Heimskringla - 28.07.1926, Page 5

WlNNIPEG 28. JÚLl 1926.
HEIMSKRINGLA
5. BLAÐSÍÐA.
ÞJER SEM NOTIÐ
TIMBUR
K A U P I Ð A F
The Empire Sash and Door
Birgðir: Henry Ave. East. Phone A 6356
Skrifstofa: 5. Cólfi, Bank of Hamilton
VERÐ CÆÐI ÁNÆCJA.
í’au gögn, sem Mr. Stevens heföi not
sem vopn á stjórnina, heföi hann
fengiÖ frá spæjurum í þjónusti|
stjórnarin.nar og viðskiftaverndunar-
^lagsins. J. E. Bisaillon heföi veriö
vikiö frá enibætti, áður en rannsókn
var hafin. Hvaö sem Mr. Meighen
Seg8i, heföi nefndin hvergi fundiö
> ástæSu til þess að áfellast stjórnina
1 heild sinni, né nokkurn ráöherra
er þá sat aö völdum. Allskonar kerl-
‘agarsögur heföu verið mvndaSar
"m tollhneyksliö og skýrslu Duncans,
stjórninni til álitshnekkis, en engan
stað hefði nefndin fundið þeim. —
Kvaðst viljugur að hlita úrskurði
óvilhallra dómara, og samþykkur
^inni itarlegustu rannsókn. Aliti
^ppilegra að dómarar væru þrír, en
e'nn, hver afbragösmaöur sem væri.
^vaðst ekkert hafa að fela og engum
v'lja hlifa.
ÞingrœSi og stjórnarfar.
Vildi vita, hvort rétt eða rangt
af sér ag biðjast þingrofa. Ef rangt,
hvers vegna var þá Mr. Meighen veitt
*tma bæn þrem dögum siðar ?. Enn-
fremur hvort rétt eða rangt hjá sér
fullyrða viö rikisstjóra, að sýnt
v£ri aö Mr. Meighen gæti ekki tekið
v'ð stjórnartaumunum, né nokkur
annar. Ef rangt, hvernig stóð á því
Mr. Meighen varð að gefast upp
®ftir tvo daga á þingi?
• Það væri þingsins að skera úr,
hvort stjórnin skyldi sitja eða láta
völdum. Kvaðst halda því fram,
48 það væri ekki konungsvaldsins,
48 blanda sér sem gerðardómari í
flokkaþrætur. I stuttu máli, að af-
staða forsætisráðherra í Canada til
t'kisstjórans, sé i öllum aðalatriðum
hin sama og afstaða forsætisráðherr-
4ns á Englandi til kbnungsins. Frá
l'essu sjónarmiði a?tli hann og liberali
ilokkurinn í Canada ekki að hörfa.
Mr. Meighen sagði að ekki væri um
þingræði eða stjórnarfar að deila.
^vert á móti. Ef Mr. Meighen vildi
Sera tollhneykslið að aðalefni kasn-
'nganna, hvers vegna hefði hann þá
ekki skýrt hans hágöfgi hreinskiln-
'slega frá því, að hann gæti ekki far-
'8 með stjórnartaumana; og gefið
bá aftur í sínar hendur, og leyft sér
þingrof, svo að þjóðin mætti þá
Sanga til kosninga um tollmálið ? I
stað þess hefði Mr. Meighen neytt
f'kisstjórann með sér út i stjórnar-
farslegar ófærur, hinar háskalegustu
er sögur færu af í Canada. Og bætt
£ráu ofan á svart með þeirri móðgun
v'ð þingið, að koma ekki fram fyrir
bað með tilkynningu ’um þingrof,
keldur senda hana á skotspónum.
EinstœS fyrirlitning.
