Heimskringla - 19.05.1926, Síða 4

4. BLAÐSIÐA.
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 19. MAÍ, 1926.
Híímskringla
(StofnnV 1886)
Kemur út á hverjnm mitJvIkudefL
EIGENDUR:
VIKING PRESS, LTD.
853 ok 855 SAkGENT AVE.. WINNIPEG.
TalsSmlt N-6Ó37
Ver5 blaTSslns er $3.00 á.rgangurinn borg-
lst fyrirfram. Allar borganir sendist
THE YIKING PREfiS LTD.
SIGFÚS HALLDÓRS frá Höfnum
Ritstjóri.
JAKOB F. KRISTJÁNSSON,
Ráðsmaður.
UtanflMkrtft tll blnb.Mlna:
THB VIKING PRESS, Utd., Box 3105
UtnnfiMkrift tll rltHtjflranM:
EDITOR HEIM9KRINGLA, Box 3105
WINNIPEG, MAN.
“Heimskringrla is pnblished by
The Vlklnjar Preaa Ltd.
and printed by
CITY PRINTING A PUBLISHING CO.
853>-855 Sarftent Ave., Wlnnlpesr, Man.
Telephone* N 6537
WINNIPEG, MANITOBA, 19. MAl, 1926
Skifting auðæfanna.
í hvert skifti sem eitthvað líkt alls-
herjarverkfallinu á’Englandi hendir, hlýt-
ur spurningin um það, hvernig á því
standi að þetta skuli þurfa að henda, .að
gera óvenjulega ákaft vart við sig hjá
^hverjum hugsandi manni. Með hugsandi
mönnum er átt við þá, sem eru komnir
eitthvað dálítið lengra en það, að finna
til móðgunar eða hrygðar yfir því, að
lægri stéttirnar skuli ekki vera ánægðar
með að lifa lífi sínu líkara áburðardýr-
um en frjálsum skynsemisverum; eða ekki
geta gert að því að ergjast út af þessu
“eilífa bölvuðu þvargi í þessum verka-
mönnum”.
Auðvitað ætti það að vera ein helzta
skylda hvers borgara, að þroska sjálfan
sig svo, að hann geti lært að hugsa sæmi-
lega rökrétt og ástríðulaust. Einhvern-
tíma verður þess krafist að menn verði
að sanna það að þeir beri eitthvert skyn
á að hugsa, til þess að fá kosningarétt-.
í>ó getum vér, sem er svo ant um kosn-
ingarétt vorn, huggað oss við það, að svo
voðalegan réttindamissi þurfum vér ekki
að óttast á vorum dögum. Það getur skeð
að sköpunarsögunni og Sir John Mande-
ville verði troðið niður um kverkar vorar,
en að vér verðum skyldaðir, hvað þá held
ur kúgaðir til þess að hugsa, af samtíð
vorri, það á sér engan stað. Heimska
drotning, og Hugsunarleysi ráðgjafi henn-
ar, eru sæmilega örugg meðan vér lif-
um, þótt þeyvindar, vorboðar betri tíma,
séu ,hér og þar farnir að éta og feyra
klakastólpana undir hásætum þeirra.
“Eftir oss syndaflóðið,” sagði Hlöðvér
heitinn.
En þetta er annars útúrdúr frá efni og
fyrirsögn. — Allir, sem eitthvað hafa
reynt að átta sig á þessum sviðum, vita
að öll þessi ólga stafar frá misjafnri skif-
ingu framleiðslu og fjármuna milli borg-
ara ríkisins. Fyrírkomulagið er svo fram-
úrskarandi óhentugt og heimskulegt, að
það. er ekki nema tiltölulega lítill minni-
hluti af þegnum ríkisins, sem hefir skil-
yrði til þess að þroska starfskrafta sína
í þarfir ríkisins og samfélagsins svo
nokkru nemi, við það sem ætti og gæti
verið.
í þessu sambandi er býsna fróðlegt að
skygnast dálítið eftir því, hvernig “hinum
þétta leir” (sbr. Meistara Jón), er skift
manna á» milli á Englandi, þar sem mest
hefir um verið að undanförnu. — Þá mun
og einnig láta nærri, að mjög líkt sé á-
statt í flestum öðrum vestrænum löndum,
þótt sumstaðar kunni að vera enn minni'
jöfnuður og sumstaðar örlítið meiri. —
FólksfjöMi á brezku eyjunum, að und-
anteknu írlandi, er um 42,000,000. Af
þeim eru 10,000,000 eða einn fjórði part-
ur blásnauðir, og 1,400,000 — þrítugasti
hver maður — lifir á sveitarstyrk.
