Heimskringla - 16.08.1939, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 16. ÁGÚST 1939
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
KLETTAFJÖLL OG
KYRRAHAF
Eftir Sig. Júl. Jóhannesson
Framh.
Áður en eg skil við Blaine
verð eg að minnast lauslega á
eitt, sem mjög er merkilegt þar
skamt frá. Það er hinn svo-
kallaði og réttnefndi “Friðar-
bogi.” Hefði ekki séra Eylands
verið búinn að taka það frá mér,
þá hefði eg helgað þessu atriði
nokkrar línur í þessari rusla-
kistu; en hann gerði það svo
fallega að mér kemur ekki til
hugar að reyna að keppa þar við
hann. Þetta er stóreflis bogi,
sem stendur sínum fæti hvoru
megin landamerkjalínunnar, —
línunnar, sem enginn sér og alls
ekki ætti að vera til; annar
helmingur bogans er því Canada
megin en hinn Bandaríkjanna.
Þetta táknar hinn langvarandi
frið milli nágrannaþjóðanna í
liðinni tíð og er táknrænn spá-
dómur um varanlegan frið á
komandi öldum. Ef til vill hefir
það verið sökum þess hversu
Blaine er nálægt Canada, að þar
á hátíðinni var sungið: “God
Save Our Gracious King” — eða
ef til vill hefir það verið fyrir
hugarfarsleg áhrif friðarbog-
ans; hver veit; eitt er víst og
það er það að á liðnum öldum
hafa herfrægða — og storkunar
minnismerkin átt mikinn og
skaðlegan þátt í því að skapa
hatur og hemaðaranda. Þessi
nýja tegund minnismerkja ætti
jþví að móta hugsanir manna og
! sálarfarslegt viðhorf í gagn-
jstæða átt. Vel fór á því að
syngja söngva þriggja land-
janna: fslands, Bandaríkjanna og
Canada, við þetta tækifæri. Þó
hefði mér fyrir mitt leyti þótt
fara ennþá betur að syngja “0
Canada”; en það er einungis
lítilfjörlegur skoðanamunur.
I Á hátíðinni höfðum við mætt
fólki úr ýmsum áttum; þar á
meðal frá Point Roberts og Van-
couver. Hafði okkur verið boð-
ið til beggjar þessara staða og
hagað svo tíma og tækifærum að
það var mögulegt. Að afstað-
inni Bellingham förinni var
maður kominn til Blaine, frá
Point Roberts til þess að flytja
okkur þangað í bifreið. Þetta
var okkur sagt að væri alíslenzk-
asta bygðin á Kyrrahafsströnd-
inni, og hlökkuðum við mikið ti;
þess að koma þangað, enda
þektum við þar talsvert af fólki
persónulega. Maðurinn, sem
sótti okkur heitir J. Salomon,
dugnaðar og myndarmaður. Var
dóttir hans með honum og
stjórnaði hún bifreiðinni; veg-
urinn er alllangur, en hún var
sýnilega enginn viðvaningur í
því að halda um bifreiðarstýr-
ið. \
Við komum til Point Roberts
að kveldi dags og var tekið á
móti okkur hjá Salomons fólk-
inu með hinni mestu gestrisni;
höfðum við þar kveldverð og
alla aðhlynningu; en þaðan var
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
f CANADA:
Amaranth................................,.J. B. Halldórsson
Antler, Sask.........................,K. J. Abrahamson
Árnes................................Sumarliði J. Kárdal
Árborg..................................G. 0. Einarsson
Baldur..............................j...Sigtr. Sigvaldason
Beckville...............................Björn Þórðarson
Belmont....................................G. J. Oleson
Bredenbury...............................H. O. Loptsson
Brown...............................Thorst. J. Gíslason
Churchbridge..........................H. A. Hinriksson
Cypress River.............................Páll Anderson
Dafoe.....................................S. S. Anderson
Ebor Station, Man....................K. J. Abrahamson
Elfros...............................J. H. Goodmundson
Eiriksdale..............................ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask......................Rósm. Árnason
Foam Lake...............................H. G. Sigurðsson
Gimli.....................................K. Kjernested
Geysir..................................Tím. Böðvarsson
Glenboro....................................G. J. Oleson
Hayland................................Slg. B. Helgason
Hecla.................................Jóhann K. Johnson
Hnausa..................................Gestur S. Vídal
Húsavík.................................John Kernested
Innisfail.v.....................................Ófeigur Sigurðsson
Kandahar........................-........S. S. Anderson
