Heimskringla - 24.10.1945, Blaðsíða 6

6. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 24. OKTÓBER 1945
“Hver sem hann er, þá er hann einn —
það er áreiðanleg’t,” hvíslaði eg. “Við skulum
opna hurðina hægt, og svo skulum við læðast
að honum.”
Mér rann kalt vatn milli skinns og hörunds
af ótta við, að hurðin mundi braka er eg opnaði
hana og vara hann þannig við, en eg sneri
snerlinum, og opnaði svo hurðina og gekk inn.
Þá — en þótt eg yrði þúsund ára gamall mun
eg aldrei gleyma neinu atriði, sem eg sá inni í
þessu herbergi.
Það var langt og lágt undir loft; það var
kanske 60 feta langt og 50 á breidd. Þakið, sem
var úr viði, hvíldi á sverum trjám, sem voru
fremur dökk af reyk og óhreinindum. Gólfið
var úr skygðum við, sem líktist eik, og var bert.
En stærð og lögun stofunnar var ekkert ein-
kennileg samanborið við þau undarlegu atriði,
sem þar voru inni. Mig mundi bresta orð, ef
eg reyndi að gefa rétta og nákvæma lýsingu
af þessu. En eg veit bara þetta, að þótt eg
væri engin veimiltíta, og vanur mörgu agalegu
og óþægilegu á lífsleið minni, þá kom það, sem
eg sá nú, blóðinu næstum til að frjósa í æðum
mínum og var gripinn af slí'kum hrolli að annan
eins hafði eg aldrei fundið fyr.
Fyrst og fremst sá eg að með veggjunum
og með jöfnu bili á milli, stóðu afskaplega stór-
ar flöskur. Það var yfir tylft af þeim. En í
þeim virtist mér vera lík af mönnum lögð í vín-
anda eða einhvern slíkan vökva. Á milli þessara
risavöxnu glasgeyma, sem voru svona hræði-
legir, voru fjöldi annara, sem höfðu að geyma
önnur atriði, en engu síður hræðileg, og á stór-
um og litlum borðum, stóðu eða húktu beina-
grindur af mönnum, öpum og sjálfsagt af hundr-
uðum annara dýra. 1 skotunum á milli glottu
hauskúpur, glitti í bein og sæg allra iþeirra
morðáhalda, sem mannlegt hyggjuvit hefir ver-
ið fært um að finna upp. Þar voru kúluibyssur
frá Evrópu, skambyssur, byssustingir, riddara-
sverð, ítölsk einvígissverð, tyrknesk bjúgsverð,
grískir rítingar, spjót og eitraðar örvar frá Mið-
Afríku, Zúlúkylfur, afganiskir hnífar, malap-
iskir hnífar allir í hlykkjum til að gera sem
stærst sár, örapípur frá Súmatra, kínverskir
hnífar, hornbeygð vopn til að kasta, frá Ástral-
íu, axir frá steinöldinni og aragrúni annara
vopna, sem eg kann ekki að nefna. Á m'eðal
alls þessa voru allskonar verkfæri og áhöld frá
öllum löndum, sem töframenn nota til að sýna
hinum hjátrúarfullu listir sínar.
Fyrir miðjum vegg, gegnt því, sem við
stóðum var stór ofn með því sniði, sem maður
sér í gömlum heldrimanna húsum í Englanid,
en báðu megin við ofninn voru dkepnnr, sem
með átliti sínu og ófrýnileika gerðu mig næstum
aflvana. Sá sem hægra megin sat virtist vera
innfæddur Norður-Indverji, ef dæma mátti eftir
búningi hans og hörundslit. Náungi þessi sat á
gólfinu í mjög óðelilegum stellingum, sem sást
af þessu, að höfuð hans, sem sjálfsagt var þre-
falt stærra en líkaminn, var svo iþungt að því
var haldið uppi með járnstöng með hring í end-
anum til að halda þessari merkilegu rhann-
skepnu frá að steypast á höfuðið. Það sem
gerði útlit hans ennþá skelfilegra var þetta, að
hausinn var nauðsköllóttur, höfuðleðrið var svo
strítt á hauskúpunni að æðarnar lágu um það
úttútnaðar eins og æðar á beljukvið.
