Heimskringla


Heimskringla - 17.09.1924, Qupperneq 5

Heimskringla - 17.09.1924, Qupperneq 5
WINNPEG, 17. SEPT. 1924, HEIMSKRINGLA S. BLAÐSÍÐ Gullfoss Cafe (fyr Rtooney’s Lunch) 629 Sargent Ave. Hreinlæti og smiekkvfei ræður 1 matartilbúniriigi vorum. Lítið hér inn og fáið yður að borða. Höfum einnig altaf á boðstól- um: kaffi og allskonar bakninga: tóbak, vindla. svaladrykki og Skyr styrk í freiistingunum, — sty'ðja oss í erfiðleikum og sorg, og tak» frá oss brodd dauðans. En vér höfum ekki tíma til þess nú að at- huga þessa hlið kristilegrar heimr speki; vér verðum að snúa oss að hinu atriðinu sem kirkjan berst íyrir. Kristindómurinn er ekki að- eins heimspeki, hann er Iífsbraut, sú brautin er farin var af höfundi hians, Jesú -Kristi. Heimlspek: sem ekki verður tekin í þarfir daglegs Íífs, er gagnslaus, nema til þess að spreyta huga sinn við hana, og sú heimispeki, sem ekki gerir daglegt líf unaðslegra og betra, ef henni er við það beitt hlýtur að vekja alvarlegar efa- semdir um réttmæti sitt. Stað- reynd, sem alt á ríður, er sú, að Jesús beitti grundvallarreglum kristindómsins við daglegt líf, og sýndi að þær eru nothæfar. Þetta er sterkasta sönnunin um réttmiæti þeirra. Jesús sagði við menn : Guð er faðir yðar; þessvegna eruð þér bræður í fjölskyldu Guðs hér á jarðríki. Lifið þessvegna sem bræður. Verið góðir, verið rétt- látir, verið óeigingjarnir, elskið aðra, í stuttu máli: fylgið mér. Að vissu leyti er auðvitað ómögu- legt fyrir oss að fylgja Jesú, því ým)s eru þau svið í mannlegu Íífi, sem hann aldrei kannaði. Hann hafði engri fjölskyldu fyrir að sjá; var ekki eiginmaður eða faðir; lifði ekki innanum stóriðnað. Hann vissi ékkert um hin brennandi spursmál um auð- vald og verkamenn, um jafnaðar- mensku, sameignarstefnu, rán- gróða, lýðstjóm og annað sem vér eigum við að búa. Hann var ein- veldisþegn og hafði engin ráð að umskapa það eða taka þátt í Störfum iþess. Hanm hefir ekki gefið óss neitt eftilrdæmi gagn- vart þessum atriðum. Hann hefir aðeins gefið oss viss grundvallar- atriði til eftirbreytni, og sagt oss að fylgja þeim svo í voru lífi, sem hann gerði í sínu. Þetta eigum vér við, er vár tölum um fyrir hverju kirkjan berjist á lífsbrautinni. Hún berst fyrir nothæfni þeirra grundvallar- atriða, sem Jesús lagði fyrir að fylgja skyldi í daglegu lífi, á öll- um tímum, í öllum vandamálum. Það er töluverð freisting að segja, að aldrei hafi verið meiri þörf en nú, að fylgja meginlífs- reglum kristindómsins, en það væri þó ekki rétt. Þess hefir alt- af verið þörf. ósegjanleg þörf, og mun altaf verða. Altaf mun nauð syn til þess bera að mæta við- fangsefnum á grundvelli þeirra hugsjóna er kirkjan berst fyrir. Tökum t. d. tvö viðfangsefni nútímans, sem, mjög margt hafa sameiginlegt: hvernig útrýmla megi styrjöldum og hvernig iðn- aðarfriði verði komið á. Hvernig ráðið verður fram úr þessum vandamálum er undir því komið í hverju hugarástandi vér viljum um þau fjalla. Ótti og fáfræði eru að miklu leyti orsök ófriðar nú á tímum. Heimurinn er saddur á styrj- öldum og hryllingum, og að und- anskildum