Keewatin................................Sigm. Björnsson
Langruth...................................B. EyjóKsson
Leslie.á..............................Th. Guðmundsson
Lundar.........................Sig. Jónsson, D. J. Líndai
Markerville...............:......... ófeigur Sigurðsson
Mozart..................................S. S. Anderson
Oak Point—............................. Mrs. L. S. Taylor
Otto....v..................................Björn Hördal
Piney.....................................S. S. Anderson
Red Deer.........................................Ófeigur Sigurðsson
Reykjavík..........................................Árni Pálsson
Riverton..........................................Björn Hjörleifsson
Selkirk----------------------------- Magnús Hjörleifsson
Sinclair, Man.........................K. J. Abrahamson
Steep Rock................................. Fred Snædal
Stony Hill........................................Björn Hördal
Tantallon...............................Guðm. ólafsson
Thornhill...........................Thorst. J. Gíslason
Víðir.......... .........................Aug. Einarsson
Vancouver.............................Mrs. Anna Harvey
Winnipegosis.......................Finnbogi Hjálmarsson
Winnipeg Beach..........................John Kernested
Wynyard..................................S. S. Anderson
f BANDARÍKJUNUM:
Akra...................................Jón K. Einarsson
Bantry....................................E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash...................Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash.....................Séra Halldór E. Johnson
Cavalier................................Jón K. Einarsson
Crystal.............................. Th. Thorfinnsson
Edinburg.............................. Th. Thorfinnsson
Garðar................................ Th. Thorfinnsson
Grafton................................Mrs. E. Eastman
Hallson.................................Jón K. Eiinarsson
Hensel...................................J. K. Einarsson
Ivanhoe..............................Miss C. V. Dalmann
Los Angeles, Calif....Thorg. Ásmundsson, 4415 Esmeralda St.
Milton.......................................S. Goodman
Minneota.............................Miss C. V. Dalmann
Mountain...............................Th. Thorfinnsson
National City, Calif.......John S. Laxdal, 736 E 24th St.
Point Roberts...........................Ingvar Goodman
Seattle, Wash..........J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Svold....................................Jón K. Einarsson
Upham.....................................E. J. Breiðfjörö
The Viking Press Limííed
Winnipeg. Manitoba
farið með okkur út í kirkju.
Höfðu þeir Tangabúar boðið
þar til samkvæmis; var mér
sagt að fólk væri þar frá hverju
einasta heimili í bygðinni; enda
var þar fjöldi manns miðað við
alla íbúana, því þeir eru ekki
11 á gamlárskveld en hinn kl. 1
á nýársdagsmorgun; en eg hefi
aldrei áður þekt tvíbura, sem
hétu mismunandi nöfnum —
(seinni nöfnunum). Kona Elías-
ar er systir Guðmundar Gríms-
sonar dómara; er dóttir þeirra
margir; hefir margt af ungalfötluð (varð það eftir veikindi).
fólkinu leitað burt úr heima-
högum; ekki getað fengið viðun-
Eg þekti hana sem barn þegar
eg var í Leslie. Fanst mér það
andi atvinnu og því orðið að aðdáunarvert hversu Hfsgiöð hún
leita hennar annarsstaðar. Er
það sama sagan og í flestum
öðrum sveitum.
Hinrik Eiríksson, Bjarni
Lyngholt og fleiri höfðu aðal-
lega gengist fyrir þessu sam-
kvæmi. Er Hinrik gamall vinur
og nágranni frá íslandi þegar
við vorum á yngri árum. Er
hann sonur Eiríks í Svignaskarði
í Mýrasýslu, sem þar var stór-
bóndi á sinni tíð ; en Svigna-
skarð er örskamt frá Svarfhóli,
þar sem eg átti heima. Þótti
mér það mikill gleðiauki að hitta,
hann eftir nálægt fimtíu ár.
er og kát, þrátt fyrir fötlunina.
Datt mér í hug Pauline Johnson,
Helen Keller og fleiri, sem svo
mikið hafa átt af andlegu sól-
skini að það hefir skinið bjart
og hlýtt í gegnum öll ský og
gert þeim lífið miklu sælla, en
margir þeirra þekkja, sem heilir
eru heilsu.
