Heimskringla - 20.07.1932, Qupperneq 8

8 BLAÐSÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG 20. JÚLÍ 1932
Urvals fatnaður
KARLMANNA
á hinu sanngjarnasta verSi
bíður yðar í verzlun—
Humphries Ltd.
223 Portage Ave.
við IJggett’s hjá Notre Dame
FJÆR OG NÆR.
Séra Guðmundur Árnason
messar að Lundar sunnudag-
inn 24. júlí. Ferming fer einnig
fram.
* * *
Séra Ragnar E. Kvaran flyt-
ur guðsþjónustu á sunnudag-
inn kemur, 24. júlí, að heimih
Tryggva Anderson í Kandahar,
kl. 2 e. h., og í samkomuhúsinu
í Grandibygð kl. 5 e. h. Allir
velkomnir.
* * *
Sigtryggur Sigvaldason frá
Baldur, Man., kom til bæjarins
um miðja s. 1. viku, með dóttur
sína Kristrúnu til lækninga, er
lengi hefir átt við heilsuleysi
að stríða. — Mr. Sigvaldason
dvaldi hér fram í vikulokin. Upp
skeruhorfur kvað hann sjald-
an þvílíkar verið hafa með
hveiti, en spretta á fóðurkomi
væri ekki neitt framúrskarandi.
* * *
Guðsþjónustu
flytur G. P. Johnson í Templara-
húsinuá Sargent Ave., sunnu-
claginn 24. júlí, kl. 3 e. h. —
Umræðuefni: “Líf og upprisa”.
Sungið verður í hinni nýju
silmabók “Sigursöngvar”. —
Allir boðnir hjartanlega vel-
komnir.
* * *
Yfir þann tíma, sem liðinn er
af árinu 1932, hefir Winnipeg-
borg grætt á rekstri þjóðnytja-
fyrirtækja sinna $218,000. City
Hydro er þar fremst með $138,-
302.50 ágóða. Þá er vatnsvirkj-
un bæjarins með $74,064.53
hagnað. Næst er húsabygginga-
fyrirtækið með $21,597.65 í á-
góða. Aftur er gufuhitunarmið-
stöðin í um 15 þúsund dollara
tapi.
Þessar tölur eru eftir árs-
skýrslu H. C. Thompson, um-
sjónarmanns fjármála bæjarins,
er lögð var fram á bæjarráðs-
fundi s. 1. mánudag.
Öll skuld bæjarins 31. desem-
ber 1931, var $65,741,779, en net
skuld $9,890,529.
* * *
Mr. og Mrs. P. S. Pálsson
lögðu af stað í vikunni sem leið
vestur til Wynyard, Sask. Það-
an búast þau við að halda til
Calgary. Þau gerðu ráð fyrir að
verða að heiman fram í iok
|>essa mánaðar.
1 Islendingadags hátíðarhald
fer fram að Wynyard Beach.
þriðjudaginn þann 2. ágúst, og
hefst kl. 12 á hádegi. Mjög
vönduð skemtiskrá. Aðgangur
25 cents. Ódýr keyrsla fyrri-
hluta dagsins frá búð F. Thor-
■ finnssonar. — Dans að kvóld-
inu.
* * *
TIL SÖLU
Miðstöðvarthiitunarvél, næstum
eins góð og ný. Brennir við. —
Hitar stórt hús. Ofninn er Nr.
50 “New Idea’’. Spyrjið um verð
hjá C. Goodman & Co., Toronto
og Notre Dame.
ER BYGÐ Á VENUS?
Amerísku stjörnfræðingamir
Adams og Dunham, er starfa
við stjörnurannsóknarstöðina á
Mounte Wilson, hafa komist að
því nýlega, að í gufuhvolfi,
Venusar sé “Koldi oxyd”, en
það er eht af aðalskilyrðunum
fyrir því að líf þrífst hér á
jörðu, að loftið er mengað
þessu efni. Það er því ekki loku
fyrir það skotið að Venus sé
bygð lifandi verum. Þetta er í
fyrsta skifti að þetta efni finst
í gufuhvolfi jarðstjarnanna, og
þykir það allmerkilegt, þótt á
hinn bóginn muni seint full-
sannað hvort líf sé þar. Áður
hafa menn komist að því, að
það er súrefni í guíuhvolfi
Mars, en eru þó enn engu nær
um það, hvort þar sé nokkur
jarðargróður, hvað þá heldur
æðri lífverur. Um Venus er það
að segja, að nóttin er þar löng
— um einn mánuður á okkar
mælikvarða — og loftið verður
kalt á svo langri nóttu.
Mbl.
MISSKILNINGUR.