Alveg dæmalausa fyrirlitningu hefði
°g Mr. Meighen og ráöherrar hans
sýnt þinginu og öllu þingræði, með
Því að mæta í þingsalnum með á-
byrgðarlausa ráðherra til þess aS fá
samþyktar rfjárvéítingar, og rhalda
4fram þingstörfum, í því skálkaskjóli,
að þeir væru ekki ráöherrar krún-
nnnar, heldur aðeins bráðabirgðar-
fáðherrar! og þyftu því ekki að
ganga úr sætum sinum á þingi, svo
Jern öll fvririnæli og allar venjur
8yðu. Bað kjósendur að reyna að
^áta sér skiljast, hvilik óhæfa slikt
atferli myndi þvkja á Englandi, ætt-
jörð þingræöisins, hve algerlega ó-
öugsandi það væri, að nokkur brezk-
ttr forsætisráðherra myndi leyfa sér
að leggja konunginum ráð undir slík
fm kringumstæðum. Með þessa al-
Serðu lög- og réttleysu fyrir augum,
8efði þing-ið einnig lýst vantrausti
sinu á stjórn Mr. Meighens, og ekki
einungis vantrausti, heldur einnig
^elt þann dóm^ að þessi stjórn hans
^éfði aldrei átt sér tilverurétt. Slíkur
aíelilsdómur hefði aldrei verið fyr
kveðinn upp vfir nokkru ráðuneyti
1 allri stjórnmálasögu Canada. Og
svo kóróni hann alt með því að
rjúfa þing án þess að koma fram
fyrir það aftur eða leyfa Hans Há-
OH
»
»o *«
” i
H y ö t.
i
göfgi að slíta þingi persónulega, að
báðum málstofum starfandi.
Mr. Meighen hafi sjálfur sagt Mr.
Forke, að hann hafi gert þetta, af
því hann treysti sér ekki að mæta
i þinginu aftur með hinu útskúfaða
ráðuneyti sínu. Sjálfur hafi hann
(King) tilkynt fyrirætlun sína í
þinginu. Samt vogi Mr. Meighen að
fullyrða, að hann hafi farið að eins
og King myndi hafa gert, hefSi hann
fengið þingrof !
Eftir að hafa þannig misboðið
öllu þingræði, með því að fara með
völdin þvert ofan í vantraust þess,
misboðið þinginu með því að klína á
það þessu málamyndar ráðuneyti;
auðsýnt þinginu lítilsviröingu, með
þvi að læsa þingsalnum að því óaf-
vitandi, og neyöa fultlrúa konungs-
valdsins út í þessar brotlegu aðgerð-
H gegn þingræði og stjórnarfari, þá
haldi núveramdi forsætisráðherra á-
fram í makindum, að stækka þetta
ráðuneyti sitt, sem þingið hefði þeg-
ar tekið af lífi áður en fæðingu þess
bar að. Ekkert þvílíkt athæfi sé að
finna í brezku stjórnarfari síðan á
dögum Karls 1. Menn geti kallaS
það djarfmannlegt; áhrifamikið
(dramatic), en það sé ekki til það
örmul af þingræöi, sem sé ekki al-
gerlega misboðiS með þessu.
I samfleyttar tvær vikur, þar af
þrjá þingsetudaga, leyfi Mr. Meigh-
en sér svo að koma fram sem ráðu-
nautur konungsvaldsins, án þess að
hafa sér viS hlið einn einasta ráð-
herra, er eið hafi unnið að stjórnar-
skránni. Hann takist einn á hendur
ábyrgð á öllum stjórnarstörfu«n, ut-
an lands og innan, allan þann tíma.
Sé þetta ekki algert stjórnleysi eða
ofbeldisstjórn, þá, sé fróðlegt að vita,
hvert nafn slíkt stjórnarfar eigi skil-
ið. Enginn brezkur forsætisráð-
herra; enginn brezkur maður, hve
veglegri stöðu sem hann gegndi,
myndi nokkurntíma láta sér annað
eins til hugar koma. Og þó vogi Mr.
Meighen sér að biðja canadiska þjóð
að fallast á þessar aðgerðir sínar.
Kjósendur verði vel a% athuga, að
þeir eigi ekki ‘einungis að gæta heilla
og heiðurs Canada stjórnarfarslega,
heldur og einnig Bretlands, Astralíu,
Nýja Sjálands, Afríku, Nýfundna-
lands, fríríkisins írska, Indlands. Því
fordæmi, sem gefið sé á einum stað
í heimsveldinu brezka, hafi áhrif á
alla aðra hluta þess. Láti ein þjóð-
in óheppilegt fordæmi fram hjá sér
fara, þá sé öllum brezkum venjum
nm þingræði og stjórnarfar stofnað
í hættu.
