Heimskringla - 04.09.1940, Síða 2
2. SíÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 4. SEPT. 1940
Ávörp Fjallkonanna
á Islendingadögunum í Nýja-Islandi
ÁVARP FJALLKONUNNAR
á Iöavöllum 3. ágúst 1940
Flutt af frú Sigurborgu
Magnússon, Hnausum
Þegar eg nú ávarpa ykkur í
f jórða sinn hér á Iðavöllum, eftir
að hafa hlustað á þjóðsönginn
okkar góða, læt eg Matthías
Jochumsson enn tala til ykkar í
“Bragamálum” á þessa leið:
“Sitjið heilir; börn og brúðir,
bræður, systur!”
Eg fagna yfir því að mega
flytja ykkur kveðju Islands á
þessum minningadegi.
Eg heilsa þér Canada; drotn-
ing Vínlands hins góða. Hugur
minn flýgur gegn um aldirnar
til Leifs Eiríkssonar, sem fyrst-
ur hvítra manna sté fœti á þína
jörð, til landnáms Þorfinns karls-
efnis og fæðingar Snorra Þor-
finnssonar, er fyrstur hvítra
manna fæddist í Vesturheimi.
Var þetta land því upphaflega
landnám minna frægu sona og
dætra.
f dag eru liðin 940 ár síðan
Leifur fann landið, og í dag er
á nú í vök að verjast gegn misk-
unarleysi einræðisstefnunnar.
Hefir rás viðburðanna þannig
orðið til þess að binda á ný, örlög
mín ykkar örlögum, í sameigin-
lífi °S orðið þjóð minni til ham- legri baráttu fyrir frelsishugsjón
ingju fyrir trúmensku sína og; þeirri, er við viljum að ríki í
manngildi. framtíðinni fyrir alla menn.
Eg þakka ykkur fyrir trú-
menskuna við íslenzka arfinn
sem þið fluttuð með ykkur vest-
ur, og gleðst af því að einmitt
Eru því á þessari stund, hin
örlagaríkustu tímamót að gerast
með þjóð minni, bæði heima og
hér, og okkar sameiginlega bæn
hún hefir orðið ykkur sjálfum er því sú að sannindi og mannúð
til mestrar blessunar í liðinni tíð.
Líf ykkar og starf hefir ávalt
átt stuðning í ættjarðartenglsun-
um; í trúnni hans Hallgírms Pét-
ursonar, í ástkæra ylhýra málinu
hans Jónasar Hallgrímssonar og
í lífi og starfi Jóns Sigurðsson-
ar; ásamt öðrum ógleymanlegum
áhrifum frá náttúru og lífi lands
°g þjóðar í gegn um þúsund ár.
En í dag eru stutt spor stigin
milli stórra viðburða.
f dag á Austurálfan í hinu
ægilegast stríði sem háð hefir
verið.
í dag er Kjarnanum úr mann-
félagi þjóðarinnar fórnað á alt-
ari lýginnar eins og ávalt áður,
þegar bræður hafa borist á bana-
spjótum. Og í dag eins og fyr
er andi laga og réttar mitt eina
vopn og takmark hans er ekki
mér ljúft að heilsa hér afkom- það að leggja undir sig lönd í
endum Þorfinns og Snorra, sem bókstaflegum skilningi. En nú
nú hafa dvalið hér í tvo þriðju hefir hann fundið samhljóm í
parta úr öld; lifað hér farsælii sál hinnar brezku þjóðar, er sjálf
hins brezka lýðræðis megi vinna
sigur í baráttunni og að þjóðir
þær sem lent hafa undir hæl of-
beldisins megi eignast frelsi sítt
á ný.
Lifi ykkar ágæta nýja fóstur-
jörð Canada! Lifi frelsishug-
sjón hins sanna lýðræðis!
ÁVARP FJALLKONUNNAR
Flutt af frú Lilju Eylands á
Islendingadeginum að Gimli
þann 5. ágúst 1940.
