Heimskringla - 24.09.1924, Blaðsíða 7

WIMNIPJEG 24. SBPT. 1924
HBIMBKRINGLA
7. BLAÐSEDA
The Dominion
Bank
HORNI NOTRE DAME AVE-
on SHERBROOKE ST.
Höfuístóll uppb...$ 18,000,000
VftrasjóÖur «.....5 7,700,000
AUar eignir, yíir ....$120,000,000
Sérstakt athygli veitt viSsklft-
um kaupmanna og verzlunar-
félag*.
Sparisjoðsdeildm.
Vextir af innstæðufé greiddir
jafnháir og annarsstaöar við-
gengst.
PHONE A 9253
P. B. TUCKER, ráðsmaður.
Við höfumj líka af veraldlegum
fögnuði að segja.
Einn vinur okkar spurði okkur
mæta hinni ástúðlegustu kurteisi
og prúðmannlegri hjálpfýsi. Jafn-
vel hinn fátæklegasti Islendingur,
^Undarlegt sambland
af frost og funa”.
i m —
"Það er ekki til neins fyrir ykk-
ur að vera að tala um Suðurhaís
eyjarnar við mig, eða seiðmagn
heitu landanna. Ég hefi sjálf verið
geidd, seidd af jöklalandi og hvera,
landi snæs og eidfjalla, par sem
himininn er heiðari, fjöll og sjór
ofboðslega fegurri, og pjóðin ástúð
legri en nokkursstaðar ^nnarsstað
ar á jarðríki. Og eins og stendur i
jazzvísunni: “Ég flýti mér aftur, ég
iflýti mér aftur, svo fijótt sem ég
barasta get”.
"The Pamily Herald”, í Montreai
hefir hetta eftir Elizabeth Knowl-
ton, sem nýlega er komin heim frá
tslandi, en þar fór hún töluvert
um í sumar ásamt vinkonu sinni.
Hún segir blaðinu svo frá ferðalagi
aínu:
Við fórum frá Noregi til Reykja
víkur á gufubát, og fórum þaðan
f ýmsar áttir til þess að litast um.
iFrá því við fyrst tókum upp bréf j °& bl6m», sérstaklega er fiskurinn
það, sem við höfðum okkur til veg
að því einn góðan veðu’rdag, hvert er dagfarsprúður, eins og allar eld
okkur iangaði til þess að koma á' gamlar mennigarþjóðir eru,
bak á ísienzkum hesti. Hvert okkt'j í öllum sjólmrpunum óðum við
ur langaði? Það gafet ekki nema ; fiskinn í hné — nýjan fisk og salty
eitt svar við þeirri spurningu og I aðan fisk, alstaðar voru kvenmenn
eitt kvöld, eftir að við höfðum að þvo fisk og karlmenn að búa
gætt okkur á blessuðu kaffinu og j um fisk. Allar hliðar hins mikla
smákökunum, framreiddu á skrauÞ j íjlenzka fiskiðnaðar ^gafst okkur
legum gler og silfurborðbúnaði, í þarna á að líta. Og alstaðar
matstofunni, sem mjög líktist því mættum við hlýlegu brosi, í hvert
er maður sér á auðugustu heimil j skifti, er við stönsuðum til þess
um f hvaða landi sem er, þá stig athuga verklag þeirra.
um við á hestbak, og skeltum á
skeið. Þeir voru hreinasta afbragð
litlu hestarnir, þolnir og þreklegir,
fax og taglsíðir, með ennistoppa
eins og skorið mjeyjarhár; sumir
brúnir, aðrir leirljósir, eða hvftir.
Þessir litlu hestar eru íslending
um það sem Ford — og jafnvel
Bolls-Royce bílar eru ðrlendum
mönnum. Að vísu eru góðir vegir
í stærri bæjum, og í grend við þá,
og í Reykjavík er krökt af bílum,
en bændurnir, sem búa á afskektj'
um stöðum, verða að nota hest
ana bæga og bygða milli og í kaup
staðinn. Á þeim flytja þeir miat
væli og annað búsílag, og við mætt
um lestum af þessum smáhest
um, næstum á kafi undir böggum
og olíuskinnklæddum mönnum.
Við fórum inn að laugum, sem
notfærðar eru eftir nýjustu tízku.
Nokkuð af vatninu er notað í sund
laugar, nokkuð til þvottahúss, þar
sem altaf er fult af þvottakonum,
því aliir dagar virðast vera þvotta
dagar á íslandi.