fáeinum mönnum, sem hafa styrjaldir að féþúfu, hefir almenningur allra þjóða megn- asta ógeð á þeim og vonar að þeim sé lokið með öllu. Leitaðu frétta hvar sem er, í Evrópu og Ameríku og alstaðar hafa menn andstygð á blóðsúthellingum. Eng ann langar til þess að ráðast á nágranna sinn, og ekkert inema grunsemd og ótti gæti nokkurn- tím fengið menn til þess að her- væðast enn á ný. Samt berast til vor úr öllum áttum bollalegg- ingar um næstu styrjöld og hvatn- ingarorð um að vera viðbúnir. Hér er augljós skylda kirkjunn- ar. Klerkar og leikmenn eiga jöfnum höndum að vinna að al- þjóðavináttu og samstarfi, að gagrikvæmri viðkynningu og skilningi; að fyrirkomulagi, sem hindra megi fljótræði, er svipleg vandræði ber að höndum ; að því að gerðardómur fjalli um allar þjóðmálaþraétur; að því að bæla niður þéinn þjóðargorgeir, er jafnan hefir öxina á Iofti. Þetta er hægt að gera með því að fræða almenning og það er skylda hvers og eins af oss, sem kristins mlanns, að benda aimenningsálitinu á rétta braut í þessum efnum. Á samia hátt verður að jafna misklíðina milli atvinnurekenda og verkamanna, með allri alúð og sanngirni. Hvert sem oss líkar bet- ur eða ver, þá er lýðstjórnin að ryðja sér til rúms á öllum sviðum lífsins. Alþýðan hefir unnið sér rétt til þess að taka þátt í ríkis- stjórninni og hún krefst réttar til ráðsmensku við iðnaðarfyrirtaék- in, sem hún á svo mikinn þátt í. Einveldisdagur atvinnurekenda er að kveldi kominn. Fjærskygnir menn eru að búa sig undir nýtt fyrirkomulag og hér og þar er komin á náin samvinna milli at- vinnurekenda og verkamanna, báðum til blessunar. Þegar það skipulag er alment komið á.þá hefst friðaröld iðn- arins, í velþóknun allra manna, nema fáeinna iðnarmanna^ og at- vinnurekendaforingja. Enn er hér augljós skylda kirkjunnar, að bæði lærðir menn og leiikir verða taka út yfir hegðan og mannlegt líf hér á jörðu. Ennfremur er frjáls kiíkja ó- hrædd við sannleikann, og fagn- ar honum hvaðan sem hann kem- um. Surnurn virðist þetta sagt af raupsemi og sjálfhælni, en það er einföld staðreynd. Til dæmis: 1 hvert skifti, semi kirkjuhöfðingjar fá -smeygt inn á bæjarstjórnir og þjóðþing frumvörpum, sem banna að kenna um vísindalegar stað- hæfingar, sérstaklega um breyti- þróunarkenninguna á þeim grund- velli, að það grafi ræturnar undan kristinni trú, þá er sjálfsagt fyrir þær kirkjur, sem ekkert óttast í þessum efnum, að vitna um sitt óbifanlegt trúartraust, þá bjarg- föstu sannfæring, að sannleikur- inn geti ekki skaðað trúna, og villur ékki grandað henni. Sé heimlurinn til or'ðirin fyrir langa framþróunarbreytingu, þá er sú staðreynd óhrekjandi. Það er staðreynd jafnt fyrir því, þó að það komi í bága við skoðanir eirihverra guðfræðinga; og jþað er ekki staðreynd fremur fyrir því, þó það virðist styðja aðrar guðfræðiskenningar. Sé kenn- ingin sönn, þá stendur hún; sé hún ósönn, þá fellur hún á sjálfs síns bragði. Hvernig sem fer held- ur kristin trú áfram sinn veg óá- reitt og óskelfd. Gagnvart þessari kenningu og öllum tilgátum um tilveruna, stendur kirkjan á sama