Heimskringla - 16.01.1946, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 16. JANÚAR 1946
HEIMSKRINGLA
3. SIÐA
stríðið ef England og Frakkland
^eða Bandaríkin hefðu bundist
samtökum við Rússa. Enda þarf
enga sögusögn um neitt svo aug-
ljóst.
Til frekari skýringa, ef þess
væri þörf, er nóg að benda á at-
hæfi Englands og Bandaríkjanna
í Java og Kína, og jafnvel á
Grikklandi, ítalíu, Indlandi,
Spáni, Þýzkalandi og Japan. —
Þegar svo langt er komið að jap-
anski herinn er notaður til að
berja niður frelsis tilraunir smá-
þjóða og undirokaðra þjóðar-
brota, sökum ýmsra auðlinda,
sem þar fyrirfinnast, þá fer að
skyggja nokkuð á ljómann af
frelsisskránni miklu og hinni fer-
þættu og faguryrtu Atlantshafs
yfirlýsingu. En svo er það auð-
vitað ekki,' eingöngu ljóminn,
heldur rjóminn fyrir sína stétt,
sem Jónas hefir á huga.
•
Við Sellu hefi eg ekki ýkja
margt að tala, þó hún einu sinni,
endur fyrir löngu, gerði mér
þann heiður að kasta að mér
nokkrum ónotum fyrir eitthvað.
sem eg hafði sagt of satt. Eg ber
engan kala út af því.
Þessi áminsta grein er all-mik-
il að vöxtunum og er að mestu
ádeila á C. C. F. stefnuna, sem
frúin segir að sé í verunni arð-
ráns- og kúgunarst'eifna, öllu
verri en sú, sem við eigum nú
þegar við að búa, þrátt fyrir ó-
líkt yfirskin. Þess vegna, segir
hún, auglýsa stórblöðin hana svo
kappsamlega ásinn hátt, en hins-
vegar ætla sér að reyna að dauða
dæma Social Credit stefnuna
með þögninni. Ennfremur seg
ir hún að um aðeins tvær stefnur
sé að ræða: lýðræðisstefnuna,
sem nú megi skilgreina með nafn
inu Social Credit; og arðráns-
eða kúgunar-stefnuna, hvaða
nafni sem nefnd er. Öll önnur
ummæli frúarinnar virðast vera
órökstuddur og áttlaus vaðall.
Þó eg hafi sízt mikla löngun
til að bera blak af C. C. F.-sinn-
um með sitt villandi fálm, er eg
sannfærður um að flestir þeirra
séu einlægir í sinni trú. Fremstu
fyrirliðarnir eflaust vita hve
þýðnigarlaust er að bræra í hin-
um gamla stjórnmálagraut; en
kjósendurnir yfirleitt, eins og
frúin, trúa enn hielzt á viðteknar
wiissýningar og kraftaverk. Aug-
fjós 0g einföld rök og staðreyndir
vekja víðast hvar aðeins fyrir-
bænir og ótta.
Sökum brjóstvits eða hending-
ar ratast frúnni satt að munni í
því, að um einungis tvær stefnur
se að velja og einnig hittir hún
otrúlega rétt á bæði markmiðin:
orðrán og arðnýting. Alt annað
er umbúðir til þess eins að villa
mönnum sýn. Arðráns-megin
gotur ekkert lýðræði átt sér stað,
Því, sökum ójafnaðarins, er auð-
urinn þar aflið, sem ræður. Án
hins mikla ójafnaðar, sem sam-
kepnin óumflýjanlega skapar
undir þvi fyrirkomulagi, væri sú
stefna algerlega þýðingarlaus,
því engum kæmi til hugar að
Vera að fúska við samkepni án
stgurvonar og sigurs. Og þar sem
^rúin og allir Social Credit-sinn-
ar halda fram þcirri stríðsaðferð,
°g tilgreina peningana sem sinn
’Iausnara, flokkast stefnan óneit-
anlega arðránsmegin í barátt-
onni. Hún er það verri en C. C.
