Heimskringla - 19.08.1931, Blaðsíða 7

WINNIPEG 19. ÁGÚST 1931
HEIMSKRINLA
7. BLAÐSÍÐA
Sigurjón Guðjónsson:
UPPSALIR.
II. Háskóli og stúdentalíf.
Uppsalaháskóli er elsti há-
inn, sem á við bágborið hús- um fylkingunum saman. Þótti1
næði að búa. — Hvert félag ] það. heiður mestur að koma
á sitt hús. og eru sum þeirra
hinar prýðilegustu byggingar.
Eru veggir. þeirra flestra
skreyttir ágætum málverkum,
skóli á Norðurlöndum, svo sem einkum úr átthögunum eða þá
áðúr er getið. Hann var stofn- af mætustu mönnum félagsins
aður 1477, og er Jakob erki- frá fyrri tímum, og er þeim og
biskup Úlfsson talinn stofnandi öjlu öðru komið fyrir með þeirri
hans. Háskólabyggingin er j frábæru smekkvísi, sem Svíum
mjög falleg, reist á síðari hluta er svo lagin.
19. aldar. Þegar komið er inn, Ejnu sinn. . mánuði heldur
í anddyri háskólans, blasa við hyert féJa «hembygd8aft0n”
þessi orð Tegners á einum (átthagakvöld). Koma þá all.
j ir félagar saman og skemta sér.
i Við það tækifæri eru ræður
| haldnar, fræðandi fyrirlestrar,
veggnum:
Att tanka frítt ár stort,
att tanka ratt ar störra.*)
1 brekkunni neðan við há-
skólann er stytta mikil af skáld-
Inu, Erik Gustav Gejer, sem
lengi var prófessor í sögu við
háskólann. og áhifamesti mað-
ur sinnar samtíðar í Svíþjóð.
Skamt sunnan við háskólann
er bóksafn háskólans, Carolina
Rediviva ,og stendur það í hall-
lesið upp o. s. frv. Sé einhver
hljómlístarmaður innan félags-
ins, lætur hann til sín heyra.
Söngur fer fram, bæði kórsöng-
ur og almennur söngur. Mest
eru sungnir söngvar, er orð-
ið hafa til í átthögunum. Hvert
félag á sína söngbók, og er
fylkis éða átthagasöngurinn
þar efst á blaði. Stúdentasöng-
var eins og “Sjung om student-
arbrekkunni, þvert fyrir enda ens lyclíljge dag’ ’eru sameig-
Drotningargötunnar, sem er lnlega eign allra stúdenta, í
breiðasta gatan í Uppsölum. hvaga félagi, sem þeir annars
er næst stærsta bókasafn Sví- eru_
þjóðar (Konunglega bókasafn-
ið í Stokkhólmi er stærra).
Það hefir að geyma um fjögur
, , ... ,. . . , ,. ur milli felaganna, en a hatið
hundruð þusundir bmda og fim- . ° ’
Eki er laust við að stundum
sé dálítill rígur og flokkadrátt-
tán þúsundir handrita. A safn-
inu eru m. a: dýrgripir eins og
handritið af Wulfila, en það er
hin gotneska þýðing á Nýja
testmentinu. Er handritið kall
að Codex argentens (silfur-
isdögum stúdenta hevrfur alt
slíkt eins og mjöll fyrir sólu.
Hátíðisdagar Uppsalastúdenta
eru: 6. nóvember (til minning-
ar um Karl XII.), Valborgar-
i messukvöld (aðfaranótt hins 1.
i mel). vorhátíðin í miðjum maí
biblían). Ennfremur er á safn- , . ,. , . .
og 31. mai, þegar nyju doktor-
mu m,og mertalegt handnt at arnlr f|tskritast (rá há8kólan.
Snorra Eddu.
um.
---- I \
Mikill f jöldi stúdenta stundar j Við eina af þessum hátíð-
nám í Uppsölum. Munu þeir um, vorfagnaðinn á Valborg-
vera nálægt fjórum þúsundum armessu, hefi eg verið viðstadd
á ári. Eins og gefur að skilja, ur. og þykir mér því í þessu
setur svo stór stúdentahópur sambandi rétt a ðrifja upp það.
svip sinn á ekki stærri bæ. sem fór þar fram.
Uppsalir er fyrst og fremst Klukkan þrjúj 30. apríl, flykt-
stúdentabær. Stúdentalífið ugt stúdentarnlr saman á Stóra
•r fjörugt og skemtilegt og það torg. (það er f miðjum bæn.
reiðan mjög, er hann var að
tala.
