Heimskringla - 24.08.1927, Qupperneq 3

WINNIPEG 24. ÁGÚST 1927.
JEIMSKRINÖLA
3. BLAÐSÍÐA.
I5úið sjálf til
SAPU ,
og sparið peninga.!!
Alt sem þér þurfið
er úrgangsfita og
GILLETT’S
PUREI VF
FLAKE !■ ■ &
Notvísir í hverjum bauk.
Matsali yðar hefir það!
leysa á sinn. hátt hverskonar við- 24,6, Afríku 4.8 og Astralíu einn ’ inni og mar.gbrotinni starfstilhögun.
fangsefni í sambúð manna á jörðu maður á hverjum ferkílómetra, að j Það er stórfellt og mikilvægt hlut-
hér. ' meðaltali. Þéttbýlasta land álfunnar verk, sem það hefir tekist á hendur.
En til frekari glöggvunar um verk- að undanteknu kotríkinu Mónacó, er j En mjög eru skoðanir manna skiftar
efni satnvinnunnar, skulu tekin fram; Belgía. Þar koma 256,6 manns að j um það, hve mikils megi vænta af
SCOeoeOOOO9OOSOSO99SCOSðCOOOOðOOS<OO0OOOOSOðOOOOOO<
NAFNSPJOLD
icoosooeoooocososooooeoosoooooooeooooeosooocooeoososoc
eftirfarandi rök: Ihaldsmenn og
byltingamenn eru gagngerðar and—
stæður. Aðrir vilja kyrstöðu í
skipulhgsmálum, hinir gerbreytingu.
Aðrirhvorir verða að ráða óskorað
Ann-
meðaltali á hvern ferkm. Strjálbýlast starfsemi þess í framtíðinni.

er í Noregi (8,5 á ferkm.) og Finn-
landi (9 ferkm.). En þó er Island
j og er engin miðlun hugsanleg.
aðhort verða íhaldsmenn að halda hin
um óánægðu og byltingasinnuðu stétt-
j utn undir járnhæl fjárvalds og laga-
Alþjóða landbúnaðarrráð var stofn
að í Rómaborg 1905 og eiga 71 ríki
strjálbýla-t allra landa álfunnar, því! og nýlendur fulltrúa í því. Það var
stofnað í þeim tilgangi að tryggja
sameiginlegan hag bænda um allan
heim, bæta kjör þeirra, finna nýj—
ar leiðir til samvinnu þeirra, er land_
búnað og akuryrkju stunda, og afla.

þá staðreynd, að flokkaskiftingin er
í raun og veru tvennskonar: I fyrsta
lagi skipast menn í flokka eftir inn-
ræti og lífsskoðunum. I öðru lagi
eftir atvinnu og lífskjörum. Þó
grípur þetta hvað inn t annað, því að
lífskjörin móta tuennina og hafa á-
"hrif á skapgerð þeirra og lífsskoðun.
VI.
Hingað til hefir einkum verið lit-
ið á saqivinnustefnuna eins og ákveð-
ig verzlunarform. Fáir, sem rita unt
opinber mál, hafa skygnst dýpra.
And.stæðingar samvinnustefnunnar,
kaupntennirnir, hafa löngum á því
klifað, að verið væri “að draga sam-
vinnumálin inn í pólitík’’, eins og j
verzlunarmálin væ'ru óviðkomandi j
landsmálum ! Andstæðingum stefn- (
tmnar hefir( jafnvel tekist að skjóta
sumum fylgjendum hennar skelk í i
bringu. Það er að vísu rangt á lit-
ið. að samvinnufélögin sjálf hafi af-
skifti af landsmálum yfirleitt. Hins
hér kemur tæplega einn niaður að
meðaltali á hvern ferkílómetra. Með
friðarsamningunum 1919 breyttist
flatarmál ófriðarlandanna flestra. —
Þannig misti Þýzkaland 68,823 ferkm.