I Heimskringlu, sem út kom
22. júní, er bréf frá Sigurði Jó-
hannssyni skáldi, þar sem hann
gerir bréf frá mér, er birtist
Heimskringlu, sem út kom 1.
júní, að umræðuefni. Og kemst
hann að þirri furðulgu niður-
stöðu, að eg sé hræddur við
kommúnista fyrirkomulagið, þar
sem eg þó gaf í skyn að eg
væri kommúnista fyrirkomulagi
ókunnugur. Taldi eg flest, sem
um það hefir verið skrifað,
blandið ofstæki bæði með og
móti, og að fæstir mundu miklu
fróðari um afleiðingar þess, þar
sem það hefir náð sér niðn,
sem enn sem komið er er að-
eins í Rússlandi.
Þetta misskilur svo herra 8.
J. og kallar hræðslu við stefn-
una og veiki, — og
blandar svo þar inn í guð-
hræðslu, sem eg satt að segja
hélt að væri allóskyld stefnu
kommúnista.
Að vísu skal eg játa, að mér
hefir aldrei líkað orðið hræðsla
— held helzt að sanntrúaðir
menn séu ekki hræddir við guð,
og orðið guðhræðsla sé frá
þeirri tíð, er guð var skoðaður
og kendur sem blóðþyrstur
harðstjóri. Sú kenning er nú,
sem betur fer, að missa gildi
sitt, og fegurri guðshugmynd
að festa rætur hjá sönnum trú-
mönnum.
Herra S. J.. hefði því frekar
mátt saka mig um trúleysi, að
efast um sannleikskraft hertra
Páls Bjarnasonar, sem hann
telur langt á undan samtíð sinni
að viti, fróðleik og einurð. —
Sjálfsagt hefir S. J. ekki rent
grun í það, að Sánkti Páll vorra
tíma, sem skrifað hefir hinn
lopalega mærðarvaðal, sem höf.
nefnir Sánkti Páls pistla, með
undirskriftinni PéBé, séu eftir
Pál Bjarnason sem eg hygg
þó höfundinn vera, því í Heims-
kringlu frá 25. maí er bréf frá
S. Jóhannssyni, og er þar svo
heppilega að orði komist um
þessa pistla nýja postulans, að
þeír sljóvgi frekar en skerpi
vitið, — og munu margir hon-
um samdóma um það.
Herra S. J. segist ekki vera
margorður um ráðstjómar fyr-
irkomulagið, af því hann þekki
það ekki, en telur þó vin sinn,
P. B. færari til þess að skrifa
um það. Þetta er þá það, sem
okkur skilur á um. Hann trúir
að alt sé eins og P. B. segir;
en aftur á móti trúi eg ekki, að
herra Páll Bjarnason viti mikið
meira um það en eg og aðrir,:
sem ekki hafa annað að styðj-
ast við en einhliða sagnir of-
stækisfullra ökrumara á aðra
hliðina, sem öllu vilja koll-
steypa án þess að gera sér
grein fyrir afleiðingunum; og á
hinar afskræmdu fréttir útsend
ara auðvaldsins, sem ekkert
láta ógert til þes sað gera alt
sem tortryggilegast, sem það
heldur að standi í vegi fyrir
sér.
Það segir sig sjálft, að hér
þarf að finna milliveg. En hann
er oft vandrataður, og margir
sem ekki vilja sjá hann. En
finna mætti þó heppilegri leið
en algerða byltingu frá þjóð-
ræði til einræðis, sem hver
heilvita maður getur séð, að
ekki verður framkvæmd með
öðru móti en hryðjuverkum og
ofbeldi, sem aldrei getur haft
annað en ilt í för með sér.
Herra S. J. segir að komm-
únistar hafi að minsta kosti
verið hepnir með foringja, og
á hann sjálfsagt við hina rúss-
nesku, því aðrir eru óreyndir.
Þeir hafa að minsta kosti haft
lag á að útvega sér þá foringj-
ana, sem ekki hafa horft í smá-
munina, og mun þar hafa ráðið
meira valdagræðgi og ófyrir-
leitni foringjanna sjálfra, en val
fólksins. Það er enginn efi á
því, að hvaða flokksforingi sem
væri gæti orðið einráður með
sömu aðferð og sagt er að beitt
hafi verið af foringjum ráð-
stjórnarinnar: að taka líf og
eignir allra, sem tala eða hugsa
öðruvísi en stjómin vill.
Það er nú sjálfsagt farið að
minka blóðbaðið, sem framið
inguna, sem stórglæpa einvald-
ar fyrri alda hefðu tæpast stað-
ið á sporði. Og ekki trúi eg að
Sigurður Jóhannsson æski eftir
slíkum hamförum í Vesturlönd-
um.