Af öllum tekjum þjóðarinnar gengu að-
eins % partur til kaupgjalds fyrir unnin
verk. Hinir § paríarnir ganga sem húsa-
leiga, peningaleiga og ágóði af hlutafé,
í vasa manna, sem ekkert framleiðslu-
verk leggja þar á móti.
Hálf fjórtánda miljón manna eru svo
staddir á Bretlandi, að aleiga hvers þeirra
nemur aðeins 330 dölum að meðaltali!
Og tvær miljónir manna eiga að meðal
tali alls 1260 dali. Þar á móti eru 7100
menn, sem eiga rúmlega 1,200,000 doll-
ara að meðaltali, og 537 menn, sem eiga
rúmlega $6,000,000 hver að meðaltali.
Það er ekki ófróðlegt til umhugsunar,
að 537 manns á Englandi eiga sanitals
$3,222,000,000 — þrjú þúsund tvöhundr-
uð tuttugu og tvær miljónir dala, eða
jafnmikið og 9,763,000 af ánnari stétt
þjóðarinnar. Og þá verður ein af fyrstu
spumingunum sú, hvort þessir 537 menn
hafi í Sjálfum sér jafnmikið framleiðslu-
gildi fyrir þjóðfélagið og þessar nær því
10 miljónir manna, og þá um leið hve
"tnargir af þessum 537 hafa nokkurt fram
leiðslugildi, og íve margir hafi fram-
leiðslugildi fram yfir meðallag.
Árið 1922—1923 voru tvö dánarbú á
Englandi virt á $20,000,000 hvort til erfða-
skatts. Sama ár voru 25,000 dánarbú á
Englandi virt til erfðaskatts $20,000,000
samtals, eða jafnmikið og annar maður-
inn lét eftir sig. Ber þó þess að gæta, að |
ekkert dánarbúa kemur ur^dir erfðaskat^ }
á Englandi, sem ekki nemur $500. Það j
ár voru 129 dánarbú metin meira en $1,- |
000,000 hvert, og tuttugu stærstu dánar- j
búin greiddu nærri helming erfðaskatts- í
ins í ríkissjóð á móti nær því 100,000 j
dánarbúum er skattskyld voru. Ber þó l
auðvitað að gæta að því, , aö eftir því !
sem arfleifðin er hærrí, eftir því hækkar j
skatturinn af hundraði hverju. —
Hugmyndirnar um það að skifta auðæt'
um landsins jafnara milli landsins barna,
eru æði langt frá því að verja nýjar, þótt
sennilega séu allmargir, sem helzt
hugsa sér, að stjórnarbyltingin á Rúss-
landi hafi komið þeim af stað. Að skýra
hér frá þeim svo nokkuru nemi, er ó-
mögulegt. En geta má þess, að eitt af
■því, sem menn reka fyrst augun í, og
flestir myndq ef til vill geta komið sér
saman um að breyta, er þetta, að menn
skuii geta fæðst tii því nær ótakmark-
aðra auðæfa, skuli öðlast meiri réttindi
eða fríðindi en allir aðrir menn, án þess
nokkru sinni að drepa hendi sinni í kalt
vatn, 'án þess nokkru sinni að inna af
hendi nokkra borgaralega skyldu, og
sífelt geta notið þessara sérréttinda
og jafnvel aukið þau, þrátt fyrir það þó
alt líf þeirra sé hroðalegt átumein á lík-
ama þjóðfélagsins, sem breiði óðfluga
út frá sér rot og fúa. —
Menn þurfa ekki að vera jafnaðarmenn
til þess að sjá þetta og vilja breyta því.
Gamli Andrew Carnegie lýsti oft yfir því,
að hann áliti glæpsamlegt, að stór-
eignamenn skildu eftir eignir sínar allar
handa afkomendunum.