,rangsleitni, ellegar að verða sjálfir lands tneð 6l/2 miljón íbúa. Austur- j upplýsinga um allt, sem lýtur að bún-
troðnir undir fótum æðandi niður- riki missti 216,171 ferkrn., Ungverja aði, akurvrkju og markaðsverði land
brotsmanna. Þar sem þessar stéttir land 332,401 ferkm., Rússland 961,-; búnaðarafurða í öllum löndum.
halda áfram að togast á með vaxandi 797 ferkm., og Tyrkland 4684 ferkm. j Af alþjóða samtökum verkamanna
ofsa, stækkra bilið á milli þeirra, nnz Af þessu landi fengu Frakkar 14,500 eru fjögur merkust: Alþjóðasam—
þag veldur broti þjóðníkjanna. ferktp., Rúmenar 156,989 ferkm., Ttal band verkalýðsfélaganna, stofnað ár-
Verkefni samvinnunnar verður að ir 23.45 ferkm., Grikkir 21,085 ferkm. 1901, sem hefir aðsetur 'sitt í Ams-
sporna gegn óhöppum þeim, sem Danir 4046 ferknt. og Belgir 990 fer- tterdam; Rauða ajþjóðaverkalvðsfé—
stofnað er til með vaxandi illdeilum km. Auk þess risu upp ný sjálfstæð lagssatnbandið t Moskva, stofnað
auðvaldsins og öreiganna. Hlutverk ríki. En af þeitn eru þrjú stærst: 1921: Annað alþjóðasantband verka-
samvinnunnar er, að brúa bilið ogj Tékkóslóvakía, Júgóslóvakía og Pól_ manna, stofnað í Hamborg 1923, upp
skipa öfgum beggja ha^tda til jafn—Mand. Samkvæmt nýjustu skýrslum úr eldra alþjóðaverkamannasambandi,
vægis. Af þessum ástæðum verða er flatarmál allrar Evrópu 9,657,451
samvinnutnenn að taka sér stöðu í ferkm. og fólksfjöldi 463,609,0000.
Hugmyndin um gerðardómsbanda-
miðflokkum landanna; sitja fyrir á—
deilum beggja hinna stríðandi flokkailag ríkja er æfigömul. Þannig stakk
og horfa til landvinninga í báðar átt- j Georg kon ngur í Bæheimi upp á því
er stofhð var 1889 og starfaði allt
fram að styrjöldinni miklu, — og
Þriðja alþjóðasantband verkamanna,
stofnað í Moskva 1919. Af öðrutn
alþjóðasamböndum í Evrópu skultt
The Hermin Art Salon
gerir ‘Hemstitching” og kvenfata-
saum eftir nýjustu tizku fyrir
lægsta ver?5.
Margra ára reynsla og fullkomn
asti vitni^burftur frá beztu sauma-
skólum iandsins. Utanborgar pönt
unum fyrir Hemstitching pérstakur
gaumur gefinn.
V. BENJAMINSSON, eigandi.
000 Sargent Ave. TalMfml 34 152
Dr. C. H. VROMAN
TANNLÆKNIR
Tennur yt5ar dregnar et5a
ar án allra kvala.
Iagat5-
TALSÍMl 24 171
505 1)0YD BLDG. WINNIPEG
spoooeoeooooooooeeoooooooo
L. Rey
ir. Kjörorð samvinnumanna gtétu; 1460, að komið yrði á fót slíku banda þessi nefnd: Alþjóðasamband kvenna
verið þessi:
Ekki öreigar, heldur bjargálnamenn ;
lagi til þess að tryggja ævarandi frið (International Woman Sufferage
meðal allra þjóða. Ekkert varð þó úr Alliance)), stofnað 1902 i Lundún—
ekki auðsöfnun einstaklinga, byggð áj framkvæmdum fyr en á 16. öld, að 1,111; Samband Zionista, stofnað
féflettingu og yfirtroðslum, heldur Hinrik IV. Frakkakonungur flutti 1S97. til þess að sameina Gyðinga
samstarfandi menn, sem hlita skipu- I bandalagstillögur sínar (Aformið a'lra þjóða og vinna að stofnun Gyð
lagi siðmenningar og bróðernis.
I maí 1927.
Jónas Þorbergsson.
—Iðunn.
Alþjóðaráð og ríki
Evrópu.
Stutt yfirlit.