Við vorum alveg eyðilagðar yfir
því að þurfa að skiljast við Reykja
vík, en norður var ferðinni heitið.
Norðuriand er land fjarða, fisks
Hér sáum við líka bændakonum
ar, 'sem skipstjórinn hafði sagt oklt
ur að væru sérstaklega fallegar,
með mikið þykt hár og óvanalega
failega bygðar. Og nú þegar við
sáum þær í hinum einkennilega
þjóðbúningi, andlitin yndisleg og
stillileg og yndisleg, og fasið svo
göfuðlegt, eem væru þær konung
bornar, þá fanst okkur að hann
hefði ekki með ýkjur farið.
-------0------
ÞAKKLÆTI.
Við undirrituð vottum hér með
alviðarfylsta þakkiæti þeim mörgu
meðborgurum okkar í Selkirk bæ
og öðrum fjærstöddum vinum, sem
heiðruðu okkur á silfurbrúðkaups-
degi okkar þann 10. þessa mánað
ar, með heimboði á mannmargt
gleðimót f samkomuhúsi bæjarins
og með hamingju-sfmskeytum frá
Winnipeg og Saskatchewan fylki,
við það tækifæri. — Séra Steingr.
Thorláksson skýrði tiigang gieði-
rnótsins með einkar hlýlegri ræðu,
og afhenti okkur skrautlegan og
gengis, var alt okkar líf sem straum
kast, hringiða af kaffi — undursamj
legu kaffi — því kaffið er fyrirtak
alstaðar á Norðurlöndum, ,en ís
lenzka kaffið þó bezt, bezta kaffið
i heiminum, — kaffi með smákök
um, — dásamlegum smákökum,
smljörkökum, gómjsætum sykurkök
um, pönnukökum, þeyttum rjóma,
kökum með ávaxtamauki — og saml
tali. Og viðræðumar voru það
bezta af öllu.
Tfirleitt vita menn ekkert um það
að á síðari árum hefir skotið upp
þróttmiklumi listum og bókment)*
um á íslandi. Stendur sumt á æfa
íornum merg, en að sumu er megn
asta nýjabragð, eins og að “fútúr
istiskum” málverkum. Og okkur
veittist sú ánægja og skemtun, að
tala við Kvaran, konung íslenzkra
bókmenta, aldraðan mann, prúðan
og göfuglegan í viðmóti: einn af
þeim er tilnefndur hefir verið til
Nobelsverðlaunanna.
Við skoðuðum hin afar frumlegu
listaverk Einars Jónssonar, sem
frægur er um alla Norðurálfu, og
sem stjórnin hefir bygt hús yfir —
því íslenzk stjómarvöld veita pen;
inga og aðra hjálp efnilegum lista
mönnum. Kona hans benti okkur
á uppáhalds myndastyttur sínar,
þar á meðal styttuna af Þorfinni
Karlsefni, fyrsta landnámlsmanni í
Ameríku. Frummyndin stendur í
Fairmount Park, Philadelphfu.
Við komum f vinnustofu Ásgrfms
Jónssonar og drukkum okkur örar
i hinum tæru litum og glitrandi
Ijósu iitbrigðum á íslenzku lands
lagsmyndunum, sem hann sýndi
okkur. Hvíthærði söngsnillingurinn
Sveinbjörnsson lék fyrir okkur ísj<
ienzka þjóðsönginn, er hann sjálfur
hefir samið og söng fyrir okkur
þjóðlögin, sem hann hefir safnað
úr sveitunum, óhefluð og einföld
lög, en óheimlega seiðandi, eins og
öll óþroskuð þjóðlög eru. Þegar
við seinna heyrðum þau sungin á
Norðurlandi, undir beru lofti, af sjó-
mönnum, með hljómmiklum óþjálf
uðum röddum, fanst okkur þau
vera ógleymanlega fögur. Indriði
Einarsson, fyrstl leikritahöfundup
inn á íslandi, sem nokkuð hefir
kveðið að, sagði okkur með stoltri
gleði frá yngri mönnunum, og var
svo hæverskur að fuilyrða, að þeir
hefðu farið fram úr meistara sín
um. Við hittum eina tvo þeirra
fiíðar, og ræddum við þá um listx
ireglur þeirra.
áberandi um veiðitímann. Hafið
moraði af fiskiskipum.