En auðvitað hafa jafnaðarmenn einn-
ig barist fyrir þessu, og máske er það
vegpa “jafnaðar”-gi’ýlunnar, seim svo
fjölmargir eru jafnhræddir við og
litlu börnin við gömlu Grýlu og Jólasvein-
ana, að svo seint gengur að koma jafnvel
þessu einfalda atriði í iag. John Stuárt
Mill stakk upp á því árið 1848, að tak-
marka skyldi erfðarétt manna. ítalskur
hagfræðingur, Regnano, hefir lagt til, að
erfðir skyidu fara minkandi að hlutfalli
við ættliði, á þann hátt, að maður mættl
erfa vissan hluta af eignum foreldra
sinna, minni hluta vissan frá afa eða
ömmu og alls ekkert frá langafa eða lang
ömmu. Philip Snowden, hinn heimsfrægi
enski jafnaðarmaður, sem mestan orðstír
gat sér sem fjármálaráðherra í ráðuneyti
Macdonalds, hefir nýlega í riti lagt til að
engipn maður mætti láta eftir sig meira
en $500,000 til erfingja sinna. Það sem
fram yfir værí skyldi ganga til ríkisins.
Virðist það álitlegf upphæð til erfða fyrir
alia aðra erfingja en þá, sem aldir eru
upp sem landeyður, en vafasamt hvern
byr sú tillaga fær fyrst um sinn. Þá hefjr
og einnig komið fram á Englandi tillaga
um það, að öllum erfðaskatti, er greiddur
væri í ríkisfjárhirzluna, skuli varið til af-
borgunar á ríkisskuldinni.
Lítil athugasemd.
Á öðum stað hér í blaðinu er prentuð
grein, “Nokkur orð”, er veitt var móttaka
af því að bréfritaranum gengur vafalaust
gott eitt til, þótt orðalagið sé nokkuð á
annan veg en heppilegt og ákjósanlegt
er og staðhæfingar í djarfara lagi.
Að því er Heimskringlu kunna að
snerta aðfinningar um íslandsfréttir í
þessa átt, þá mun það sannagt, ef vand-
lega er að gáð, að þær fréttir sem að
heiman eru teknar, eru þannig valdar, aö
óhugsandi er að kalla þær pólitískt lítað-
ar, enda hefir verið lögð stund á það.
Svo hvorki bréfritari n<? aðrir haldi, að
af ásettu ráði séu ekki teknar í Hkr. frétt
ir eftir blöðum verkamanna á íslandi, er
rétt að geta þess hér, að “Alþýðublaðið”
í Reykjavík fáum vér ekki, og stafar það
eingöngu af því að ritstjórn þess hefir
auðsjáanlega ekki kært sig um blaða-
skifti. “Verkamaðurinn,” frá Akureyri
kemur hingað í skiftum, en vanalega með
þriggja mánaða millibili, eða svo, og þær
nýungar sem það flytur þá farnar að
hærast.
Fréttir eru teknar hér eftir þeim ís-
lenkum blöðum, er hendi eru næst og ný-
ust af náílinni í það skiftið. Annars er
lögð meiri stund á almennar fréttir innr
an lands en pólitískar, nema ef merkileg
þingmannafrumvörp liggja fyrir, og
sömuleiðis á að flytja fræðandi greinir
og ritgerðir að heiman, sem nóg er jafn-
an af, ásamt merkum viðskiftum íslands
við önnur lönd. Er þetta gert fyrir þá
fjölmörgu lesendur, er með áhuga fylgj-
ast með öllu íslenzku, án þess þó að
réttur annara sé fyrir borð borinn. En að
herma svokallaðar pólitískar innanlands
fréttir, eins og þær koma af skepnunni
í flokksbiöðunum heima, teljum vér oss
ógerning hlutlausu blaði í ann,ari heims-
álfu, svo ófagurt sem þar er oftast kom-
ist að orði um mótstöðumenn og málefni.
Ennþá hefir ekki tekist að fá nægilega
áheyrn fyrir þessar tillögur, jafnvel ekki
á Englandi, þar sem þó er svo tiltölulega
mikið af hugsandi mönnum. En ekki
verður þess langt að ðíða að svo fari. —
Allsherjarsamtökin á Englandi nú, og hin
ar friðsamlegu og skynsamlegu endalykt-
ir,« sem vafalítið verða þar á, bera órækt
vitni um það. Og ekki nemur þar staðar.
Þá gerast og aðrar stórvægilegri, skyn-
samlegri og heillaríkari breytingar á
mannlífinu. Það virðist vera órjúfanlegt.
lögmál lífsins, að óskapnaðurihn er á
hvíld&rlausri hreyfingu að eilífu sam-
ræmi.