Eg heilsa yður niðjar dala
minna sjávarþorpa og sveita. Eg
heilsa yður barnabörnum mínum
í Vesturheimi. Þér skiljið ef til
vill ekki mál mitt til fulls, en
samt eruð þér tengd mér þeim
sif jaböndum, sem fjarlægð í tíma
og rúmi fá aldrei að fullu slitið.
Þetta er hátíðleg stund, sem
slær á hina viðkvæmustu strengi
hjarta míns. f dag er sál mín
þrungin af gleði, þakklæti og
von.
Eg gleðst er eg lít yfir hinn
fríða og frjálslega hóp sona
minna og dætra í annan og þriðja
lið, sem hingað hafa komið til
þess að minnast mín, og þeirrar
arfleifðar sem þér hafið frá mér
þegið. Sá arfur var sjaldnast
fólginn í reiðu fé, en fremur í
hugsjónum, drenglyndi og djarf-
sækinni von. Þér hafið ávaxtað
vel þann arf, og í hvívetna
orðið sjálfum yður til sæmdar,
og nafni mínu til vegsauka. —
Hjarta mitt væri þá steinrunnið
hrærðist það ekki til gleði vegna
þeirrar sæmdar sem eg hefi af
yður hlotið.
En hjarta mitt hrærist einnig
til þakkar til yðar, sem þrátt fyr-
ir velgengni flestra yðar í fram-
andi þjóðlöndum, þrátt fyrir þau
margvíslegu áhugamál, sem at-
hafnalíf yðar krefst, minnist mín,
hinnar öldnu móður, og hafið
gert það á sama hátt í meira en
hálfa öld, í ljóðum og framsögn
yðar færustu manna. Eg þakka
þennan heiðursdag, sem mér er
helgaður, og það því fremur sem
eg veit að hlýleiki yðar til mín,
og virðing sú, sem þér veitið mér,
er ekki bundin við stað eða stund,
heldur kemur fram daglega í
hugsun yðar og verkum. Hvar
sem móðirin kennir barni sínu
ástkæra ylhýra málið mitt, hvar
sem bóndinn ryður akra og rækt-
ar tún og gerir garð sinn frægan,
hvar sem iðjuhöldurinn rekur
heiðarlegt starf, hvar sem em-
bættismaðurinn og verkamaður-
inn leysa störf sín af hendi af
trúmensku frammi fyrir alþjóð
— sem veit að þér eruð mín börn
— þar er mín minst. Eg þakka
yður fyrir verkin yðar, sem tala,
fyrir hlýleika yðar og ræktar-
semi alla.
Er eg nú horfi fram á veginn,
sem að mestu leyti er hulinn
sjónum mínum, vaknar sterk von
í hjarta mér, — von um réttlæti
manna á meðal og frið á jörðu.
Hlutlaus er eg að vísu, en nauð-
ugur áhorfandi að þeim hinum
mikla hildarleik, sem háður er í
heimi vorum. Eg vona að sú for-
sjón, sem verið hefir minn vernd-
arkraftur í meira en þúsund ár
afstýri þeirir ógæfu að hvítur
faldur fata minna verði blóði
drifinn. Eg vona að hugsjónir
þær sem eg hefi alið, — þær hug-
sjónir, sem þér á vesturvegum
hafið þegið í arf frá mér — hug-
sjónir lýðræðis og einstaklings-
frelsis megi ganga sigrandi yfir
mannheim allan. Eg vona að þér,
börnin mín, eldri og yngri, reyn-
ist nú dáðríkir þegnar þeirra
kjörlanda sem hafa fóstrað yður
svo vel, og að þér ljáið þeim
hvern þann atbeina sem sam-
fundum bæri aftur saman i
undraheimi ljóss og farsældar
þar sem allir mætast og allir eru
vinir og bræður.
B.