“Er okkur nú alveg óhætt að
fara einar á land?” spurðum við
skipstjórann. Hann brosti aðeins,
og brátt reikuðum við innanum
fiskimennina í þessum litla bæ við
nörðurheimiskautsbauginn, , eins
örugglega og á Aðalstræti einhvers
sveitaþorpsins í Ameríku. Og þó
mér hálfþyki fyrir því, þá verð ég
að kannast við, að fólk var óáleitn
ara við okkur f öilu tilliti en heima
í Ameríku. Við hvern sem við
þurftum að skifta, var alstaðar að
betur til en svo fyrir honum, að
dómararnir tóku eftir þessu og
sviftu hann verðlaunum. Tími
Taylors á vegalengdinni var bæði
heims- og olympiskt met. —ef hægt
væri að viðurkenna það, en svo er
ekki, af því að hann velti einni
grindinni um koll. — Olympiskt
met er því áfram 54 sek., sett í
Antwerpen 1920.
Stökk:
Hástökk: 1. Osbome, Bandar. 1
m. 98 cm (nýtt olympiskt met); 2.
Brown Bandar. 1,95 m; 3. Eewden,
Frakklandi 1,92 m. — Stökklag Os-
borne’s var mjög nærri því að
vera óleyfilegt, en var þó talið gilt
eftir að það hafði verið kvikmynd-
að mjög vandlega, vegna þess að j
ekki kom í ljós neitt beint brot á
reglunum. Brown stökk aftur á
móti mjög fallegu amerísku stökk-
lagi, og vav af mörgum talinn bet-
ur kominn að fyrstu verðlaunum
en Osborne, vegna þess líka að það
var aðeins fyrir óheppni, að hann
komst ekki líka yfir 1,98; hæðin yar
áreiðanlega nægileg, en hann stökk
upp lítið eitt of langt frá ránni og
téli ofan á hana. Lewden setti nýtt
frakkneskt met. — Fyrra olympiskt
met var 1,93,6 m., Antwerpen 1920.
•
Langstökk: l.Hubbard, Bandar.
7,44,5 m; 2. Gourdin, Bandar. 7,27,5
m.; 3. Hansen, Noregi 7,26 m. —
Eftir forstökkin var Norðmaðurinn
fremstur með þá stökklengd sem
hann vann verðlaun sín á. Hiubb-
ard náði sigrinum í síðasta stökki
sínu í úrslitunum, en Gourdin í
öðru (úrslitastökkin eru 3). Báðir
Ameríkanamir eru blámenn og ber
Norðuriandabúar aðallega von sína
um sigur á Dananum Petersen, sem
hafði rétt fyrir leikina stokkið 4
metra, en því miður brást sú von,
þó hann hinsvegar stæðj sig mjög
sóraasamlega. Hann var 2. í Ant-
werpen 1920 og “stakk þá út” marga
Araeríkana, — en nú borguðu þeir
í sömu mynt. — Olympiskt miet er
4.09 im sett í Antwerpen 1920.
Heimsmet 4,21 m, sett í Kaup-
mannahöfn 1923.
(Vísir).
dýrmætan biómstand iir silfri, og ®erkir mjklir, og hafa oft stokkið
með viðeigandi áletran. í blóma-1 y^ir iweter; annar þeirra
körfu var og gildur peningasjóður. | Gourdin átti heimsmetið með 7,69
Gjöfina kvað hann vera vott þann ,m-’ l*ar bll Legendre stökk hið ann-
sem okkar mörgu vinir vildu láta
tákna hlýhug þeirra til okkar og
samfögnuð á þessu 25 ára hjóna-
bandsafmæli. Herra Klemens Jón-
asson futti og snjalt erindi. Enn.
fremur voru okkur flutt 3 samfagn
aðar kvæði, en aðrir skemtu m|eð
söng. Veitingar voru rausnarlegar
og öll samlkomah okkur hinn á)
nægjulegastl vottur velvilja og
trauts okkar mörgu vina.
.Fyrir alt þctta vottum við okk-
ar innilegasta þakklæti.
Selkirk 17. September 1924.
| Guðmundur Bjömsson, (Birgitta
' Björnsson.
Fra Olympisku Ieikjunum
í Paris 192 .
(Framh.)
— Maraþonhlaupið fór fram dag-
inn eftir víðavangshlaupið og af
þeirri rejmslu, sem fengist hafði í
því, var þessu hlaupi frestað um 2
tíma. Þátttakendur voru 58. Var
brautin, eins og venja er til, hlaup
in fram og aftur. Þar sem snúið
var við (20.100 m, frá miarki) var
Steenros orðin fyrstur og var
tfminn 1.20.20, næstir voru Verger,
Frakklandi og De Mar, samhliða.
