Heimskringla - 13.07.1932, Side 7

WINNIPEG 13. JÚLl 1932.
HEIMSKRINGLA
7 BLAÐStÐA
ENDURMINNINGAR.
Frh. fr* S. bU.
borginni. Eg tók þá öllu þessu
vel, og það endaði með því að
hún kom með milliskyrtu og
alfatnað inn á þvottaherbergið
til mín, en eg fékk samt að vera
á bryddu skónum mínum og
þóttist sleppa vel, en það heid
eg að eg hafi líka haft hatt-
tetrið mitt. Þegar við nú höfð-
am borðað og drukkið eins og
húsfrúin uppálagði, þá leyfði
hún mér að eg mætti nú fara
út og leika mér skikkanlega, en
muna samt að vera kominn
heim aftur á þeim tíma sem
hún tiltók, og segja sér þá
margt í fréttum, passa nú líka
að taka vel eftir og villast ekki
og vera kurteis við fólkið. Þetta
var allra bezta mamma. Ekki
bauð hún mér krókstaf í hend-
ína, hefir líklega ekki treyst
mér til að höndla hann.
Frh.
HVAÐ ER RÉTT TRÚAR-
STEFNA?
Skrifað í febrúar og marz 1932
Það er líklega vegna þess, að
eg er farinn að gerast gamall
nokkuð, að vaknað hafa hið
innra í sálarvitund minni ýms-
ar hugleiðingar um líðandi tíma
og eilífðina.
Eg hefi um æfina talið það
áreiðanlega vissu, að annað lif
taki við, í æðra heimi, eftir
að þetta stundlega og jarð-
neska líf endar. Enda fullvissa
orð og kenningar Jesú um það,
sem annað viðvíkjandi andlegu
og veraldlegu efni. Hans orð
eru leiðarljós það, er birtir al-
mætti og gæzku skaparans,
hvar eftir manni ber að breyta,
og veita því eftirtket, hve æfi
manns er fljót að líða í hinum
stundlega heimi. Einnig ber að
ígrunda það, hvern tilgang
skapari vor hefir .haft m:eð
holdgan og tilveru mannkyns-
ins. Það virðist að eiga að
hafa haft svipaða þýðingu fyrir
annað dýrðlegra líf, og sáðkorn
akursins fyrir uppskeruna.
Þess er víða getið í guðs orði
hvernig maðurinn þurfi og eigi
að breyta til að eignast eilíft
líf. Hafa menn því enga afsök-
un í því efni í hinum kristna
heimi.
Öllum mönnum, sem trúa á
einn sannan guð, ber að leiða
huga sinn að eiginleikum hans
og almættisverkum. Hann er
góður og gæzkuríkur. Það sést
á öllu sköpunarverki hans. Þar
er maðurinn hið fullkomnasta.
Ber honum því að sýna að svo
sé, með því að breyta sam-
kvæmt því, er þessum voruin
góða guði mætti verða til veg-
semdar, og öllu mannkyni til
blessunar. Það mun mega telja
víst að hann hafi ætlast til að
svo mætti verða, þar sem hann
hefir gefið manninum þroska-
meiri skynfæri og sálargáfu,
heldur en nokkurri annari
skepnu, sem anda dregur.
En ef vér lítum til baka, og
flettum upp blöðum í bók þeirn
er vér nefnum spádómsbók
frelsarans, ásamt mapmkyns-
sögunni, sjáum vér getið um
ofbeldisverk páfaveldis og ka-
þólsku. Á 52. blaðsíðu, ekki
síðar en 118 eftir Krist, stend-
ur skráð: Þeir kristnu mættu
ofsóknum af Hetríanusi á rík-
isstjórnarárum hans, til 126,
og aftur árið 129. Markús Ant-
oníus ofsótti einnig kristna
menn á árunum 166 til 174. —
Það er sannarlega óhætt að
fullyrða, að í 260 ár eftir dauða
Krists, mættu hinir sannkristnu
ofsóknum.
Nálægt 3,000,000 kráskinna
manna létu lífið fyrir ofsókn-
um heiðingjanna.
Heiðingjar ofsóttu kristna
menn í ýmsum löndum í Ev-
rópu, alt fram á 11. öld, og
margar þúsundir létulífið í
þeim ofsóknum.
