Heimskringla - 27.02.1924, Blaðsíða 5
WINNIPEG, 27. FEBR. 1924.
HEIMSKliINGLA
5. BLAÐSÍÐA
Bændum útvegaðir vinnumenn frítt
af nýlendudeild
CANADIAN NATIONAL RAILWAY
Störf þessarar deildar eru ávalt að úbreiðast í Yestur-
Canada. Hún reynir að gera það sem hægt er fyrir bændur
með því, að útvega þeim vinnufólk- Frá Bretlandi, Noregi, Sví-
þjóð, Danmörku og Evrópu löndunum mun hún flytja fólk, bæði
karla og konur, sem á stuttum tíma verða hér ágætir borgarar.
Sá hængur hefir verið á innflfitningi til þessa, að vinna hefir
ekki strax fengist fyrir fólkið. Bændur geta mikið hjálpað verki
deildarinnar með því að vinna saman við hana o<g gefa hinum
nýkomnu vinnu, helzt árið um kring. Deildin tekur ekkert fyr-
ir vinnu sfna og peninga þarf ekki að senda fyrirfram fyrir far-
gjöld þessa iúiks. Allar upplýsingar gefnar deildinni eru að-
eins notaðar tll að gefa þeim bendingar er atvinnu leita.
HVER NYR INNFLYTJANDI BÆTIR AFKOMU ÞÍNA
ALLIR C. N- R. AGENTAR HAFA ÖLL NAUÐSYNLEG
EIÐUBLÖÐ, OG TAKA BEIÐNI YKKAR UM VINNU-
FÓLK. EINNIG MÁ SKRIFA:
WIX5IPEG
General AKrieulturnl Agent
D. M. JOHNSON
EDMONTON
General Aprent
R. C. W, LETT
Ei'gi hver fjölskyldufaðir h’luta a£
landsframleið.slunni ler nemur 2,785
dölunt, þá hefir fullum 1,285 verið
síolið af honum. Skýrslurnar sýna
það ótvírætt, er þær eru bomar
saman við veruleikann. Sam-
kvæmt reikningi veruleikans, nema
árstekjur alþýðum'annsins, þ. e-
verkam.annsins og bóndans $300.00
á hvert mannsbarn ,hór í Sléttu-
fylkjunum. Af skýrsium um sjévar-
afla að heiman, sézt, að um 100,000,
000 punda af verkuðum fiski hafa
aflast- Nemur það sem næst 500
krónum á hvern mann í landin’u.
Og þar sem að þessi eina atvi.nnu-
grein er ekki nema einn þriðji
verðs alirar framleiðslu á íslandi
vinnur hver maður á Islandi
fyrir n,áiega hinu sama og hér, eða
1500 krónum árlega. Og þar sem
að ákifting auðsins er miklu jafn- j
®ri heima en hér, ber oss að þeim,
brunni, að einn þurfi ekki annan j
að öfunda, né iheldur brígsla.
Til Björgu og Ása.
(Gift sunnudaginn 11. nóv. 1923.
Við erum
matvinnungar.
Ritstj. Hkr.! 1
Eg hefi iesið ferðasögubrot Prof-
Agúsís H. Bjarnasonaíi- í síðasta
á i'sdjórð u n gshcf t i Iðunnar, og
óska að mega leiðrétta eftirfarandi
staðhæfingu sem þar stondur.
“Eg var nú kominn úr ys -og þys
stórþorgianna og hafði farið tvær
dagleiðir yfir þessa feikna flat-
neskju; er menn hafa nefnt “brauð-
körfu” heimisins, þar sem menn eru
önnum kafnir við það, ár út og ár
inn að erja jörðina og eru þó
trauðlega matvinnurigar”.
Mig undraði, ier eg las þessa stað-
hæfingiu hvaðan maðurinn hafi
getað aflað þess fróðleiks, að þeir
menn sem að því vinna "ár út og
ár inn” að erja jörðina í þeasum
þremur sléttufylkjum í Vestur
Canada, Ma.nitobax iSaslíatvhcvvan
og Alberta, sem mieð réttu má
nofna þrauðkörfu heimsins, séu
“tnauðlega matvinnungar”. Því
mér virðist erigin staðhæfing geta
verið fjær sannleika en þessi-
Ábyggilegar skýrslur um verð-
nueti framleiðslumagnsins úr
þessu þremur fylkjum, eru enn
ekki prentaðar fyrir árið 1923, en
fyrir árið 1922 eru ]>ær prentaðar.