Mér fanst það vera eitthvað
svo — eg veit ekki hvað eg á að
kalla það — sorglega hughreyst-
andi af ryfja upp í huganum
endurminningarnar um þetta
veika barn, bera þær saman við
þessa fullorðnu stúlku, sem alla
æfi hafði átt við þetta böl að
Bjarni Lyngholt skáld varjk^ en E>rosti samt eins glað-
annar gamall vinur, sem egilega og drotningin í sumar þeg-
hafði ekki séð lengi, en honum ar hún ðk [ gegnum mannþyrp-
hafði eg kynst í Winnipeg. Eg
mætti geta þess hér að Bjarni
flutti mikið kvæði á hátíðinni í
Blaine; hefi eg altaf verið að
vonast eftir því í blöðunum. —
Bjarni stjórnaði samkomunni og
flutti í byrjun langa 0g snjalla
ræðu. Var svo til ætlast að eg
talaði þar nokkra stund, en sá
var ljóður á að eg hafði lofað
þeim Seattlemönnum því, að tala
hvergi nema á hátíðinni í Blaine
mguna.
Þá mættum við þar konu, er
við bæði höfðum þekt, hún hafði
verið hér í Winnipeg og hét
Anna Sveinson; er hún gift Jóni
Mýrdal, en hann er bróðir árna
Mýrdal er margir kannast við
af ritgerðum hans í íslenzku
blöðunum. Komum við heim til
þeirra Jóns og önnu og eiga þau
myndarlegt heimili. Kona Ingv-
fyr en eg væri búinn að tala á ars Goodmans og Arna Myrdal
þeirra hátíð. Þetta loforð varð!eru systur °£ tvíburar Þarna
eg auðvitað að hajda og er það i mættl eg emnig gamalli vim
fyrsta skifti, sem eg íhan eftir
að hafa gengið í þagnarbindindi
og haldið það. En Seattlebúar
|konu frá Elfros, ekkju Jónasar
sál. Sturlaugssonar.
Að loknu samkvæminu fótr
höfðu verið svo undur þolinmóð-1 Hinrik Eiríksson með okkur
ir 0g góðir við mig undanfarin heim til sín 0g var það heimili
ár, þegar eg hefi orðið að bregð-! okkar á meðan við dvöldum á
ast loforðum mínum við þá, að
eg mátti með engu móti svíkja
þá í þetta skifti. Eg reyndi
samt að bæta úr þessu lítið eitt
á Tanganum með því að lesa upp
fáein kvæði — því það kalla eg
ekki að tala. — “Eg kalla ekki
hrútinn kind,” sagði karlinn þeg-
ar hann var að telja fram.
Bjarni Lyngholt studdi mig við
þessi tíundasvik með sinni
venjulegu fyndni og gTetþ. Sýn-
ast hvorki ár né elli hafa hendur
í hári hans. Mér sýndist hann
eins ungur og hann var þegar eg
þekti hann í Winnipeg. Síðan
er þó langt liðið.
Samkoman var hin skemtileg-
asta að öllu leyti og mættum við
þar ýmsum góðum kunningjum.
Þar var Jóhann Norman, bróðir
Jakobs í Wynyard og Ásta kona
hans, sem allir kannast við með
nafninu málarameistari. Var
verið að mála kirkjuna að innan
og gerði hún það. Þarna mætt-
um við Sölva Sölvasýni, sem hér
var lengi við verzlun. Minti
það mig á auglýsingu, sem eg
útbjó fyrir hann í Dagskrá forð-
um daga og oft var sungin af
krökkum þegar þeir gengu fram
hjá búðinni hans. Hann var
hress og hraustur sem fyr. Hér
er partur af auglýsingunni:
“Ef ætlarðu að kaupa þér hátíða
hnoss
—og helzt það, sem krakkar ei
mölva—
þá er það á horninu’ á Ellen og
Ross
í allsnægta búðinni’ hans Sölva.
Ef kemur í húsið hans ferðlúið
fólk,
þá fær hann því hægindastólinn.
Ef langar þig, karl minn, í kaffi’
eða mjólk
þá kemurðu þangað um jólin.”