grund- velli og Gamalíel forðum þá er til- rætt varð um hvað gera skyldi við að prédika og breyta eftir þeimj j postulana, er þeir voru hand- grundvallaratriðum er þeir viður- kenna: að vera hreinskilnir, rétt- látir og óeigingjarnir í öllurn við- skiftum. Þá hefst Guðsríki og þá fullkomnast hans vilji á jarðríki. Þetta eru þá grundvallaratrið- in og lífsbrautin, sem kristin teknir fyrir að prédika á stradt umj Jerúsalemsborgar: “Látið þessa menn eiga sig og sleppið þeim, því að ef þetta ráð, eða verk þetta er af mönmum, verður li n(lin£ur- það að engu; en ef það er af Guði þá megnið þér ekki að yfirbuga þessi einmana Islendingur átti (hl/'ýjan hug í hjörtum sainifierða- mannanna, sem lögðu blóm á kistu hans semi kveðju. Prestur Preshy- teríönsku kirkjunnar, Rev. A. Mc- Millan, söng hann til moldar. Jón Árnason var ættaður af Suð- urlandi. Kom til þessa lands í kring um 1888. Var fynst nokkur ár í N. Dakota og flutti svo hér Vöstur til Okanagan Hann var hér fyrir þegar ég kom til Vemon 1898. Síðan befi ég haft nájin kynni af honum og síðustu 14 árin vorum við nágrannar. Hann var einbúi og fremur ein- manalegur, en hann sýndist ekki finna til þess, hann var alla tíð svo önnum kafinn við vinnuna. Hann var starfsmaður mikill og hagur ve]. Það leit út fyrir að hann gæti smíðað hvað sem hann reyndi. Hann var bókhneigður en gaf sér lítinn tíma til lestu-rs, 'samt var hann víðar heima, en sumir sem ' meira lesa, því hann mundi það sem hann ]as. Af nánum ættingjum í þessu landi, eftirlætur Jón heitinn tvær systur, Mrs. Pórunni Magnússon og Mrs. Guðrúnu Sigurðssou, báðar í Blaine, Wash., og tvær systradæt- ur. Mrs. Guðrúnu Eiríksson einn- ig í Blaine og Miss Lilju Sigurðs- son. Hún lærði hjúkrunarfræði í Vancouver, en vinnur nú á sjúkra- húsi að Anyox, B. C, sem er námla- bæ norður undir Alaska. f erfðaskrá sinni ánefndi Jón heitinn gamalmenna heimilinu Betel á Gimli 5000 dollara, og lýsir það betur en Iharli hefðii getað með orðum sagt, hvaða hlýhug hann bar til þeirrar stofnunar. Með Jóni Amasyni er genginn til mold- ar góður borgari og sannur ís- fyrir alla þá, sem fylgjast vilja með í þessu máli. Pá birtir ritstjórinn upphaf og niðurlag á erindi sem hann flutti í vetur um tilraunir Sálarrann- sóknafélagsins mteð E. Nielsen, Eer hann þar nokkrum orðum um “ó- vildina, hatrið, sem komið hafi fram í Reykjavík gegn þessum til- raunum félagsins”. Bendir hann það, að “Lögberg” skýri rangt frá hugmyndum hans, edns og mér virðist, að ritstj. vilji gefa í skyn, ef ég skil orð hans rétt. Ég sagði að það væri barnalegt að ímynda sér, að myndir allra dýrategunda yrðu ag sjást á þróunarstigum fóstursins, ella væri breytiþróunar- kenningunni kollvarpað, og að sjáifsögðu hefði þessi vísindamað- á, að sá hugsunarháttur, sem lýsi maður (Hill-Tout ) ekki haldið kirkja, hverju nafni sem nefnist þá. Eigi irtá þa'ð yður henda, að leggur fyrir að fylgja skuli. En þér jafnvel berjist gegn Guði.” frjáls kristin kirkja fer lemgra. Hollustan við dálítið Krists I>orlákur Þorláksson. Morgun. (Janúar—júní, 1924.) Það er mjög líklegt