Olymipiskt mot er 2 tímiar 32 min.
35.8 sek, Antwerpen 1920. Heimismet
2 tfmar 24 raín, 15 sek, Ahlgren,
Svíþjóð, sept, 1912.
110 m. grindahlaup: 1. Kinsey,
Bandar, 15. sek. réttar; 2. Atkinson
S.-Afríku; 3. Christiernson, Svíþjóð.
— Kinsey fékk strax í byrjun
4X100 m. boðhlaup: 1. Banda-
ríkin, 41.o sek.( nýtt heimismet), 2.
Engiand, 3. Holland. — Ametríku-
meninrnir hlupu tvisvar sinnum á
þessum sama tíma, og einu sinni
á 1/5 sek. lengri tíma, og sýnir það
að heimlsmet þetta hefir ekki ver-
ið nein tilviljun, heldur eðlileg or-
sök samvizkusamrar og nákvæmir-
ar þjálfunar. Annars er það talið
draga úr gildi metsins, að hlaupa-
brautin á leikvanginum er 500 mj.
löng og í 400 m. boðhlaupi er að
eins annar bogi sporöskjunnar
hlaupinn.æn venjulegast er hlaupa
brautin að eins 400 m. ummáls, og
þáT verður að hlaupa báða bogana.
— Þó erlend blöð, sem um leikina
hafa talað, nefni lengd brautarinn
ar sem áhrifamikið atriði í þessu
niaupsins þá ifáu centimetra, sem
hlaupi að eins, þá virðist lítill vafi _____ * . ,
I hann vann með og reyndar dálítið l
meira, því við 9. grind (eru 10)
á því, að þeesara áhrifa hafi einn-
ig gætt f flestum hinna lengri
hlaupa, sem hlaupin voru á braut
inni, og minkar þá gildi afrekanna
víðar en í þessu hlaupi, ef svo væri.
4X400 m. boðhlaup. 1, Banda
ríkin, 3 miín. 16 sek. (nýtt heims-
met); 2. Svfþjóð, 3 min. 17 ®ek.;
3. England. — Ameríkumenn hiupu
fremstir frá byrjun til enda og
virtust öruggir siigurvegarar, enda
þótt Svíar hlypu óvenju vel og fal-
lega. — Fyrra met var 3.16,6 sett f
Stockhólmi 1912.
Maraþonhlaup (40.200 m.). 1.
Steenros, Finniand 2 tíma 41 mín.
22 sek; 2. Bertini. ítalíu 2.47.19; 3.
De Mar, Bandar. 2.48.14. — 4.
Halonen, Finnlandi 2.49.47; 5, Ferr-
is. Englandi 2,52.26; 6. RJeyes. 2.52,54.
byrjaði Atkinson að draga han|n
uppi og við skeiðmörk voru aðeins
nokkrir cm. milli þeirra. Svíinn
varð 3. af þvf að Ameríkaninn
Cutherie feldi 3. grindur og varð
því úr leik; kom 3. að skeiðmörk-
um. Olympiskt met er 14.8 sek.
sett í Antwerpen 1920; að líkindum
á miklu verri braut.
400 m. grindahlaup: 1. Taylor
Bandar. 52.6 sek; 2. Yilén, Finn-
landi; 3. Riley, Bandar. — Taylor
varð ekki fyrstur að skeiðmörkum,
heldur annar, Ameríkani, Brookins
að nafni, sem lék það “meistara-
stykki”, að fam með aftari fótinn
ávalt utan við grindina í stað
þess að fara með hann yfir, eins
og þann fremri; en ekki tókst það
álaða stökk sitt í fimtarþrautinni
þarna á leikunum. Einkennilegt
var það hve stökk þessara þaul-
æfðu stökkvara voru misjöfn; ef
öli sex stökk þessara þriggja
stökkvara heðu verið lögð saman
— eða meðaltal tekið, — hefði
Norðmaðurinn langsamlega sigrað.
Olympiskt met er 7,60 m., sett í
Stokkhólmi 1912.
Þrfstökk: 1. Winther, Ástralíu 15
m. 52,5 cm. (nýtt heimsmet); 2,
Bruneto, Argentinu 15,42,5 m'; 3.
