Heimskringla - 21.08.1935, Page 6

6. SlÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 21. ÁGÚST, 1935
I
1
BELLAMY
MORÐMÁLIÐ
Miss Biggs færðist til í sætinu. “Ó, ekk-
ert svo sem sérlegt, hugsa eg; bara þau sýnd-
ust svo afar skotin hvert í öðru og Pat var
altaf að leigja gaskerrur í túra með þau til
Redfield og til og frá. Þau héldu aldrei varla
hóp með okkur hinum framar og þá urðu
ósköp margir hjón—þú veizt—stríðs hjón—.”
Hin mjúka röddin dapraðist og þagnaði.
“Eg skil. Hvaða álit hafði Mr. Ives í
ykkar hóP, Miss Biggs? Var hann stiltur og
starfsamur ungur maður?”
“Hann var ekki neitt afar starfsamur,
hugsa eg.”
Þó röddin væri veik og lág, líkt og í þjáð-
um, náði hún þó til eyma Patrick Ives, sem
auðséð var af því, að á andliti hans, sem var
fölt og alvarlegt, brá fyrir brosi, glettnislegu,
ljúfu gamanbrosi. Það fór í hvarf og bláminn
úr augunum en gaddaður gráni kom í staðinn.
“Var hann vinsæll?”
“O, öllum var fjarska vel við hann,” sagði
Miss Biggs, fjörlega. “Enginn af piltunum í
Rosemont var eins vel liðinn og hann, held eg.
Hann dansaði ósköp vel og hann kunni sann-
arlega að spila á langspil og fara á skautum
og herma eftir svo að það var lífs ómögulegt
annað en hlægja að honum og—hreint allt.”
“Ef svo var, af hverju vildirðu bægja
vinstúlku þinni frá samförum við þennan hrók
fagnaðar og fullkomnunar?”
“Sir?”
“Af hverju sagðirðu Mimi að hún ætti
að fara varlega að leika sér við Pat Ives?”
“Ó—ó, nú, eg býzt við, eins og hún
sagði, að eg var bjáni og mér kom það ekki
við.”
“Þú sagðir pilti eins og Pat Ives, hvers
konar pilti meintirðu? Pilti sem spilaði á
langspil? Eða lék hann á eitthvað fleira?”
“Ja, — já, hann spilaði á spil, nokkuð —
póker, þú veizt og rauðhund og — já, billiards,
þú veizt.” ,
“Hann spilaði um peninga, var ekki svo?”
“Nú, herra dómari,” sagði Mr. Lambert
með þungu fasi, “á þetta að leyfast enda-
laust? Eg hefi viljandi leitt hjá mér að mót-
mæla þeim furðulegustu spurningum, sem—”
“Rétturinn hallast að þinni skoðun, Mr.
Lamhert. Er það í nokkum máta viðkom-
andi málstað hins opinbera, Mr. Farr, hvort
Mr. Ives lék á langspil eða organ?”
“Það er mikið áríðandi fyrir málstað hins
opinbera, að sanna að Mr. Ives sést ekki fyrir
og a5 sú frekja og forsjáleysi, sem með hon-
um býr, kom fram í morði Madelaine Bellamy,
herra dómari. Vér höldum því fram, að eins
og hann spilaði fyrir stríðið í þorpinu Rose-
mont, þannig hætti hann heill sinni og ham-
ingju og æru árið 1926, og í bæði skiftin æru,
heill og hamingju kvenmanns líka — sömu
konunnar, og að hann tók upp samdrátt við
hana á ný, tilhugalíf sem forlögin slitu níu
árum fyr. Vér höldum því fram . . .”
“Já. Jæja, rétturinn heldur því fram, að
spurningar þínar hér að lútandi séu nægjan-
legar og ennfremur að vafasamt sé hvort þær
séu sökinni viðkomandi. Þú mátt halda áfram
spumingum.”
“Svo má vera, herra dómari . . . Þegar
Mr. Ives kom aftur 1919, var þá tíð umgengni
milli þín og Miss Dawson?”
“Nei sir,” sagði Miss Biggs í lágum hljóð-
um, “varla nokkur”.
“Hvað kom til?”
“Ja, það kom mest til af því, að hún var
komin í annan félagsskap — country club
hópinn, þú veizt. Hún var alla tíð með Mr.
Farwell.”
“Rétt er það. Tókst umgengni með ykk-
ur og vinátta nokkumtíma eftir það?”
“Nei sir, aldrei nokkumtíma.”
