Heimskringla - 07.09.1938, Blaðsíða 7

WINNIPEG, SEPT. 7. 1938
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
í FORSÆLU
‘SPEKULATIONANNA’
Eftir S. B.
Maður er nefndur Guðmundur
bryggjusmið.ur, fæddur í Rvík.
1862. Hann er raunar hvorki
íslenzkur eða danskur — en lög-
heimili hans er í Kaupmanna-
höfn og þar hefir hann dvalið
mestan hluta æfinnar. Hin
hinstu ár hefir hann jafnan ver-
ið á róli við vörugeymsluhúsin
og á bryggjunum norðan við
Knippelsbrú — á einhverju eirð-
arleysisvappi í kringum skip
Eimskipafélagsins, þegar þau
liggja þar í höfn. Stundum er
hann að einhverju stjái, en oft-
ast horfir hann bara á hina, sem
eru að vinna. Er hann skýrði
frá eftirfarandi þáttaskilum í
æfi sinni var hann þó önnum
kafinn við að mála björgunar-
bátana af Brúarfossi inni í pakk-
húsporti, norðan í móti. Eig-
inlega virðist hann alla æfi hafa
unnið norðan í móti!
•
\
— Sextán ára kom eg fyrst
hingað til Hafnar til að nema
trésmíðar. Er eg hafði lokið
sveinsprófi í þeirri iðn gekk eg í
lanðvarnarlið Dana og gegndi
herþjónustu í eitt ár. Glaðir
dagar — fjörugir félagar — og
þyndarlaust kvennafar alla, frí-
daga! Það var nú herþjónusta,
sem eitthvað kvað að.
Þegar eg kom úr hernum hóf
eg húsasmíðar upp á eigin spýt-
ur hér í grend við Höfn og jók
umsetninguna frá ári til árs —
og óðar en leið var eg bæði trú-
lofaður glæsilegri konu og orð-
inn stórspekúlant og grósseri,
og vel það. Hélt eg mig rík-
mannlega, en stilti þó í hóf.
Endrum og eins fékk eg mér
schnapps og við og við einn og
einn bjór á stangli, en það leið
altaf langt á milli.
í undandrætti þess, sem veit
sér alla vegi færa dró eg að
kvænast unnustu minni uns
slitnaði upp úr trúlofuninni. Það
var hrein handvömm og ekkert
annað. Þótti mér að vísu fyrir
um svo sviplegan endi tilhuga-
lífsins — en hitt var þó miklum
mún átakanlegra hversu at-
vinnurekstur minn fór ört
hnignandi. Það komu slæm ár,
kreppuár, verðfallsár og fóru
svo leikar að eg varð gjaldþrota
og stóð uppi atvinnulaus með
tvær hendur tómar í upphafi
aldamótaársins. Og það var hér
í Höfn — þesari hafnarhöfn,
þar sem eg hafði varið beztu
árum æfinnar í tilhugalíf og
brask, og hvorttveggja brugðist
mér svo átakanlega.
Það var því ekkert sólskin í
sálu minni, er eg morgun einn á
fyrsta vori þesarar aldar mætti
Thor heitnum Tulinius hér á
götu — en við vorum gamal-
kunnugir. Spurði hann hvernig
mér liði og sagði méri mínar
farir ekki sléttar. Kvað hann
næsta auðvelt að bæta úr vand-
INNKOLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
I CANADA:
Amaranth................................J. B. Halldórsson
Antler, Sask............................JC. J. Abrahamson
Arnes.................................Sumarliði J. Kárdal
Árborg....................................G. O. Einarsson
Baldur.............................................Sigtr. Sigvaldason
Beckville..............................Björn Þórðarson
Belmont...................................G. J. Oleson
Bredenbury.................................H. O. Loptsson
Brown.................................Thorst. J. Gíslason
Churchbridge...................—....H. A. Hinriksson
Cypress River............................Páll Anderson
Bafoe...................................
Ebor Station, Man........................K. J. Abrahamson
Elfros..................................
Eriksdale...............................ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask.......................Rósm. Árnason
Foam Lake.......*.......................H. G. Sigurðsson
Gimli.................................... K. Kjernested
Geysir...............................................Tím. Böðvarsson
Glenboro...................................G. J. Oleson
Hayland..................................Slg. B. Helgason
Hecla...................................Jóhann K. Johnson
* Hnausa................................... Gestur S. Vídal
Hove...........................•........Andrés Skagfeld
Húsavík..............................................John Kernested
Innisfail.........................................Ófeigur Sigurðsson
Kandahar................................
