Heimskringla - 03.02.1932, Síða 1

$
t
DYERS & CLEANERS, LTD.
Men’s Suits
Suits ........
Hats
$1.00
50c
CAlXi 37 061
DYERS & CLEANERS, LTD.
Ladies’ Dresses
$1.00
CAIX 37 061
Cloth, Wool
or Jersey ..
XlvVi. AHGANGUR.
WINNIPEG MIÐVIKUDAGINN 3. FEBR. 1932.
NÚMER 19
SIGURÐUR SKAGFIELD
syngur í Calgary.
Þann 28. des. s.l. áttu ís-
lendingar í Calgary því láni að
fagna að hafa sem gest á sam-
komu sín á meðal, söngmann-
inn Sigurð Skagfield. í það
skifti munu hafa verið fleiri
tslendingar saman komnir, en
sést hafa hér í einum hóp um
langt skeið.
Heiðursgesturinn skemti sam
komunni með nokkrum íslenzk-
um sönglögum, og var hann að-
stoðaður við píanóið af hinum
góðkunna landa vorum Jónasi
Pálssyni. Það þarf ekki orðum
um það að fara, hversu allir
áheyrendur voru hrifnir af hinni
miklu og hreinu rödd söng-
mannsins, og með hvílíkri til-
hlökkun þeir biðu þess að heyra
til hans í annað sinn, sem að
lokum gafst færi á þann 21. þ.
m. (janúar).
Hafði Mr. Skagfield sungið
í desembermánuði fyrir “Cal-
gary Women’s Musical Club“
á fundi þeirra; og má af þvi'
dæma, hversu mikið þótti til
söngsins koma, að félag þeirra
tók að sér að breyta vetrarsöng-
skrá sinni; og stofna til söng-
skemtunar, svo almenningi gæf-
ist tækifæri á að heyra íslenzka
tenórsöngvarann.
Concert Mr. Skagfields, sem
var haldin í Central United
kirkjunni hér í bæ, var vel sótt
þrátt fyrir kreppuna og hlaut
lof mikið. Hefur dagblaðið Cal-
gary Albertan máls á þessa
leið:
“Það var athugull og eftir-
væntingarfullur hópur, er kom
saman í Central United kirkj-
unni á fimtudagskvöldið til þess
að hlusta á og njóta ánægju af
söng skandinaviska tenórsins,
Sigurðar Skagfield, sem kom
fram fyrir almenning undir um-
sjón “Calgary Women’s Music-
al Club’’. Álitið, sem listamaður
yndislegu vögguljóðunum hans
Sveinbjörnssons. Það er í ís-
lenzkri hljómlist eitthvað sér-
staklega heillandi; hennar inni-
leiki og hjartasprotna tilfinn-
ing hafa undursamleg áhrif.”
í óperuflokknum naut hin
mikla rödd söngmannsins sín
bezt. Pyrsta lagið “Aria’" úr
“Tosca’’, hefði máske notið sín
betur á frummálinu heldur en
á þýzkunni; en það næsta:
Atia úr “Fredrekkae’’, eftir
Franz Lehar, var sérstaklega
aðlaðandi og augsýnilega hreif
áheyrendurna stórkostlega. —
Síðasta atriðið í þessum flokki,
Aria eftir Weber, úr “Der Frei-
schutz’’, sem nú á dögum heyr-
ist sjaldan hér, vakti sérstaka
eftirtekt sönglærðra manna, og
lýsti um leið mikilli æfingu og
raddkröftum.
Að endingu ,söng Mr. Skag-
field fjögur þýzk lög eftir
Brahms, Beethoven, Schubert
og Schumann. Um lagið “Wan-
derers Nachtlied”, eftir Schu-
bert, farast Calgary Herald orð
á þessa leið:
“— — — sungið af undur-
samlegri hjartnæmi og nærri
ótrúlegum “pianissimo” (af svo
mikilli rödd)”.
Það er án efa einlæg ósk
allra Calgarybúa, sem hlotið
hafa þá ánægju að heyra Mr.
Skagfield syngja, að hann stað
næmist hér sem lengst.
Calgary 29. jan. 1932.
I. Gíslason.
AUSTURÁLFUSTRÍÐIÐ.
á því að herja á Kína og leggja
undir sig allan austurhluta
landsins suður að Indlandi, til
þess að verða einir ráðandi á
ströndinni og Kyrrahafinu Asíu
megin.
