumál-
um að því leyti, sem þau snerta
málefni Evrópu að einhverju leyti
beinlínis, eða vefast inn í þau.
'Hinsvegar eru nú og hafa á
undanförnum árum verið að ger
ast ýmsir mjög merkilegir atburð-
ir í þeim Asíulöndum, sem fjærst
eru Evrópu, svo sem Kína og
Japan og er alleftirtektarvert að
reyna að kynnast þeim, bæði
sjátfia þeirra vegna og til saman-
burðar við ástandið í Evrópu. —
Verður hér fyrst sggt nokkuð frá
málunum í Kína, aðallega eftir
því, sem maður sem þar hefir ver-
ir, í Shanghai, G-ordius Ni'elsen
hefir lýst þeim nú rétt nýlega.
Kfnverjar eru >eins og kunnugt
>er, kring um fimtungur alls mann-
kynsins og land þeirra, sem þeir
kalla sjálfir Tshungkwo, er úm
4 miljónir ferkm. að stærð. I’jóð-
in er hin eista menningarþjóð
sem sögur fara af og nær saga
hennar um 5 þúsund ár aftur í
tímann. Þeir eiga miklar og merki
legar bókmentir og ,höfðu þekt
ýmsar uppfyindingar, s, s. prent-
listina og pviðrið, löngu áður en
Evrópumenn komust að þessu. —
Evrópumenn þektu ekkert til Ivín-
verja að ráði jfyr en á 13 öld, er
Mareo Polo, var þar um tíma,
á stjórnarárum Kubla Khan, en
]>á voru nýir kynstofnar farnir
að ryðjast inn f landið, Mongólar
og Mantsjúkar. [Kristniboðar /fóru
fyrst að fara til Kína um 16,00.
Þrátt fyrlr allar byltingar og 6-
eirðir innan ríkisins hefir þó
menning þjóðarinnar og stjórnar-
hættir haldist óbreytt í flestum
meginatriðum og hafa Kínverjar
orðið orðtæki meðal Evrópu-
manna sein ímynd afturhaldsins
og kyrstöðunnar. Það er þess
vegna því eftirtektarverðara, að
athuga það, hvernig breytingar
verka þar og hvernig tekst að
koma þeim á, þegar áhrif Evrópu
menningarinnar eru ioks orðin svo
mikil að þau eru Æarin að láta
r.ivarlega til sín taka í lífi þjóðar-
innar.
Þegar þess er gætt, hvernig það
hefir igengið í Evrópu sjálifri á
tindanförnum öldum eða manns-
öldrum að koma á ýmsum þeim
breytingum, sem hér er um að
ræða, er í rauninni ekki að undra
þó það gangi skrykkjótt i landi
þar sem annað og ólíkt skipulag
hefir ráðið í þúsundir ára og þar
sem fólksfjöldinn er miklu meiri.
Leiðtogarnir, sem 1911 þröngv-
uðu Mandsjú-ættinni, sem þá fór
með völdin, til þess að láta af
þeim, voru of fáir til þess að hægt
væri að segja, að þeir væru full-
trúar þjóðarinnar. Aðalmaðurinn
í þeirri uppreisn var dr. Sun-Yat-
8en. En hann hafði frá því í
æsku barist á móti hinum mand-
sjúlrísku valdhöfum, ekki einung-
is í Kína sjáiifu, heldu miklu frem
ur meðal þeirra átta miljón Kín-
verja, sem búsettir eru erlendis.
Og það voru þeir, sem veittu hon-
um fjárhagsiegan styrk og enn
þann dag í dag, eru það þeir, sem
af frjálsum vilja leggja á sig skatta
til þess að haida uppi stjórn hans
í Kanton.
í aOaldráttunum eru stjórnxaál
Kínverja síðan 1911 þessi: Dr iSun-
Yat'Sen var fyrsti forseti lýðveld-
isins, sem lýst var yfir 1911 að
stofnuð væri, en það lýðveldi náði
yfir alt landið fyrir sunnan ána
Yangtse.