J. B. hljómleikarnir.
Allmargir Winnipegbúar sátu sig út færi á
þriðjudaginn í vikunni sem leið, að njóta hljóm-
leikanna, sem forstööunefnd Jóns Bjarnasonar
skólans efndi til og gaf mönnum meö því kost á
að hlusta á söngkonuna ' Maríu Prankfort og
fiöluleikarann Jean de Rimanoczy. Aö vísu er
frúin nýr gestur hér í borg, en de Rimanoczy er
búinn aö kynna. sig sem langbezta fiöluleikar-
ann, sem búsettur er hér í bænum. Má það ein-
kénnilegt virðast, í borg sem telur 200,000 manns
eöa freklega þaö, og sem endurómar daga og
nætur af hljóðfæraslætti og barningi, að ektci
skuli vera húsfyllir, þá sjaldan aö sljkir menn
láta til sín heyra opinberlega, hvaö þá heldur
þegar sæmileg vissa er fyrir því, aö þeir sem
meö eru, sé ekki óverðugri aödáunar áheyrenda.
Madame Frankfort bar aöalþunga kvöldsins.
Röddin er mikil og blæfögur, vörm eins og tónn-
inn í stórfiðlu (viola da braccia).
En þótt þún sé vel æfö, þá er hún þó ekki svo
slípuð og skygð sem skyldi, í ljóðsöngvara. —
Nokkru mun þó hafa valdiö, aö frúin var auð-
heyrilega nokkuö kvefuð, þótt hún syngi það
af sér smám saman svo lítt heyröist. — Enda
tókst frúVini sízt meöferðin á Elegie Massenet;
vögguvísu Mozarts, og Romance Rimsky-Korsa-
koff, er frú Stefánsson hefir áður kynt Islend-
ingum hér.
Bezt tókst frúnni meö aríurnar, t. d. aríu
Antoniu úr “Æfintýrum Hoffmann’s’’, aríu Ox-
önu eftir Rimsky-Korsakoff, og ýmsa rússnesku
söngvana, þá er ástríðu- og tilfinningaþrungn-
astir eru, t. d. “Sorgarsöng hermannskonunnar”
eftir Rachmaninoff” og “Soon forgotten’’ eftir
Tschaikovsky, er hvorutveggja var stórvel sung-
ið og leikiö; enfremur “Star Eyes” eftir Oley
Speaks.
Hin hreimfagra og mikla rödd frúarinnar og
stórfengleg tilfinningasemi myndi langbezt njóta
sín á leiksviðinu, meö fullri hljómsveit. Enda
mun hún öllu framar kenna sig heima þar.
Oblönduð ánægja er aö hlusta á de Riman-
oczy. Leikni hans er yfirleitt fyrirtak, og leik—
urinn óvanalega viss, hreinn og dj.arfmannlegur.
Þó skortir hann nokkuð enn til þess aö komast
i allra fvrstu röö, bæðH leikni og leik. Hann
er ekki nærri óskeikull ennþá á yfirtónum (fla-
geolet) og har mest á því í "Gavotte” Aulins;
en miklu betur tókust þeir i "Zephyr” Hubay
kennara h.ans. Og svo djarfmannlega og hik-
laust sem “Praeludium og Allegro’’ Pugnani
var le^ikiö, þá samsvaraði leikurinn þó ekki fylli-
ega kröfunni, sem gerð er til meistarans. Það
var ekki hægt að verjast hugsuninni um það,
hvernig landi spilarans, Teljnanyi, myndi leysa
einmitt þetta ‘’Praeludium’’ af hendi.
Leikur de Rimanoczy er fremur óspersónuleg-
ur ennþá, nokkuð mikið á yfirborðinu. Hann
berar ekki fyrir ntanni ómstrengina, sem dýpst
liggja. En þ.að ktmur vafalaust eftir því sem
árin líð’a. Hann er kornungur, allur heimurinn
fyrir fpaman hann — vonandi með opnum hlið-
um. S.
Ur bænum.
Halldór Arnason frá Höfnum kom
á fimtudaginn var aftur hingað til
Winnipeg, úr kynnisför til Islands,
eftir rúma 5 mánaða burtveru. Hafði
hann farið norður til Sauðárkróks
og þaðan til systkina sinna, ættmenna
og kunningja í Hvammi í Laxárdal,
Höfnum, Breiðabólsstað í Vesturhópi,
Stykkishólmi og Reykjavík. Lét
hann hið bezta yfir förinni. Afkomu
bænda taldi hann yfirleitt góða, þar
sem hann hefði komið og tilspurt,
þrátt fvrir hátt kaupgjald. Fiski
héldist ágætt, en fiskur mjög fallinn
í verði og erfitt um sölu, um það leyti
sem hann fór af stað.