Breytingar þær, sem orðnar eru
á stjórn og starfstilhögun Evrópu—
vegar er það mjög eðlilegt, að þeir j ríkjanna síðustu tíu eða 12 árin, eru
menn, sem standa saman í samvinnu- j bæði miklar og margvíslegar. Öfrið
félögum, skipi sér einnig saman í urinn mikli setti merki sín á útlit
þjóðmálasveitir vegna skoðanaskyld- | margra þeirra ríkja, sem þátt tóku í
leika og þjóðfélagsafstöðu. j honum, og enda fleiri. Evrópukortið
Eg hefi ritað þessa grein, til þess I lítur nú allt öðruvísi út en fvrir stríð
fyrst og fremst, að veita lesendum | ið. Enn meiri hafa þó breytingarn—
Iðunnar yfirlit um þjóðmálastefnur | ar oröið á stjórnarfyrirkom daginu.
þær, sem uppi eru í landinu, eðli
þeirra, uppruna þeirra og afstöðu
þeirra til þeirra höfuðvandamála, sem
liggja fyrir til úrlausnar. I öðru
Tagi tel eg þess brýna þörf, að gera
Hér á eftir fer yfirlit um Evrópu—
rikin, eins og þau eru nú, stærð
þeirra, stjórn o. s. frv., en áður en
að því víkur, skal stuttlega drepið á
helztu breytingarnar og nokk' r þau
grein fyrir afstöðu samvinnustefn- j alþjóðafáð og félög, sem bækistöð
unnar framar en gert hefir verið í ■ sína hafa í Evrópu, og orðin epu mik-
umræðum ura landsmál. Eins og les- j ilvægur þáttur í öllu stjórnmála- og
endurnir sjá, er því haldið fram, viðskiftalífi álfunnar, og um leið alls
að samvinnustefnan sé þjóðmála— heimsins.
stefna. Þetta hefir ekki verið al- , Evrópa er þéttbýlasta álfa heims,
mennt viðurkennt, enn sem komið er. ^ eins og kunnugt er. Þar lifa 48 mann~
En til þess liggja þau rök, að sam- ' að meðaltali á hverjum ferkílómetra
vinnustefnan ber í skipulagi sínu og <== 9.39611 úr enskri fermílu, þ. e.
Tcenningum ákveðin úrlausnarráð á a. s. 1 ensk míla er. réttrúm—
sárustu og brýnustu úrlausnarefnum lega 2/ ferkílómetri. — S. H. f.H.)
mannanna í atvinnu- og viðskiftamál lands, en í Norður og Mið-Ameríku
um. Hún er og til þess fallin, að aðeins 6,9, Suður-Ameríku 3,5, Asíu
I . 1
] A Strong, Reliable ]
Business School i
MORE THAN 1500 ICELANDIC STUDENTS !
HAYE ATTENDED THE SUCCESS BUSINESS |
COLLEGE OF WINNIPEG SINCE 1909 j
It will pay you again and again to train in Winnipeg :
where employment is at its best and where you can
attend the SUCCESS* BUSINESS COLLEGE whose |
graduates are given preference by thousands of em-
ployers and where you can step right from school into, j
a good position as soon as your course is finished. The
SUCCESS BUSINESS COLLEGE, Winnipeg, is a strong,
reliable school—its superior service has resulted in its I
annual enrollment greatly exceeding the combined year- "
ly attendance of all other Business Colleges in the whole
Province of Manitoba. Open all the year. Enroll at
any time. Write for free prospectus. ^
mikla : Le Grand Dessein). Til þeirra iugaríkis í Palestinu ; Alþjóðavið—
má rekja h -.gmyndina um Þjóða— skiftaráöið i París, stofnað 1920; Al-
bandalagið og upphaf alþjóðaréttar. þjóðaréttarráðið í Haag, stofnað
En þegar Hinrik IV. féll frá, féllu nieð styrk frá ameríska miljónamær-
einnig allar framkvæmdir þessa máls inginum Carnegie árig 1914^ Alþjóða
niður. Eftir orustuna við Waterloo, kirkjusambandið (The World Alliancr
stofnuðu þeir Rússakeisari, Prússa— f°r Promoting International Friend—
konungur og Austurríkiskeisari hið sb’P through the Churches), stofn—
hið svonefnda heilaga bandalag, en a® 1 Lundúnum 1914; Alþjóðasam—
það varð hvorki langætt né til mikilla úand samvinnufélaga, stofnað 1826 af
nytja, enda ekkert heilagt við það R°bert Owen. með aðsetur í Lund—
nema nafnið. um; Alþjóðasamband Esperantista
Arið í)15 var fyrst tekið að starfa Untemacia Centra Komitato de la
að stofnun Þjóðaþandalagsins. En Esperanto-Movado), stofnað í Hels—
skriður komst fyrst á málið eftir að lngfors arið 1920, og Alþjóðasam—
Wilson Bandarikjaforseti lagði fram l,and Rauða krossins i Genf, stofn-
14 tlilögurnar frægu í janúar 1918. 1863.