Hinu megin við ofninn sat hin ófreskjan.
Það var “Apadrengur frá Burma”. Hálfur
maður og hálfur api. 'Eg mundi eftir að hafa
séð eitthvað svipað í safni í Sydney. Þar sem
hann var kallaður þessu nafni í skránni yfir
safnmunina. Hann var líka hlekkjaður á vegg-
inn á svipaðan hátt og félagi hans. Þessi skepna
þvaðraði og klóraði hvíldarlaust, alveg eins og
maður sér apana gera í dýragörðunum. En þótt
þessar skepnur væru hræðilegar, þá átti eg eftir
að verða ennþá meira forviða. Því við stórt
borð úr eik, sem stóð í miðju herberginu, sat
maður, sem eg héfði þekt hrvar sem var, þótt eg
hefði ekki séð hann nema í svip. Þetta var sem j
sé Dr. Nikola.
Þegar við komum inn var hann önnum
kafinn við að kryfja einhverja skepnu, sem líkt-
ist apa. Uppi á borðinu og veitandi nákvæma
eftirtekt athöfnum húsbónda síns, sat hinn
stöðugi fylgifiskur Nikola, kolsvarta kattar-
andstygðin sem eg hefi sagt frá áður. En við
borðendann næst okkur, stóð á tánum til þess að
geta séð betur, Albina-dvergur, ekki meira en
tvö fet og átta iþumlunga á hæð.
Þótt þessi lýsing hafi tekið svona langan
tíma, má enginn skilja það svo, að jafn langur
tími hafi liðið frá komu okkar inn í herbergið
og þegar hér var komið sögunni. Þetta tók
ekki meira en þrjú augnablik að sjá þetta eins
og eg hefi lýst því. Svo hægt og hljóðlega
höfðum við opnað hurðina og læðst inn, að við
vorum komnir langt inn í herbergið, áður en
vart varð við komu okkar, og áður en eg varð
var við hver var þar inni. Svo steig eg á borð í
gólfinu, sem marraði á, og Dr. Nikola leit upp
frá verkinu, sem hann var að gera.
Hið föla og grannleita andlit hans sýndi
ekki vitundar ögn af furðu, er hann mælti á
sinn venjulega rólega hátt:
“Þið hafið þá getað komist út úr herberg-
inu, sem þið voruð lokaðir í, herrar mínir. En
hvað viljið þér mér annars?”
Eg var snöggvast svo agndofa, að eg gat
engu svarað. En svo svaraði eg um leið og eg
gekk í áttina til hans ásamt markgreifanum.
“Jæja, Dr. Nibola. Þá hittumst við hér
loksins aftur.”
“Já, loksins, Mr. Hatteras, það er eins og
þér segið,” svaraði þessi undarlegi maður án
þess að láta sér bregða mínstu vitund, hvorki
af áhuga né af neinu fáti. “Vegna þess hvernig
á stendur, hugsa eg að þér skoðið það sem háð,
er eg segi; að það gkðji mig að sjá yður frían
og frjálsan á ný. En hvað er eg að hugsa að
bjóða ykkur ekki sæti. Lávarður minn, leyfið
mér að bjóða yður stól!”
Á meðan á þessu stóð höfðum við nálgast,
og eg var þess albúinn, að ráðast á hann. En
hann var altaf á meðan við okkur búinn. Hin
frámuanlega hrvössu augu hans athuguðu hverja
hreyfingu mína, og augnatillit hans hafði ein-
bsnnileg áhrif á mig.
“Dr. Nibola,” sagði eg og herti upp hugann,
“leibnum er lobið. Þér unnuð í fyrsta slagnum,
en nú hljótið þér að játa, að eg hefi yfirtöbin.
Segið ebbi neitt og æpið ebbi á hjálp; ef þér
gerið það þá eruð þér dauðans matur. Leggið
nú niður þenna hníf, sam þér haldið á og fylgið
obbur út héðan.”