að töluv. fjöldi manna hafi beðið með ó- þreyju eftir þessu hefti af “Morgni”. Menn vissu áður en það kom, að í því átti að birtast í sam feldri heild skýrslan um tilrauna í stuttu máli: Frjálsar kirkjur eru formiælendur kristilegrar kenningu var það band, er tengdi j heimspeki og kristilegs lífernis. saman hina fyrstu kristnu menn. | Þær eru samtengdar af sameigin- Lífsspeki hans virtist þeim gagna legum ásetningi, en ekki trúar- í hverju vandræði, og megna að jatningu; þær fagna öllum, leysa úr öllum erfiðleikum. Hann, sem með þeirn vilja ganga lifði samkvæmt henni meðal að þessum einfalda sáttmlála. manna; hann var sannleikur lífs- Mikill sannleikur hefir þeim fundi R- F- J’ roe?5_ Einer^Niel- inis lfkamnaður. | geymist um aldaraðir frá orðum og En eftir að hann var horfinn af hegðun meistara þeirra, Jesú jörðu, og þegar tók að brydda á I Krlsts- en Pær trua því, að enn- getgátum um líf hans og kenn-! Pá muni mar§t opinberast um líf- in-gu, þá tók samfélag lærisveina ® nátturuna. Þær reyna að hans að verða harðara f kröfum I huSSa rétt, vera tryggar því æðsta við þá er vildu flokk . þeirra1 bezta er Pær Pekkia’ hfa. 1 fylla, en meistarinn sjálfur nokk-; frlðl vlS nánngann og gera sitt urntíma hafði verið. Eftir því I “ ,Pess aS UPP Guðsrfkr sem aldir liðu, hlóðust lög af til- a ]örðu sér í gleði andstæðinganna, ef um svik hefði verið að tefla, væri s-ennilega sprottinn “af umönnum! fyrir guðteríki”. En hann foætir þvf við, að þeir menn hljóti að hafa alt aðra hugmynd um guðs ríki en hann. Um .annað alþjóðaþing Sálar- rannsóknamanna ritar próf. Har aldur Níelsson Yar það háð síð- astliðið sumar f höfuðborg lands, og sat prófessorinn það. i Merkileg er sú tillaga. sem þingið samþykti og H. Níelsson tilfærir þarna. Er hún svo varfærin og hófleg, að vert er að hún komi fyr- ir sem flestra augu. Hún er á þessa leið: Annað alþjóðaþing sálarrann- sóknamanna andmiæiir því, að spiritisma og sálarrannsóknum sé ruglað saman í öllum löndum sem gert er. Þingið lýsir því yfir, að ógisk- unarkenningin (hypothesen) um persónulegt líf eftir dauðann, sé að- eins ein af mögulegum skýringum fyrirbrigðanna og að á núverandi þekkingarstigi voru, verði að líta svo á, að engin skýring sé sönnuð. Þingið tekur það fram að nýju, að tilraunir sálarrannsóknanna eru vísindalegs eðlis og verða að vera óháðar öllum siðferðis- eða trúar kenningum. (“Morgunbl.”). ---------x---------- Breytiþróunarkenningin og “Lögberg,?. getnum kenningum utan um hin einföldu trúaratriði guðspjallanna. Þessi kirkja hefir unnið sér heið arlegan sess hér í borginni og og þau fulluægSu aldrei og gft.ljp’Ar K t»Jnem uytsaridar ekki fullnægt öllum kristuum Ny starfssv.S biSa ySar, ny tífki- mönnum I fæn henda yður, ur ymsum att- -. , ,, rr-M um koma óskir um að fá að hlýða A stundum foru peir af rrjals- , , • a, f r • i -v ... , , . , . - i i • I a kennmgar yoar. I narm bræora um vil]a ur kirk]unm, er ekki * i. v „ i i i , i . i * - i , yðar um alt þetta land beggia gatu fylgt skoðunumi meirihlut- • i j , i , .