• * •
En svo kemur nú til kasta
Evrópuþjóðanna og Bandaríkj-
anna. Þær eru vegna þegna
sinna og eigna í Kína að drag-
ast inn í vopnaleikinn smátt
og smátt. Þær hafa spurt Jap-
ani, hvað þetta alt saman .ætti
að þýða, en Japanir savara því
einu, að þeir séu, eins og Ev-
rópuþjóðirnar að vernda sitt í
Kína. Samt sem áður dylst
þeim ekki, að Japanir eru nú
þegar í stríði þar, og þess
vegna sendu Bandaríkin fyrst
4 herskip inn á Shanghaihöfn-
ina er síðan hefir verið að smá-
fjölga þar. Bretar og Frakkar
hafa einnig talsvert aukið liðs-
afla sinn þar og eru sem óðast
að því, einkum síðan Japanir
óðu með her sinn inn á friðuð
(neutral) landssvæði. Sendu
Bandaríkin og Evrópuþjóðirnar
Japönum skeyti um að halda
her sínum þaðan burt og nota
ekki friðaða svæðið fyrir víg-
stöðvar sínar, en Japanir skeltu
skolleyrunum við öllu saman.
Hafa Evrópuþjóðirnar síðan
bæði verið að viða að sér her-
skipum og hermönnum þar
eystra. Einkum eru Bandarík-
in að fjölga herskipum sínum
og hermönnum á þenna bar-
dagavettvang.
Fyrirsjáanlegt þykir að þarna
vofi yfir stórstríð. í Bandaríkj-
unum eru menn yfirleitt þeirrar
skoðunar að hjá því verði ekki
komist.
Bretar hafa tjáð sig Banda-
ríkjunum fylgjandi, ef til stríðs
kemur. Einnig Frakkland og ít-
alía. Þá þykir Rússum uggvænt
um hag sinn og þegna sinna í
Mansjúríu, í þessum aðgangi
| öllum þarna eystra. Hafa þeir
Fréttirnar s. 1. viku frá Kína
bera það með sér, að stríð er
þegar hafið milli Japana og
Kínverja, þó enn hafi því af
hálfu stjórnanna, ekki veríð
lýst yfir.
Þegar Japanir höfðu vaðið
yfir Mansjúríu og sett þar á
stofn herstjórn, fóru þeir að
snúa huganum suður á við. —
Sendu þeir í fyrstu herflota suð- | eitthvað verið að tjá Japönum,
ur til Shanghai, hafnarborgar að þeir yrðu að hafa nægan her
allstórrar í Kína. Settu þeir í Mansjúríu til þess að lialda
Kínverjum ýmsa harða kosti,
er Kínverjar samt sem áður
gengu að. Eitt af þeim skil-
málum var t. d., að Kínverjar
greiddu Japönum fé fyrir allan
þann skaða, er óeirðunum í
Kína hefir fylgt, er japanskir
menn þar hafa orðið fyrir. En
þetta virðist hafa verið af tómu
yfirskyni gert af hálfu Japana,
því við flota sinn voru þeir að
sínum mönnum þar í skefjum,
sem þeim hefði borist fregnir
um að jafnvel hefðu í hyggju
að stofna þar ríki sjálfir, og
brjótast undan Rússlandi.
í gær urðu skærur á milli
Japana og Kínverja í Harbin í
Mansjúríu, og féllu um 200—
300 manns af liði hvors aðila.
Hafa Rússar síðan tjáð Japön-
um, að þeir væru vegna þessa
t
HALLDÓR JÓHANNESSON.
Halldór Jóhannesson tré-
smíðameistari að 848 Banning
St. hér í bænum, lézt kl. 8.30
í gærkvöldi á Grace sjúkrahús-
inu hér í bænum. Hann dó af
innvortis krabbameini.
Söknuður er mikill að láti
þessa manns. Auk þess sem
hann var listfengur smiður,
var hann prýðilega gáfaður og
hver^ manns hugljúfi er honum
kyntist. Heyrðum vér þá, er
unnið höfðu að félagsmálum
með Halldóri, ljúka upp einum
munni um það, að trúverðugri
og sannari manni væri leit á
en honum.
Halldór var 55 ára gamall.
Til Vesturheims flutti hann um
aldamótin. Hann lifa kona hans
og 5 börn.
Vegna þess að blaðið er að
fara í pressuna, þegar því berst
andlátsfregnin, er ekki kostur
að minnast hins látna frekar
að sinni. Æfiatriða hans verð-
ur minst í næstu blöðum.
Jarðarförin fer fram kl. 3.30
e. h. á fimtudaginn frá kirkju
Sambandssafnaðar á Banning
stræti.
* * *
MRS. J. STEFÁNSSON
SÖNGKONA DÁIN.