Einnig þar er minst á rann-
sóknarréttinn. — Hryllilegustu
manndráp og níðingsverk voru
framin af yfirstjómendum hins
kaþólska veldis, fyrir fégirnd
og siðleysi, framyfir siðabóta-
tímabil, og jafnvel fram á 19.
öldina.
Af þessu er ekki annað sjá-
anlegt en að verið hafi ríkjandi
algert guðleysi og hámark fé-
girndar, samfara illmensku.
Þarna er sýndur spegill af
kirkjulegri starfsemi eftir kross
dauða Jesú. Er mönnum svo
talin trú um, að hann friðþægi
fyrir ill verk, ekki einungis
þeirra, er krossfestu hann, held-
ur og allra, sem illa breyta. —
Þetta virðist vera hin mesta
fjarstæða. Hvernig gat það ver-
ið samkvæmt gæzku guðs og
réttlæti?
Hvernig gat vor góði guð
elskað hið hrokafulla og sið-
spilta mannkyn svo mikið, að
hann ekki vissi neitt annað
betra ráð, til að bæta bresti
þess, en að láta krossfesta son
sinn, þessu sínu vonda mann-
kyni til friðþægingar? Var það
ekki fremur ráðleysisleg ráðstöf
un, sjáandi engar betrunar-
breytingar eftir sem áður?
Til þess að líða hinu syndum
spilta mannkyni að kvelja á
krossinum lífið úr þessu sínu
bezta barni, hefði vor gæzku-
ríki góði guð orðið að vera
sannfærður um, að honum og
ríki hans væri hætta búin. —
Hvar er þá almættis stjórnan
hans
Þessi fáránlega orðasetning
er birt hér til að sýna, hve
bemalega hin svokallaða end-
urlausnarkenning lítur út fyrir
að hafa mynduð verið, af óhlut-
vöndu og grunnhygnu mann-
kyni, eftir krossdauða Krists.—
Um endurlausnara fyrir Krists
daga mun fáum kunnugt.
Samkvæmt annari breytni
páfaveldisins og kaþólskra á
þeim tímum er ekki ólíklegt,
að þeir hafi skrásett friðþæg-
ingarkenninguna til stuðnings
embættisstöðu sinni og auðs-
tekjulindum.
Það sem eg vildi leyfa mér
um biblíuna — hina svokölluðu
heilögu ritningu — segja, að
því leyti sem mér hefir kynst
sú bók sem trúfræðisrit, þá
hefi eg fyrir mínar tilfinningar
komist að þeirri niðurstöðu, að
hún hafi verið stílsett á ýmsum
tilverutímum fyrir þeirra alda
mannkyn — Gyðingalýð og ka-
þólskar kynkvíslir. Það er svo
bersýnilegt í mörgum greinum,
þar sem ekki er ósjaldan birtur
veraVilegur diðalærdómur, til
ógnunar fáfróðum lýð. Virðist
slíkt tilbúið lögmál ekki geta
undir nokkrum kringumstæð-
um tilheyrt né átt við nútíðar
mannkyn og menningu. Jafn-
vel í Nýja testamentinu, Post-
ulanna gerningabók, er að
finna hneykslanlegar frásagn-
ir, í 1. kap., 18. versi, þar sem
svikarinn Júdas kviðrifnar, svo
innyfli hans féllu út. Einnig í
5. kapítula, 1.—11. versi, þar
sem þau hjón Ananías og Sof-
fía féllu dauð til jarðar, fyrir
orð postulans.
Margt í ritmáli Gamla og
Nýja testamentisins virðast vera
miður virðingarverð manna-
verk, mannkynssaga í jarðnesk-
um anda stíluð.
Þess vegna er engin leið að
hugsa sér, að guð hafi falið
nokkrum holdlegum manni á
hendur, að selja mönnum synda
kvittun. Því síður að kvelja lífið
úr saklausum manneskjum, með
ýmsum upphugsanlegum pynd-
ingum, og með því afla sjálf-
um sér tekjugreina.
Ekki er heldur auðvelt að
gera sér grein fyrir, að guðs
vilja hafi ávalt verið gætt, svo
sem að líkum er látið, Enda er
all-ljóst, að á þeim tímum hafa
páfinn og valdstjórn Rómarík-
is, hagnýtt sér í ríkum mæli ó-
guðlegar ógnanir, er víða gæt-
ir í vansköpuðum trúarritning-.
um, gersneyddar guðlegum blæ.