I gærkvöldi útskrifuðust um 60
hjúkruna.rkonur frá Almenna sjúkra
húsinu. Voru af þeim fjórar ís-
lenzkar: Lára Johnson, Elizabeth E
^igurjónsson, Sigga Stefánsson og
Ruby Thorvaldson. Öskar Heims-
kringla þeim til hamingju með próf-
ið, og farsældir í framtíðinni.
Heiman af Islandi kom í fylgd
með Haldóri Arnasyni frá Höfnum,
ungfrú Inga Jónasdóttir, dóttir Jón-
asar H. Jónssonar í Reykjavík. Mun
hún hugsa sér að Uengjast hér eitt-
hvað.
Hingað koin í vikunni sem leið
Jónas Hall friðdómari frá Edinburg
N. D., faðir Steingr. próf. Hall, og
þeirra systkina. Átti hann erindi viíf
augnlækni. — Jónas var ræðinn og
skemtinn að vanda; einn hinn allra
greindasti og •'fróðasti Isléndingur,
sem menn fyrirhitta. Hann fer suð-
ur aftur á morgun.
Mr. Andrés Skagfeld frá Oak
Point var stddur hér i bænum um
helgina.
Séra Jóhann P. Sólmundsson fór
nýlega suður til Duiuth í boði Nevv
York Life ábyrgðarféíagsins, sem
heiðursgestur þess og “honor agent”
(en svo eru þeir kallaðir, er bezta
framgöngu hafa sýnt þrjá mánuðina
undanfarna) á árssamsæti, er af-
kastamestu starfsmenn p/eirm eru
boðnir á. — Alt hið bezta. sagði hann
þaðan að sunnan, og gat ekki nóg-
samelga lofað höfðinglegar viðtök-
ur landa vors þar. Kristjáns John-
son. — Þær fregnir kom hann og
með að sunnan, að á fimtudaginn var
hefðu tólf stúlkur tekið próf við
hjúkrunarkvennaskólann í Duluth.
Voru tvær þeirra íslenzkar, frá Da-
kota. Þrenn verðlauú voru veitt, og
tók önnur stúlkan fyrstu, en hin
þriðju verðlaun. — Munar dálítið
um högg Hólamanna. ennþá.
Styrkarsjóður Björgvins Guffkunds-
sonar. \
Aður nieðtekið ................$838.50
Mrs. og Mrs. T. Böðvarsson,
Geysir, Man............... 2.00
J. Thorsteiríson, Amaranth 10.00
Sólveig Þorsteinsdóttir, Leslie 5.00
Sigfús Anderson, Wpg..... 25.00
$880.50
T. B. Thorsteinson
Undan og ofan af.
Hún pr ekki svo' galin, hugmyndih
í hiblíunni, sem skín þar í gegnum
línurnar, að sökum þess að Jahve
smíðaði manninn, þá átti hann hann
með húð og hári, og vegna þess að
hann lagði Hka. til andann í hann,
þá átti hann andann einnig. ‘Auð-
vitað er þara um eignarr^tt að ræða,
en a'f því hann er náttúrlegur, amast
eg ekki við honum. Maðurinn var
partur skapara síns, seni hann vildi
annast sem sjálfan sig.
Þegar við snúum okkur frá Para-
dís og til jarðarinnar, í orðsins
þrengri merkingu, þá virðist likami
og sál mannsins vera eign þess lands
og, þjóðar, sem fæddi hann og ól.
Hann lifir í landinu og sál þess og
það í honum, á sama hátt og þú lifir
í guði og guð í þér, ef alt er eins og
það á að vera.
Að flytja sig burtu úr gróðrar-
mold landsins síns og yfirgefa sál
þess, er að svifta sjálfan sig sumum
æðstu skilyrðum fullkomnunarinnar.
Það er burtförin frá paradís, frá
landsguðinum og sjálfum sér. Það
• er ein tegund útskúfunarínnar. Hvort
hún verður eilíf, veit eg ekki.
DODD’S nýrnapillur eru bezta
nýrnameðalið. Lækna og gigt,
bakverki, hjartabilun, þvag-
teppu, og' önnur veikindi, sem
stafa frá nýrunum. — Dodd’s
Kidney Pills kosta 50c askjan,
eða 6 öskjur fyrir $2.50, og fást
hjá öllum lyfsögum, eða frá
The Dodds Medicine Co., Ltd.