í ifebrúar 1912 lagði hann þó nið-
ur forsetatign sína i hendur aðal-
manni Korðurríkjanna Yan-Shi-
Kaí og var það ætlunin að reyna
á þann hátt að sameina báða rík-
ishlutana. Næstu fjögur árin kom
þó aftui'kippur í alt saman, þvf
YanShi-Kai notaði herveld sitt til
þess að leysa upp þingið og gerð.
ist ioks keisari sjálfur árið 1916.
Þetta stóð þó aðeins skamma
stund, því Suðurríkin risu gegn
þessu og herir þeirna urðu ofan á
og uQkkru seinna dó Yan-Shi-Kai.
Hefir siðan gengið þar á ýmsu
um stjórnir og stjórnarfar. Á síð-
ustu ellefu árum hafa verið sex
forsetar í Kína, tveir keisarar og
tuttugu og fjórir forsætisráðherr-
ar. Ungi keisarinn, sem settur var
af 1912 var aftur tekinn til ríkis-
1917 fyrir aðgerðir hershöfðingjans
Chang Hsun. En hann sat aðeins
að völdum tíu daga. Hann býr þó
ennþá á friðsamlegan hátt í einni
af keisarahöllunum í Peking.
*Efann er nú 17 ára og kvað hafa
lagt mikla stund á mentun sína,
Jjæði á fornan kínverskan hátt og
með aðstoð ensks kennara. Hann
kvað tala og skrifp enska tungu og
hafa aflað sér sæmilegrar þekking-
ar á Evrópumálefnum. Hann hefir
einnig nýlega gifst nokkrum kon-
um og sagt að hann langi til þess,
að ferðast út fyrir landsteinana,
þó slíkt hafi annars undarfarið
ekki þótt viðeigandi kfnversWum
keisara, jafnvel þó hann sé það að-
eins að nafninu til.
Það er nægilegt að benda á öll
.þessi tíðu ráðherraskifti, og fjór-
ar stjórnarbyltingar hvora á fætur
annaii, til þess að sjá það, í hverju
öngþveiti stiórnmálaástand Kín-
yerja hefir verið á undanförnum
ellefu árum. Deilurnar, sein risið
hafa milli hinna mörgu stjórnmála-
flokka hafa smám saman orðið að
hernaðar.skærum milli leiðtoganna,
sem hver um sig hefir yfir að ráða
tiltölulega mikiu heriiði, sem er
dreift um alt landið. Þessir her-
foringjar hafa smám saman sösl-
að undi sig svo að segja alt vald í
landinu og stjórn þeirra, eða ó-
stjórn ræður nú lögum og lofum,
en þjóðin og embættismenn henn-
ar verða að sitja og standa eftir
þeirra höfði. Þjóðin er sogin og
kúguð á allan hátt. Gamlir, stjórn-
lausir hermenn fava um og ræna,
þar sem þeir koma höndum undir
og'»þjóðin verður víða að þjáðst
,af þessum þorparaskap. En Kín-
verjar eru þolinmóð þjóð. Bænd-
ur, eða menn sem rækta þjóðina.
eru langflestir, meira en 350 miljón-
ir, og þeir eru seinþreyttir til vand-
ræða.
1 öllu þessu ölduróti eru þó
nokkrir menn, sem reyna, hver á
sinn hátt, að skapa jafnvægi og
reglu í landinu, og era þó hver upp
á móti öðrum og ráða hver í sfn-
um landshluta. Af þessum mönn-
um >eru helstir WúPei-Fú mar-
skálkur, Chang Tso-Lin marskálk-
ur og svo dr. Sun-Yat-Sen. Um
þessa menn og þeirra aðgerðir og
afstöðu snýst nú athyglin mest i
Kína.
1T.