Tveir gamlir kunningjar voru
þarna, sem eg hafði kynst í
Foam Lake: Ingvar og Elías
Guðmundssyni, kallar Ingvar sig
Goodman en Elías Guðmundson,
en þeir eru tvíburar. Eg hefi
þekt tvíbura, sem fæddir voru
- NAFNSPJÖLD -
Dr. M. B. Halldorson 401 Boyd Bldg. Skrlístofusíml: 23 674 Stundar sérstaklega lungnasjúk- dóma. Er að flnni á skrlfatofu kl. 10—12 f. h. œ 2—6 e. h. Helmlll: 46 Alloway Aye. Talsími: 33 15t Thorvaldson & Eggertson Lögfræðlngar 705 Confederation Life Bldg. Talsíml 97 024

Ornci Phoni Res. Phoni 87 293 72 409 Dr. L. A. Sigurdson X09 MKDICAl. ARTS BUIUDINO Omci Hotms: 12 - 1 4 P.M. - 6 P.M. U»I) BT APPOnrTMINT M. HJALTASON, M.D. ALMENNAR LÆKNINOAR Sérgrein: Taugasjúkdómar Lsetur ÚU meðöl 1 viðlögum Vlðtalstfmar kl. 2—4 a. h. • 7—8 at kveldinu Sfmi 80 867 666 Vlctor Bt.

Dr. S. J. Johannes.ton 272 Home St. Talsiml 30 877 VlOtalstlml kl. 3—ö e. h. A. S. BARDAL selur Ukkistur og annast nm útfar- lr. Allur útbúnaður sá bestl. Ennfremur selur hann allskonar mlnnisvarða og legsteina. 843 SHERBROOKJS ST. Phone: SS 007 WINNIPEO

J. J. Swanson & Co. Ltd. REALTORS Rental, Insurance and Financial „ Aoenta Simi: 26 821 308 AVENUE BLDG.—Winnipeg THL WATCH SHOP Thorlakson Baldwin Diamonds and Weddlng Rings Agents for Bulova Watchea Marriage Licenses Issued 699 Sargent Ave.
Gunnar Erlendsson Pianokennarl Kenslustofa, 796 Banning St. Sími 89 407 , Rovatzos Floral Shop 206 Notre Dame Ave. Phone 94 954 Freah Cut Flowers Daiiy Plants in Season We specialize in Wedding & Concert Bouquets & Funeral Deslgns lcelandic epoken

Jacob F. Bjamason —TRANSFER— Baooage and Furniture Moving 591 SHERBURN ST. Phone 35 909 Annast allskonar flutninga fram eg aftur um bæinn. MARGARET DALMAN TEACHER OF PIANO Sii BANNINO ST. Phone: 26 420

DR. A. V. JOHNSON DENTIST 506 Somerset Bldg. Office 88124 Res. 36 888 410 Medical Arts Bldg. Dr. K. J. AUSTMANN Stundar eingöngu Augna, eyrna, nefs og kverka sjúkdóma 10 til 12 f.h.—3 til 5 e.h. Skrifstofusími 80 887 Heimasími 48 551

Tanganum. Er kona Hinriks
fósturdóttir Gunnars á Hamri í
Borgarhreppi á íslandi, sem var
nafnkunnur framkvæmdabóndi
á sinni tíð; er Mrs. Eiríksson
hin mesta myndarkona. Hinrik
hafði frá mörgu að segja og
hafði eg hina mestu skemtun af
að tala við hann, ryfja upp forn-
ar og hálfgleymdar endurminn-
ingar; heyra hann segja frá lífi
og baráttu landanna vestur frá
eftir að þeir námu lönd og með-
an þeir voru að ná fótfestu.
Þegar eg þekti Hinrik áður var
hann ungur maður, sem logaði
af fjöri og áhuga og horfði upp um þar miðdagsverðar og
í háan himinn bjartra vona. Þær mættum hinum ágætustu við-
vonir hafa óefað margar ræst, tökum; er það hið mesta mynd-
því Hinrik hefir yfir höfuð verið arhemiili.
gæfumaður, en hann er orðinnl ,
® _ Eitt þotti mer leiðinlegt, er eg
slitmn og þau bæði og verð-1 , , ™ „ ,,
, ,, , „, , ... sa a Tanganum: það var stor-
skulda hv,W eft,r langan erf.ð- e(,fa skj floti _ fiskiski E
,sdag. En það er hægra sagt en . ekk. yi5 ^ a5 m&. þætti
ge, a reg a U1 0S 'f: -las leiðinlegt að sjá blessuð skipin;
, helgan stem. Myndma, sem eg er ma5.
atti í huga mer af Hmrik um ,. ,.