En hafi slík aðferð verið
nauðsynleg við hina þrælkuðu
og marghýddu Rússa, við hverju
mætti þá ekki búast að beita
þyrfti við fólk, sem vant er
frelsi og sjálfræði.
Þetta er nú ástæðan fyrir að
eg er á móti kommúnista fyrir-
komulaginu, að mér er illa við
alt ofbeldi, en er sannfæröur
um að því verður ekki komið
í kring öðruvísi. Fyrir sjálfan
mig mundi litlu skifta, hvort
séreignar- eða sameignarfyrir-
komulagið yrði í meirihluta. —
Fyrst og fremst er eg orðinn
gamall og heilsan farin að bila,
og annað, að eg hefi engan
auð til að verja — hefi aldrei
átt hann. En eg hefi altaf átt
sannfæringu, og hún hefir ver-
ið mér of mikils virði til þess
að gleypa órökstudda skoðun
annara manna, fyrir góða og
gilda vöru, jafnvel þó vinir
mínir hafi verið. Eg hefi reynt
að skoða sem flest með eigin
augum áður en eg hefi aðhylst
það, og oft verið kallaður sér-
vitringur fyrir bragðið.
Eg skal geta þess, að eg hefi
enga löngun til að seilast eft-
ir herra Páli Bjarnasyni; þekki
hann ekki neitt, veit ekkert um
hann annað en það, að eg hefi
lesið nokkur bréf frá honum,
sem birt hafa verið á prenti,
og sem flest hafa verið vel og
skipulega skrifuð, en málefnið,
sem þau hafa boðað, sett fram
meira af kappi en forsjá, og
ólík nokkrum bendingum um
kreppuna, eftir M. J., birt í
síðustu Heimskringlu, þar sem
góðvild og gætni felst í hverju
orði.
Ef S. J. á við mig með háðs-
glósum í síðustu Heimskringlu,
að sumir vilji sópa öllum kom-
múnistum burtu af jörðinni, þá
nær það ekki til mín. Eg vU
engum sópa burtu; vil heldur
að reynt sé að jafna sakir, og
trúi að það sé hægt, ef rétt er
að farið. Eg þekki fáa komm-
únista. En artur á móti þekki
eg marga af hinum gætnari
jafnaðarmönnum, og virði suma
þeirra mikils, og óska þeim öll-
um langra og farsælla lífdaga
— og þar á meðal Sigurði Jó-
hannssyni, sem eg hygg að
hafi frekar orðið fyrir stundar-
hrifning af vini sínum, en með-
fæddu athyglisleysi.
Þetta er orðið lengra en eg
ætlaði í fyrstu, og til þess að
bæta fyrir rúmið, sem þetta
tekur, skal eg lýsa því yfir að
þetta mál er útrætt af mér.
Að endingu skal þess getið,
að eg hefði skrifað þessar h'n-
ur miklu fyr, hefðu ekki veik-
indi tafið mig, bæði við skriftir
og annað nauðsynlegra.
Með einlægri virðingu,
Þ. G. ísdal.
Cloverdale, B. C.,
12. júlí 1932.
Frá fundi frjálstrúar kvenfélaga
aS Lundar.
(Frah. frá 5. siíu)
kvenfélagið, er léti heilbrigðis-
mál til sín taka, en samt væri
það of margir, sem væru skiln-
ingslausir á þessi efni og létu
sig þau engu skifta. Benti hún
á, að það væri mikið fé, sem
fylkð legði fram til þess aö
halda við heilbrigði fólks. Væru
hjúkrunarkonur sendar út um
sveitimar og auk þess hafðar
“Clinics” t. d. bamamót, tann-
lækningar kirtlar skornir úr
hálsi. Væri þetta oft erfitt verk
fyrir hjúkrunarkonurnar og
skilningurinn á starfi þeirra oft
af skornum skamti. Teldu sum-
ir jafnvel verk þeirra fánýtt og
þeim sjálfum ofæukið. Mundi
það gera verkið töluvert auð-
veldara, ef konumar væru sam-
mála um að leiðrétta þann mis-
skilning og væri t. d. mikilsvert
ef þær vildu biðja hjúkrunar-
konur að koma á kvenfélags-
fundi og skýra þar frá störfum
sínum og konurnar reyndu síð-
an að aðstoða þær eftir megni.
Þá tóku til máls Mrs. G.
Björnsson, Riverton, Mrs. G.