Lávarðurinn var vinstra megin við hann
en eg á hægri hlið, og við nálguðustum hann á
meðan eg sagði þetta. En hann lét engan ótta
í ljós í svip né látbragði, þótt hann hlyti að
sbilja hversu hásbaleg aðstaða hans var. Augu
hans glömpuðu í hausnum eins og glóandi bol.
Nú mætti spyrja hversvegna við réðumst
ebbi á hann. Jæja, neyðist eg til að játa það,
þá verð eg víst að gera það. Ef satt sbal segja,
þá streymdu svo mögnuð áhrif út frá þessum
einbennilega manni að við máttum ebbi hræra
legg né lið á meðan hann hvesti á obbur augun.
Enda þótt við vissum að örlaga9tundin var bom-
in og við yrðum að hefjast handa.
“Svo að þér haldið að leibnum sé lobið, Mr.
Hatteras. Eg er hræddur um að eg verði einnig
í þstta sbiftið að vera yður ósamþybbur. Lítið
aftur fyrir yður vinur minn!”
Eg gerði það og sá strax á hversu bænlegan
hátt við höfðum verið leiddir í gildruna. Vor
gamli óvinur, Pendergast, stóð og hallaði sér
upp að dyrunum með illmannlegt glott á vör-
unum. Hann hélt sbambyssu í hendinni. Á
bab við hann stóðu tveir tröllvaxnir Súdan
negrar, en rétt hjá marbgreifanum stóð maður,
sem leit út fyrir að vera grísbur — og virtist
hraustlegur mjög. Þegar hann sá hin miblu
vonbrigði obbar, settist Dr. Nibola á stól einn
og spenti greipar á sinn einbennilega hátt, sem
eg hefi áður lýst, er hann gerði það, stöbb
svarti bötturinn hans upp á öxl hans og horfði
á obbur 'alla. Dr. Nibola tób þá til máls.
“Mr. Hatteras,” sagði hann andstyggilega
sbýrt og hægt. “Þér ættuð í raun oig veru að
þebbja mig nógu vel nú orðið, til að láta yður
detta í hug að þér gætuð náð yfirhönd yfir mér á
þennan hátt. Hafið þér í raun og veru svona
lítið álit á mér? En á meðan eg man, þá leyfið
mér að hafa þá ánægju, að sbila aftur fimm
punda seðlinum yðar og'bréfunum yðar. Mýsnar
yðar voru ágætis sendisveinar, eða hvað?”
Er han nmælti þannig sbilaði hann mér ná-
bvæmlega sama banbaseðlinum, sem <eg hafði
sent gegn um pípuna þegar eg borgaði fyrir
þjölina, svo hristi hann út í ösbju á arinhillunni
öll brófin, sem eg hafði sent til að biðja um
hjálp. Það væri fremur örðugt að lýsa gremju
minni og undrun yfir þessu. Eg gat bara sitið
og starað á seðilinn og brófin. Svo halti maður-
inn hafði þá ebbi hjálpað obkur. Var það mögu-
legt að við befðum verið athugaðir ætíð á meðan
við vorum að reyna að komast í burtu? Ef svo
var, þá skýri þessi vitund þeirra, hina miklu
þögn, sem ríkti í húsinu þegar við vorum að
brjótast út úr klefanum. Nú vorum við ennþá
ver settir en áður. Eg leit á Beckenbam en
hann stóð álútur og strauk hægri hendinni um
borðröndina. Hann var auðsæilega að bíða
eftir því, sem nú kæmi. 1 sannarlegri örvænt-
ingu sneri eg mér til Dr. Nikola.
“Og fyrst þér nú hafið fengið yfirhöndina,
Dr. Nikola, þá leikið ekki með okkur, en segið
okkur hreinskilnislega hvað þér ætlið að gera
við okkur.”
“Ef það er meiningin að við förum aftur í
sömu holuna og við Vorum í, þá vil <eg miklu
heldur deyja,” sagði Beckenham, og eg þekti
ekki rödd hans.
