Heimskringla - 21.12.1938, Blaðsíða 6

6. SíÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 21. DES. 1938
GLEÐILEG JóL OG
FARSÆLT NÝTT ÁR
til allra vina minna
og landa
•
Sel Úr, Klukkur og allar
viðgerðir
•
Sérstök eftirtekt veitt
verki utan af
landbygðinni
C. Ingaldson
625 Sargent Ave.
Winnipeg
Thls advertlsement ls not lnserted by
Govemment Liquor CJontrol Commlssion.
The Commission is not responsible for
statements made as to quaiity of pro-
ducts advertised.
ÍSLANDS-FRÉTTIR
Verzlunin við útlönd
Samkvæmt bráðabirgðayfir-
liti Hagstofunnar nam innflutn-
ingur til landsins í októbermán-
uði 3.548 þús. kr., en útflutning-
urinn 8.226 þús. kr.
Samtals hefir innflutningur-
inn tíu fyrstu mánuði ársins
numið 42,079 þús. kr. og útflutn-
ingurinn 45,224 þús. kr. Var
verzlunarjöfnuðurinn um mán-
aðamótin því hagstæður um 3.14
milj. kr.
Á sama tíma í fyrra var inn-
flutningurinn 44,510 þús. kr. og
útflutningurinn 45,519 þús. kr.
Er innflutningurinn þvf um 2,43
milj. kr. minni nú en þá og út-
flutningurinn um 300 þús. kr.
minni.
Stærstu útflutningsliðirnir í
október eru síld, saltfiskur, ís-
fiskur, gærur, síldarmjöl, salt-
kjöt, freðkjöt og andvirði Esju,
sem var 450 þús. kr.
—Tíminn, 10. nóv.
* * *
íslenzkur læknir fær styrk til
berklarannsókna í Danmörku
Danska blaðið Politiken skýr-
ir frá því 26. okt. s. 1. að ungum
íslenzkum lækni, Jóni Sigurðs-
syni, hafi verið falin vísindaleg
ransókn á smithættu af naut-
gripaberklum. Skýrir blaðið svo
frá, að “serum”-stofnunin
danska hafi komist að raun um,
að beinberklar og heilahimnu-
berklar í mönnum eigi stundum
rót sína að rekja til nautgripa-
berkla, og hafi “serum”-stofn-
unin því óskað eftir því, að þessi
rannsókn færi fram.
Til þess að inna af hendi þessa
rannsókn hefir Jóni verið veittur
10 þús. kr. styrkur úr sjóði P.
Carl Petersen. Fer rannsóknin
fram á Suður og Vestur-Jótlandi.
í blaðaviðtali skýrir Jón svo frá,
ÁRNAÐAR ÓSKIR
frá
Macdonald
SHOE STORE Ltd.
492-4 MAIN ST.
Megi jólia og nýárið
færa yður og vinum
og v a n d a mönnum
yðar fögnuð, auðsæld
og góða liðan.
“You Are As Young
As Your Feet”
að útbreiðsla nautgripaberkla sé
langmest í þessum hluta lands-
ins, og að t. d. í Rime Amt séu
aðeins tæplega 29% af kúabúun-
um laus við berkla. Það hafi
því mikla þýðingu að slá því
föstu, hversu mikil smithættan
sé og þá bæði hættan af smiti
frá mjólkinni og beinu smiti frá
kúnum.
Jón Sigurðsson lauk læknis-
fræðiprófi við háskólann hér ár-
ið 1933, en hefir síðan unnið á
heilsuhælum í Danmörku. Hann
hefir undanfarið unnið talsvert
að því verkefni, sem styrkurinn
er veittur til. Er það ánægju-
legt, er ungir fslendingar reyn-
ast svo liðgengir með öðrum
þjóðum.—Tíminn, 10. nóv.
HITT OG ÞETTA
Það var verið að róa prófess-
orinn yfir vatnið. Þegar róðr-
arkarlinn var nýlagður af stað
áva,rpaði prófé^sorinn hann og
sagði:
— Kunnið þér nokkuð í stærð-
fræði ?
— Nei, svaraði ræðarinn.
— Það var nú verra, sagði
prófessorinn. — Þá hafið þér
mist fjórðapartinn af lífsgildi
yðar.
Að stundarkorni liðnu spurði
prófessorinn róðrarkarlinn,
hvort hann kynni nokkuð í
landafræði.
— Nei, svaraði ræðarinn.
— Þar fór annar fjórði partur,
sagði prófessorinn.
Og ennþá spurði prófessorinn,
og í þetta skifti um stjörnu-
fræði. Hann fékk sama svar og
gerði sömu athugasemd.