Keewatin...............................Sigm. Björnsson
Langruth................................ B. Eyjólfsson
Leslie.................................Th. Guðmundsson
Lundar.........................Sig. Jónsson, D. J. Líndal
Markerville....................... ófeigur Sigurðsson
Mozart..................................
Oak Point...............................Mrs. L. S. Taylor
Oakview.............................
Otto......................................Björn Hördal
Ptney......................................S. S. Anderson
Red Deer..........................................Ófeigur Sigurðsson
Reykjavík..................................Árni Pálsson
Riverton............................Björn Hjörleifsson
Selkirk.......................... Magnús Hjörleifsson
Sinclair, Man............................K. J. Abrahamson
Steep Rock.................................Fred Snædal
Stony Hill................................Björn Hördal
Tantallon...........................................Guðm. ólafsson
Thornhill........................... Thorst. J. Gíslason
Víðir................................... Aug. Einarsson
Vancouver.......................... Mrs. Anna Harvey
Winnipegosis.................... Finnbogi Hjálmarsson
Winnipeg Beach....................L.....John Kernested
Wj’nyard................................
í BANDARÍKJUNUM:
Akra..................................Jón K. Einarsson
Bantry.................................E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash..................Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash...................Séra Halldór E. Johnson
Cavalier..„...........................Jón K. Einarsson
Edinburg...................................Jacob Hall
Garðar.................................S. M. Breiðfjörð
Grafton.................................Mrs. E. Eastman
Hallson...............................Jón K. Einarsson
Hensel............................... J. K. Einarsson
Ivanhoe.............................Miss C. V. Dalmann
Los Angeles, Calif....Thorg. Ásmundsson, 4415 Esmeralda St.
Milton............................... F. G. Vatnsdal
Minneota............................Miss C. V. Dalmann
Mountain................................Th. Thorfinnsson
National City, Calif......John S. Laxdal, 736 E 24th St.
Point Roberts...................'.......Ingvar Goodman
Seattle, Wash........J. J. Middal, 6^23—21st Ave. N. W.
Sveld............................... Jón K. Einarsson
Upham................................ E. J. Breiðfjörö
The Vikíng Press Limited
Winnipeg. Manitoba
ræðum mínum, ef eg vildi fara
heim til íslands pg reisa fyrir
hann bryggju á Eskifirði. Þáði
eg þetta boð með þökkum, bjó
mig til brottferðar í skyndi og
lét í haf út. Tók eg með mér
þáverandi unnustu mína, danska
— og giftum við okkur þegar til
Reykjavíkur kom. Henni kynt-
ist eg meðan eg hafði ekki við
annað að yera.
•
Nú tók eg til óspiltra málanna
eitthvað er að gera. Annars
róla eg hér mér til afþreyingar
og dægradvalar í ellinni. |
Við hjónin erum jafnaldrar
og barnlaus. Hún grenjar eins
og keipóttur krakki, þegar skip-
in fara heim til íslands — svo
vel kunni hún þar við sig og svo
mikið þráir hún að koma þang-
að aftur. Mig langar aftur á
móti ekki minstu vitund heim.
Það mundi verða til þess, að
eg færi að braska í einhverjum
og reisti hafskipabryggju á Eski fjandanum og fara á hausinn
firði og síðan aðra á Fáskrúðs-
firði. Vann eg eins og víkingur
til að gleyma því, að eg hafði
einu sinni verið fjáður maður
og voldugur.----------
Að loknum störfum á Austur-
landi flutti eg til Reykjavíkur
og fór að litast þar um eftir
möguleikum til að koma fyrir
mig fótunum fjárhagslega. Því
hefir verið haldið fram, að ný-
kvæntir menn hugsi jafnan mik-
ið um útfararkostnað og annað
umstang við brottflutning
dauðra úr heimi lifanda. Reynd-
ist þetta rétt vera um mig, því
nú tók eg mér fyrir hendur að
setja á stofn líkkistuverkstæði
í ættborg minni, Reykjavík, og
lagði mig í framkróka til að
koma einhverju viðunandi skipu-
lagi á útfarariðnaðinn þar. —
Keypti eg síðan líkvagn einn
glæsilegan og hamaðist nú í að
smíða líkkistur eins og brjálaður
maður. En þó fóru svo leikar að
mér hálfleiddist smíði svo
smárra hluta. Eg var enginn
kommóðusmiður að eðlisfari,
rétt einu sinni með alt klabbið
— “men nu er jeg orðinn for
gamall til að staa i saadan noget
kludder og vröl, og eg má passa
paa ikke að missa rettighederne
til ellistyrkinn!”