, „ . , , , ur sjalfur og hefi æfmlega gam-
tvitugt ber eg saman við þa , , , ., . . „ „
, , „. f, af þvi að sja skip. En það
tvi L7nH c!cítv> orr hoti nn c\cr híi
mynd, sem eg hefi nú og þá
minnist eg vísunnar hans Steph-
ans G. Stephanssonar:
‘Örlög búin heima hjá
hendur trúar sýna:
skorið er lúa letur á
lófa og hnúa þína.”
En samt var Hinrik hress og
var
annað: eg spurði hver ætti þessi
skip og komst að því að enginn
iíslendingur átti eitt einasta
Iþeirra.
Sama vair sagan hjá þeim
Tangabúum og öðrum íslend-
ingum hér í landi, að margir
hafa þeir reynt að klífa þrítug-
an hamarinn til þess að menta
glaður og ennþá fullur af fjöri. börn sín. Heima í bygðinni er
Þau hjónin fóru með okkur eins myndarlegur skóli og var þar
•og við værum systkini þeirra. jskólastjóri séra Erlingur sonur
Heimili þeirra er hið myndar-(s®ra K. K. Ólafssonar, efnilegur
legasta úti og inni með öllum mentamaður.
Framh.
DÁNARFREGN
Að kveldi þess 27. júní, lézt
möguelgum þægindum, sem þar
er völ á; en samt er ómögulegt
að selja. Mér finst það yfirleitt
í þessari fallegu, litlu íslenzku
bygð, eins og víða annarsstaðar,
að helzt líti út fyrir að jarðirn- T ,. _ ,
„ . , *. að heimili smu við Leslie, Sask.,
ar fan 1 eyði og husm fum niður T •.. , -r, ,
þegar gamla fólkið - frum- “f' L,lla Go»draa”- . Bar and-
byggjarnir - fatlast eða falla !at heMlar .svlplega a*>
* . v 1. * -n e •* * bun var að bua sig a songskemt-
fra. Er það illa fanð, en verður ,,,. 6 „ T ,•
... , iun, sem haldm var i Leslie þa
ekki við gert. |um kveldið> er hún hné niður,
Hinrik ók með okkur næsta | nær meðvitundarlfius, og Var
dag um allan Tangann; er þar iiðið ]ik eftir stutta stund. Hún
víða einkar fagurt. Þann dag var kona á besta aldri, fædd
vorum við boðin til Eiríks bónda 1902; eftirlifandi manni sínum.
sitt árið hvor: annar fæddur kl. Andersonar og konu hans; vor- Jóni Goodman, giftist hún 1919.
Þau hjón eignuðust fjögur börn,
elsta barnið, 13 ára stúlku, mjög
efnilega, Dóru Guðrúnu að
nafni, mistu þau fyrir 6 árum
síðan, hin börnin Leonard, Ruby
og Frank, eru heima hjá föður
sínum. Lilja heitin var vinsæl
af öllum sem til hennar þektu.
Hún var trygg og vinföst, við-
kvæm í lund og hjálpfús, mátti
ekkert aumt sjá, stóð þá aldrei
á aðstoð hennar, því öll aðhlynn-
ing og hjúkrun var sterkur þátt-
ur í upplagi hennar. Hún var
vel greind kona, hafði yndi af
sönglist og allri músik. Hafði
hún numið tilsagnarlítið, að
spila á piano, og iðkaði það tals-
vert, einnig hafði hún mesta
yndi af blohnum, og ræktaði
mikið af þeim. Var hún yfir-
leitt listræn að eðlisfari.
Sérlega var hún glaðlynd, var
léttlyndi hennar eðliegt og ó-
þvingað. Hafði hún lag á að
koma mönnum í gott skap, með
tfyndni og gaouanyrðum. Er
hennar sárt saknað, af hinum
mörgu kunningjum hennar, en
sárastur er söknuðurinn eðlilega
þeim sem mest hafa mist, ást-
vinum hennar, eiginmanni og
börnum, þeim var hún alt, og
fyrir velferð þeirra vann hún
fús og ótrauð til hinstu stundar.
Hún var jarðsungin frá heim-
ilinu 2. júlí af enskum presti frá
Foam Lake. Útförin var ein sú
fjölmennasta sem sézt hefir hér
um slóðir, enda vakti hið svip-
lega fráfall hennar djúpa sam-
hygð bygðarbúa.
S.