Að þessum leik loknum fór
félagið út eins og það kom. og
hélt þá í sömu erindum til ein-
hvers annars félags. Það getur
Síundum verið gaman að heyra
l'élögin “skandas”. Að ræðu-
mönnum eru vanalega valdir
ir. Getur því orðið allsnörp
orðasenna á milil þeirra. Ea
oft gctur orðið erfitt að heyr.i
til ræðumanna, vegna ókyrðar
áheyranda, sem ýmist klappa af
fögnuði eða vekja hark og há-
reisti en það fer aðallega alt
oftir því af hvaða sauðahúsi
ræðumaður er. Félagssystkin
vilja eðlilega lyfta undir sinn
fulltrúa, en kveða andstæðinv-
inn niður.
ev ekki orðið til að ástæðu-
um). Þeir köstuðu vetrarhett-
leusu: l ppsala ar bast . Þó unum Qg settu upp hvítar stúd-
að stúdentalífið í Uppsölum sé entahúfur f Svíþjóð nota stúd-
hig .skemtilegasta nú á tímum, entarnir ekki einkennishúfur
þá er enginn efi á því, að það sinar> nema að sumarlagi. Aðal-
hefir verið fjörugra fyrrum. gata bæjarins fyltist
á svip-
Þessa sömu sögu hafa allir s,tundu af monnum með hvítar
gamlir háskólar að segja. Það, húfur það var engu ífkara en
sem mestu veldur um í þessu þgh, Spryttu Upp úr jorðinni. —
efni er, hver námsbaráttan er ^ður var það almennur siður
orðin hörð. Fyrrum var það meðal xjppsalastúdenta að fórna
algengt, að embættin biðu eftir p^. vetrarhofuðfatnaði sínnm
kandidötunum. Þeir áttu vísar
stöður, strax er þeir höfðu lok-
ið námi. En nú er slagurinn
orðinn svo harður um embætt-
og mun þessum sið enn hald-
ið við af mörgum. —
Þröng mikil var á götunni.
in, að hverjum einum liggur Stúdentnrnir gengu i storum
mikið á að ljúka prófi og vera flokk™ e/tir götunum, með
til taks, ef eitthvert embættið sönS hurrahropum; og bæj-
losnar. í staðinn fyrir að eyða arbúar «yktust 1 krinS nni
tímanum í hópi glaðra félaga Það var bkast lm, sem heilar
, ,, , ,. , hersveitir væru að fara í gegn
situr nu studentmn í kleta sin- ,
, j um bæmn og leggja hann und-
um og les. . b
, . , __ ... ír sig.
Studentarmr í Uppsolum
skiftast í mörg félög eða “nat- úg óhætt er að fullyrða, að
ionir’’, sem þeir kalla. Félaga- aldrei hefir nokkur herdeild
skiftingin miðast venjulega við haft einn bæ meira á valdi sínu,
landshluta (“ljenin”). þannig, en stúdentarnir Uppsali á þess
að t. d. stúdentar frá Verma- um úegi, þó að ólíku sé hér
landi mynda eina
“nation”, i saman að jafna.
stúdentar frá Austur-Gautlandi j>að var dásamlegt veður
aðra o. s. frv. ] þenna dag, og stúdentunum var
Nationirnar eru nú 13 talsins: j fagnað af bæjarbúum, svo sem
Austgauta, Gestreka-Helsihga,. best má Vera. Mjallhvítar hend-
Stokkhólms, Gautborgar. Verm- þr teygðust út úr hverjum
lendinga, Norrlendinga, Vest,-
gauta, Gotlendinga, Smálend-
glugga, og veifuðu stúdentun-
um með æskuljúfum yndis-
inga, Södermanlendinga og þokka. Á gangstéttunum með-
Nerke, Kalmar, Upplendinga og ^ fram götunum var alls staðar
Vestmann- og Dalanation. , brosandi augum að mæta. Það
Fjárlag er talsvert til nation- t var verið að hylla vorið og Upp-
anna, en mörg hlunnindi hefir salastúdenta.