Alt í einu fundu þeir að bát-
urinn steitti á skeri.
— Kunnið þér að synda? —
spurði ræðarinn.
— Nei, svaraði prófessorinn.
—• Það var nú verra, sagði
ræðarinn., — Það er þá víst bezt
að þér skríðið upp á bakið á
mér, því að annars missið þér
alla fjórðupartana af lífsgildi
yðar. * * *
Norska stórskáldið Björn-
stjerne Björnsson var hrað-
mælskur maður og mikill ræðu-
snillingur, en þrátt fyrir það
flutti hann aldrei fyrirlestur án
æss að undirbúa sig vel og æfa
sig fyrir framan spegil.
Eitt sinn var hann staddur á
stúdentafélagsfundi, og voru þar
heitar umræður um þjóðfélags-
mál. Hafði Björnson haft fram-
sögu í málinu og flutt glymjandi
ræðu.
Þegar töluvert var liðið á um-
ræðurnar, gekk fundarstjóri til
Björnssons og spurði hann,
hvort hann vildi ekki segja
nokkur orð óundirbúið.
— Óundirbúið? sagði Björns-
son. — nei, minn kæri! Ef eg
á að tala óundirbúið, verð eg að
£á að vita það minst viku fyrir-
fram.
* * *
í grend við Salt Lake City í
Utah rákust á fyrir 2 vikum síð-
an járnbrautarlest og vagn sem
ók börnum í skóla. Skólavagninn
mölbrotnðai, biðu 23 börn bana,
en 17 meiddpst hættulega.
HÁTÍÐAR-ÁRNAÐAR ÓSKIR
Jólin eru í nánd. í hugum manna og hjörtum
býr fögnuður og kærleikur í tilefni af hátíðun-
um. Hátíðarkveðjunum sem City Hydro sendir
yður, fylgir einlæg ósk bæði um gleðileg jól og
farsælt og auðnusælt nýár.
Gtti j-ktdFO
Gleðileg Jól og
Farsælt Nýtt Ár
Vér óskum öllum viðskiftavinum vorum
farsæls og gleðilegs árs og
þökkum viðskifti liðins árs
St. Boniface Creamery
ST. BONIFACE MANITOBA
Sími 201114

JOHN LECKIE Limited
183 James St. East
Winnipeg, Man.
Óska viðskiftamönnum sínum og vinum gleðilegra
jóla og farsæls nýárs
Þeir verzla með alt sem að fiskveiði lítur
RISADALURINN
“Nei, það er einn vegur til að losna við
John gamla,” sagði hann. “Þér getið gert járn-
brautarspor frá suðurbrún skógarins yðar og
upp eftir hlíðum hinu megin við lækinn, sem
þar er, lagt brautina síðan þriggja mílna spöl
kring um hæðardrögin, síðan ellefu mílur suður
eftir flatlendinu með ströndinni. Ef þér viljið
minka brattann, þá verður að bæta við tíu míl-
um af spori, og einar tvær auka dráttarvélar.^
Þér vitið það auðvitað ofursti, að engin ein
dráttarvél getur dregið langa vagnlest hlaðna
rauðviðarbolum upp bratta og krókótta braut.
Það verður að hafa aðra aftan við, til að ýta
á eftir.”
“Hvaða rugl er þetta. Eg byggi brautina
gegn um litla dalinn,'þar sem þessi tröllauknu
tré vaxa. Þar er eðlilegasti vegurinn út. Lítið
þér á.” Pennington ofursti tók upp úr vasan-
um lauslega gerðan uppdrátt og benti á dal-
inn.
“En það er ekki búið að ryðja þennan dal
ennþá,” svaraði Hendersnn.
“Það gerir ekkert til. Cardigan selur mér
dalinn og rétt til að leggja spor eftir gamla
járnbrautarfarinu hans, og yfir rudda landið
hans niður til sjávar.”
“Eg skal veðja við yður tóbakstölu upp á
það, að hann gerir það aldrei. Þessi stóru tré
í -dalnum verða ekki feld til að nokkurt spor
verði lagt þar í gegn. Þessi dalur er trjá-
garður Cardigans, og konan hans er jörðuð
þar. Líttu á, þetta er stærsta þyrping stærstu
sequoia semperviren, sem til er í heiminum, og
eg hefi heyrt John segja það oft að hann vildi
næstum því eins vel missa hægri hendina, og
fella eitt af þessum risum sínum, eins og hann
nefnir þau. Mér er óhætt að fullyrða, að hon-
um er ant um þessi tré. í hvert sinni og hann
fær sér hvíldardag fer hann og skoðar þau.”