Þar gerði hann ráð fvrir, að þjóð— langt sé nú síðan páfadæmið
irnar gengju í bandalag, sem útkljá hafði yf’r löndum að ráða, er það þó
skyldi á friðsamlegan hátt allar milli- °ft talið með Evrópuríkjunum. Um
ríkjadeilur, sem upp kynnu að koma. núlega þúsund ára skeið, eða frá dög
Frutnvarp til sáttmála fyrir Banda— 11111 Karlamagnusar og fram til árs—
lagið var lagt fram á friðarfundin— 18”0 var það voldugt ríki þó að því
Fruit, Confectionery
Tobaccos, Cigars, Cigarettes
Phone: 37 469
etc.
814 SARGENT Ave.
Emil Johnson
Service Electric
524 SARGENT AVE-
Selja rafmagnsáhöld af öllum teg.
undum.
Viðgeröir á Rafmagnsáhöldunj.
fljótt og vel afgreiddar.
MltS B. V. tSF’KLD
PlantNt & Teacher
STUDIOi
AHfl AlverHtone Street.
Phone i 37 020
‘áccccoscccccccoccocococcoS
Dr. M. B. Haiidorson
401 Boyd Bld«c.
Skrifstofusíml: 23 074
Stundar sérst&klega lungrnasjdk
déma.
Kr aB flnn^ 4 skrirstofu kl. ju_j*
f h og 2—6 e. h.
,Helmi 11: 46 Alloway Ave
TalHfml: 33 158
Slml: 31 507.
Helmaalmli 27 286
HEALTH RESTORED
LœkninKar á n lyfja
Dr- S. G. Simpson N.D., D O. D.O.
Chronic Diseaees
Phone: 87 208
Suite 207 Somerset. Blh
WINNIPEG. — ‘ MAN.
! A. S. BARDAL ]
DAINTRY’S DRUG
STORE
Meðala (érfræðingv*
‘VörugaeSi og fljót afgreiðsia'
eru einkunnarorð vor,
Horni Sargent og Lipto*.
Phone: 31 166 *
eelur líkkistur og annast um út
farir. Allur útbúna?5ur sA bestl
Ennfremur selur hann allskonai
minnisvarba og legsteina—:—
648 SHERBROOKE 8T
Phone: 80 007 WINNIPEO
WALTER J. LINDAL
BJÖRN STEFÁNSSON
Islenzkir lögfrœöingar
709 Great West Perm. Bldg.
Sími; 24 963 356 Main St
Hafa einnig skrifstofur að Lund-
ar, Piney, Gimli, Riverton, Man.
urn í París og samþykkt 28. apríl
1919.
I þjóðbandalaginu eru nú 56
riki: Abvssinia, Albanía, Argentína,
væri þegar í lok miðalda mjög tekið
að higna. .A árunum 1859 til 1870
voru ýmsar tilraunir gerðar til þess að
fá páfann til þess að láta af hendi
i
í
í
í
BUSINESS COLLEGE, Limited
385 >/2 Portage Ave.—Winnipeg, Man:
Astralia, Austurriki, Belgía, Bolivia. 'eraldleg völd sín. En allar,þær til-
Brazilía, Bretland, Búlgaria, Canada, raunir urðu árangurslausar. I sept-
Chile, Columbia, Costarica, Cuha,1 enil>er 1^70 lagði Vidtor Emanuel
Danmörk, Dominica, Eistland, Finn- kirkjuríkið undir sig, en þessu mót—
land, Frakkland, Friríkiö, irska, Grikk r11*!'! páfinn 20. septemlver sama ár.