* 6 J , , . , megin landamiæranna, oska eg yo- ans stundum var þe.mþrongvað|ur b]essunar ^ , framtíðar. til o.i þess. Sumir beizkustu Itafl- , brautjnm arnir í sögu kristninnar eru þeir, sem skýra frá ... ....! Ég tek mér í munn orð þau er deilunurn rnhli Salómon konungur viShafði í þe.rra, sem reyndu að þrongva | y, Iurœ35unni: Megi Drottinn mo" 1tll1 -VISSrar lTr með vera með yður eins og hann var valdboði kirkjunnar, og þeirra er | ^ feSrum vSar; hann yfirgefi spyrnHi a mot. þe.rn kugun. | yður ekki, og útskúfi vður ekki, *C£Ur 6 / •£-tt ll nfmS hddur hneigi hjörtu yðar til sín, goðs, að fara að r.fja upp W, svo að þér eanigið iafnan á hans sogur Það nægir að seg]a, að ; yegum og varðvei,tiS ö]1 hans boS_ frjals trumialastefna helt velh. Nu ^ ]{J og ákvæí,- |,au er hann standa dyr frialsrar krrkju a víða gátt, og leyfa þeim öllum inngöngu hindrunarlaust, sem trúhneigðir eru og einlíegir, hverja skoðun sem þeir annars hafa um sérmiótaðar trúarjátningar. Það sem bindur þá saman, er ásetningurinn um að dýrka Guð og þjóna meðbræðrum sínum. Þér getið trúað miklu eða litlu um a lagði fyrir feður yðar. -----------x------ Dánarminning frá Vernon/B/C. Þann 6. ágúst s. 1 andaðist á sjúkrahúsinu í Vemon, B. C. Jón Árnason, (John Anderson), 65 ára þá hluti, sem, eru utanvið svið j afs aldr>- Banamemið var innvortis rannsóknar og þekkingar, ef þér i meinsemd. Hann kendi fyrst las aðeins ekki reynið að þröngva lell<a um miðjan s. 1. vetur, sem öðrum til yðar trúar, og áfellist | ágerðist smám saman Þó gengdi ekki náungann, af því að hann á iliann störfum sínum fram í m,aí. ekki æfinlega og alstaðar samleið , Læ,knar ^átu lítið fyrir hann mieð yður. Vér tilbiðjum og veitum gert- Þann 25. júní fór hann á þjónustu í samleiningu, og látum,, sjúkrahúsið og iá þar í 6 vikur, oss nægja að sjá hvern annan í | Þar tfl hann dó 6. ógúst, eins og friði í aukaatriðum. Vér reiðum, að franian er sagt. Jarðarförin fór oss á fullkomna einlæigni hvers jfram 8- úgúst og var allfjölmienn. annars, vitandi að það, að vera,Sex “old timers” báru hauu tl] eraf sannleikanum trúr, er það sem alt j ar> sem fl6Stlr höfðu þekt hann í a ríður, f þessum efnum, sem fjórðung aldar eða meir. Kistan var þakin blómum, sem sýndi að sen. En um þessa fundl hafði staðið mikill styr og löng ritdeila orðið um þá áður en þeim var nærri lokið og enn meira og lengra umtal- En þau gögn, sem almtenningur gat bygt áiit sitt á um málið, lágu óbirt *í "Morgni”. I>ess vegna hiðu menn með óþreyju eftir þessu befti. Og nú hafa menn skýrsluna í höndunum. Auðvitað er ýmislegt fleira í heft inn, ,en skýrslan um fundina. En hún er aðalatriðið — finst mér. Hún ætti að taka af öll tvímæli um það, hvort Jíkindi eru til, að á þessum fundum hafi verið ein- hver brögð í tafli — svo framar- lega, sem maður vill treysta því, að viðurkendir og vinsælir læknar og þaulvanur lögfræðingur, haldi óbrjálaðri skynsemi á miðilsfundi Mér finst ákaflega mikið velta á þessu: Hvað mikið leggur miaður upp'úr eftirliti þeirra og rannsókn um. Treysti maður þeim, sem eg veit að almenningur gerir, þá finst mér málið líta nokkuð öðru vísi út en þeir hafa lýst því, sem hæst töluðu um svik og kák á rneðan á tilraununum stóð. Það er ástæðuiaust að skýra frá r.okkru í þessari skýrslu. Hún á að lesast öll í samfeldri heild — og verður áreiðanlega lesin. En áður en menn hafa gert það, ættu menn sem minst um þessa fundi að tala.