“En blessaður verið þér,” sagði Penning-
ton. “Eg get farið til dómstólanna og fengið
þá til að dæma mér vegarrétt í gegn um dal-
inn.”
“Ja—á, það getur nú bæði verið og ekki,”
svaraði Henderson og velti til höfðinu með
spekingssvip. “Eg þurfti langan tíma til að
sannfærast um það, hvað eg ætti að gera í
þessu m,áli, en þér eruð kannske fljótari í út-
reikningum en eg. Hvað' sem því líður óska eg
yður góðs gengis ofursti, hvern vegin sem
hlifin veltur.”
Þessi fróðlega samræða hafði þau áhrif á
Seth Pennington ofursta, að hann ákvað að
fara sér hægt. Hann hafði því ekkert fyrir
að reyna að kynnast Cohn Cardigan, en hélt
heim til Detroit og beið þar næsta leiks í hinni
risavöxnu skák, sem hann tefldi.
V. Kapítuli. .
Enginn maður er óskeikull og reyndist það
á Cardigan, því þegar hann fór að starfa við
San Hedrin fljótið, komst hann að raun um, að
honum hafði skjátlast. Á misserinu frá maí
til nóvember höfðu menn hans velt þrjátíu
miljónum feta af rauðvið niður í fljótið, en
heima í mylnunni söguðu þeir það sem eftir
var heima fyrir. En svo vildi nú til að það
rigndi helmingi minna þetta ár í San Hedrin
héraðinu, en venja var til, og í maí byrjun
næsta ár höfðu vinnumenn Cardigans ekki
fleytt nema tæpum helming þess sem þeir höfðu
felt árið áður niður að ströndinni og komið því
í flekann í fljótsmynninu.
“Nema skaparinn gefi okkur meira regn,”
sagði McTavish, formaðurinn, “þá sé eg ekki
hvernig eg get haldið mylnunni gangandi. —
Þýngstu bolirnir eru sokknir til botns. Ef vatn-
ið væri eftir venju, gætu drengirnir hreyft þá,
en í þessu vatnsleysi er það ómögulegt,” og
hann fórnaði höndunum, sem voru eins og
reykt svínslæri að stærð og útliti.
Þrem dögum síðar kom ofsaregn og fljótið
fyltist á barma. Þetta skeði um nótt og allir
stofnarnir hans Cardigans flutu í burt. Heill
her þessara tröllvöxnu stofna fleygðist niður
eftir fljótinu fyrir ofsa straumi, og komust út
í flóann rétt eftir að fór að falla út. Þeir rák-
ust á stofnaflotann í ármynninu, slitu festarn-
ar, svo að viðurinn flaut út á flóann og sumt út
á haf. Af hinum fimtán miljónum feta, sem
þar voru náðust aðeins þrjár miljónir og það
með ærnum kostnaði.
John Cardigan tók þessu með rósemi. “Til
allra guðslukku kemur ekki svona regn nema
einu sinni á hverjum tíu árum,” sagði hann
við forstjóran sinn. En það er nógu oft eftir
því sem þetta hefir kostað okkur. Eg býst við
að tjónið sé um hundrað þúsund dalir.”
Hann gekk í brottu og í gegn um bæinn,
eins og leið lá áleiðis til Risadalsins, er hann
kom í rjóðrið þar sem helgiljómi sólgeislanna
féll á lítinn og einfaldan hvítan legstein, stans-
aði hann og settist á fallna tréð, sem nú var
næstum því grautfúið.
“Eg kem hingað til að fá svolitla huggun,
unnusta”, hvíslaði hann að henni sem svaf undir
steininum. Því næst tók hann af sér hattinn,
hallaði sér upp að rauðviðartré og lokaði aug-
unum, en hallaði hinu stóra gráhærða höfði
sínu til hliðar eins og hann væri að hlusta. Hann
sat lengi þannig, stóvaxinn, elligrár þjónn
þessa musteris síns andlega friðar. Alt í einu
hvarf áhyggjusvipurinn af hinu þróttmikla
og góðlátlega andliti hans, og í hans stað færð-
ist yfir það bros, bros sem maður mundi
brosa, hefði hann um löng og erfið ár leitað
einhvers, sem honum var óendanlega dýrmætt,
og loksins fundið það.
VI. Kapítuli.
Daginn sem John Cardigan fékk símskeyt-
ið um það, að Bryce væri að koma heim eftir
fjögra ára dvöl í Princeton og tveggja ára
ferðalög erlendis, — þá komst hann einnig að
þeim sannleika, að sonur hans ætti ekki að erfa
launin fyrir fimtíu ára starfsemi hans. Það
var því engin furða þótt hann legði hið mikla
höfuð sitt á handleggina og gréti hljóðlega eins
og aldraður og bjargarlaus maður grætur.