Af þessum þremur helstu mönnum
sem nú togast á um yfirvöldin í
Kína, ræður Wu-Pei-Fu yfir fiestu
fólki, oða rúmlega 170 miljónum
inanna, en áhrif Sun-Vat-Sen ná þó
sennilegast víðast yfir. Wu- Pei-
Fu ræður mestu um miðbik lands-
ins, í einum timm stórum héruðum
Honan, Chihli, Shantung Szeckuan
og Hupep. Stefnu sfna segir hann
vera þá, að koma á með valdi ein-
ingu Kínaveidis, því hann trúi
okki á það, að friðsamlegt sam-
komulag komist á milli flokkanna.
Aðalandstæðingur hans er Chang
tso-lin, landsstjóri í Mandsjúríu.
Land það, sem völd lians ná yfir er
mjög víðáttumikið, en strjálbýlt,
þar sem aðeinseru þar 14 miljónir
manna. Hann errennþá fremur ung-
ur maður og var í æsku sinni ræn-
ingjaforingi. En í styrjöldinni
milli Rússa og Japana, sem háð
var í Mandsjúríu 1904—05 leigðu
Japanar ræningjaforingjan Chang
til þess að iþerjast við afturlið
Rússa og hann vann sér þá allmik-
ið álit og ennþá meira gull. Eftir
friðargerðina var hann orðinn
nógu áhrifamikill og auðugur ti)
þess að fá sjálfan sig og ræningja-
flokk sinn tekinn upp í kínverska
herinn. Hann varð sjálfur her-
foringi og hagaði sér nú eins og
sæmilegur maður, og íklæddist
borðalögðum einkennisbúningi
átti hann auðsjáanlega enga aðra
ósk betri en þá, að gera samborg-
urum sínum gott. Svo kom stjórn-,
arbyitingin 1911. Gamli keisara-
legi landstjórinn ver settur af, og
hver skyldi svo sem hafa verið bet-
ur til þess fallinn en Chang tso-
iin að taka við embættinu. Ilann
þekti alt landið út og inn, bæði á
nóttu og degi, næstum þvf betur
f myrkrinu. Og svo varð hann
landstjóri. Auðvitað kostaði það
talsverða peninga, en hann var
undir eins þá orðinn ríkur maður.
Menn gætu óskað þess, að geta
gleymt fortíð Changs, því hann er
f rauninni óvenjulegur maður,
maður, nokkurskonar Bonaparte,
en hann var líka ræningi. Eng-
inn efast um stjórnarhæfileika
Changs, meðfæddar gáfur hans og
starfsþrek. Meðan næstum þvf völl
önnur héruð f Tvína eru f aumkun-
arverðu ástandi vegna ránskapar
hermannanna og sífeldra skæra
milli herflokkanna, hefir Chang
marskálki tekist að halda sfnu hér-
aði lausu við alt þetta. Nokkrum
sinnum, þegar stjórnmálarótið var
að flæða yfir miðstjórnina í Pek-
ing, hefir Chang komið henni til
hjálpar. En síðastliðið vor, þegar
hann fór herferð gegn Wu pei-fu,
sem va'r hræddur um að Chang
ætlaði að misbrúka vald sitt, beið
her hans ósfigur fyrir Wu og hann
varð að halda skyndilega heim til
stöðva sinna í Mukden. -Hins veg-
ar hefir hann alveg vald á járn-
brauitarsamgöngum um þessar
slóðir, og getur því fljótlega flutt
hersveiitir sínar suður á bóginn til
Peking, ef honum þykir liess þörf.
Það er alment álitið meðal þjóð-
arinnar að þegar farið er að hitna
í veðri muni aftur slá í bardaga
með þessum 2 andstæðingum; því
Kfnverjar eru svo skynsamir menn
að þeir leggja sjaldan út í ófrið í
rigningum eða frosti. Annars búa
nú báðir aðiljar sig undir þessa
orrahríð.