land.Guatemala, Haiti, Holland, Hon ^e^ tryggingarlögunum frá 13. maí
duras. Indland, Italía, Japan, Júigó- var páfanum tryggð friðhelgi
slóvakía. Kina. Lettland, Liberia, i °" konungleg lotningarmerki. Hann
Eithaugaland, Luxemburg, Nicaragua; ræ®ur yfir Vatikaninu, Laterankirkj-
Noregur, Nýja Sjáland, Panama, Pa- [ unni °S Castelgandölfo, og hefir rétt
raguay, Persia, Perú, Pólland, Por- til að hafa sendiherra hjá öðrum rikj-
túgal, Rúmenía, Salvador, Síam, 11111 °g taka á móti þeim. Píus IX.
Spánn, Suður-Afríka, Svíþjóð, Sviss' Páfi ,v*ldi aldrei viðurkenna gildi þess
land, Tékkóslóvakía, Ungverjaland, | ara la&a °g Það hafa eftirmenn hans
Uruguay, Venezuela o,g Þýzkaland. \ a páfastóli heldur ekki gert. Núver-
Með þvi að ganga í Þjóðabandalgið andi pafi, Pius XI., er 261. páfi róm-
hafa öll þessi riki skuldbundið sig til versk-kaþólsku kirkjunnar, fæddur
að vinna saman að alþjóðaheill, reyna 31. marz 1857 og krýndur páfi 12.
að útkljá allar deilur sin á nvilli á fel)rúar 1922.
friðs^nvlegan hájt, og vinna sanvein-' 13er le7 á eftir y^firlit um ríkin
aðar gegn hverju því ríki, sem segi; 1 Evrópu, stærð þeirra og fólksfjöldv
einu eða fleiri ríkjum bat^alagsins (nýlendúr í öðrum heitvísálfum ekki
stríð á henditr. j taldar nveð), stjónvarskrá, stjórnar-
I sambandi við Þjóðabandalagið fyrirkonittlag og æðstu stjórnendur,
stendur alþjóðadómstóllinn í Haag og
Alþjóðaunvbótaráð verkalýðsins.*) —
Auk þess hefir Þjóðabandalagið haft
það mál til nvefiferðar að koma á fót
sérstakri stofnun fyrir andlega sanv—
vinnu allra þjóða. Bauð franska
stjórnin Bandalaginu að leggja fram
þjóðþing, trúarbrögð og fleira:
L ALBANIA. — Stærð: 44,040
ferknt. Fólksfjöldi: nál. 850,000. Frá
1431 til 1912 var Albanía nálega ó—
slitið hluti úr Tyrklandi. 20. desenvber
1912 var það viðurkennt sjálfstætt
ríki, en á styrjaldarárunum 1914—18
eina miljón árlega til þessa fyrirtæk-í ^ý®1 stjórnin úr landinu og ríkti þar
is og skvldif stofnunin hafa fast aðsetj sl^an algert stjórnleysi um skeið.
ur í París. Tilboð þetta samþvkkti! ^’11 l^U var jandið lýst lýðveldi og
Þjóðabandalagið 1924. og í janúar! stjórn mynduð í Durazzo. Þjóðþing—
ið er í tveinvur deildum. I efri nvál-
stofunni (senatinu) ejga 18 þing-
nvenn sæti, en 99 í þeírri neðri. For-
seti lýðveldisins heitir Ahrned Bev
TH. JOHNSON,
Ormakari og GivlLraiJSu;
Selui gi(tlngaleyfl»br4t
earstakt aioygll veVtt pðntunuv
og viVJrJörVSum útaD af lanðl
284 Maln St. Phone 24 637
Dr. Kr. J. Austmann
DR. J. STEFÁiNSSON
21« HEDICAL ARTS Bl.BC.
Hornl Kennedy og Orahaaa.