HÆTTULEGUR MAÐUR
bæta þírna á höfninni í Shang- knúðir til að láta þá vita, að
hai, þar til þar voru orðin um
40 herskip. Og þá óðu þeir með
herlið á land. Hófst skothríð á
.borgina fyrirvaralaust og varð
þessi gat sér með söng sínum miklð mannfall af því. Um
á fundi félagsins, varð fylli- (1000 Kfnverjar VOru drepnir og
fáeinir Japanir.
Nokkurt hlé varð nú samt á
skothríðinni, og þá einn eða
lega að staðreynd á concert
hans á fimtudagskvöldið. Vér
höfum í liðinni tíð hlustað á
svo marga söngvara, æfða á
ítalskan hátt, að það er óneit-
anlega hressandi, að heyra
þenna sann-dramatiska ger-
manska tenór, með hans fagur-
lega stiltu “crescendos’’ og “de-
crescendos’’, ímyndunarríku og
hreinskilnu þýðingu og hans
miklu, hljómríku rödd.’’
Söngskráin var einkar sam-
stæð, smekkleg og vel við eig-
andi: nálega eingöngu scandi-
navisk og þýzk lög. Af fyr-
nefnda flokknum vakti sérstaka
eftirtekt, “Sofðu unga ástin
mín” eftir Sveinbjörnsson. í
sambandi við það segir dag-
blaðið Calgary Herald:
“Maður fann fyrst til þess,
hversu nákvæmlega svo mikil
rödd gat verið stilt, er söng
maðurinn lýsti með tilfinningu
og þýðleik, að hann hafði vald
her þeirra væri óvelkominn á
þessum stöðvum. Er af þessu
ekki fjarri að telja þá einnig á
móti Japönum.
Japanir eru því að færast
mikið í fang. Að vísu hafa þeir
eflings her, en hver má vlð
margnum?
tvo daga reyndu Kínverjar að EYÐSLUSEMI f
draga að sér lið. En í gær hófst
hin grimmilegasta orusta í bæn
um, og er ekki hægt að segja
hvernig henni lýkur.
Nokkru af flota sínum héldu
Japanir upp eftir Yanktze-ánni
til Nanking, höfuðborgar kín-
verska, lýðveldisins, og byrjuðu
þar skothríð. Urðu svo mikil
brögð að þessu, að kínverska
stjórnin hefir flutt úr höfuð-
borginni til Honanfu.
En þrátt fyrir þessar hrotta-
aðfarir segjast Japanir eigi vera
í stríði, heldur séu þeir aðeins
með þessu að uppræta óaldar-
flokka Kínverja og vernda líf
o£ eignir japanskra manna í
Kína. Dr. Sen Fo, mikils met-
inn maður í Kína, segir þó, að
þetta sé í fullu samræmi við
REKSTRI C. N. R.
Dr. W. D. Cowan sambands
þingsmaður frá Saskatchewan-
fylki fór nýlega ómjúkum orð-
um um rekstur C. N. R.-kerfis-
ins og eyðslusemina sem hon-
um væri samfara. Kvað hann
það verða eitt af aðal málum
næsta þings, að ráða bætur á
rekstrinum. Það er hann sem
háir kerfinu mest. Það þarf
enginn að segja mér, að það
sé nauðsynlegt að greiða Sir
Henry Thornton það kaup sem
gert er, né hledur, að það væri
nokkur þörf á að reisa fjögra
miljón dala gistihöll í Saska
toon. Slíkt er fyrirhyggjulaus
bruðlun á fé kerfisins. Það
Mrs. Joanna Stefánsson, kona
dr. Jóns Stefánssonar augn-
læknis, andaðist kl. 9.30 í gær-
morgun á Almenna sjúkrahús-
inú í Winnipeg, eftir stutta
legu.
Með láti þessarar vel gefnu
konu er ekki aðeins sár harmur
kveðinn hinum nánustu, held-
ur einnig fjölda íslendinga,
jafnt innan bæjar sem utan.
Mrs. Stefánsson naut virðingar
og hlýhugs hvarvetna, bæði
sakir hæfileika sinna og alúð-
legs viðmóts.
Það má fyllilega segja, að
hún væri með beztu söngkon-
um hér. Hafði hún notið auk
annarar mentunar, söngkenslu
á keisaralega sönglistarskólan-
um í Vínarborg og útskrifast
þaðan 1910. Eftir það var hún
óperusöngkona um 3 eða 4 ár.
Árið 1914 kom hún skemtiför
til Bandaríkjanna, en ætlaði
aftur til Þýzkalands, því þar var
hún ráðin til að syngja í kon-
unglegu óperuhöllinni í Mann-
heim. En eftir að stríðið hófst,
fór hún ekki aftur til Evrópu.