Það virðast nokkrar líkur til,
að sumt fleira sé ótryggilegt 1
kenningakerfi því, er rætur sín-
ar á að rekja til kaþólskra
kirkjusiða, hvar flestar kirkju-
deildir munu afkomendur, með
kostum sínum og ókostum.
Það má margt fagurt og frið-
vænlegt læra af orðum og kenn
ingum Jesú. En að hann hafi
gert ráð fyrir að friðþægja fyr-
ir allar misgerðir mannkynsins
til eilífðar, er ekki ljóst af orð-
um hans eftir vorum skilningi.
Oss langar til að sjá það!
Þegar maður yfirvegar kirkju-
lega starfsemi frá Krísts dög-
um alt til þessa dags, þá finst
manni mörgu ábótavant hér í
heimi veruleikans. Meðal þess
verður fyrst á það að minnast,
sem næst býr mannlegum eig-
inleikum í mannfélaginu.
Eftir því hvernig mennirnir
koma fram og breyta hver við
annan, myndast útsýnið; ann-
aðhvort dauft eða dapurt, eða
frjálslegt og fagurt, máske eitt-
hvað þar á milli.
Mér hefir ávalt skilist það
vera þungamiðjan í trúarefnum,
að hver maður sem kona breyti
svo við aðra, sem þau vilja að
við sig sé breytt í daglegri
framkomu, sem er samkvæmt
orðum Jesú: “Sýn mér trú þína
í verkum þínum”. Ef þess væri
gætt af allra stétta mönnum,
þá mundi heimur vor geta ver-
ið jarðnesk paradís.
Til þess að framkvæma það,
sem hér um getur, þarf enga
biblíu til eftirbreytni. Miklu
fremur ber að hafa hliðsjón af
orðum og kenningum Jesú, er
bera dýrðarljóma Nýja testa-
mentisins.
Lífsþekking mín og reynsla
hefir innrætt mér þá skoðun,
að kennimenn og klerkar hafi
frá fyrstu tímum skorðað kenn-
ingar sínar helzt til þrönglega
við hinar gömlu sögur, frá tím-
um fornþjóða, sem yngri kyn-
slóðir mannkynsins ekki finna
að hafi nein heilsusamleg sálu-
nærandi efni til að bera.
Ef kennimaður er starfi sínu
vaxinn, þá hefir hann óþrjót-
andi efni í góðar ráeður, geti
hann látið hug og hjarta dvelja
við almættisverk drottins, sem
ljómar um ríki náttúrunnar í
óútmálanlega mörgum mynd-
um, er sýna framþróun og full-
komnun lífsins á öllum sviðum,
en enga kyrstöðu. Það myndi
betur samrýmast nútíðar eðli
mannkynsins. Hið gamla hefir,
eftir því sem veraldarsagan
getur, verið af valdhöfum ó-
sjaldan miður kristilega verið
viðhaft, í fáfræði fjöldans, svo
lengi sem syndalausnar salan
og fjölgyðistrúin var á dögum.
Taki maður nútíma viðhorí
í trú og siðfræði, ber það sam-
an við fyrri alda venjur, birtist
all-ljósalega, að það á enga
samleið á trúmálsviðum hins
nýrri tíma, í sáluhjálplegu til-
liti; er fremur til að vekja trú-
máladeilur, heldur en að leiða
menn í sannleika á réttari and-
lega braut.
Og þegar yfirvegaður er kenn
ingaferill prestastéttarinnar, og
borinn saman við siðfræðis- og
trúfræðiskenningar guðmanns-
ins Jesú Krists, þá virðist vanta
mikið á að kennimenn hafi náð
jafn kærleiksríkri stefnu í orði
og anda, sem hann sýndi, að
var lífs- og sálarskilyrðum
mannsins heilsusamlegt, innan
mannfélagsins. — Kennimanna-
stétt og kirkja hafa án efa ver-
ið stofnsett í þeim tilgangi, að
efla dygðaríkt samfélag meðal
mannkynsins. Þó enn hafi það
ekki hepnast svo vel sé, á það
að líkum ógæfu sina að kenna
kaþólskri kirkju eða páfans of-
ríki.
Það liggur í eðli kirjulegrar
og kristilegrar starfsemi, að
kirkjan þarf að vera óflekkuð
af hverskonar holdlegum og
veraldlegum hleypidómum. Hún
þarf að vera óháð öllu því, er
getur undir nokkrum kringum-
stæðum kallast ranglæti. Hún
ætti að vera alfrjáls bústaður
orðs og anda meistarans mikla,
Jesú. Án þess getur hún ekki
kallast Krists kirkja.