Tuulos, Finnland 15,37 m. — Það
vakti mikla undrun, er tveir alger-
lega óþektir menn hér í Evrópu a.
m. k, stukku svo frækilega þetta
erfiða og vandasama stökk; höfðu
að vfsu borist fregnis utan úr
heimi um 16 mietra stökk, eða þar í
kring, en menn lögðu ekki neinn
trúnað á það: enda berast slíkar
sögur oft, en revnast oftast ýkjui
tómar, er nánar er nannsakað.
Menn urðu því næstum mállausir
af undrun, er Argentíninn stökk og
setti nýtt olympiskt met f fyrsta
stökki sínu; var það og varla að
undra. Ástralinn vann fyrst í
síðasta stökki sínu og endurbætti
þá olympíumet Brunetos um leið
og hann setti heimsmetið. — Fyrra
heimsmetið var 15,51,9 m., sett í
London 1908. — Finninn var af flest
um taiinn lfklegastur til sigurs fyr
ir leikina.
Stangarstökk: 1. Bames, Bandar.
3,95 m.; 2. Graham, Bandar. 3,95 m’;
3. Brooker, Bandar. 3,90 m; 4. Pet-
ersen, Danmörku 3,90 m. — Stang-
arstökkið sem annars er <ein feg-
ursta íþróttin á leikskránni, misti
mkið af ljóma sínum við það að
heimsmeistarinn, Norðmaðurinii j
Charles Hoff gat ekki tekið þátt í
því, sökuml meiðslis, sem hann
hafði fengið við undirbúningsæf-
ingar f vor sem leið. Yarð Hoff al-
gerlega að sleppa þátttöku í stökk-
um þarna á leiknum, sakir meiðsl-
isins; en þar hafði hann mjög mik-
i! líkindi í langstökki og honum al
geriega viss sigur í stangarstökki.
Hefir það verið þungbær kross fyr
ir Hoff að sjá ameríkanann fá “verð
launin sín” fyrir svona lítið, —
hæð, sem hann hefði að líkindum
ekki reynt við, í sínu bezta standi.
Nú varð hann að láta sér nægja að
taka þátt í tveim hlaupum, 400 og
800 m., sem hann stóð sig svo vel
f, að hann komst í úrslitin f öðru
og í næsta flokk við úrslitin í hinu
og hljóp bæði á skemrj tírna en
nokkur annar Norðmaður hefir
gert. — Er Hoff féll frá bygðu
LESID
HEIMS-
KRINGLU.
KAUPID HEIMSKRINGLU.
Innköllunarmenn ^
Heimskringlu:
r CANADA:
Amaranth Ólafur Thorleifsson
Ashern
Antler
Árborg G. O. Einarsson
Baldur Sigtr. Sigvaldason
Beckville
Bifröst
Brendenbury
Brown
Churchbridge
Cypress River .. ..
Ebor Station
Elfros
Framnes
Foam Lake
Gimli
Glenboro
Geysir ..
Hayland
Hecla
Howardville
Húsavík /
Hove
Icelandic River .. ..
ísafold
Innisfail
Kandahar
Kristnes
Keewatin
Leslie
Langruth
Lillesve
Lonley Lake
Lundar
Mary Hill
Mozart
Markerville
Nes
Oak Point
Oak View
Otto
Ocean Falls, B. C.
Poplar Park
Piney
Red Deer
Reykjavík
Swan River
Stony Hill
Selkirk
Siglunes
Steep Rock
Tantallon
Thornhill
Víðir
Vancouver
Vogar
Winnipegosis .. ..
Winnipeg Beach ..
Wynyard
í BANDARÍKJUNUM:
Akra, Cavalier og Hensel......................Guðm. Einarsson
Blaine.......................................St. O. Eiríkssoa
Bantry.............................Sigurður Jónsstú*
Edinburg...........................Hannes Björnsso*
Garðar........................................S. M. Breiðfjörð
Grafton..............................eiís Austmann
Hallson............................Jón K. Einarsson
Ivanhoe....................•.........G. A. Dalmafln
Los Angeles......................G. J. GoodmundssoK
Milton...............................F. G. Vatnsdal
Mountain...........................Hannes BjörnssoD
Minneota.............................. G. A. Dalmann
Minneapolis............................h. Lárusson
Pembina..........................Þorbjörn Björnsson
Point Roberts...................Sigurður Thordarson
Spanish Fork.......................Einar H. Johnso*
Seattle.......................Mrs. Jakobím. Johnson
Svold............................ .. Björn Sveinsson
Upham..............................Sigurður Jónsson
The Viking Press, Limited
Winnipeg, Manitoba.
P. O. BOX 3105 853 SARGENT AVHl