það í för með sér að vera í j Nokkru fyrir klukkan átta
þeim. Verði stúdent t. d. veik- um kvöldið söfnuðust stúdenta
ur, greiðir nationin læknishjálp : félögin saftian hvert í húsi sínu
alla og legukostnað. Stúdentinn 0g fylktu sér undir fána sinn.
hefir aðganga að bókasafni Hvert félag á sinn eigin fána,
nationarin^iar, sem venjulega 0g hvílir venjulega á honum
er vandað og mikið. Hann helgi mikil, því að oft hefir
hefir ennfremur fullan aðgang ^ hann fylgt féla§íinu áratug-
a ðhúsi félagsins, hvenær sem um 0g öldum saman. Félags-
er, og verður það því einskonar fáninn tengir eina kynslóðina
heimili fyrir margan stúdent- við aðra.
——------ | Nú gengu öll félögin undir
#) Að hugsa frjálst er mikið, söng og hljóðfæraslætti til
sem fyrst og tryggja sér með
því sæti sem allra fremst í alls
herjarfylkingunni, en í hana
var raðað eftir því sem félögin
komu til torgsins.
Að þessu sinni urðu Vest-
gautar fyrstir, þá Austgautar
og svo hverjir af öðrum. Félög-
in mynduðu ógurlega langa I fyndnir menn og dálítið illyrt-
fylkingu. og voru þó altaf sex
stúdentar samsíða.
Fremst gengu merkisberarn-
ir þréttán, einn frá hverju fé-
lagi, og stjórnir stúdentafélag-
anna, þá fjölmenn hljómsveit
og síðan allur stúdentaskarinn.
Leiðin lá eftir Drotningar-
götunni og að Carolina Rediv-
iva, og þaðan upp að höllinni,
en þar skyldi vorinu fagnað.
í skrúðgöngunni tóku þátt
gamlir og gráhærðir öldungar,
sem urðu ungir í annað sinn,
er hljómsveitin spilaði göngu-
söng stúdenta “Sjung om stúd-
entens lyekliga dag”.
Við norðurenda hallarinnar
hélt formaður stúdentasam-
bandsins í Uppsölum ræðu fyr-
ir minni vorsins. Talaði hann
stutt, en snjalt. Stúdentakór
söng nokkur lög, sem sungin
eru ár frá ári við þetta tæki-
færi og eru þau eftir Gustav
prins. Gejer og Gunnar Wenn-
erberg. Þessir menn eru þrí-
stirnið á sönghimni stúdent-
anna í Uppsölum.
T>essi kvöldstund var þrung-
in dulrænni fegurð og mætti.
Bak við stúdentafjöldann reis
höllin, mikil og tignarleg, mið-
depill hins minningaríka Upp-
salastaðar, helguð og frægð í
Gluntum Gunnars Wennerberg.
ósjálfrátt duttu mér í hug brot
úr “Gluntunum’’. Þarna fengu
þeir líf. Það var tunglskins-
nótt, stjörnur tindruðu í heiði,
himininn var blár. Það brá
ljóma á hallargluggana í mána
birtunm. Var þetta ekki dýr-
legur staður?
Eldar voru kyntir á öllum
hæðum, en hvergi nutu þeir
sín betur en á haugunum miklu
hjá Gömlu-Uppsölum, sem kend
ir eru við Óðinn. Þór og Frey.
Haugar þessir eru orðnir til
löngu fyrir Islands bygð, eftir
því sefti fornfræðingar segja.
Gömlu Uppsalir voru þingstað-
ur Upplendinga í fornöld og var
þar hof mikið í heiðni. Við
komu kristninnar var kirkja
reist á rústum þcss og stendur
kirkja þar enn.
EV hátíðinni var lokið hjá
höllinni. dreifðist stúdentafylk-
ingin, og hvert félag hélt nú
hátíðinni áfram heima hjá sér.
Var þar setst að drykkju og
stóð hófið í flestum félögun-
um til klukkan 4 eða 5 að
morgni. En varla varð of-
drykkju vart, enginn sást ó-
sjáifbjarga. Sænskir stúdentar
kunna að drekka vín á “estet
iskan” hátt.
Það sem vakti einna mesta
atliygli mína um nóttina, var,
er félögin fóru að “skandes"
(skammast) eins og Svíar
kalla það. Félögin sóttu hvert
annað* heim, fylktu liði, undir
fánum sínum. Þau óðu inn á
mitt gólf hvert hjá öðru, án
þess að biðja um inngöngu-
leyfi.
Þegar allir voru komnir inn,
gek keinn út úr hópnum, sté á
stokk, er hann var staddur hjá.