“Óttist ekki, lávarður minn. Þér skuluð
ekki deyja,” svaraði Nikola og hneigði sig fyrir
honum. “Trúið mér, þér munuð lifa og njóta
■■30W\B''
VlOM.HAS HELPED\
TO BRIN& HIM 0ACK-
BV BUYIN&BONPS
margra miklu hamingjuríkari stunda en þeirra,
sem þér hafið neyðst til að vera undir mínu
þaki.”
“Og ihvað eigið þér við?”
“Læknirinn svaraði ekki um hríð. Hann
tók upp úr vasanum sínum eitthvað, sem sýnd-
ist líkjast símskeyti, og horfði á það gaumgæfi-
lega um stund. Þegar hann hafði lokið því,
sagði hann rólega:
“Þér spyrjiö við hvað eg eigi, herrar mínir.
Ef þið viljið fara út úr þessu húsi á þessu augna
biiKi, þa naíiö þiö iuit írelsi til að gera það með
einu skilyrði.”
“Og nv-rt er það skilyrði?”
“ao þiö iatiö bmda fynr augu ykkar ihérna
í þessu nerbergi, og séuð síðan leiddir af þjón-
u-m minum rnour ao hofninni. Eg vil ennirem-
ur aö þiö heitiö viö drengskap ykbar að taka
ekki bandið ira augunum iyr en þið fáið leyfi
tii þess. Gangi þiö inn á þessa sbiimála?”
Það þarf ekki að taka það fram að við gerð-
um það. Þetta leyfi að fá að fara iburtu með
svona léttu móti var furðulegt og vorum <við
alveg óundir það búnir.
“Látum það <vera þannig! Lávarður minn,
og þér, Mr. Hatteras, það er mér sannarleg
ánægja að veita ykkur frelsið á ný.”
Hann gaf Pendergast merki og hann gekk
fram. En mig langaði til að segja svolítið að
skilnaði áður en farið var burt með okkur.
“Dsyfið mér að segja við yður eitt orð Dr.
Nikola-----”
“Mr. Hatteras, ef þér viljið fylgja mínum
ráðum, þá haldið tungu yðar í skefjum. Látið
þeim vera happ, <sem hlýtur, og munið eftir
máltækinu, sem varar við að <vekja hinn sof-
andi hund! Þið komist kanske einhverntíma
að því, hversvegna eg Ihefi farið með ykkur
eins og eg gerði, en enn eitt megið þið vera
vissir um, að eg hafði góðar og gildar ástæður
til þess. Nú skuluð þið fara að orðúm mínum
og fara á me'ðan tækifærið gefst. Eg gæti
skyndiiega skift um skoðun og þá-----”
Nú stansaði hann og sagði ekkert meira.
Hann igaf Pendergast merki, og batt hann nú
fyrir augu okkar. Maður gekk hægra megin
við mig og leiddi mig út úr herberginu. Áður
en við gátum talið upp að fimtíu vorum við
komnir út undir 'bert loft og út á götuna.
Ekki get eg sagt hversu lengi við gengum
eftir að við komum út, en að síðustu staðnæmd-
ust þeir, sem fylgdu okkur og var Pendergast
auðsæilega sá sem stjórnina hafði, því að hann
sagði:
“Herrar mínir, nú áður en við yfirgefum
ykkur, viljið þið þá lofaþví við drengskap ykk-
ar, að taka ekki bindið frá augunum fyri en
eftir fimm mínútur.”
Við gerðum eins og hann ibað; svo sleptu
þeir okkur og við heyrðum þá fara leiðar sinnar.
Mínúturnar liðu Ihægt, svo sagði Beckenham:
“Hvað haldið þér að við höfum staðið hér
lengi?”
“Hér um bil þá stund, sem okkur kom
saman um, hugsa eg. En til þess að gera ekbert
rangt, þá er bezt að bíða svolítið lengur.”
Svo stóðum við dálitla stund og þögðum.