Hann sat þannig langa hríð eins og lé-
magna og eymdi. Loks rétti hann úr sér, tók
símatækið, sem stóð á borðinu hjá honum og
kallaði upp Thomas Sinclair, forstjórann sinn.
“Thomas” sagði hann rólega, “þú veizt
auðvitað, að Bryce er að koma heim. Segðu
George að taka stóra bílinn og sækja hann til
Read Bluff.”
“Eg skal sjá um þetta Mr. Cardigan, er
það nokkuð anqað sem eg get gert?”
“Já, en það má bíða þangað til Bryce kem-
ur heim.”
George Sæ-Otur var sonur fóstru Bryce,
hafði tvær náttúrur. Önnur var löngun hvíta
mannsins til að auglýsa sig og stolt sitt yfir
þegnréttindum sínum í þjóðfélaginu, en hin var
eðli Indíánans, að skreyta sig sem mest.
í þrjú ár hafði hann verið ekill gamla
mannsins og þjónn heima við í hinu gamaldags
húsi Cardigans. Bíllinn sem hann ók í var eina
merkið sem John Cardigan hafði sýnt hvað
eyðslusemi við vék — það var Napier bifreið,
og áleit George Sæ-Otur hana með 'réttu, kon-
ung allra bifreiða. Er hann fékk boðin frá Sin-
clair um að fara til Read Bluff í stóra bílnum
og sækja þangað húsbónda sinn, sem verða
átti, þó bjó George sig sem bezt mátti. Hann
var í nýjum svörtum klæðisbuxum og með
gula, hnepta skó á fótunum, í blárri ullar-
skyrtu og stóran skarlatslitaðan silkiklút um
hálsinn. Á höndunum hafði hann perluskrýdda
glófa úr hjartarskinni en á höfðinu barðabreið-
an bífurhatt hvítan að lit með bandi í kring,
gerðu úr skinni af höggormi. Á glugga bif-
reiðarinnar festi hann gula oddveifu, er bar
þessa áletrun: “Bærinn minn—Sequoia”. En
af því að öryggið á ætíð að vera fyrsta atriðið,
þá festi hann byssu utan á bifreiðina á þann
hátt, að fljótlegt var að grípa til hennar ef
verjast þyrfti mönnum eða villudýrum. Þann-
ig búinn lagði Sæ-Otur af stað í konungi allra
bíla, til Read Bluff.
Þegar lestin rann inn á stöðina í Red Bluff
sá Bryce Cardigan að Hennar Tign fór þar einn-
ig af lestinni. Hann kallaði hana þetta að
gamni sínu vegna þess, að honum hafði ekki
tekist að komast eftir hinu rétta nafni hennar.
Honum fanst hún vera þesskonar stúlka, að í
návist hennar yrðu menn að vera eins og þeir
væru í lífverði einhverrar prinsessu. Hún var
ein þessara eftirtektasömu, bráðgáfuðu ungu
kvenna, sem eiga svo fjarskalega auðvelt með
að breyta meðal skynsömum ungum mönnum
í ráðalausa og uppstirðnaða hálfvita.
Bryce hafði ferðast í sama vagninum og
Hennar Tign alla leið frá Chicago og hafði
samkvæmt athugunum sínum komist að þeirri
niðurstöðu, að hún mundi fyrir hálft orð stíga
upp á sápukassa og halda ræðu um kvenrétt-
indi, og þegar ríkið, sem hún átti heima í,
veitti konum jafnrétti við karlmenn, þá mundi
hún sækja um einhverja opinbera stöðu, eða
standa fyrir kosninga leiðangri; einnig mundi
hún kunna að aka bíl og hefði sjálfsagt verið
tekin föst fyrir of harða keyrslu. Hann áleit
að hún mundi kunna knattleik og hefði lesið
Materlinck sér til ánægju.
Bryce sá að hún var litla dóttirin einhvers
mikla mannsins ríka, af því að hún bar enga
skartgripi, og fötin hennar voru óbrotin og ein-
föld en mjög ríkmannleg. Ennfremur var
frönsk þjónustustúlka í for með henni, og tal-
aði hún frönsku við hana svo liðugt, að auðséð
var að hún hafði fyrst haft franska kenslukonu.
Hún bar sig höfðinglega. Annars hafði hún
dásamlega fallegt dökkjarpt hár, fjólublá augu
og mjallhvítan hörundslit. Bryce áleit hana
vera um tvítugt og honum leist vel á hana, þótt
honum fyndist hún ekki forkunnar fögur. —
Honum fanst að hún væri eftirtektaverð, en
hvers vegna vissi hann ekki.