Þetta var mikill málrófsmaður,
og fleygði fram allskonar sví-
virðingum um félagið, og skifti
eðlilega mjög í tvö horn hvernig
ræðu hans var tekið. Að lok-
um kom hann þó með dálitla
bragarbót og sagði nokkur hlý-
leg orð í garð félagsins, er hann
hafði lokið máli sínu, stóð ein-
hver upp. úr hópi þeirra, er
voru heima fyrir, til þess að
svara þessum óboðna gesti og
kjaftaskúm. og vándaði hon-
u.m eða félagi hans ekki kveðj-
N af ns PJ* öl ld taí 8

Dr. M. B. Halldorson
401 n»7d Bld«.
Skrlfstofuafmi: 23674
Stundar sérstakl«K& lungnasjúk-
dóma.
Br aV flnna á skrifstofu kl 10—12
f. h. of 2—6 e. h.
Helmlli: 46 Allow&y Ave.
Talslmit 33158
DR A. BLONDAL
SOJ Medlcal Arts Bldg
Talsíml: 22 296
■tandar sdrstaklega kvensjúkdóma
og barnasjúkdóma. — AtJ hltta:
kl. 10—12 * h og 3—6 e h
Hetmlll: 806 Vtctor St. Stmt 28 180
Um morguninn söfnuðust,
margir stúdentar saman hjá
höllinni, til þess að sjá sólar-
upprásina. Og hún. var hvíldi feg
urri þenna maímorgun en orð fá
lýst. Mjúkleit móða hvíldi yfir
Upplandasléttunni, en smám
saman vék hún undan geislum
sólarinnar eins og fortjald, sem
dregið er til hliðar, en á bak
við blasti svið, seiðandi að
fegurð. Þetta var um hálfsex-
leytið, og fullkominn friður og
ró yfir bænum. “Ack hur har-
ligt majsol ler” sungu stúdent-
arnir. Nú var eftir að vitja
tveggja staða áður en til hvílu
var gengið.
x Neðarlega í hallarbrekkunni
stendur glæsileg stytta af Gunn
ari Wennerberg, sem ungum
manni með stúdentshúfu í
hendi. Þar námu stúdentar
staðar og hyltu hann. Einhver
var víst svo djarfur að láta
húfuna sína á höfuð styttunn-
ar.
Við norðurenda Carolina Red
iviva, hjá Gejershúsinu, er högg
mynd af kornungum manni.
Hann er dreyminn á svip, og í
hægri hendi heldur hann á rós.
Þessi mynd er af Gústaf Svía-
prins, sem mun í minnum hafð-
ur, meðan sænskt stúdentalíf er
til- því að enginn hefir sungið
fegur um “Stúdentens lyckliga
dag’ ’en hann. í þögulli aðdáun
var horft á myndina um stund,
en síðan haldið heim.
Nóttin hafði verið yndisleg-
o^ ekki síst fyrir útlending, sem
aldrei hafði tekið þátt í slíkri
gleði áður. — Eg er viss um, að
allir, sem voru með í þessum
stúdentafagnaði, hafa sann-
færst um það, og þeir eldri
enuþá einu sinni, að “Uppsala
ar bast”.
Dr. J. Stefansson
316 MKDICAL AKTS BLDO.
Hornl Kennody og Gr&h&m
Stnadar elnar6n&u antfna- eyrna-
nef- og krerka-njflkdóma
Kr a« hltta frá kl. 11—12 f. h
og kl. 3—F e h
TnUlmn 31S34
Helmlll: 688 McMill&n Ave 42691
Talafmlt 28 889
DR. J. G. SNIDAL
TANWL.4CKNIR
614 Someraet Block
Porfaee Aveaue
WIANIPF.G
HVAÐANÆFA
Russel Boardman og John
Polando, Bandaríkjamenn, flugu
nýlega í einni lotu frá New
York til Tstambul í Autur-Ev-
rópu, 5000 mílna veg hvíldar-
laust. Er það lengsti spölur,
sem floginn hefir verið á smá-
flugvél í einu. Sagt er að
Bretar séu að ráðgera að
fljúga á tveggja manna fari
frá Englandi til Capetown í
Afríku o geru það 5900 mílur.
Er það The Royal Air Force,
sem gerir út þann leiðangur.
G. S. THORVALDSON
B.A., L.L.B.
LÖgfrctðingur
702 Confederation Life Bldg
Talsími 24 587
W. J. LINDAL
BJÖRN STEFÁNSSON
ISLENZKIK I.OUFKÆÐINGAB
á öðru gólfi
825 Maln Street
Tals. 24 963
Hafa einnig skrifstofur að
Lnudar og Gimli og eru þar
aö hitta, fyrsta miðvikudag I
hverjum mánuði.