hær sýna, að íbúatala þessara
fylkja var ])á alls 1,956.082 manns
og að arðurinn af starfsemi þeirra
á því ári, á bújörðum bærrda varð:
f Manitoba...........$190.908-899
f Saskatehewan *.....$505.318.996
í Alberta............$354,406,438
í Saskatchewan.........$1,513,146
í Alberta...............$ 814,338
$1,050,634,333.00
Deiss utan af fiskveiðum, timbur-
tekju og námatekju:
f Manitoba.................$ 2,075,157
f Saskatehewan............$ 5,613,402
í Alberta..................$32,092.378
$39,780.93700
VvOrðiiiæri nj'rar frtmleiðslunnar
$1,090,415,270.00, eða rúmlcga $557 00
á hvert mannsbam í þessum
þrem fylkjum- í»etta virðist mér
jafngilda sem næst 4.300 kr. á
inann, eftif núverandi gengi ísl.
krónunnar, er mun gilda sem næst
13 eents, eða 21.500 kr- fyrir hverja
5 m.anns, sem alment er talið með-
al fjölskyldu stærð.
'Við þetta þætist svo það sem
ríkishagstofan hér n-efnir Jandbún-
aðarauðlegð framan greindra
Þfiggja sléttufylkja, svo sem bú-
’iönd með byggingum sem á þeim
«ru, búfénað, vinntivélum og því
öðru sem telst varanleg innstæðu-
®ign og sem fram að þessum tíma
defir farið sívaxandi með hverju
iíðandi ári. Virði þessara stofn-
*igna er talið:
f Manitoba...................$ 643,913
$2971,397,000
eða sem næst 12,000 kr. á livert
mannisbarn í þessum fylkjum-
Mér virðist þessar tölur benda
á iað íbúamir í Brauðkörfu heims-
ins hafi á liðnum árum verið, og
séu enn nokkru meira en mat-
vinnungar, og það svo að ekkerc
annað landbúnaðar hérað í heimi
geti komist í námunda við það, að
auðlegð og árlegu framleiðslumiaigni
miðað við aldur þess og mann-
fjölda, enda er þetta það eina
búnaðarsvæðf í heimi sem mér er
kunnugt uin. að árlega verði að
auglýsa eftir og fá flutta inn í
þessi fylkja frá 40,000 til 60.000
kaupamenn til þess að hjá!j)a til
að koma uppskerunni af ökrum
bænda undir þak, áður en vetriar-
veðrin skemuia hana og rýra verð
liermar.
TiJ frekari upplýsinga má geta
þess, sem ríkishagstofan hér annars
ekki telur þess vert að tilfæra í
búnaðarskýrzlum iandsins, að á
! síðast liðnu ári lögðu bíflugurnar
í Manitoba af sér $500,000 virði. af
huiniangi. Mér er ,ekki kunnugt um
huniangstekju hinua sléttufylkj-
annia, en eg veit að Ontario fylki
: framieiddi á síðasta ári 28 miU-
jónir punda af hunangi metið 3Víi
miljón- dolliars virði.
í þessuin tveimur fylkjum Mani-
i toba óg Ontario, ta rð því hunangs-
' tekjan fjögra miljón dollars virði
sem uæst 30 miljónir krónur, og
sern mér skikist að vera muni sein
í nsest jafngildi aJlra inntokta ís-
Jeíiiízka ■ ríkissjóðsins á |SÍS8uistu
þr-emur áruiri.
B. L. Baldwinson.
ATHS.
(Skýrsiur eru ávalt iiandh-ægar að
grípa til, þegar menn gera sér f-ar
um að sanna mál sín. Ofanskráð-
ar skýrslur eru eflaust eins réttar
og nákvæmar og hægt er að hngsa
sér, og gilda þessvegna, sein sann-
anagögn, ©ins langþog þær ná. En
hve mikiil sannleikur er nú f því
t. d. að hver maður hafi hlotið
4,300 króna arð af vinnu sinni ár-
iö 1922 í sléttufylkjunmn í Caiuula?
Samkvæmt henni á hver einstakl-
irigur, hvort sem hann er, barn eða
örvasa gam-almenni, að hafa unnið
sér ihn 557 doliara á árinu. Eða
ei-tt heimili mieð 5 manns í fjöl-
skyldu 2,785. dali. Ejölskyldufeður
— með fimm ,eða sex í heimili —
hafa líklegast fæstir unnið sér
meira inn á árinu — hvort sem þeir
ei-ga heimia í bæ eða bygð — en frá
12—1500 dali. í vom vasa hafa að
minsta kosti engir 2,785 dalir
hlaupið, árið 1922. Og auðvitað
nær engri átt — þrátt fyrir ofan-
iskráðar skýrslur — að nokkuð af
lalþýðufólki hafi komist yfir meira.