Nái hún þeirri fullkomnun,
getur maðurinn átt þar frjálsan
og gleðiríkan aðgang að því,
sem kalla má fagnaðarerindi
hans, boðorðum kærleika, sann-
leika, réttlætis; í einu orði sagt
dygðaríku líferni. Kirkjan þarf
að vera sannkölluð vermireitur
og gróðrarstöð kærleikans. —
Geti hún ekki náð þeirri full-
komnun, er vafasamt hvort hún
hefir ástæðu til að vænta stuðn
ings af nokkrum safnaðarsam-
tökum, þar sem hún kostar of
mikið fé án gagnsemi.
Það getur varla dulist nein-
um manni með heilbrigðri skyn-
semi, að það sem getur kallast
sannkristileg trú, innifelst í
kærleiksríku samfélagi meðai
manna. Með því svo sé, eru
menn að rækja boðorð og kenn-
ingar Jesú, undir hið síðara
samfélag í væntanlegum eilífð-
ar heimkynnum. Þannig væru
andleg og veraldleg málefni
samgróin í orðanna dýpstu
merkingu.
Sá maður, sem leggur trún-
að þá kenningu lútherskunnar,
og treystir þvf, að Jesú, fyrir
sinn krossdauða, friðþægi fyrír
allar hans misgerðir — hve
miklar sem eru, — á dómsins
degi, sá mun lítið afturhald
hafa á breyskleika sínum!
Eg var ungur, þegar eg fór
að efast um það, að þetta væri
heilbrigð trúarskoðun. Eg áleit
hana gefa manninum meira
sjálfræði en hann væri verðug-
ur fyrir, og því geta valdið létt-
úð og kæruleysi.
Mín skoðun er, að maðurinu
verði að breyta þannig, meðan
hann íklæðist holdinu, að hann
geti átt vfsa von á inngöngu i
sælustaðinn, án þess að leggja
sína syndabyrði á herðar Jesú,
sem hafði með kenningum sín-
um vísað honum veg til sálu-
hjálparinnar, af mildi og gæzku
skaparans í heiminn sendur, til
að kveikja ljós kærleikans, og
niðurbrjóta öfl ranglætis og ó-
guðleika.
Mætti eg spyrja: Hvaða frið-
þægingu hafði mannkynið á
að treysta, áður en Jesús var í
heiminn borinn og krossfestur?
Og hvaða friðþægingu hafa þær
þjóðir á að treysta, sem ekki
vita um komu Jesú og kenn-
ingar?
Máske er margur, sem heið-
inn er kallaður, kærleiksríkari
I ^ ] N fafi ÍS pj iöl ld
i
G. S. THORVALDSON
B.A., L.L.B.
Lögfrœðingur
702 Confederation Life Bkif.
Talsimi 24 587
DR A. BLONDAL
602 Uedlcal Arts Bldg
Talafml: 22 296
Stundar sérstaklega kvensjúkdóma
og barnasjúkdóma. — Atl hltta:
kl. 10—12 ' h. os 8—6 e. h.
Helmlll: 806 Vlctor St. Sfml 28 180
Dr. J. Stefansson
216 NEDICAL AHTS BLDG.
Horni Kennedy og Graham
Standar elnKðngu auglia- eyrna
nel- ok kvrrka-ajðkdðma
Er hitta frá kl. 11—12 f. h
og kl. 8—f* e h.
Talnfmi t 21H34
Helmtll: 638 McMillan Ave. 42691
W. J. LINDAL, K.C.
BJÖRN STEFANSSON
ISLENZKIR LOOFRÆÐINOAB
á oðru gólfi
325 Maln Street
Tals. 24 963
Hafa einnig skrifstofur afl
Lnudar og Gimli og eru þar
að hitta, fyrsta miðvfkudag i
hverjum m&nuðl.
Telephone: 21 613
J. Christopherson.
Islenzkur Lögfræðingur
845 SOMERSET BLK.
Winnipeg, :: Manitoba.
Dr. M. B. Halldorson
401 Bord Bl.ta
Skrifstofusími: 23674
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er ati finna & skrifstofu kl 10—12
f. h. og 2—6 e. h.
Heimili: 46 Alloway Ave.