Enn brutust tárin út og enn reyndu fing-
umir (í bómullar glófunum, sem litu út eins
og suede, að þerra þau, tárin vegna Mimi,
sem hvarf henni fyrir svo mörgum árum, og
nú töpuð henni, með hryllilegu móti, að fullu
og öllu.
“Þakka þér fyrir Miss Biggs. Meira þarf
ekki. Verjandi taki við.”
Svipurinn var fast að því föðurlegur á
þeim stórleita og þykkleita Mr. Lambert, er
hann leit í hin tárugu og hræddu augu. “Þú
gazt þess, Miss Biggs, að kunningsskapur
ykkar Mrs. Bellamy hafi enginn verið í mörg
ár.”
“Nei sir, það var ekki — hreint enginn.”
“Mrs. Bellamy sagði þér aldrei fullan
trúnað sinn um það, hvernig hún hugsaði til
Mr. Ives, eftir að hún giftist?”
“Hún sagði mér aldrei af fullum trúnaði
um nokkurn hlut — nei sir.”
“Þú hittir hana aldrei eftir að hún gift-
ist?”
“Ójú, við hittumst. Eg fór þangað tvisvar
eða þrisvar til tedrykkju.”
“Alt fór þægilega?”
“Hún var mikið kurteis og þægileg — já
sir.”
“En engin viðleitni til að segja þér leynd-
armál?”
“Eg bað hana ekki að segja mér leyndar-
mál,” sagði Miss Biggs. “Eg bað hana ekki um
neitt — nokkum skapaðan hlut.”
“En ef eitthvað hefði verið, þá hefði verið
eðlilegt að trúa þér fyrir því — stúlkur trúa,
vanalega vinstúlkum sínum fyrir leyndarmál-
um, er ekki svo?”
“Það vænti eg.”
“Og að svo miklu leyti sem þér er kunn-
ugt, þá var alls ekki neinn óleyfilegur sam-
dráttur milli Mrs. Bellamy og Mr. Ives, um það
leyti sem hún dó?”
“Eg vissi ekki einu sinni til að þau sæust,”
sagði Florrie Biggs.
Mr. Lambert varð hýrlegur í mesta máta.
“Þökk fyrir, Miss Biggs. Við erum búin.”
“Rétt eitt augnablik,” sagði sækjandi;
hann sýndi líka á sér föðurlegan og þýðan
svip, að svo miklu léyti sem þann svip mátti
sýna á svo refslegu andliti. “Mr. Lambert
innti þig eftir hvort eðlilegt hefði verið að hún
segði þér leyndarmál sín, eins og beztu vin-
stúlkur segðu hvor annari. Þegar þetta morö
fór fram, og í mörg ár áður, -þá varstu ekki
bezta vinstúlka hinnar framliðnu?”
“Nei sir, «g hugsa ekki.”
“Það var enginn kærleikur og trúnaður
ykkar á milli?”
“Eg veit ekki hvað þú kallar okkar á
milli,” sagði Miss Biggs, og við það færðist
svipur fegurðar og tignar á hið smáfríða, grát-
bólgna andlit, sem annars var vissulega líkt
því sem gerist. “Mér þótti vænna um hana en
nokkra aðra, sem eg þekti. Hún var sú bezta
vinstúlka sem eg eignaðist—á allri æfi minni.”
Af þrá og söknuði þeirrar ósnjöllu, lát-
lausu raddar tæmdist réttarsalurinn skyndi-
lega, svo að ekki urðu eftir aðrir en tvær
telpur, rjóðar í kinnum, bjarteygðar í bóm-
ullar kjólum — strokin höfuð með einni fléttu
og skrúfuðum hárkambi, samlokuð yfir skóla-
borði með blekslettum. Beztu vinstúlkur —
fjórir leggir þjótandi eftir strætastétt á hjóla-
skautum — haldandi hvor í aðra með vetlinga
á loppunum undir loðinni voð í bjöllusleða -
fjögur augu, siðlát og glettin þó, mættust yfir
börmum móðusettra glasa með sarsaparilla,
en leggir í mórauðum sokkum héngu í lausu
lofti, náðu ekki ofan á gólf, stólarnir í lyfja-
búðinni voru svo háir — grannur handleggur
utan um mjúkt mitti, þegar setið var á heyæki
— hvell áköll úti á stræti, þegar rökkrið var
að byrja og blómin ilmuðu: “Hæ, hó, Mimi!
Mimi kond’ út til leika.” Mimi, Mimi, sem
liggur grafkyr með rauða slettu á þínum hvíta
kniplinga kjól, kondu út að . . .