Dað kemur seint í litlu bundnu
ljóði,
Að leggja blessun mína á ykkar
braut.
Eg flyt þá bæn í hugans ynsta
hljóðl, I
Að helgur máttur sigri hverja j
þraut-
Því hér er eitt, sem aldrei brugð- t
.ist getuir,
Þó alt í heimi sýnist stundar tál.
Það kærleiks ljós, sem hlýjar harð-1
an vetur,
Og huggun véitir hverri góðri sál.
Eg þekki vonir æsku hreinair, háar
Með hugans dyrfsku að vinna af-
reks v-erk,
1>6 af þeim rætist aðeins fjarska
fáar,
Samt flytur björgin höndin vonum
sterk.
1 sorg og gleði i sameiningú bæði,
Þið setjið allar vonir ykkar hát.t,
Því ánægjan hún gefur stund-leg
gæði,
Og Guð er sá, sem styrkir veikan
mátt.
vSvo lifið glöð um lífsins allar
stundir,
í lúfri von um heáisu og daglegt
y brauð,
Og brúkið vit og vinnu hraustar
mundir,
Þá veitir Drottinn máske nægan
auð.
En munið þá, að líkna þeim sem
iíða,
Með ljúfu geði þerra sorgar tár,
því sá þarf ekki elli sinni að kvíða,
Sem ætíð reyndi að græða lífsins
sáir.
Sigurður Jóhannsson.
--------------0---------------
Við giftingu Jóhanns
Jóhannssonar og ungfrú
Áróru Andersoy.
Eg ihreyfi strengi hörpu gamla
hraga,
Á beiðursdegi þínúm sonur minn,
Því þér eg unni alla þína daga
Og alt sem gleður þig mér kærast
finn.
Eg veit þín móðir sama mundi
segja,
Þó sitji , hijóð með augatáruim
vætt.
Hún vildi fegin fyrir barn sitt
deyja,
Ef fengi aðeins lífstund þína bætt.
v
í kvöld er loksins kvíðin allur þrot-
in,
Að kynblendingur yrði konan þín-
ÍHún -er af góðu frónsku bergi
brotin,
Og björt og frjáls sem norðlensk
fjallasýn.
Yið sjálfsagt allir svipin hreina
þ-ekkjum,
Sem sjálfur vann sér hrós um Norð-
UTlönd,
Og sat á ótal þúsund brúðar-
bekkjum,
Þar blýðlynd kona réttir manni
hönd. .
Við trúum á það bezta í ykkur
báðum, |
Og biðjum að það end.ist lífsins
tíð, |
Þið völduð samfylgd sjálf að eigin-
ráðum, I
Og sjálf er æskan vonarfull og
blíð- |
I
Þið byrjið saklaus börn á þessum
degi, f
Og bjartar vonir skína alt í kring,
Eg vona að ekkert verði það í
vegi, j
Sem valdi neinni skjótri um-
breyting.
Svo þyggið börn mín blessun for-
eldranna,
Þó bæn sé stutt, hún er af bljúgum
hug,
Að njótið hylli Guðs og góðra
manna,
Og gangið frjáls með nýrri von og
dug.
Að leiðast 'gegnuin lífsins gleði og
þrautir,
Og iáta -ekkert skilja ^kkur að,
Þá veit eg allar bjartar verða
brautir,
í blíðu og stríðu ef þið munið það.
Siguröur Jóhannsson.
Þó nú sé nokkuð liðið frá gift-
ingu ofangreindra hjóna, er kvæð-
ið eigi að síður nú birt. — Ritstj.
----------------0--------------
Þorbjörg
Guðmundsdóttir.
(FRA BORÐEYRI)-
Færðu þau þá enn bygð sína og
námu iand á suðausturhomi eyjar-
innar, þar sem Borðeyri heitir.
Hafði ]>að nafn verið gefið þessum
stöðvum af fyrsta landneuiahójin-
um er til Mikleyjar kom, en það
var átta árum áður en Jón og
Þorbjörg námu þar liand. Fundu
landnenuar ])ar b-orð rekið af vatn-
iniu, og er nafnið af því dregið.