Þriðja stjarnan á hinum kín-
verská himni er hinn frægi dr.
iSun YatfSen. Hann (hefir hlotið
Evrópumentun, talar og skrifar
ensku eins og innfæddur maður,
jiekkir allar stjórnmálahreyfingar
í Evrópu og Ameríku og er nokk-
urum öldum á undan samtfð sinni
í Kína. Hann fór þegar á stúdents
árum sínum (hann las læknis-
fræði) að vinna á móti keisara-
stjórninni, kom á uppreisn, sem
mistókst, í Kwangtung, og slapp,
af hendingu úr 'höndum yfirvald-
anna. Fór hann þá utan, til að
starfa meðal landa sinna í Ame-
ríku. Evrrópu og Indíum. Einu
sinn var hann gintur til kínversku
sendisveitarinnar í Jjondon og
haldið þar í leynilegu fangelsi,
reiðubúinn til.aö sendast til lífláts
til Kína. En einnig þaðan slapp
hann, en fór samt sjálfur til Kfna
skömmu seinn.a Oig ferðaðist um
landið, án þess að yfirvöldunum
tækist að Ihafa höndur í liári hans.
Fór hann sfðan aftur utan, og
v,ar þegar uppreisnin hófst í Han-
kovví október 1911. En tveimur
mánuðum seinna vmr hann kominn
til Kína, var kosinn forseti Suður-
rfkjanna, en lagði tign sfna niður
skömmu seinna til samkomulags
við Norðurrkin og Yamski-kai, eins
og fyr segir.
Eftir dauða Yau-shi-kai og eftir að
þingið hafði í annað sinn verið
leyst upp með brögðum, fór dr.
Sun, og sá flokkur þingsins, sem
honum fylgdi, til Kanton og
stofnaði þar sérstaka, sjálfstæða
stjórn, sem náði yfir héruðin
Kvv'angtung, Kwlangsi, Kiangsi,
Kvveicchow og Szecihuen, að nafn-
inu til að minsta kosti. Á þeim
stutta tfma, sem hann sat nú að
stjórn, kom hann á mörgum ný-
tízku endurbótum, sem einkum
voru til hagsmuna fyrir lægri stétt-
irnar. En í ársbyrjun síðastl. varð 1 um.
hann hafi sett brauð í stað frelsis í J eru á milli 70 og 80 prócent af því
einkunnaarorð hennar, eins og sem karlmönnum er goldið.
Dostojewsky talar einhversstaðar
Húsfrú Jennie Crocker frá Clif-
hann að flýja, ásamt ýmsum flokks j £n skipulag það, sem nú ræður tondale, Mags., hefir sent inn béiðn1
möinnum, vegna svika og uppreisn-1 { Austurríki og dr. Seipel samdi !um ekýrteini fyrir því, að vera
ar frá hendi yfibhershöfðingja hansf
Hann bjó því í Shanghai, undir
franskri vernd og hafði engan hern-
aðarstuðning. En áhrifalaus er
um á sínum tíma í Genf, er í aðal- fullkomin til skipstjórastöðu, á
dráttum þannig, að í raun réttri er hvaða tegund af skipi sem er, hvort
það þjóðöandalagið, eða umboðs- heldur það fer um sjó eða vötn.
maður þess, sem völdin hefir í -------
hann þó engan veginn, heldur á landinu um óákveðinn tíma með- j Amerískum kven-myndhöggvurum
hann fylgismenn um alt Kínaveldi aT1 verið er að reyna að koma fjár hafir verið boðið að senda inn
færi þess í lag. Umboðsmaður verðáætlun sína fyrir tilbúningi á
bandalagsins er HolTendindurinn ! myndastytbu, sem á að reisa á ieiði
og miðstjórnin í Peking og Wu Pei-
fu og Chang tso-lin og aðrir valda-
mjög nákvæmt eftirlit með öllum | ----------
fjárhagnum, fær vikulegar skýrsl- lOhio rfki, geta nú ekki lengur
ur um alt ástandið eftir ame- j18 ára {Tamlar stúlkur gift sig, án
ríkönskum bókhaldsreglum, og haf- J samþykkis foreldranna, vegna þess
ir jafnframt mjög mikið íhlutunar-
vald um meðferð fjármálanna.