ÆFIMINNING
Sesselja Guöbjörg Guðnadóttir
Þann 12. maí s. 1. andaðist að
heimili sonar síns, og tengda-
dóttur í Langruth, Man., ekkjan
Sesselja Guðbjörg Guðnadóttir,
eftir stutta legu.
Hún hafði um mörg undanfar-
in ár átt við lasleika að stríða, af-
leiðing af slagi er hún’ fékk árið
1917, og sem lamaði lífskrafta
WESTERN PAINT CO. LTD.
tilkynnir opnun stækkaðs verkstæðis
Eftir vöxt og viðgang margra ára, höfum vér ráðist í að
stækka verkstæði vort, til þess að geta orðiðsem bezt við
öllum kröfum í málningu og um húsapryði í Vestur Canada.
Fyrir þrjátíu og fimm árum síðan byrjuðum
við starf í kjallara 25 x' 60 fet á móti Marl-
borough hótelinu. Western Paint býr í
dag í fjögra gólfa byggingu, nútíma verk-
stæði, semi sýnt er til vinstri handar. Þetta
er stærsta og fullkomnasta verkstæði sinn-
ar tegundar í Vestur Canada eða hvað
málbirgðir og annað efni snertir — á fjór-
um gólfum auk kjallara—er hvert er að
flatarmáli 3300 ferfet.
Western Paint félagið er þakklátt tnál-
urum Vestur Canada og þeim er við skreyt-
ingu húsa eiga, því vöxtur félags vors, er
þeim að þakka.
Gæði vörunnar sem vér höfum á boð-
stólum haft öll þessi ár, eru hin beztu, sem
hægt er að hugsa sér og verður séð um að
svo verði í framtíðinni.
Vér höfum stærri og
margbreyttari birgðir
af máli, veggjapappír,
og annari málara-vöru
en nokkur annar. —
Allar pantanir skjótt
afgreiddar.
WESTERN PAINT C0.
“The Painters’ Supply House’’
121 CHARLOTTE ST.
WINNIPEG MAN.
vizka yðar leyfir í hinni sáru ,
eldraun sem yfír þau gengur. f h»""" s™ f h“" Þ«s me"J
þeirri og annari viSleitni ySar, !ar ,sI daufSudag..
bið eg Guð vors lands að blessa | Hún hraustleika og þrek-
yður og styrkja. Verið þess ! kona- »11 árin fram að þeim tíma,
fullviss börnin mín, hvað sem
komandi tímar kunna að færa í
skauti sínu að réttlætið hlýtur að
sigra, og að kærleikurinn sem
hefir tengdt oss órofaböndum
fram á þenna dag, mun einnig
lifa í hjörtum vorum á ókomnum
árum, því að “anda, sem unnast
fær aldrei eilífð aðskilið.”
VALGERÐUR
THÓRÐARSON
Minningarorö
í kvöld, eftir jarðarförina
þína, í Winnipeg um morgun- hjónin
inn og í Árborg eftir hádegið þá Hólmfríður
endurspegluðust í huga mér at- bjuggu að Haga sem áður er
að hún fékk það áfall sem áður
er nefnt. Sálarþrek hafði hún
mikið, og reyndi á það allmikið
eftir að líkamskraftar hennar bil-
uðu og á síðari árum brostin sjón
og heyrn sem gerði lífið erfitt
mjög með köflum.
Þrátt fyrir það var hún sem
hetja, oftast hress í anda og
fylgdist með í því sem gerðist,
og var minnisgóð og með fullum
sönsum fram að síðustu stundu.
Guðbjörg sál. var fædd 13. jam
1851 að Haga í Grímsnesi í Ár-
nessýslu. Hún var því liðugra
89 ára.