Árnason, Oak Point, Mrs. Guð-
mundsson, Lundar, og Mrs. Gutt
ormsson, Lundar. Létu þær all-
ar í Ijós ánægju sína yfir þeim
miklu framförum, sem væru að
verða í heilbrigðismálum og hve
sjálfsagt þeim fyndist að kven-
félögin reyndu að aðstoða alt,
sem þeim væri unt, í þessum
málum. Gerði Mrs. K. Bjarna-
son, Langruth, þá tillögu, er
Miss. H. Thorvaldsson, River-
ton, studdi, að fulltrúum væri
falið að sjá um að þessu væri
hrundið í framkvæmd þegar
heim kæmi. \
Er mál þessi höfðu verið af-
greidd var gengið til kosninga
og voru þessar kosnar:
Forseti — Mrs. S. E. Björnsson,
Árborg
Varaforseti — Mrs. J. F.
Kristjánsson, Winnipeg.
Skrifari — Mrs. Þórunn Kvar-
an, Árborg
Varaskrifari — Mrs. Jónína
Kristjánsson, Winnipeg.
Gjaldkeri — Mrs. G. Björnsson,
Riverton.
Meðráðendur: Mrs. Davíðsson,
Gimli; Mrs. G. Árnason,
Oak Point.
Að kosningum afstöðnum var
fundi frestað.
Að kvöldi þessa sama dags
fór fram samkoma undir um-
sjón Sambandsins. Var öllum
heimilt að sitja þá samkomu
endurgjaldslaust. Miss R. Vídal
og Mrs. E. L. Johnson fluttu
þar erindi þau, sem áður hefir
verið getið um, við hinn bezta
orðstír. Auk þess skemti sr.
R. E. Kvaran með einsöng. Þótti
þetta hin ánægjulegasta sam-
koma.
Daginn eftir fór lokafundur-
inn fram. Flutti þá Miss Aldís
Magnússon skýrslu frá félaginu
“Einingin’*, Lundar, og að því
búnu sótti Mrs. Ingibjörg Sig-
urðsson um inntöku í Samband-
ið fyrir hönd þess félags. Sýndi
félagið þá rausn að greiða þegar
$5.00 í sjóð Sambandsins um
leið. Innganga félagsins var
samþykt með almennu lófataki.
Um leið og forseti sleit fund-
inum þakkaði hún kvenfélaginu
á Lundar og söfnuðinum fyrir
stórmannlegar viðtökur og af-
burða gestrisni, er fulltrúar
Sambandsins hefðu fengið að
njóta.
Wynyard, í júlí 1932.
Þórunn Kvaran,
skrifari.
ENDURMINNINGAR
Eftir Fr. GuSmundsson.
Frh. frá 7, bla.
dubbaði hann í, út á stræti.
Nú, þegar eg kom inn, reis hann
upp við dogg og rétti mér hend-
ina. Hann þekti mig ekki. Eg
hafði verið á 17 ári þegar hann
kom seinast til foreldra minna
.og því önnur 17 ár liðin, þau
er breyta mönnunum mest,
hvorttveggja málróm og útliti,
en vel mundi hann eftir foreldr-
um mínum, með þakklæti og
virðingu. Nú var hann staðinn
á fætur svo vel í anda og sann-
leika eins og líkamlega. Mað-
urinn var stórgáfaður, og líka
fallegur en það var þrákelknis-
legur undirsvipur á honum,
sem táknar nokkurnveginn það
sama á mannsandlitinu, eins
og hafgállinn yfir isþökunum,
sem sé það að lofa engu góðu
og láta ekki undan. “Seztu
þarna niður, mig langar til að
segja þér ofurlitla sögu,” sagði
hann. “Þú ert úr mínum sveit-
um, og þekkir alt innihaldið,
norðan af langanesi að austan,
um Gunnólfsvíkurfjall inn á
Balafell og þaðan um Flauta-
fell og Viðarvíkurfjall að vest-
an norður á Bakkaneshaus.
Hvar sem þú komst á öllu þessu
svæði og innan þessara tak-
marka, þá báru heimilishætt-
irnir með sér andlegu drep-
sóttina, sem á mörgum öldum
nýddi sjálfstraustið úr frjáls-
bornum mönnum, svo þeir vog-
uðu ekki framar að líta upp á
jöklana í landinu, til að læra
af þeim höfuðburðinn, sem
kljúfa illviðrin og kuldann, og
líta fyrst og ófeimnast á sól-
ina þegar uppstyttir. Eg koin
á orðlögðustu heimilin og rík-
ismannasetrin, þar höfðu týnst
og brotnað ótal hrífuti/ndar,
tekið undir mjólkurær og sauð-
ir drepist úr höfuðsótt, og hús-
bóndinn þurfti nauðsynlega að
hlaupa harðast, tala hæzt og
láta verst af öllum á heimilinu
svo að mesta vitleysan eins og
skástu InnföUin væru innan
hans takmarká, og væri hann
svona, þá hafði hann einhvern-
tíma útskrifast með beztu eink-
un til að vera hreppstjóri eða
yfirmaður sveitarlýðsins. Rétt-
sýnir hugsandi menn urðu sinn-
MESSUR OG FUNDIR
i kirkju Sambandssafnaðar
Messur: — á hverjum sunnudeei
kl. 7. e. h.