“Þakka þér fyrir, Miss Biggs. Meira þarf
ekki.”
Hún hrasaði á tröppum vitnapallsins,
strauk enn af augunum með fingrunum og
fór í hvarf.
“Mrs. Daniel Ives komi til yfirheyrslu.
Mrs. Daniel Ives!”
Nú þótti áheyrendum vænlega horfa um
tíðindi. Kerling lítil vexti kom tifandi, létt-
stíg og látprúð, eftir gangi milli sæta til vitna-
bekks. Jarpkolla leit sem snöggvast af henni
þangað sem Mr. Patrick Ives sat. Hann teygði
sig upp og horfði á eftir henni, hryggur og
gramúr að þetta skyldi yfir hana ganga; hann
var unglegur og mjög tekinn í framan. Nú
jafnvel sækjandi hafði kannast við, að þessi
kærulausi ungi maður hafi reynst góður son-
ur o gjafnvel sá sem var allra sona verstur gat
varla unað því vel, að sjá móður sína færast
á þann stað þar sem hún var spurð spjörun-
um úr, og vita að glópska hans olli. Hann lét
fallast í sætið, vatt andliti að glugganum,
þar sem sá í blátt loft og dökkar trjágreinar,
laufi sviftar.
Mrs. Ives hélt á loft svartglófaðri hendi
til staðfestingar eiðstafsins og brá sér ekki
við, steig nettum fæti á pallskörina og settist
stillilega, líkt og hún væri heima hjá sér, brá
strút af svörtu loðskinni frá óstinni, spenti
greipar á vitnastúku brúninni og leit á sækj-
anda, kuldalegan og kænlegan, dökkbláum
augum, óttalausum og jafnvel glaðlegum. Hún
hafði gamaldags höfuðbúnað, svartan, nett-
legan, með smáum blúnduskúf og svörtum
prjónhausum, undir honum sá á silfurhvítt
hár; aðkenning af roða brá fyrir í kinnunum
og um varirnar lék smábros, óframt og þokka-
legt. Svona móður mundirðu digta, ef þú
værir mjög vel fær, hugsaði sú hárjarpa.
“Mrs. Ives, þú ert móðir Patrick Ives, er
ekki svo?”
“Svo er.”
Röddin var hrein, mjúk og skær eins og
í bjöllu.
“Þú heyrðir hvað Miss Biggs bar fyrir
réttinum?”
“Ó, já, eg heyri mjög vel ennþá.” Brosið
færðist snögglega út svo sem af vingjarnlegri
gamansemi.
“Vissir þú hvernig á stóð milli Madeleine
Bellamy og sonar þíns um það Jeyti sem stríð-
ið byrjaði?”
“Eg vissi að hann dró sig eftir henni, vit-
anlega, en sannarlega var mér ekki kunnugt
um, að þau hugsuðu til hjúskapar. Eg áleit
þau bæði unglinga, vitanlega.”
“Sagði sonur þinn þér frá fyrirætlun sinni
í því efni?”
“E g er viss um, að hann hefði sagt mér
frá, ef hann hugsaði til þess; nei, hann gerði
það ekki.”
“Hann trúði þér fyrir öllum sínum leynd-
armálum?”
“Eg vona það og veit að svo var.” Bláu
augun hvörfluðu á andlitið sem horfði til
gluggans, litu svo rólega í augu sækjanda.
“Þegar tilhugalífið tókst að nýju við Mrs.
Bellamy, 1926, trúði hann þér þá fyrir því?”
“Ó—nei.”
“Og sýndi með því, að þú hafðir ekki
fullan trúnað hans, Mrs. Ives?”
“Eða ef til vill að ekkert var að trúa mér
fyrir.”
Sækjandi vatt við höfði; honum líkaði
ekki svarið. “Hið opinbera hefir yfrin gögn til
að sanna, að svo var, það má eg segja þér,
Mrs. Ives. En eg vil ekki íþyngja þér meir en
nauðsyn krefur. Hvað er langt síðan þú komst
til Rosemont?”
“Um fimtán ár.”
“Þú varst ekkja og hlauzt að vinna fyrir
þér?”
“Nei, það er tæplega nákvæmt. Eg var
ekki algerlega upp á vinnu mína komin og eg
var ekki ekkja.” Roðinn jókst lítið eitt og
röddin var ofboð lítið skírari en fyr.
“Þú vilt segja, að maðurinn þinn var á
lífi, þegar þú komst til Rosemont?” Sækjandi
var auðsjáanlega hissa.