Forteldrar hennar voru þau
Guðni Tómasson og
Magnúsdóttir er
burðir dagsins og ýmsar endur- nefnt- Quðbjörg sál. ólst upp í
minningar frá liðnum dögum og: föðurhúsum, og lifði með for-
samverustundum glaðværðar og eldrum sínúm þar til árið 1879
nPPbyggingar með þér og þínum. að hún giftist ólafi Þorleifssyni,
Gæði og greiðvikni voru þín sem var ættaður frá Svartagili í
æðstu boðorð, vináttan og varð- Þingvallasveit í Árnessýslu, nú
veisla þess rétta og sanna var þín látinn fyrir sex árum
lífstefna, og ríkuleg var upp- Þau Guðbjörg og Ólafur
skeran af því starfi því þú áttir bjuggu á Tungufelli í Lunda-
marga og góða vini og allir báru reykjadal þar til árið 1887 að þau
þér hinn sama vitnisburð, um fluttu til Canada og settust að í
trygð og trúfesti, kærleik og Winnipeg.
kosti lífsins og óbilandi trú áj Arið 1894 fluttust þau í ís-
það góða og göfuga í lífinu. Á lenzku bygðina er þá var að
þann hátt er lífið fullkomnast, myridast á vesturströnd Mani-
að veita ávalt meir en þér er veitt toba vatns er Big Point nefndist,
og auka þannig bræðralag meðal og bjuggu þar myndar búi þar til
mannanna, að reynast ávalt betri árið 1918 að þau hættu búskap og
: vinur en mögulegt er að vinir, fluttu f bæinn Langruth hvar
þínir reynist þó góðir séu, og þau áttu heima til dauðadags. Þau
auka þannig kærleika og um- Guðbjörg og Ólafur eignuðust 7
hverfis þig, það er sá skilningur j börn. Þrjú af þeim dóu í æsku.
á lífinu sem dýrstur er og ber j Fjögur náðu fullorðins aldri. —
göfugastan árangur. Þú unnir Þau eru. Hólmfríður, gift S. B.
lífinu og öllu því sem það hafði
I að bjóða og í hverri þraut og
hverju erfiði var sú tilfinningin
! ríkust að næsti áfanginn yrði
ekki eins harðsóttur, næsta spor-
Olson, til heimilis í Langruth;
Guðni, giftur Eyjólfínu Jó-
hannsdóttir Gottfred, til heimil-
is í Langruth; María Sesselja,
nú dáin fyrir 3 árum. Eftirlif-
ið léttara að stíga. Það var þessi j apdi maður hennar heitir Hall-
bjartsýnis hugsjón og viljans grimUr Hannesson og býr 5 míl-
von sem gerði lífsgönguna létta ; ur austur af bænum Langruth.
j og gerði þig ávalt kærkominn
gest til vina þinna.
Kveðjudagurinn þinn síðasti
var blíður og bjartur, og heiður
eins og hugur þinn ávalt var.
Þú varst umkringd af vinum
og vandamönnum sem vildu í
síðasta sinn votta þér vinarhug
og þakklæti. Fögur blóm og
helgi athöfn breiddi frið og feg-
urð um burtför þína. Alt var
eins og þú hefðir helst kosið, og
við sem eftir stóðum til að bíða
þar til kallið okkar kemur, við
kvöddum þig í vissu um að það
væri aðeins um tíma og á þeim
tíma mundi endurminningin lifa
hrein og hughreystandi þar til
Anna, gift George Lamb, hér-
lendum manni, sem er vélarstjóri
hjá C. P. R., til heimilis í Win-
nipeg. Þessi þrjú eftirlifandi
börn, ásamt 20 barnabörnum og
8 barna-barnabörnum syrgja nú
ástríka móðir og ömmu.
Guðbjörg sál. var meira en
meðal kona að vexti. Hún var
líka meira en í meðallagi, með
dugnað og atorku. Reyndi mik-
ið á þessa kosti á fyrstu árum í
þessu landi, eins og flestir frum-
býlingsmenn munu kannast við.
Hún var sparsöm og þrifin, en ör-
lynd, brjóstgóð og hjálpsöm, öll-
um sem áttu bágt og voru þurf-
andi. Greind var hún meira en í