Safnaðamefndin: Fundir 2. og 4.
fimtudagskveld i hverjum
mánuði.
Hjálparaefndin. Fundir fyrsta
mánudagskveld í hverjum
mánuði.
Kvenfélagið: Fundir annan þriðju-
dag hvers mánaðar, kl. 8 að
kveldinu.
Söngflokkurinn. Æfingar á hverju
fimtudagskveldi.
Sunnudagaskólinn: — A hverjum
simnudegi, kl. 11 f. h.
is veikir af því þeir máttu ekki
koma út yfir gömlu takmörk-
in nema standa öfugir í skón-
um, svo tærnar sneru alt af í
sömu áttina, lægju allir slóðir
inn í sama öngþveitið. Eg
kvaldist af kulda á vetrum og
af féagsskap með hundum og
rollum á sumrin. Eg hataði
kærleikann sem eg hafði ekki
rekist á nema í spaðbitum og
blóðmörskeppum, og eg þráði
út yfir fjöllin. En útþráin er
innihald en ekki yfirhöfn, og
flestir kjósa þó firðar líf. Og
þó rambaði eg af stað, og i
suður gekk eg af því sólin var
þar hæst á daginn og eg bar
virðingu fyrir jöklunum sem eg
vissi að voru í suðurátt úr
Þistilfirði, og eg var kominn inn
í Heljardal en þar ruddist kær-
leikurinn á mig, en fór þó vel
að mér, og við urðum kunn-
ingjar og eg ráðlagði honum
að fara ekki nær sveitinni, svo
hann yrði ekki soðinn innan
um spaðbita og blóðmörskeppi.
Hann sagði eg væri heimskingi,
hann færi ekki nær en í hjart-
að og hendina sem úthlutaði.
“Hér er eg til að ala önn fyrir
þessari fríðu hjörð,’’ sagðl
hann og benti mér á Svanahóp
á Heljarvötnum. “Líttu mað-
ur á Haug og Bungu, með hvíbu
hetturnar, þau kenna mér að
vakna snemma og hátta seint.
Hlustaðu á Jónas hinum meg-
in við Heljarvatnið:
Þér þekkið fold með blíðri brá
og bláum tindi fjalla,
svanahljómi silungsá
og sælublómi valla,
bröttum fossi björtum snjá
og breiðum jökulskalla.
Drjúpi hana blessun drottins á
um daga heimsins alla.”
Kærleikurinn gekk frá nestl
í barmi mínum, og hann sagði
að eg þyrfti ekkert að þreifa
eftir því, en að eins að treysta
á það, en eg markaði ekkert
það sem hann sagði. Hann
hlaut að vera montinn eða
sjónlaus og heyrnarlaus, ann-
ars hefði hann verið búinn
að heimsækja mig í Flögu,
þegar eg átti sem verst.
Frh.
Reynið kaup við Eaton
Picnic Borðið
FÁIÐ BENDINGAR UM FERÐANESTI
Hafið þér smakkað hin nýtilreiddu hænsni? Mjólkuralin,
í heilu lagi,—bökuð í leir fati—með grænum baunum,
nýju carrot og sveppum. Hitið það upp í fatinu og það
er hinn ljúffengasti miðdegismatur!
Þetta er aðeins eitt sýnishorn af hinum mörgu að-
laðandi og óalgengu matartegundum á þessu sérstaka
borði. Verðið sem vitnin sýna, er óvanalega lágt.
Bökuð hænsni, 65c
Hleyptar hænsnabringur, 75c
Macaroni og ostur, í leirkr., 25c
Bakaðar baunir og svínakjöt,
í leirkrukku, 25c
Lítið hænsna pie, 20c
Nauta steik og Dúfna Pie, 65c
Nautasteik og nýma pie, 55c
Langar á 5c stykkið.
Mayonnaise Sósa og 8 únsu
krukka 16c
Soðin sósa og 8 ún3u
krukka 16c
Thousand Island sósa 8 únsu
krukka 23c
A þriðja gólfi miðju.
*T. EATON C°u
UMITED