Talefml: 3315N
DR. L. A. SIGURDSON
216-220 Medlcal Arts Bldg.
Phone 21 834 Office ttmar 2-4
Heimili: 104 Home St.
- Phone 72 409
A. S. BARDAL
seiur likktstur os annast um útfar-
ir. Allur útbúnatSur sá. bsstl.
Ennfremur selur hann allskonar
mlnnisvarha og Iegsteina.
843 SHERBROOKE ST.
Phonei Kfl «OT WDfNIPU
Dr. A. B. INGIMUNDSON
Tannlæknlr
602 MEDICAL ARTS BLDG.
Sími: 28 840 Heimilts: 46 054
en fjöldi þeirra manna, er kalla
sig kristna. Má vera að það sé
af því, að þeir hafi sjálfir skap-
að sér þá trúarskoðun, að þjóð-
félaginu liði betur með því, að
lifa í samúð og bróðerni, sem
er að feta brautir kærleikans.
Hvaða gagnsemi sýnir það,
að trúa í blindni fornum ritum,
ef kærleikans gætir hvergi i
heimi tilverunnar? Jesús sagði:
Nema þér hafið kærleika, mun-
uð þér allir eins fyrirfarast.
Hvort sem Jesús Kristur er
talinn guðs eingetinn son eða
mannsins son, gerir engan mun
til mín í sáluhjálplegu tilliti.
Eg trúi því að hann sé frelsari
minn og mannanna, fyrir fram-
konííi hans og kenningar. Hann
var af guði sendur til að opin-
bera sánnleikann og kveikja
það trúarljós, sem fullnægju
veitt getur mönnum, frá vögg-
unni til grafarinnar.
Það dylst engum, sem af
einlægu hjarta tekur orð hans
sem algildan sannleika, því eng
inn maður á kost á að finna
annan veg beinni né betri, en
hann vísaði á, til andlegrar og
líkamlegrar blessunar.
Maðurinn kemur nakinn inn
í heiminn, og nakinn fer hann
úr honum. Það sýnir, að ver-
aldlegir munir, auðlegð, metorð
og hvað annað, er lítils virði
við endadægur.
Manninum hættir við að vera
helzt til jarðbundinn, stilla á
jarðneska strengi, jafnvel ekki
síður þeim, sem mentaðir eru
en hinir fáfróðu. Það er á þá
strengi, sem lítið eða ekkert
snerta eilífðarmálin, vitandi að
heimsvistin er ekki nema eins
og eitt fótmál af allri sálarlegri
tilverW mannsins.
Það er básúunað um það,
eða yfir þvi, hve einn eða ann-
ar hafi komist vel áfram, orð-
ið auðugur af jarðneskum mun
um, komist til hárra metorða
fyrir framsýni í veraldlegu til-
liti, þó að hann hafi ekki á-
unnið sér neitt lofsvert með
kærleiksverkum, sem mann-
kynsheildinni gæti orðið til
blessunar né eilífðarmálum hans
til uppbyggingar. Þar virðist
boðorðum kærleikans lítill gaum
ur gefinn, sem stafar af of-
Frh. & 8 bb.
HEALTH RESTORED
Lækningar án tyfja
DR. 8. G. SIHPSON, N.D., D.O., D.O.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk.
WINNIPEG —MAN.
MARGARET DALMAN
TBACHEH OP PIAITO
■04 BANNING 8T.
PHONE: 26 420
Dr. A. V. Johnson
íslenzkur Tannlæknir.
212 Curry Bldg., Winnlpeg
Gegnt pósthúainu.
Slmi: 23 742 HeimUis: 33 328
Jacob F. Bjarnason
—TRANSFER—
■•((«(< •■( Piraltare MoTt.|
762 VTCTOR ST.
8IMI 24.500
Annast allskonar flutnlnga fram
og aftur um bæinn.
J. T. THORSON, K. C.
lalenxkur lðsfrieWInarar
Skrlfstofa: 411 PARIS BLDO.
Siml: 24 471
I
DR. K. J. AUSTMANN
Wynyard —:— Sask.
Talafml: 28 889
DR. J. G. SNIDAL
TANNLÆKNIR
614 Somrraet Blnck
Portaae Arenne WINNIPKS
BRYNJ THORLAKSSON
Söngstjórl
Stilllr Pianos og Orgel
Slml 38 345. 594 Alversto&e St.