Hann getur t. d. bannað austur-
rísku stjórninni þær fjárgreiðslur,
að lögaldur þeirra hefir verið
hækkaður frá 18 ára til 21 árs.
Þeir sem framleiða bómull
sem honum þurfa þykir, og það þó kaffi í Suður Ameríku, segja
menn hafa sent fulltrúa og nefndir ; <{r, Zimmermiann og hefir hann frönsku leikkonunnar, Gaby Deslys.
til hans í Shangahai, til að semja
við ihann. Allir samningar hafa þó
fram að þessu strandað, því að Sun
YratSen gerir það að skilyrði fyrir
samkomulagi, að bráðabirgðar-
stjórnarskipunin frá Nanking 1912
verði láttn gilda þangað til þing
ræðisrétt þjóðsamkoma hafi til
fullnustu gengið frá málunum. En
þar sem hvorki Wu né Chang trúa
á þingræðið, hafa samningarnir
strandað.
Pyrir tveimur eða þremur mán-
uðum lenti aftur i skærum milli
fylgismanna Sun og andstæðinga
þeirra, og varð Suns-liðið ofan á
og fór Sun þá undireins til Kan-
ton, og hefir ekki frést hingað af
málunum síðan.
Þó þessir þrír menn hafi aðal-
áhrifin í Kína, eru samt fjölda-
til þeirra eigi að nota fé úr þeíbm
eigin ríkisfjárhirslu. Alt er þetta
þó gert í þeim tilgangi að fá þjóð-
ina í heild sinni og hvern einstak-
ling til þess að spiara sem allra
mest, til þess að auka framleiðsl-
una og vinnuna, auka tekjurnar, en
mimléa gjöldin og hækka þannig
gildi austurrísku peninganna, sem
komið var niður úr öllu valdi. sumt
af þessu hefir líka tekist allsæmi-
lega, ]iannig, að talið er að ástand-
margir aðrir, sem einnig reyna að j i7í hafi ,anmikið batnað f landinu
ná þar yfirráðum og berjast á [ ()g ia]svert sé betra að lifa þar nú
móti þessum þremur. Af þeim eru j en &gur yfirleitt. Peningagildið
helst nefndir Tsao Kan, landstjóri hefir ]{ka hækkað, eða að minsta
í Chihli, Lu lung-hsiang og 1 ang kosti komist í jafnvægi ,þó það sé
Chíyao. j mjög Tágt, eða um fimtán þúsund-
En meðan á öllu þessu gengur! asti hluti gmllgildisins.
er miðstjórinn í Peking alveg mátt i
laus, fjárhagslega og stjórnarfars-
lega. Hún fær enga skatta, því
herforingjarnir hirða þá alla, og
fjái-málaráðherra ríkisins hefir ekki
fé til að borga laun embættis-
manna og afborganir af lánum, og
sendisveitimar f Evrópu og Aine-
rfku hafa ekki fengið fjárframlög
og
að
kohur og börn vinni betur en
karlmenn, þó vinna þeirra sé end-
urgoldin með lægri launum.
Bændakonur, sem eru félagar í
“Home Marker’s Clubs” (HeimiTis
iðnaðarfélög) í fimm sveitum í
Wiseonsins-ríki, einu af fylkjum
Bandaríkja, hafa sparað um $20,000,
sem er útkoma af vinnu þeirra í
þessum félögum.
J. P. Isdal.
-xx-
Fyrirspurn
Frá Akra-bygð.
Þrátt fyrir það, þó að stjórn
Seipels, eða hans og Zimmermanns
hafi þannig að ýmsu Teyti bætt á-
stand landsins, er þó nokkur inn-
byrðis óánægja og flokkadrættir.