“Eg veit ekki hvort hann var þá á lífi eða
ekki. Hann yfirgaf mig, sérðu seytján árum
áður en eg kom til Rosemont. Eg frétti látið
hans fyrir þrem árum, en ekki hvenær hann
dó.”
“Mrs. Ives, mig langar ekki til að ýfa sár
þín, en það er réttast að hið sanna komi fram.
Skildurðu við manninn?”
“Eg hefi engin sárindi af því framar,”
svaraði hún mjúklega. “Það skeði fyrir svo
mörgum árum og eg hefi lifað svo margt og
.nlikið síðan. Við skildum ekki að lögum. Mað-
urinn minn var yngri en eg og hjónaband okk-
ar fór ekki vel. Hann tók saman við langtum
yngri kvenmann og fór frá mér.”
“Því var trúað í Rosemont, að þú værir
ekkja, var ekki svo?”
“Það héldu allir í Rosemont, nema Pat,
hann vissi hið sanna frá því hann var korn-
ungur. Vera má, að mig hafi hent glópska,
að segja ekki eins og var, en .mér hefir altaf
verið lítið um að láta vorkennast.” Hér
brosti hún enn þokkalega við sækjanda. “Stór-
læti, þó af engu væri að miklast, var eina ó-
hófið, sem eg leyfði mér í þá daga.”
“Þú segist hafa unnið fyrir báðum, þér
og syni þínum?”
“Nei. Pat tók hverja vinnu, sem honum
bauðst, það gerði hann frá því hann ,var sex
ára, seldi þá dagblöð á gatnamótum.” Hér
hvarf brosið, hún_leit við sækjanda stillilega,
fast að því harðlega, líkt og hún vildi mana
hann að hnekkja frásögn hennar; rétt í svip
var svo að sjá sem hann ætlaði sér einmitt að
gera það en hann hvarf snögglega frá því.
“Varstu úti í garði að kveldi þess nítjánda
júní, Mrs. Ives?”
“1 rósagarði — já.”
“Sástu Miss Page fara til sandhrúgunn-
ar?”
“Það held eg, þó eg muni ekki til að skorða
það við neitt sérlegt.”
“Sástu tengdadóttur þína?”
“Já.”
í þann svipinn var sem skugga brygði
fyrir í ásjónu hennar — af vafa eða hiki. Hún
leit af sækjanda þangað semtengdadóttir
hennar sat, stilt og aðgætin, og augu þeirra
mættust, það tillit var djúpt þó skamt stæði,
en skugginn hvarf.
“Á hvaða leið var hún?”
“Hún fór hjá rósagarði til hliðs að húsa-
baki.”
“Heyrðu snöggvast, Mrs. Ives, hvað er
langt milli Orchards og heimili Mr. Ives?”
“Nú, það fer eftir því hvor leiðin er farin.
Það hlýtur að vera um tvær mílur eftir alfara-
vegi, en um mílu, ef stígurinn er farinn eftir
enginu bak við húsin.”
“Veiztu hvert sá stígur liggur?”
“Eg held honum sleppi hjá sumarhýsi eða
leikskála á Thorne setrinu.”
“Langt frá húsi garðyrkjumannsins?”
“Ó nei — eg trúi að Miss Page hafi sagt,
að gatan lægi rétt að því. Hún fór þessa götu
með börnin til leikskálans, þó nokkrum sinn-
um, alveg án þess móðir þeirra vissi af, svo eg
færði það í tal við son minn.”
“Notuðu aðrir heimilismenn þessa götu?”
“Ekki svo eg vissi . . .”
“Nú, þegar Mrs. Ives fór hjá þér í rósa-
garði, talaði hún til þín?”
“Já.”
“Hvað sagði hún?”
“Eftir því sem mig bezt minnir, sagðist
hún ætla til kvikmynda með Conroys hjónun-
um og vissi ekki hvort hún kæmi aftur fyrir
háttatíma. Sömuleiðis að Pat ætlaði að spila
póker.”
“Ekkert annað?”
“Ekki svo eg muni.”
“Sástu hana aftur það kveld?”
“Já.”
“Viltu segja okkur hvenær það var?”
“Eg sá hana tvisvar. Svo sem tveimur eða
þremur mínútum eftir að hún fór hjá rósa-
garði, kom hún aftur nærri því á hlaupi. Þá
var eg að viðja blóm við grindur hinumegin í
garðinum og talaði ekki til hennar. Hún
sýndist vera að flýta sér, eg hélt hún hefði
gleymt ráptuðru eða höfuðklút eða þesshátt-
ar. Hún var berhöfðuð. Rétt skömmu síðar
kom hún út aftur og fór hlaupandi í áttina til
gerðishliðs að húsabaki.”