Þau lijón bjuggu á Borðeyri 11 ár
og höfðu greiðasölu á vetrum, því
h-eimil þeirra var í þgirri ^eið, sem
þá var farin með mest af þeim
fiski, sem veiddur var n-orðar á
.vatninu og fluttiur. (mest á uXunu
alla leið til Selkirk- Var það ferða-
lag ekki heiglum hent, einkum
þeim er úr nyrstu veiðistöðunum
fluttu; því skafbyljimir með 40
gráða frostinu voru oft óníjúkir að
fá í fangið. Var klæðnaður fruin-
byggjanna á þeim árum -ekki ætíð
sem bestur. Þeir sem enn eru á
lífi af þessum ferðamönnum $ninn-
ast fólksins og gestgjafahússins á
Borðeyri með hlýhug og þakklæti.
Þar nutu þeir hressingar og glað-
værðar, -eftir margt ferðavolkið.
Þegar þessir vin-sælu gestgjafar
fluttu frá Borðeyri og það fór aft-
ur í auðn mun ejnhverjum þeirra
er þar höfðu notið beina dottið i
hug vísan hans Hjálmars:
“Hér er sætið harmi smurt
Höldar kæti teptir
Rekkur mætur rýmdi burt
Rústin grætur eftir-”
Frá Borðeyri fluttu þau hjón til
SeJkirk og höfðu þar heimili í 2
ár. Voru þau þá koinin á efra ald-
ur og búin að eyða kröftum sín-
um í hinni erfiðu 'frumbyggja bar-
áttu. Fóm þau því til Grunna-
vatnsbygðar til Jóns VH. Jónsi&on-
ar, tengdasonar síns og Bjargar
dóttur sinnar. Þar dó Jón 6 ár-
(Framh. á bls. 8
GlGT.
MtMkllt'K heinia-tækninK: Kefin af
manni er reymli hauu sjálíur.
AriÖ 1893 fékk eg slæma
Kvaldist eg af henni í 3 ár.
reyndi hvert lyfift á fætur öíJru.
En bati sá, sem eg hlaut viö
þaö, var altaf skammvinnur. Loks
rakst eg á aöferö, sem læknaði
niö meö öllu og sjúkdómur minn
aldrei áreitt mig síöan. Hefi eg nú
ráðlagt mörgum, ungum og göml
um, aöferð mína og hffir árang-
uinrn ávalt ferið sá sami og eg
sjálfur reyndi, hpað veikir sem
>júklingarnir hafa verið.
Eg ráðlegg hverjum, sem liða-
^igtar eöa vöövagigtar kennir, aö
reyna “heimalækningar» aðferð”
mina. í»ú þarft ekki að senda eitt
einasta cent fyrir það. Láttu mér
iara í té utanskrift þína og þér
skal sent þaö frítt til reynslu
Eftir að þú hefir reynt það og ef
aö þaö bætir þér, þá sendiröu mér
einn dollar fyrir þaö. En mis-
skildu þaö ekki, aö nema því aö-
eins ' aö þú sért ánægður meö
lækninguna, sem þaö hefir veitt
þér, fer eg ekki fram á aö þú
sendir borgun. Er þetta ekki
sanhgjarnt? DragÖu ekki aö
skrifa. GerÖu það i dag.
Alark H. Jackson, No. 149 K. Durs-
ton Bldg., Syracuse, N. Y.
Mr. Jackson ber ábyrgö á, aö hiö
ofanskrnða sé satt.
Ein af eldiri landnámskonum
Nýja-ísl-ands, sem flest fullorðið
fólk þar kannast við Þorbjörg
Guðmundsdóttir frá Borðeyri í
Mikley, andaðist að heimili dóttur
isinnar Bjargar og tengdasonar
síns, Jóns H. Jónssonar (frá Grund)
á Oak Point, hinn 26. október, 1923.
Fækkar nú óðum frumbyggja Jið-
inu þrauts-eiga, er fyrst ruddi
mörkina, risti jörð í frjósama akra,
reisti in-anna bústað og ruddi vegi
í þessu larnlL Ávinninguirinn af
þrautum þeirra og starf er í flest-
um ti.lfellum fyrir þá sjálfa -ekkert
nefa hvíldin að loknu dagsverki;
en arfurinn, sem þeir láta kom-
andi kynslóðum í té, er ómetanleig-
ur- Hinn stórum bættu lífsskil-
yrði, sem elja þeirA og atorka hof-
ir afrekað fyrir afkom-endur þeirra
er þó, að minni hyggju ekki dír-
mætasti arfurinn, heldur það dáð-
ríki og dygðir, sem baráttan fram
kallaði og þroskaði hjá þeim. Þess
vegna er það minningin um þá
sjálfa, sém er kjörgrijmrinn miesti,
©r verða má niðjum þeirra gæfu.
auki um ókominn ár og Vldir, ef
þeir meta h-ann og glata honum
ekki.