Þetta er nú ættjarðarást
smiðsins í forsælu spekulation-
anna, norðan í móti.
—Lesb. Mbl.
FÁEIN ORÐ UM TROG
OG BOGA
Marga leiðinda stund hafa
bæði eg og aðrir eins fáfróðir
menn, stytt sér með að lesa það
sem spekingar og vitrir menn
hafa dreift út meðal þjóðanna
bæði í óbundnu máli og skáld-
skap, o. fl. Þar að auk hefir
starf þeirra unnið ómetanlegt
gagn og kollvarpað margskonar
fáfræði og hleypidómum; með
því er ekki sagt að vizku-brunn-
arnir séu tæmdir, því upp-
spretturnar eru óþrjótandi.
Einn slíkur spekimaður er nú
„ .... ,, risinn upp a meðal vor; hann er
siður en svo. Eg vildi smiða , c. * „ ,, .
, ... inefndur Sigurður Baldvmsson
og reið nú í sínum vísinda og
hermanna skrúða fyrir alvöru
út á ritvöllin 4. júlí.
Áður en þetta skeði hafði
hann farið í ágreining við þá
Magnús -og Svein o. fl. út af
ættfræði, sem hann kvaðst vera
mjög hneigður fyrir. En þó ó-
trúlegt sé, þá bilaði hann þar í
rökfræðinni og dúllaði svo í for-
inni um tíma eins og gemlingur
sem álpast út á fen og er að síga
niður svo horki gerði að reka né
ganga um tíma, og hefir þá að
líkindum heitið á Þór og óðinn,
að beita þessa pilta nýju og
betra vopni þegar færi gæfist.
Nú fór vegurinn að greiðast
hús og bryggjur og hafa eitt
hvað stórt, eitthvað sterkt og
viðamikið í vöðunum. Og til
að lyfta mér upp frá líkkistu-
banginu gaf eg kost á mér til
að smíða Edinborgarbryggjuna
á ísafirði — og síðan varð sjálf-
ur konungurinn til að snúa mér
frá líkkistunni.
•
Undirbúningsnefnd konungs
komunnar 1907 fékk, mér það
veglega hlutverk að klastra
saman bryggjustúf í Reykjavík,
svo konungurinn gæti lagt að
snekkju sinni og gengið eftir
þurrum fótum á land. Einnig
skyldi eg sjá um, að hreinsaðar
yrðu höfuðgötur bæjarins og al-
menningur snyrti til kringum Því hann er bæði hugsjóna mað-
hús sín eftir því, sem föng voru ur ráðagerðamaður mikill;
á. Var hér úr mörgum vanda ef það var annað en ráðagerð þá
að ráða — en þó fórst mér þetta hafði hann náð valdi yfir trogi,
alt skammlaust úr hendi og sem mundi vera ákaflegt gím-
hlaut fyrir mikið lof að leiks- Md; ekki minna að rúmmáli en
lokum. Enga fékk eg þó orð- tunnan mikla í Heidelberg, sem
una, og man eg gerla að mér rúmar 400,000 potta. Það voru
þótti það miður, þó eg reyndi þeir tveir, Magnús og Sveinn,
að bera mig karlmannlega. j sem hann kvaðst segjast leggja
Upp úr þessu losaði eg mig við n*®ur trogið, en hvort hann
líkkistuverkstæðið, og alt það bugðist að gera þeim þar sömu
hafurtask — og 1908 reisti eg °% Karkur gerði Hákoni
þryggju í Stykkishólmi. En ^or^um> skal ekkert um sagt,
svo þurfti ekki að smíða fleiri er ekki óhugsandi.