Stnndar rlngtiea anmn-,
■ef- dr kverka-eJAkddi
'* kltta frd kL II tU II L h
•I kl. 8 tl 5 e- b
Ti.UI.nl: 31 834
Helmlll: 638 McMlllan Ave. 42 691
! WYNYARD
SASK.
J. H. Stitt . G. S. Thorvaldson
Stitt & Thorvaldson
Lögfr. og málafærslumenn.
807 Union Trust Bldg.
Winnipeg.
Talsími: 24 586
DR. A. BLDJIDAL
602 Medtcal Arta Bldg.
Talsími. 22 296
Stundar aérstaklega kvensjúkdóma
og barnasjúkdóma. — Ad hitta:
kl. 10—12 f. h. og 3—5 e. h
Heimili: 806 Vlctor St.—Siml 28 130
J. J. SWANS0N & C0.
l.lmlted
H B N T A L I
INSURANCH
R B A L E S T A T ■
MORTGAGES
600 Parle Bulldlnc, Wlnnifef, Si
1
Telephone: 21 613
J. Christopherson,
Islenzkur lögfrœðingur
845 Somerset Blk.
Winnipeg, Man.
Dr. B. H. OLSON
216-220 Medlcal Arts Bld*.
Cor. Graham and Kennedjr (I.
Phone: 21 834
VnUalstíml: 11—12 og 1—5.89
Helmlii: 921 Sherburn St.
WINNIPEG. MAN.
C. THDRLAKSON
Ur og gullsmiður.
Póstsendingar afgreiddar nákvæm
lega og tafarlaust.
Sendið okkur úr yðar til að-
gerðar.
Thomas Jewelry Co.
666 Sargent Ave. — Sími 34 152
1926 hóf stofnunin starfsemi sitva.'
Sérstfk nefnd ræður tilhögun allri
og skipar forstöðumenn stofnunarinn_
ar. Innan hennar eru ýmsar déild-
ir, og h<fir hver þeirra sitt starf
með höndunv. Þar er t. d. sérstök
deild fyrir háskólaviðskifti þjóð-
anna, visindadeilld, lagadeild, bók-
menntadeild, listadeild o. s. frv.
Þjóðabandalagið er þegar orðin
mikil og voldug stofnun, með flók—
*) Sjá Þjóðbandalagið, eftir Krist-
ínu Matthíasson, Einvr. 1925 IV., bls.
306—317.
Zogu (f. 1894). 71% landsnvanna
eru Múhamaðstrúarnvenn 10% róm-
versk—kaþólskir 'og 19% giisk-ka-
þólskir.
2. ANDORRA. — Lýðveldi í Pyr-
eneafjöllum. Stærð 450 ferkm. með
6000 íbúum. Greiðir árlegan skatt
til Spánar, sem nenvur unv 800 kr.
I stjórninni eiga 24 meðlinvir sæti, og
eru þeir kosnir af íbúum sex helztu
(Frh. i 7. bls.)
Tal.fmli 28 889
DR. J. G. SNIDAL
TANNlyCEKNIR
614 H..menrt Bl.cl
Portl« AV*. WINNIFBU
Hl» nýjx
Murphy’s
Boston Beanery
Afgrel?51r Flnh & Chlps I pökkum
tll heimflutnings. — Ágætar mAl-
tíöir. — Hinnigr molakaffi cg svala-
drykkir. — Hrelnlætl einkunnar-
ort5 vort.
62!> SARGENT AVE., SfMl 21 900
“Justicia” Private School
and Business Collegt
Portage Ave., Cor. Parkview St., St. James, Winnipeg.
Auk vanalegra námsgreina veitum við einstaklega góða tR-
sögn í enskri tungu. málfræði og bókmentum, með þeim til-
gangi að gjöra mögulegt fyrir þá sem frá öðrum þjóðum
koma að láta í ljós beztu hugsanir sínar á fósturmáli sínu
Enskunni, eins vel og innfæddir gvta gjört.
Heimskringla mælir með skóla þessum, og selur “Scholar-
ships” átækifærisverði. Þetta tilboð gildir aðeins til 31. ágúst.
Það kostar yður ekkert að biðja um frekari upplýsingar.
.1