Þorbjörg sál. var fædd 15. okt-,
1844 í Hrappsey á Breiðafirði. For-
eldrar h-ennar voru þau hjón, Guð
mundur Guðnmndsson, Ormisonar
og Björg Giuðlaug'Sdóttir, Jónsson-
i-ar, Ketilssonar prests, er druknaði
í Hvammsfiirði. Móðir Bjargar var
Þorhj-örg Jóhannsdóttir, Bergsveins-
sonar prests á Brjámslæk í Barða-
strandarsýslu- Björg sigldi vestur
um haf þegar hún var jmi áttrætt,
þá fyrir Jöngu orðin -ekkja. Fór
hún þossa ferð eips sfns liðs og
komst h-eilu og höldnu til Þor-
bjárgar dóttur sinnar, er þá mun
hafa átt heimili í Selki.rk. Lifði
hún tæplega ár eftir það, og dó
hjá dóttur sinni og dótturdóttir, þá
81 ára jgömul. Hefir sá er þetta
ritar séð mynd, er sýnir fjórar kyn-
slóði-r á lífi í einu (og mun það
nokkuð sjaldgæft- Á þessari
mynd ©r Björg Guðlaugsdóttir,
h-ennar dóttir Þorbjörg Guðmunds-
dóttir, hennar dóttir Björg Jóns-
dóttir, hennar dóttir Þorbjörg
Jónsdóttir.
Þorbjörg ólst upp með foreldmm
sínum á Skógarströndinni, þar til
rúnu Jóesefsdóttur, er lengi bjuggu
rúnar Jósefsdóttur, er lengi. bjuggu
á Skallhóli f Miðdölum í Dalasýslu.
Þau Jón og Þorbjörg bjuggu 1 öxn-
ey á Breiðafirði og víðar, ]iar til
árið 1885, að þau fluttu til Ame-
ríku. Fóru þau beina leið til
Mikleyjar í Winnipegvatni og
settust að - Ingólfsvík á austan-
verðri eynni. Voru þau þar fyrsta
árið- Þá fluttu þam að Fagraskógi
■sunnar á eynni og bjuggu þar 4 ár.
|p
1
FLEYGÐU EKKl BURTU HAR-
l!ML SEM KEMBIST AF ÞÉR.
Sendu okkur þaö, og viö skulum
gera kembu úr því fyrir þig fyrlr
' $3.00 N
ViÖ höfum alt sem meöþarf tll
þess aö gera upp og prýöa hár
kvenna og karla.
Skrlflö eftlr veröllsta.
PARISIAN HAIIIDRESSING *fe
BEAUTY PARLORS
319 Garry St., Wlnnlpepr, Man.
■HBar^Magg "kj
B
ókið ferð yðar
enemma
SEM ÆTLIÐ. Á
Brezku ríkis
sýninguna
og tryggið yður þau'þæg-
indi, er þér óskið
Canadian Facif’c
Agentar veita fúsir allar upplýs-
ingar, útvega vegabréf og tryggja
yður eftir-æskt þægindi.
BEIN FERÐ
HVERGI TAFIÐ
SPYRJIÐ AGENTINN EFTIR
ÞESSU í DAG
Canadtan Paciíic.
-AMERICAN
Frá Islandi til Canada.
Kemu’’ við í Kristjaníu eða Kaupmannahöfn.
Gufuskip okkar sigla frá Kaupmannahöfn til Halifax, N- S., 6.
marz, Friðrik VIII-” 20. marz. 3. apríl, 11 maf, 29. maí, 3. júlí; frá
Kristjaníu einum degi seinna. Þegar þér sendið borguð farbréf
til skyldfólks yðar og vina á Islandi, þá verið viss um að þau séu
stíiuð með Scandinavian-American Line — Oanadian servrce. Á-
gæt stór skip; farrými óviðjafnanlega gott- Yfir 40 ára reynsla í
því að mæta öllum kröfum farþega. Hið ákjósanlegasta fæði.
matreitt eins og best má vera.
Upplýsingar um kostnað o- s. frv., fást hjá umboðsmönnum,
eða með því, að skrifa til félagsins
Scandinavian American Line
123 S. 3rd Street,
MINNEAPOLIS, MINN.
i
i
i
i
i
i
i
GLEYMIÐ EKKI
D. D. WOOD & SONS,
Þegar þér þuríið
KOL
i
i
í
í
Í
Í
Hús- og Steam-kol frá öllum námum.
Þér fáið það er þér biðjið um, bæði
GÆÐI .OG AFGREIÐSLU
«»()•«»()«■
Tals. N 7308
i
i
Yard og Office: ARLINGTON og ROSS j