bryggjur í bráðina—og nú var’ ^nn er hlutur sá sem hann
ekkert fyrir mig að gera. — kveðst hafa mætur á, það er
Reyndi eg að bæta mér líkkistu- dýraboginn, (lagbogi), en það
verkstæðisfrumhlaupið með því eru bogarnir sem lagðir eru í
að troða nýjar slóðir og gerðist launsátur, svo dýrið geti ekki
afgreiðslumaður hjá franska varið sig, sjái ekki hættuna.
kolafélaginu, er aðallega seldi ^lér hefir vin mínum líklega
kol til skipa. Var eg við það °rðið mismæli; þó handbogar
nokkur ár og fénaðist vel. Hugði eigi ehki lof skilið þá finst mér
eg þó að geta grætt meira með Þeir þó eitthvað geðslegri en
því að gerast kolakaupmaður — launsátubogarnir hvar sem eru,
og svo gerðist eg kolakaupmað- j eg er ekki einn um þá skoðun.
ur. En svo kom stríðið, og þá í skrifi hans 4. júlí benda háð-
tapaði eg í kolin öllu sem eg ungarorð hans til þess að eg sé
- MAFNSPJÖLD -

i Dr. M. B. Halldorson 401 Boyd Bldg. Skrlfstofusimi: 23 674 Stundar sérstaklega lungnasjúk- dóma. Er að finnl & skrifstofu kl. 10—12 f. h. og 2—6 e. h. Helmlll: 46 Alloway Ave. Talsími: 33 153 G. S. THORVALDSON B.A.. LL.B. LögfrœOingur 702 Confederatlon Llfe Bldg. Talsíml 97 024
.
Orrtci Phoki Ru. Phoki 87 292 72 409 Dr. L. A. Sigurdson 109 MEDICAla ARTS BUIUDINQ Omc« Houxa: 12-1 4 r.M. . • r.M. tKD BT ArroiMTMCNT W. J. LINDAL, K.C. BJÖRN STEFÁNSSON ISLENZKIR LOGFRÆÐINGAR 4 öðru gólfl 325 Main Street Talsimi: 97 621 Haía etnnig skriístoíur að iAindar og Olmll og eru þar að hltta, fyrsta miðvlkudag 1 hverjum m&nuði.

Dr. S. J. Johannesðon 218 Sherburn Street Talsiml SO 877 Viðtalstlml kl. S—5 «. h. M. HJALTASON, M.D. ALMENNAR LÆKNINGAR Sérgrein: Taugasjúkdómar Leetur úti meðöl 1 vlðlögum VltStaUtimar kl. 2—4 «. h. 7—8 að kveldlnu Síml 80 867 666 Victor 8t.

J. J. Swanson & Co. Ltd. REALTORS Rental, Inturance and Flnancial Agente Slml: 94 221 600 PARIS BLDO.—Wlnnlpeg A. S. BARDAL selur likklstur og annast um útfar- lr. Allur útbúnaður sá besti. — Ennfremur selur hann allakooar mlnnisvarða og legsteina. 843 SHERBROOKE 8T. Phone: 36 607 WINNIPKO
™ 11 ■" "
Gunnar Erlendsson Planokennarl Kenslustofa: 701 Vlctor St. Siml 89 535 THL WATCH SHOP Thorlakson Baldwin Diamonds and Wedding Rings Agents for Bulova Watches Marriage Ucenaes Issued 699 Sargent Ave.

Jacob F. Bjamason —TRAN SFER— Baggage and Furniture Moving 691 SHERBURN ST. Phone 35 909 Annast aliskonar flutnlnga fram og aftur um bœinn. Rovatzos Floral Shop 206 Notre Dame Ave. Phone 94 954 FTeah Cut Flowers Dally Plants in Season We specialize in Wedding & Concert Bouquets & Puneral Deslgns lcelandlc spoken

átti.--------- 7
Aftur og enn stóð eg uppi
með tvær hendur tómar í miðju
hræddur við bogann, en hann
hafi þó áhuga á að ná mér í
hann; við sjáum hvað situr. —
Þar víkur hann orðum að því að
öngþvbiti stríðsárnana, þegar | eg kunni ekki annað en refskák,
allir græddu fé á íslandi. Nújen hann man það þó þegar eg
voru góð ráð greipidýr og fóru lét af hendi við hann bátinn
svo leikar, að við hjónin leituð- minn með seglum og árum að
um okkur skjóls og skýlis hér í^ekki lék eg þá refskákina. Enn
Höfn 1917, og höfum ekki til er það í ráðagerð Sigurðar að
íslands komið síðan. Fékk eg hasla Magnúsi og Sveini völl í
óðara vinnu hér við Fríhöfnina sumar á Iðavelli. Eg spyr, var
úr þessum ímynduðu vopnum
og áhöldum sem að framan eru
nefnd, er Sigurður að búa sjálf-
um sér lárviðar krans, sem
verða mun hans heiðurs og
sæmdarmark um ókomnar aldir,
þó hann sé eða verði að nokkru
leyti stagaður og soðinn saman
með rangmælum og slúðri; út á
það þarf ekkert að setja. Svo
þegar aldir renna fram, þá gnæf-
ir hann eins og drángur eða
turn eða há strýta upp úr mann-
félagsheildinni með sitt eigið
meistaraverk á kollinum. Ekki
er hætt við að strýtan detti eða
brotni því sandur er undir.