Toronto, Ontario.
\---------------------------—-
En hér erum við nú samt, Islend-
ingarnir annars heims, sem vestur
fluttum, með líðanina, frá naa.ga-
fræðislegu sjónarmiði, frá hálfu lóð*
upp í þrjú hundruð pund. Og lög-
fræðingarnir segja okkur, að við sé-
uni orðnir löglegir Ixirgarar vestra,
presta.rnir: að himnaríki sé eins ná-
lægt okkur hér sem heima, læknarn-
ir :, að við lifum eins lengi í Winni-
peg sem i Reykjavík, og sjálfsþóttinn'.
að við séum eins fjandi góðir fyrir
okkar hatt, og höfum eins góða hatta
og sá næsti. En Isiendingurinn í okk-
ur, þessi utanveltu-a.umingi allra mála
hér, harmar sér, kallar á mömniu
og pabba, ,og vill ekki huggast láta.
Fyrir mörgurn árum síðan orti eg
kynstur af kvæðum, í mörg herraiis
ár, og mörgum til leiðinda, uul
þjóðræknismálin og viðhald islenzk-
unnar hér. Og ef ekkert væri hægt
hér að gera, þá að bjarga því héð-
an að vestan heim, sem heima gæti
átt. Sumum fanst þetta. barnaskap-
ur. Öðrum ódæði og vestræn land-
ráð. Svo fór eg heim. Þar reit eg
“Móðir í austri’’, sem Tímarit Þjóð-
ræknisfélagsins hirti nokkru síðar.
Hugvekja, sem töluð er aðallega til
FjallkonunrLar, um börn hennar hjá
Snæfríði Stórbretadóttur, og hva&
hún vilji að af þeim verði.
Við heimförina og síðar sannfærð-
ist eg um getuleysi og viljaskort IS'
lendinga eystra og vestra, til að
hjálpa til þess af öllum lífs og sálar
kröftum, að eitthvað af Islendinguni
héðan flytti aftur heim.
Nú er gróðursetning margra Is-
lendinga hér, orðin fullkomnuð á
jörðum þeirra óg lóðum, í húsum,
handiðn og stárfi. Og heima gæti eg
trúað að mörgum yrði eins kært að
sjá Finna og Lappa fylla. væntanleg
nýbýli sveitanna og alt ''Suðurlands-
undirlendið og okkur, * Að maður
minnist nú ekki á þá dönsku. Og
raunar mun þetta eðlilegra en okkut
grunar, sem skiljum ei breytingaf
þær, sem áratugirnir hér hafa gert á
okkur, fyrri en heim er komið.. Samt
ef Islendingar heima hefðu séð séf
fært, fyrir nokkrum árum síðan, að
bjóða okkur landspilðu heima með
góðum kjörum, og getað ábyrgst
okkur lífvænlega afkonui, þá er eg
þess fullviss, að ekki svo fáir hefðu
haft ánægju af að fylla hópinn og
flytja heini. En með hverju árim1
sem liður, verða færri og færri sem
þessu mvndn sinna, eða gætu gert
það, þó sá tími kæmi að það yrði
boðið.
Hér verða því beinin borin. 'Og’
nú er svo komið að íslenzku land'
neniarnir hníga óðum að moldu, sem
hingað komu i blóma aldurs síns og
ruddust fast um. Synir þeirra og
dætur taka brátt við mannaforráð-
um. Þau verða hinn merki milli'
liður. Börn þeirrar kynslóðar, sem
nú er að taka við völdum, skilj3-
ekki sálina íslenzku, jafnvel þótt þat1
lærðu að lesa og rnæla á þeirri tungu-
Líkaminn er úr amerískum jarðvegii
og sálin úr engil-saxneskum bók-
mentum.
Þjóðræknisfélagið var stofnað of
seint, og kemur því aldrei að þeim
notum, sem það hefði getað orðið. et
fyrri hefði verið tekið í taumana-
Blöðin og tímaritin, kirkjurnar rne$
öllum sínuni deildum, góðtemplara-
stúkurnar, Hagyrðingafélagið, sem
aðeins starfaði i íslenzka átt meða'1
þess naut við, og margar fleiri gaml'
ar og góðar fél.a.gsmyndir hér vestra
óg einstakir menn, og konur eng'-1
síður, hafa hjálpað íslenzkunni ekk>