Árið 1916 kom hún hingað til
Winnipeg með bróður sínum,
A. A. Philippowski, sem nú er
biskup í New York. Þetta sama
ár giftist hún dr. Jóni Stefáns-
syni. Lifa hana auk eiginmanns-
ins: einn sonur, Nicholas að
nafni, og ein dóttir, Martha.
Einnig annar bróðir í Póllandi
og ein systir í New York.
Mrs. Stefánsson var 40 ára
að aldri, er hún lézt. Útförinni
hefir ekki verið ráðstafað, er
þetta er ritað.
Veiðimann norður við Akla-
vik í Norður-Canada, er Albert
Johnson heitir, er verið að
reyna að handsama, en það
gengur alt annað en vel. Hann
er vitskertur talinn og býr einn
í kofa, um 80 mílur frá Akla-
vik. Fyrir rúmum mánuði skaut
hann á mann einn í riddaraliði
Norðvesturlandsins, og særði
hann en ekki þó til ólífis. Hefir
síðan verið setið um að taka
hann fastan. Árangurinn af því
var sá s. 1. laugardag, að hann
skaut á annan lögreglumann,
E. Miller að nafni, og dó hann
samstundis af skotinu. Hefir
lögreglan síðan gert alt sem unt
hefir verið til að ná veiðimann-
inuni, en það hefir enn ekki
hepnast. Hann er stöðugt á
verði í kofa sínum, og svo góð
skytta erthann, að hann miss-
ir aldrei marks. í gær var lið
sent norður í loftfari til þess
að aðstoða lögregluna við það
að ná honum dauðum eða lif-
andi. Hefir ekkert síðan frézt
af þessu.
byggja leikhúsið samkv. upp-
drætti enska húsameistarans
Miss Elizab. Scott. Að því búnu
var valinn byggingarstaður í
fögru umhverfi og er smíði
leikhússins nú vel á veg komin.
Að dómi þeirra, sem best hafa
vit á, verður hið nýja “Shake-
speare Memorial Theatre’’ fag-
urt og hentugt leikhús og öll-
um, sem að því hafa unnið, að
það komst upp, til mikils sóma.
“LUSITANIA”.
FUNDUR CONSERVATÍVA
Framkvæmda-ráð Conservat-
íva-félagsins í Manitoba hélt
fjölmennan fund í Winnipeg
síðast liðinn miðvikudag. Fund-
arstjóri var dr. H. C. Hodgson.
Aðalmálið sem fyrir fundinum
lá, var að hervæðast og búa sig
undir fylkiskosningarnar á
komandi sumri. Og eftir langar
umræður fram og aftur um það
mál, var 25 manna nefnd kos-
in til þess að semja kosninga-
stefnuskrána. Verður hún lögð
fyrir næsta fund, til yfirvegun-
ar og samþyktar.
Önnur tillaga sem samþykt
Verður farmur hennar hafinn
fá mararbotni?
Að undanförnu hefir verið
unnið að undirbúningi ráða-
gerðar um að bjarga ýmsu
verðmætu úr Cunardskipinu
Lusitania, sem þýzkur kafbátur
sökti í heimsstyrjöldinni (í maí
1916). Þeir sem standa að þess
ari ráðagerð, eru Simon Lake
verkfræðingur, sem hefir sér-
staklega lagt fyrir sig endur-
bætur á kafbátum og köfunar-
tækjum, og H. H. Raily kap-
teinn, sem er meðal annars
kunnur af starfsemi sinni í
sambandi við suðurheimsskauts
leiðangur Byrd’s. Hafa þeir
sent umsókn til réttra hlutað-
eigenda í Bretlandi, til þess að
framkvæma þessa ráðagerð
sína. í fjárgeymslum skipsins
er sagt að séu fjármunir, sem
eru 3 miljóna dollara virði, og
mikilvæg skjöl. — Lusitaníu
var sökt átta mflur undan ír-
landsströndum um kl. 2 síðdeg-
is þann 7. maí 1916, á 245 feta
dýpi. Skipið sökk á tæprl
hálfri klukkustund og vanst
ekki tími til að bjarga verðmæt-
um flutningi né fjölda mörgum
farþegum og skipverjum, sem
voru alls á annað þúsund, þar
af um 100 Bandaríkjaþegnar. —
var, laut að því, að biðja þing-
menn flokksins, að krefjast upp j Atburðurinn vakti mikla beiskju
lýsinga í þinginu um f jármála j vestan hafs eigi síður en á Bret-
öreiðu Bracken-stjórnarinnar. landi og breskum nýlendum, og
Var í tillögunni bæði minst á áttl sinn mikla þátt í að Banda-
hundrað þúsund dala stuldinn, nkin SOgðu Þýzkalandi stríð á
sem tveim mönnum væri núhendur. Mælingar hafa leitt í
búið að hegna fyrir og á Bænda jjós, að skipið liggur á 245 feta
lánsnefndina. V’ar bent á, að dýpi, en niður á A-þilfar skipsins
óreiðan í báðum tilfellunum,! eru 175 fet> Sumir hlutar af
hefði orðið í stjórnardeildinni, | yfjrbyggingu skipsins og reyk-
er í umsjá forsætisráðherra J. j háfarnir eru auðvitað á enn
Bracken væri. Tillöguna gerðu mlnna dýpi. Lake og Raily á-
J. T. Haig þ .m. fyrir Winni-
peg og Angus McLeod.