Athugasemd
Við Sigurður Baldvinson höf-
um deilt of lengi og að óþörfu
um það málefni, sem var og er
ekkert ágreiningsefni, og beitt
hvor annan óþörfum orðum;
það er skylda skynseminnar að
líta sem réttlátast á sakir og
ástæður og það mega allir heyra
og sjá, að eg er í hug og hjarta
ekki ósáttur við Sigurð; það má
enginn ala hatur til annara ef
hann vill að vel fari. Það má
hver sem vill færa mér þessi orð
til ámælis, þau eru ekki töluð
af ótta eða kvíða fyrir því sem á
eftir kann að koma heldur af
hreinni sannfæringu.
Sveinn A. Skaftfell
—25. ágúst, 1988.
MARGARET DALMAN
TBÁCHER Of PIANO
654 BANNING ST.
Phone: 2« 420
og vann þar í tíu ár, eða þang-
að til eg fékk ellistyrk. Þar
með var mér meinað að starfa
lengur í fastri vinnu.
hann eða er hann í vígahug
eins og gerist við hólmgöngur
á fyrri dögum? Ef svo er sem
orð hans benda til, þá svara eg
Síðan 1927 hefi eg snattað^heyr á endemi! Eg vil í dans
hér í kringum Eimskipin við sagði svínið er það gægðist út
ýmsar aðgerðir og dútl, þegar úr stíunni.
Bokarfregn
Þessar þrjár nýjar bækur hefi
eg fengið til sölu:
íslenzkur aðall, eftir Þórberg
Þórðarson. Eru þetta skáldleg-
ar endurminningar um margt og
marga er Þórbergur hefir kynst
á lífsleið sinni. Málið er eldfjör-
ugt og grípandi, eins og alt sem
frá hans penna kemur. Bókin er
í
316 bls. í stóru broti, og allur
frágangur hinn vandaðisti. Verð
í sterku bandi $2.75, í kápu $2.2»
Höll sumarlandsins, nýjasta
skáldsaga eftir Halldór Kiljan
Laxness. Er þetta hin vandað-
asta útgáfa, prentuð með stóru
letri á húðþykkan pappír. Bókin
er 332 bls., og verðið er í góðu
bandi $3.00 eða $2.50 í kápu.
Þriðja bókin nefnist Hraun og
malbik, eftir Hjört Halldórsson.
Eru þetta sjö stuttar skáldsög-
ur. Verð í bandi $1.00.
Einnig hefi eg til sölu fagra
mynd, eða listfenginn uppdrátt,
er nefnist fsland. Fyrst er nafn-
ið; svo góð mynd af séra Matt-
híasi skáldkonungi. Þar næst
skrautritað í hvítu letri á bláum
grunni fyrsta erindið af “ó guð
vors lands”. Þar tfyrir neðan
góð mynd af tónskáldinu Svein-
birni Sveinbirnssyni og víkinga-
snekkja öðru megin, en Fjallkon-
an í hásæti hinu megin. Neðst
á myndinni er nóterað lagið “6
guð vors lands”. Alls er þessi
mynd 18 x 15 þumlungar að
stærð og kostar í laglegum
ramma $2.75. Er þetta skemti-
legt listaverk sem prýðir hvert
heimili.
MAGNUS RETERSON
313 Horace St., Nonvood, Man.
* * *
— Haldið þér ekki að ákærði
hafi sagt “þorskhaus” í bræði
sinni.
— Nei, hann horfði fyrst lengi
á mig.