‘‘Það er undursamlega dularfullur
hlutur, þessi hefö um brezkt stjórn-
arfar, sem vér öll elskum. Hiún er
að nokkru leyti skráð; að nokkru leyti
óskráð, og á rætur sínar í erföa-
kenningum liðinna alda.......... Eng-
inn hefir séð hana; engum hefir
nokkru sinni tekist að skilgreina
hana til fulls.i en samt sem áður
verðum vér vör við nálægð hennar,
hvenær sem frelsi og réttindum er í
hættu stofnaö.......”
“Meginatriði frelsis og frjálsræð-
is, þau sem fólgin eru í brezkum
stjórnarfarsvenjum, og veita hald og
traúst þeim, sem við þær búa,
hafa myndað hið mikla bræðrafélag
ótal manna af ótal kynflokkum, frá
öllum hlutum veraldarinnar. Þær
eru akkerið, Sem heldur fast við ey-
landiö litla í norðurhöfum, öllum
brezkum þjóðum í fjarlægum heims-
álfum. I Canada, í Astralíu, í Nýja
Sjálandi, í Suður-A'fríku í Ný-
fundnalandr; á Irlandi, eru þær líf-
gjafi hollustunnar við konúngsvaldið
og fánann. Þæ‘r eru segullinn, sem
dregur úr öllum tilhneigingum til
skilnaðar, eða til sambands við önn-
Xir ríki...... I nafni frjálsræðisins,
frelsisins og drottinhollustunnar, sem
þetta stjórnarfar hefir tendrað með
oss, skýt eg því nú til kjósenda, jafnt
í nafni konungs og þjóðar, að sjá
vajdi þess og tign borgið við at-
kvæðagreiðsluna.” —
Byggjum frjálsa framtaks heima
fögru drengskaps merki undir;
fánýtt er að dotta og dreyma
dauðra frægð og liðnar stundir.
Rís, mín þjóð, með ógna afli,
efldu ríki söngs og Ijóða;
leiki sýndu’ í lífsins tafli,
lof svo hljótir allra þjóða.
#
Hversu oft er hægt að segja
harmasögu’, og fljóta í tárum,
þeim af lýð, sem þú lézt deyja
þér til skaða’ á liðnum árum.
Hættum þrætum, raupi og refjum,
rétt oss leiði kærleiks myndin;
bætum ráð; sem bræður hefjum
Björgvin upp á frægðar-tindinn.
Trúi eg, hann í tröllsins líki,
traustur sé í veðra gusti,
sönginn hefji í söngva ríki,
svo að allar þjóðir hlusti;
treysti eg honum til að bera
tignar-nafnið: hljómsnillingur,
og hann kjósi æ að vera
íslendingur, þegar syngur.
Erfðasyndar-grýlan.
(Ort eftir að hafa heyrt séra Eylands flytja líkræðu
yfir barni. — V. J. G.)
Islendingadagur
Vatnabygdar
að Wynyard 2. ágúst
FJÖLBREYTT DAGSKRÁ.
MINNI ÍSLANDS:
Ræða..................Sig. Júl. Jóhannesson
Kvæði . . .............. Jónas A. Sigurðsson
MINNI CANADA:
Ræða..................Björn Hjálmarsson
Kvæði.................Sig. Júl. Jóhannesson
Kór 200 ungmenna undir stjórn hr. Brynjólfs Þorláks-
sonar, skemtir með söng um daginn,
Fegurðarglímu sýna nokkur æfð ungmenni.
ALMENN KAPPGLÍMA:
1. verðlaun $15.00; önnur verðlaun $7.00
Allskonar íþróttir, svo sem hlaup, stökk o. s. frv.
verðlaun gefin.
Þátttakendur í glímunni gefi sig fram við nefndina áður
en dagskráin byrjar.
#
FJÖLMENNIÐ TIL WYNYARD 2. ÁGÚST!
!
Fyllir hrylling, 'fargar ró,
falskur kennilýður.
Fyrri alda éitruð fló
upp úr poka skríður.
Grýluþula geistlegs manns
gremju þankann fyllir;
erfðasyndar uppköst hans
andrúmslofti spillir.
Trúarfræða fleytan ljót
föst á kjölnum situr.