forma að útbúa köfunaráhald
til björgunarstarfseminnar, og
verður að binda enda á það hóf-
stefnu Japana, því að þeim hafi' ]eysi sem fyrst, ef vel á að fara,
á hinum næmari hugtökum í í síðastliðin 20 ár leikið hugur sagði dr. Cowan.
Þá gerði W. Sanford Evans er útbúnaði þess haldið leynd-
þ.m. í Winnipeg og H. R. um. En þeir halda því fram, að
Drummond-Hay tillögu um að j það muni eigi taka langan tíma
krefjast yfirlýsingar um það af j að ná geymslusRápum skipsins
Brackenstjórninni hvenær þing- j og draga þá upp, enda vita þeir
ið kæmi saman í vetur, þar að nákvæmlega hvar í skipinu
tími væri meira en til þess kom- geymsluskápamir eru. Þó innri
inn að fá að vita það. útbúnaði köfunaráhaldsins sé
haldið leyndum, vita menn, að
það er í lögun eins og kassi, 12
fet á breidd, átta fet á hæð og
-London í des. lengd, og er þessu áhaldi skeytt
Undanfarin ár hefir verið unn við stálrör, sem geta staðist
ið að því að koma upp leikhúsi þrýsting á miklu dýpi. Innan
til minningar um Shakespeare, í stálrörunum eru stigar til hag-
í Stratford-on-Avon, þar sem ræðis fyrir kafarann til að kom
hann var fæddur. Miklu fé var ast niður í köfunaráhaldið.
safnað með frjálsum samskot-! Loftræslu útbúnaðurinn kvað
um, utan lands og innan, og: vera svo góður í rörinu og
MINNING SHAKESPEARES.
SILFURREFUM STOLIÐ.
Sex silfurrefum og átta mínk-
um var stolið 13. jan. s. 1. úr
refabúi Anderson Bros., að
Bird's Hill, Man. 24. jan. var
einnig 4 silfurrefum stolið af
búi J. Hill, í Springfield. Hefir
fylkislögreglan í Manitoba boð-
ið 500 dollara verðlaun fyrir
upplýsingar, sem leitt gætu til
þess, að þjófarnir næðust. Eru
loðvörukaupmenn ámintir um
að hafa augun hjá sér, er þeir
kaupa vöru sína.
má svo heita, að allar þjóðir
hafi lagt einhvern skerf til leik-
húsbyggingarinnar. Þegar fjár-
söfnunin var vel á veg komin
var húsameisturum utan lands
og innan gefinn kostur á að
gera uppdrátt að leikhúsabygg-
ingunni.. Ákveðið hafði verið
að leggja eigi áherslu á að hafa
leikhúsið sem stærst, en sem
fegurst og hagkvæmast, og sem
samboðnast minningu hins
mikla leikritaskálds. Var á-
kveðið, að í leikhúsinu yrði
1000 sæti. Nefnd sérfróðra
manna var kosin til þess að
dæma um uppdrætti húsameist-
aranna og var samþykt að
kassanum, að svipað sé og í
venjulegum kafbát. Raily og
Lake gera sér vonir um, að
hægt verði að taka myndir af
sölum skipsins, með nýjum
tækjum, sem til þess hafa ver-
ið gerð. Tvö skip verða til að-
stoðar við björgunina, er ann-
að 134' fet á lengd til flutnings
á áhöldunum, og hitt er drátt-
arbátur. — Raily er sem stend
ur í Englandi til þess að semja
við ensku stjórnina og stjóm
Cunard línunnar. — Áður en
hafist verður handa um fram-
kvæmdir, verða öll áhöld þraut-
prófuð skamt frá Brightling-
sea. Mbl.