Þá reif eg bindið frá augunum og Becbenham
gerði eins.
“Þeir eru farnir og við erum lausir,” sagði
hann. “Húrra!”
Við tóbustum hjartankga í hendur og lit-
uðustum. um. Sbipsblubba ein hringdi til
merbis um hálfan tíma eftir miðnætti, og þetta
var reglulega dimm nótt. Fjölmörg sbip lágu
úti á höfninni og eftir (hávaðanum að dæma,
sem þau gerðu, voru þau að taba bol.
“Hvað eigum við nú að gera?” spurði
Becbenham.
“Eg hugsa að bezt sé að við finnum gisti-
hús,” svaraði eg. “Við sbulum hvíla obbur vel
í nótt, og það fyrsta, sem við gerum í fyría-
málið er að finna ræðismanninn obbar og gufu-
sbipa sbrifstofurnar.”
“Komið þá! Við sbulum finna obbur ein-
hvern stað. Eg tób eftir gistihúsi, sem öbbur
mundi hæfa nálægt þeim stað, sem við bomum
í land.”
Við gengum í fimm mínútur og fundum svo
þann stað, sem við leiíuðum að. Eigandinn var
ebbi sem prúttnastur um hverja hann hýsti, og
hvað sem hann hefir hugsað um útlit obbar, þá
tób hann við obbur orðalaust. Svo fengum við
obbur gott bað og góða máltíð og fórum svo að
sofa misð þeim ásetningi, að næsta morgun
sbyldum við fá reiðar á öllu því, sem stóð í
sambandi við fangavist obbar.
Næsta morgun fór eg strax eftir morgun-
verð til sbrifstofu gufusbipafélagsins, en sbildi
lávarðinn eftir í gistihúsinu af ástæðum, sem
mér þóttu góðar og gildar, og sem brátt munu
líka verða ljósar lesaranum.
Eg hitti umiboðsmann “Saratoga” önnum
kafinn í skrifstofu sinni. Hann var hár og hold-
grannur og dálítið sköllóttur. Á nefinu hafði
hann klemmugleraugu í þykkri gullumgerð, og
hann talaði hægt og eftir nákvæma yfirvegun.
“Eg bið yður afsökunar,” sagði hann þegar
eg hafði fengið mér sæti, sem hann bauð mér;
“en hafði þjónn aninn rétt fyrir sér, þegar hann
sagði mér að þér hétuð Hatteras?”
“Já, það er nafn mitt,” svaraði eg. “Fyrir
þremur vikum síðan var eg farþegi um iborð í
“Saratoga” á leið til Ástralíu, en var svo
óhsppinn að verða eftir hérna, svo að skipið
sigldi áður en eg bomst um borð.”
“Já, eg man vel eftir því öllu saman,”
svaraði hann. “Ungi markgreifinn af Becken-
ham fór í land ásamt yður og h^nn var næstum
því orðinn strandaglópur líka.”
“Næstum því orðinn, segið þér?” hrópaði
eg. “En hann varð eftir hérna.”
“Ónei, nei, þar skjátlast yður,” svaraði
hann, mér til mestu undrunar. “En hann hefði
orðið eftir hérna ef kennarinn hans ásamt mér
hefði ekki farið í land á síðasta augnabliki til að
leita eftir honum, enda fundum við hann rangl-
andi í útjaðri Araba hverfisins. Eg man ekki
eftir að eg hafi séð nokkurn mann eins reiðan,
og kennarinn hans var, enda var það ekki að
furða, þar sem þeir rétt náðu skipinu með
mestu herkjum.”
RADAR VAR NARTÆKIÐ • ~ ~
3. þ. m. birtist mynd af þessu merkilega njósnartæki ásamt nokkrum skýringum því
viðvíkjandi. Hér birtist önnur mynd af þessualsjáandi auga, sem ekkert er hulið, og er hún
nokkru fullkomnari en hin fyrri. Á miðri myndinni er sýnd aðalvélin, eða augað, en til hliðar
til beggja handa eru hjálpartækin er aðstoða við njósnirnar.