Dr. Seipel er katólskur, og það er
reyndar mikill hluti þjóðarinnar,
þannig, að stjórn hans merkir sig-
Er það satt, sem frést hefir, að
stjórnarnefnd Jóns Bjamasonar-
skóla hafi tekið traustataki, eða að
láni, fé sem tilheyrir gamalmenna-
hælinu “Betel”? Eg er einn af
mörgum, sem óska eftir að vita
I hið sanna í þessu, því eg hefi að
undarförnu ofurlítið styrkt áður-
nefnt heimili. En ef það sannast,
að tillög til þess lenda annarstað-
ur hins katólska flokks í landinu;
f eitt ár. Réttur Peking-stjórnar- ■ en Seipcl ha£ði f stjémmálunum ar’ imm €g ekki skeyta um ***
innar, er aðallega í því fólginn, j verið leiðtogi hjns svo ne£n(la ,«*», og svo veit eg að verður um
fram yfir hinar stjórnirnar, sem krigtiiega-þjóðþrifa flokks. Eru það
meiru ráða, að hún er viðurkend oinhunl jafnaðarmenn, sem ó-
ánægðir eru yfir þessu. Annars er
af erlendum ríkjum.
Hins vegar er það mjög merki- (£r geip&i talinn samvizkusamur og
legt í þessu sambandi, að verzlun j virísæll stjórnandi.
landsins og viðskifti hafa mjög lít- j
Stjórnarformenskia dr.
Svar.
- Hefmskringla getur ekki svarað
i ofanskráðri spumingu. Það hefir
Seipels samt sem áður nokkrum leikið
ið ttuflast af þessu á. tandi. I tan he£ir einnig að gðra leyti allmikið hugur á að vita hvað við er átt í
rikisverzlun Kína var meiri í fyrra j
en nokkru sinni áður, og vegna
hinna miklu verzlunarmöguleika er
það, að ýmsir í Evrópu og Ame-
ríku viljia láta grípa inn í gang
málanna í Kína og skakka leikinn
með hervaldi. En margir kunnug-
ir menn í Kína telja það óráð.
— Lögrétta.
Frá Austurríki.
Austurrfki er álment talið eitt
þeirra ríkja, sem versta útreið
hafi hlotið í ófriðnum og einna
verst sé ástandið hjá, Hið gamla
Austurríki keisaratímanna var líka
að mörgu leyti lamað og minkað
með friðargerðinni í Yersölum.
Austurríki er nú um 80 þús. fer-
kin. að stærð, og fbúarnir um 6y2
miljón, og teljast til þess sjö af
ríkjum eða héruðum hins gamla
Austurríkis, sem sé Efra- og Neðra-
alment sögulegt gildi, eða er að j “Gjörðabók” lúterska kirkjufélags-
minsta kosti eftii-tektarverS, því >ns árið 1922, þar sem í útgjalda-
frá því á dögum Richelieu og Ma- (lálki “Betel” reikninganna stend-
]>etta er í raunlnni í fyrsba skifti ■ ur= “Borgað í Minningarsjóð $1000.
oo”. Þá borgar og Betel $300.00 í
prestlaun árlega fyrir messur séra
S. Ólafssonar á Gimli, á gamal-
mennahælinu, og munu færri hafa
ætlast til að “brauð” yrði innan
dyra þess stofnað.
Annars ættu þeir, er um þetta
mál vilja fræðast, að snúa sér til
stjórnaa-nefndar gamalmennahælis-
Frá heimi kvenna. ins
Að hringja kirkjuklukkum, er
aukaatvinna, sem ein af kvenstú-
dentum í einum háskóla Þýzka-
lands hefir á hendi til þess að auka
með sínar ónógu inntektir.
zarin, sem katólskur, klerklegrar
stéttar maður hefir slík veraldleg
yfirráð. Er þetba því meðal ýmsra
katólskra manna talið inerkilegt
tákn tímanna og vottur um vax-
andi völd og áhrif katólskrar
kirkju í álfunni.
Tala kvenna þeirra, sem vinna
pð prestlegri stöðu, hefir tvöfald-
ast nú á síðastliðnum 10 áuum.