— eða dæma. Fylstu og á reiðanlegustu upplýsingarnpr um fundina er að finna f skýrslunum. Það er fruirihlaup að leggja nokk- urn dóm á þá eða tilraunir fyr en mienn hafa kynt sér þær upplýsing- ar. Af öðru, sem í heftinu er, má benda á erindi, sem Jakob J. Smári flutti f vetur í S. R. E. í, og nefnir “Ágrip af sögu sálrænna rannsókna”. Er þar sögð í stórum dráttum gaga spiritismians. Segir þar frá mörgum mierkilegustu fyr irbrigðum, sem gerst hafa í sögu spiritismanns, og ýmsum þeim mönnum, sem þar hafa rutt þraut. Erindið er fróðlegt og merkilegt neinu slíku fram. Ritstj. sjálfur sannar að þetta hafi verið rétt tilgáta hjá mér, því hanjn segir, að prófessor.inn hafi haldið því fram, að apamir væru ætthræður mannanna; og heldur ritstj. að þetta sé nokkur hugfró þeim, sem vilji halda fast í ætt- ernið. Hér er nú ekki um það að ræða Pól j hvað hver vill, eða vill ekki halda í, heidur um hitt, hvað sé vísinda- lega viðurkendur sannleikur. Þetta íhald, það að gera alt sitt andiega líf að eintómu dauðahaldi í eitt- hvað, getur ef til vill verið sum- um mönnum hugfró, en harla lít- ig vizkumierki er það. öðrum ©n þeim, sem aðhyUast breytiþróuki- arkienninguna miun Iveíra hættara við því. 'Þótt ritstjórafnunj, kunni tið þykja það furðulegt, vil ég endur- taka, að það sé ibamaiegt, að í- mynda sér, að fóstrið verði að sýna myndir allra dýrategunda, sem til era. “Segjum svo”, segir ritstj., — “segjum að það sýni ekki breytiþróun apakenningarinnar á sínu læsta stigi”, Nú hætti ég að skilja. Hvemig getur fóstur sýnt lireytiþróun nokkurrar kenningar? Og hvaða kenning er þessi apar kenning, sem ritstj. svo nefnir? Breytiþróunarkenningin er skýr- ing á breytingum og þroska alls lífsins og á vitanlega ekki fremur skylt við apa en t. d. skelfiska, eða fugla eða hvali. Það, að rit- stj. finst, ,að hærri lífsmyndimar ættu að sjást á þroskastigum fóst- ursins fremur en þær lægri €r í sjálfu sér eftirtektarvert, en nátt- úran fer jafnvel ekki eftir því sem ritstjórum finst að ætti að vera. Eg fæ ekki betur séð en að pró- fessor Hill-Tout sé breytiþróuniar kenningarsinni, eftir því sem, rit- stjórinn segir sjálfur, og að pró-1 fessorinn hafi ekki sagt neitt um h'reyitiþróun ífóetursins !:ínn)áð ,eii það, sem aðrir vísindamienn hafa áður sagt og maður hefir heyrt fyrir löngu, og er þá næsta lítil ástæða til að fara að gurnia mleð, að hann hafi kollvarpað einhverju, sem er hvergi til nema í ímyndun mianna, sem af trúarbragðalegum ástæðum eru breytiþróunarkenn- ingunni andvígir. ;Ritstjórinn heldux að um það muni vera “deildar meiningar’", hvort sé mönnunum “ábyggilegra til göfgi og þroska” helgieögur ritningarinnar eða ósannaðar hug- myndir nútíðar vísindamanna. Ég mintist á munnmælasögur Gyðíinga og m(á ritstj. (gjarnan