Telephone: 21613
J. Christopherson.
Islenzkur Lögfrœðingur
845 SOMERSBT BLK.
Winnipeg, :: Manitoba.
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annast um útfar-
ir. Allur úthúnahur sá besti
Ennfremur selur hann allskonar
minnísvarha og: legsteina
843 SHERBROOKE ST.
Phonei 86 607 WINNIPEG
EISU-NEISTAR
að hugsa rétt er meira.
Stóra torgs, en þar lenti öll-1 urnar. Einn ræðumann sá eg
Nú blasir við mér bládimm
nætur sýn:
Bogamynduð dalaljósin mín,
Blika í fjarlægð fornum
stöðvum á,
Fannahvítu jökul-strindi frá.
Líkast er sem stiltur stjarua
hér,
Á stefnumót hann bendi heim
með sér,
1 blámóðuna burtu ein eg svíf.
Mig ber á vængjum sumar
nætur hlíf.
1 fjalla-sal mig flytur vakin
þrá,
Við fossa-nið og heiðar vötn-
in blá
Stanzar ferðin, lít eg liðna
tíð,
Hvar léku börn í fjalla grænni
hlíð.
Hér er sem í helgum vermi-
reit,
Sér hafi skipað fögur Engla
sveit,
Hvar æskan saklaus erfði
skýli ljóst,
Ásýnd fól við náttúrunnar
brjóst.
Því hér var alt sem elfdi
hreina sál,
Alt, sem talað gat sín huldumál,
Sálar friður, sigur vinning
kær,
Sakleysið bjó Guði sjálfum nær.
En hverju veldur alt er orðið
breytt?
Andrúms loftið drungalegt og
heitt,
Úr mörgum áttum fýla fýkur
að,
Fölnað hafa blóm á þessum
stað.
Og hvað er það sem æðir
yfir grund —
Með ógnum raskar kyrð á næt-
ur stuud?
Mammons hyggja hremmir
lög og lýð,
Legst á náin, hrópar blóðugt
stríð.
Glatar friði, elur sjálfa sig,
Safnar liði- glæpamanns á stig-
Selur alt fyrir aura, krónu og
dal,
Æru vit, og sjálfbyrgingsins
hjal.
Greindur maður gá að sjálf-
um þér!
Gakk ei lengra, auga Guðs þig
sér!
Ef þú fetar yfir hengibrú,
Ábyrgðina sjálfur tekur þú.
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DR. 8. O. SIMPKON. N.D.. D.O.. D.O.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk.
WINNIPEG —MAN.
MARGARET DALMAN
TBACHER OF PIANO
8.-V4 BANNING ST.
PHONE: 26 420
Dr. A. V. Johnson
íslenzkur Tannlæknir.
212 Curry Bldg., Wlnnipeg
Gegnt pósthúsinu.
Sími: 23 742 Heimilis: 33 328
Jacob F. Bjarnason
—TRAN SFER—
Haaciraacc and Farnltarc Movlac
762 VICTOR ST.
SIMI 24.500
Annast allskonar flutninga fram
og aftur um bæinn.
J. T. THORSON, K. C.
fnlenzkur UtKfnpMneur
Skrifstofa: 411 PARIS BLDG.
Simi: 24 471
DR. K. J. AUSTMANN
Klæddu land þitt lífi með og
y1-
Legðu sáðkorn fegurðinni til,
Því sjálfur öðru lífi lifir þú,
Líkt og juttin sem í mold á bú.
Nalgast elli, húmar, kemur
haust,
Hlustaðu á samvizkunnar raust;
Biíðþrá mína berðu heim til
þín,
Þá hrosa við þér dalaljósin mín.
Yndo.
Wynyard —:— Sask.
MESSUR OG FUNDIR
í kirkju Santbandssafnaðar
Messur: — á hverjum sunnudegt
kl. 7. e.h.
Safnaðarnefndin: Fundir 2. og 4.
fimtudagskveld í hverjum
mánuði.
Hjálparnefndin: Fundir fyrsta
mánudagskveld í hverjum
mánuBi.
Kvenfélagið: Fundir annan þriðju
dag hvers mánaöar, kl. 8 að
kveldinu.
Söngflokkuri—Æfingar á hverju
fimtudagskveldi.
Sunnudagaskólinn:— A hverjum
sunnudegl, kl. 11 f. h.