Smávegis.
Það er aðeins ein ógæfa til í
heiminum, og það er að vera vond-
ur. Öll önnur sár en syndarinnar
læknast smátt og smátt, hve djúp
sem þau eru.
Austurríki, Norður-Tyrol Salzburg,
Steiermark, Kanthen og Vorarlberg
og auk þess nokkuð af Vestur-
Ungverjalandi. Flestir eru íbúarn-
ir þýzkir.
Ríkið er sambands-lýðveldi og
er kanslari eða sambandskanslari
æðsti embættismaður ]>ess. Em-
bætti þetta er nú og hefir verið
undanfarið í iiöndum manns, sem
heitir dr. Ignaz Seipel, og er klerk-
legrar stéttar maður katólskur;
hefi-r verið prestur og háskólakenn-
ari, bæði í Wien og Salzburg. Það
er hann, sem móbað hefir stjórn-
málaferil Austurríkis nú á síðkast-
ið og ráðið þar stefnunni. Megin-
Stefna hans hefir verið sú, að gera
alt sem unt væri til þess að jatoa
eftir föngum og koma fótum undir
fjárhag ríkisins. — Hann hefir
hugsað sem svo, að fjárhagslegt
sjálfstæði værii undirstaða alls
pnnars sjálfstæðis og eftir því hef-
ir hann hagað stjórnmálastefnu
sinni, og það svo, að sagt hefir
verið um hann, að hann hafi haft
skifti á sjálfsákvörðunar rétti
þjóðar sinnar og lántrausti, að
Bændadætur í Hollandi þvo and-
lit sín upp úr mysu, til þess að
endurbæta andlitsfarfa sinn.
ísland, sem er þó svo langt í
burtu frá alheims-menning, hefir
nú konu á löggjafabþingi sínu, Al-
þingi. Hún er í efri deild Alþing-
is, og er því saina sem “senator” í
efri deáld Bandaríkja Congress.
ion. Hún heitir Tngibjörg II. Bjarna-
son og er ógift. Konur á Islandi
hafa átt atkvæðisrétt síðan 1915.
Og 19 júní síðastTiðinn héldu þær
hátíðlegann til minningar um það.
Ágóðinn af þessu hátíðahaldi
þeirra um alt land, gengur í sjóð
þann, sem kallaður er Landspítala-
sjóður.
Eftir því sem síðustu manntals-
skýrslum Bandaríkjanna reiknast til
eru fimm konur innan Bandaríkja,
sein vinna fyrir sér við tunnu-
smiðar.
Vinnulaun kvenna, sem vinna fyr-
ir daglaunum yfir alt Þýzkaland,
ÞANNIG GENGUR ÞAÐ.
Lítill drengur kom eitt sinn
heim til mömmu sinnar og sagði:
“Meðan eg og systir mín vorum
úti, var drengur inni í skóginum,
er hæddist að okkur. Þegar eg kall
aði “ha”! þá hrópaði slæmi dreng-
urinn “ha!” Svo sagði eg: "Hver
ert þú”? og hann svaraði: “Hver
prt þú”? Eg spurði: “Hvers vegna
vilt þú ekki koma í ljós?” Ilann
svaraði strax: “Koma í ljós”. Eg
hljóp yfir bersvæðið og inn í skóg-
inn, en gat ekki fundið hann. Eg
hrópaði: “Ef þú kemur ekki í ljós,
skal eg berja höfuð þitt!” “Berja
höfuð þitt!” svaraði hann.
Þá sagði móðir hans: “Þú, Jóh-
annes. Ef þú hefðir sagt: “Eg
eiska þig!” þá hefði hann svarað:
“Eg elska þig!” Og hvað helst
sem þú hefðir sagt við liann, hefði
hann svarað þér aftur. Drengur-
minn! Þegar þú stækkar og verð-
ur fullorðinn, gleymdu því þá
ekki, að eins og þú ert við aðra,
þannig verða aðrir við þig.
——XX-------------