kalla þær helgar, ef hann vill fyrir mér. Aðeins vil ég taka það fram að mér hefir aldrei komið sú vit- leysa til hugar, að kalla það, sem í “Lögbergi” 11. þ. m. birtist stutt svar, eftir ritstjórann, á móti grein minni í “Heimskringlu” frá 3. f. m., “Uppgötvanir vfeindanna”. Þar sem mér finst að ritstj. misskilji nokkuð það, sem ég sagði f Igrein minni, þá get ég ekki látið hjá iíða að taka þetta svar hans ofurlítið til athugunar. Ritstj. segir, að fregn sú, sem “Lögþerg” hafi flutt um álit pró- fessors C. Hill-Tout um apafaðemi manna, hafl haft ill áhrif á mig, og að sér þyki það leiðinlegt; og enn- fremur, að vegna þess að prófess- orinn líti öðmvfei á uppruna mannsins en ég og “þeir vfeinda- menn, sem á sfðustu ámm hafi slegið því föstu, að sá liður hreyti- þróunarkenningarinnar, sem held- ur því fram, að mannkynið sé af öpum komáð, sé raunveralegur siannleikur”, þá sé um eitt af tvennu að ræða: annaðhvort sé prófessor- inn enginn vfeindamaður, eða að “Lögberg” skýri rangt frá hugmynd um hans. Mér kemur það á óvart að Vera settur á hekk mieð vfeindamönn- umog verð að játa í allri auð mýkt, að mér ber ekki sá heiður. Hverjir þei|r vísindamjeÞn eru, sem á síðustu ámm hafa slegið j ég hygg að ritstj. eigi við, þegar því föstu, að mannkynið sé af öp- um komið, veit-ég ekki. Má vera að ritstjóri “Lögbergs” þekki þá. Ég tók £ram !í grein minni, að þetta apafaðerni, sem ritstj. er að wtala um, væri útúrsnúningur á b reyt iþ r óu na rk en n i ngu nn i. ÞaS Iftur út fyrir. að þeir sem era að hann talar um “helgisögur .. .. með svo lífrænu andans afli o. s. frv.......” mlunnniælasögur. Ég hygg að hér elgi ritstjóriim við t. d. rit spámanna Gyðinga, þ<Ht hann kalli það helgisögur; og skal ég fúslega játa, að þar finn ég mikið, sem er “ábyggilegt til göígi reyna að halda honum á lofti, viti j og þróska. Það sem ég kalla munn- ekki mieira um breytiþróunar- mælasögur Gyðinga er t. d. saga kenninguna en það, sem felst í þessu alkunna erindi eftir Einar H. Kvaran: “Þér rinst það máske /grátlegt, góði vin, að gömJu trúnni á Edens líf vér töpum. og Ijót sú speki að manna kristið kyn sé komið út af heimiskum loðnum öpum”. Og ristir þá ekki þekkingin djúpt. Reyndar er auðheyrt að höf. þessa erindis kveður það í gamni; al- varan er í niðuriagi síðara erind- is. Það stendur ekki í miinni grein, að þessi próf. Hill-Tout sé eng- inn vfeindamaður, og ekki heldur þeirra um sköpun heiritsins og sög- urnar um konu Lots, sem varð að salti og um hvalinn, sem gleypti Jónas spámann og margar og marg- ar fleiri. Mikil er vantrúin í heiminumi og ekki era agnostik- amir og guðleysingjarnir fáir, ef í hópi þeirra era allir þeir, sem. eins og ritstj. keirist að orði of- sækja þessar helgu sagnir. Það era f sannleika illa sannaðar vf»- indahugmyndir, sem ekki má leggja á móti þessu til “göfgi og þrosfea”. Annars er þetta tal nm. að breytiþróunarkenningin sé ekki sönnuð, önnur vitleysa, sem enginn lætur sér um munn fara, sem her skyn á það mál. G. A.

x

Heimskringla

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.