“Var hún með höfuðslæðu?”
“Nei.”
“Hélt hún á ráptuðru?”
“Ekki man eg til eg sæi það, en þó má
vera hún hafi haft hana.”
“Hún talaði ekki til þín?”
“Nei.”
(
“Og þetta voru þau tvö skifti, sem þú sást
hana.”
“Ó, nei,” svaraði Mrs. Ives mjúklega.
“Eg taldi þessi tvö sem eitt, eg sá hana seinna
um kveldið.”
Enn fór niður um réttarsalinn, er hundrað
hamar færðust nær setu brúnum. “Góði guð!”
mælti blaðskrifarinn fyrir munni sér. “Hún
ætlar að sanna stúlkunni sýknu! Varaðu þig,
refur!”
Saksóknari heyrði ekki þá áskorun og
sótti djarflega á “Hvenær var það, sem þú
sást tengdadóttur þína seinna það kveld, Mrs.
Ives?”
“Kjarklaus er hann ekki, það má hann
eiga,” hvíslaði blaðamaður að sessunauti. “En
kannske hann treysti því, að sú gamla muni
ekki vinna meinsæri til að fría konu sonar
síns. Eg væri til með að veðja á það líka.”
Mrs. Ives sá á greipar sínar litla stund,
leit svo ósmeyk á saksóknara, en nú var
auðheyrt að hún gætti vel orða sinna. “Eg á
bágt með að tiltaka þú stund nákvæmlega,
því eg leit ekki á klukkuna. En eg var háttuð
fyrir þó nokkru og var búin að slökkva. Mér
þykir líklegt það hafi verið um hálf ellefu. Eg
man það var orðið dimt, þegar eg kom inn,
en eg má segja að það fór ekki að rökkva fyr
en löngu eftir níu.”
“Þú varst vön að vinna í garðinum til
rökkurs?”
“Já, garðvinna er mér bæði hressing og
hollusta.” Mrs. Ives brosti rólegum sjónum
á sækjanda, eins og hún ætti von á að þar
væri skilningsgóð samúðar sál. “Stundirnar
eftir kveldverð voru sælustundir fyrir mig, eg
teygði oft úr þeim, eftir að ekki yar verkljóst,
með því að sitja á bekk meðal blómanna og
íhuga vel unnið verk. Það var vanalega
aldimt þegar eg kom inn.”
“Og svo var um kveldið 19. júní?”
“Já, það var orðið dimt fyrir nokkru.”
“Fórstu strax að hátta, þegar þú komst
inn?”
“Nei, eg stóð við í blómastofu litla stund,
setti frá mér körfu með áhöldum og hreinsaði
svolítið til. Garðvinna er ekki hreinlegt verk.”
Enn brá brosinu fyrir, vinalegu og þýðu. —
“Rétt í því eg kom inn var Melanie að slökkva
ljósin í hvundags stofunni, en það gerði hún
vanalega um tíu leytið, þegar húsbændurnir
voru ekki heima. Svo fór eg upp að hátta.
Það var ekki löngu eftir að eg var búin að
slökkva, að eg heyrði gengið um útidyr og þá
hugsaði eg með mér: “Þetta hlýtur að vera
Sue.”
“Þér datt ekki í hug, að það væri sonur
þinn?”
“Ó, nei, Pat kom aldrei heim fyrir mið-
nætti, frá spilum.”
“Þú sagðist hafa séð Mrs. Ives. Kom hún
beint upp í þitt herbergi?”
“Nei, svo sem fimm mínútum, hugsa eg,
eftir að eg heyröi í útihurðinni. Mitt herbergi
er uppi á lofti, vinstra megin, máttu vita, og
eg hefi dyrnar alla tíð opnar á hálfa gátt.
Sue kom að dyrunum og spurði í hálfum
hljóðum: “Ertu vakandi mamma?” Eg játaði
því, þá kom hún inn og segir: “Eg kom með
ávextina þína; eg ætla bara að láta þá á borð-
ið við höfðalagið.”
“Var hún því vön?”
“Nei, ekki beinlínis — það var Pats verk
en Sue er það nærgætnasta bam sem til er og
hún mundi eftir að Pat var ekki til staðar.”
Enn leit hún brosandi með ást í augum, á Sue.