Sáluhjálpar sand og grjót
sálnahirðir flytur.
Þannig lít eg á það.
Tilveru sína má þjóð vorri þakka
þurfandi ræfill, sem ölmusu kýs;
smekkrúin ljóðskáld um landsbygðir flakka.
Ijóðþynkan stígur í guðlausan prís.
Uppskafningspeðin með endemis vaðli
eyða til minkunnar dýrmætri tíð;
væri hjá almenning ögn til af kaðli
eflaust þá fækkaði sníkjandi lýð.
Vigfús J. Guttormsson.
; i
!
I
►cO
Kappskák.
Mr. J. P. Pálmi ljósmyndasmið-
ur í Jackson, Mich., sem einnig ér
góðkunnur skákmaður, hefir gert
svo vel að láta blaöið vita, að hið
27. kapptafl ‘Taflfélags Vestan-
manna” (The Western Chess Asso-
ciation) fer fram að La Salle hótel-
inu í Chicago frá 21. ágúst til 2. sept.
að báðum þeim dögum meötöldum. —
Allir sem vilja, bæði frá Canada og
Bandaríkjunum, geta tekið þátt í
þessu móti.
Væri ekki hugsanlegt, að einhver
Islendingur héðan, eða annarsstaö-
ar að, vildu gefa sig fram. Hér er
áreiðanlega völ á góðum taflmönn-
um meðal Islendinga. Og ekki er
ýkja langt til Chicago.
Mr. Pálmi er fús að veita allar upp
lýsingar þeim er æskja. Heimilis-
fang hans er: The Palmi Art Studio,
Jackson, Michigan, U. S. A.
Islendingadagur
í ÁRBORG 2. ÁGÚST
Forstöðunefnd dagsins hefir gert sitt ítrasta til
þess að fá alkunna ræðuskörunga til þess að flytja
minni þenna dag, og hún hefir von um þessa:
Séra Albert E. Kristjánsson, séra Björn B. Jóns-
son og Marino Hannesson.
Líka er búist við að Stephan G. Stephansson verði
þar staddur og flytji minni íslands, og er það eitt út
af fyrir sig nægileg try^ging fyrir því að dagurinn muni
verða ánægjulegur.
Ennfremur Guttormur Nýja Isla'sids slráld, með
minni bygðarinnar söguríku.
Lúðraflokkur Rivertonbúa skemtir á milli þátta, og
söngflokkur Norður Nýja Islands, verður þar með alla
sína unaðslegu hijóma.
íJiróttasamkepni fer fram, og verðlaunum verður
úthlutað alt að $150.00 í því skyni. Ættu ungir menn
að æfa sig af miklum móð, og sýna og sanna að íslendj
ingar séu sannir íþróttamenn og glímugarpar.
Árborg er hjartapunktur norðurhluta Nýja íslands.
Fjölmennjð á hátíðarhaldið.
Fyrir hönd forstöðunefndarinnar,
G. ODDLEIFSSON,
forseti.
G. O. EINARSSON,
ritari.

Auglý. sið í Heimsk k • ringlu ^ .
l*n mhm ». » M M M M BliaiiaB — B M aaa -mmnmm
Islendingadagur
að Lundar
5. ágúst 1926
ÍSLENZKAR GLfMUR — KAÐALDRÁTTUR — ALLS-
KONAR IÞRÓTTIR — BARNASÝNING.
PAUL REYKDAL, íþróttastjóri.
Margir ræðumenn — þar á*meðal:
SÍRA JÓNAS A. SIGURÐSSON;
SÍRA H. J. LEÓ.
SÍRA ALBERT E. KRISTJÁNSSON.
Söngflokkur æfður af V. Guttormssyni.
VEITINGAR DANS AÐ KVÖLDINU
OH

Horse
Races
RIVERPARK ^ÍJS?,
$2,200 fjársjóður
Pari Mutuel aðferðin viðhöfð.
F. HAMMER, Manhger
Kappreiðar þessar fara fram í sambandi við Field Day
Sports, lögreglunnar í Winnipeg (Police A. A. A.)
31. júlí. Hefst kl. 10 fyrir hádegi.
Islendingadagshátíðin
w
I
verður einnig haldin í
I River Park 2. ág. n.k. í
I 5 i