Sem blygðast við að játast
til; en þann mun tala S. C.-sinn-
ar um að afmá — og það með
peningum. Hefir nokkurn tíma
BRÉF TIL HKR.
opinberlega til þess átrúnaðar,
þótt sagan og sjónarmiðið hins-
vegar sanni þann áburð hvenær, peningum. Hefir nokkurn tíma Los Angeles, 8. jan. 1946
sem á reynir. Öll ívilnun og hálf- heyrst önnur eins fásinna? Hr ritstj.:
menska í þeim efnum fellur a J En setjum nú svo að hóþar \ Mig langar til að þú gerir svo
eigin bragði við fotskör kapital- manna færu að spekúler:a með' vel og birta þessar fáu eftirfar-
ísmans avalt þegar til urslitanna | stjórnartillagið og . gróðaféð, | andi línur. 1 raun og veru býst
kemur. þvert ofan f ti,lgang stefnunnar,! eg við, að þið heyri mikið af
Ef að frúin gæfi sér ofur lítið þá væri gamli kapitalisminn fréttum héðan líkt og frá vett-
tóm til að íhuga sínar eigin skoð- strax komnin í sitt ess aftur, með vangi, svo eg ætla að verða fá-
anir sæi hún strax hve eindregið auknum krafti fyrir aðstoð orður að því leyti.
hún fylgir þeirri hliðinni, sem stjórnarinnar. Af viðkynningu, þó hin aiþekta veðurblíða
hun ávítar svo harðlega. Hún minni við fólkseðlið gæti eg vel sé hér góð, og æskileg, þá samt
vill ekki með neinu moti afnema búist við þeim endalokum, hvað, finnum við ofurlítið til vetrarins
sereigmr og pemnga, og a þvi sem trú frúarinnar líður. Pen- ariega. Sér í lagi þegar snió-
tvennu stendur kapitaUsminn í ingar eru sem sagt ekki salu_ koman breiðir faðm sinn hingað
ollum sinum bloma. Ems og ill- hjálpin. Að treysta á þá í hönd- suður á síðustu fjaUaga,rða j>á
eðla aðall og hugsunarlausir um þeirra fanta og fáráðlinga, er oft kalt hér kvolds Qg morgna
bjalfar tala um broðurlega sem kapitalisminn hefir alið upp Einkanlega um og eftir sólarupp-
samkepni (um okrunartækm) og er, vægast talað, brjálæði. Að komu Eins og klukkutíma og
mannuðleg stnð, svo talar hun afma þé með olllU) ásamt séreign- hálfan þá; ef heiður er himinn
um saklausa og notalega arðrans arréttinum, er eina leiðin, sem fer að hlýna og hitastig getur
iðju í aHri alvöru að mér skilst. til er, út úr Ógöngunum; en það oft farið upp f 75_80 suma daga
Hún trúir því fastlega, að ef til útheimtir kommúnismann með
og niður í 45 gr. að kveldi og þá
fólksins sé Útbýtt nægum pen- sitt frelsi og farsæld og þá beinu finst ollum að’verða býsna
liv> rfi 1 4-1 1 r\ A 114" r\ r\ n I 11\ t w r\ w\ 1 ? '' r __ _* i_i. J f * __ _ *_____ r
ingum til að útborga alla fram- iöggjöf, sem ritstjórinn einangr-
leiðsluna, þá geti alt gengið að ar í grunleysi.
óskum í kapitalisma formi á j ^ ^ h annað
samt broðurhug og frelsi. Veit yeifið _ þegar hugsunin slepp.
hun þa ekki enn að eina verzlun- ur _ er gamla kristnin eina úr_
argildi peninganna stafar ein- lausnin> en hún verður ekki inn_
mitt af þurðinni, sem a þeim er. keypt með peningum) hvort sem
Hvenær, sem nogir penmgar þeir bera Cæsars merkið ega
kæmust í hendur almennings, g c Allar tegundir þeirra
yrðu þeir samstundis verðlausir framleiða aðeins Júdasa.
með öllu, því þá væri ekki leng-
ur hægt að okra á þeim. Það
væri hvorki hægt að nota þá til
—P. B.
útláns né óvanalegra innkaupa,
því allir hefðu nóg fyrir sig og
framleiðslan væri öll og' æfin-
lega uppseld. Verzlunarábatinn
Aths. Hkr.: Viðvíkjandi beinni
löggjöf sem ofanskráð grein
minnist á og skoðun ritstj. Hkr.
á er sú, að feli í sér hið eina og
,. , , ,,, , . sanna lyðræði eða mannfrelsi
reyndist strax vera null, og hm
getur vel verið að eigna megi
fyrirhugaða samkepni þar af
leiðandi dæi um hæl.
Nýjar Bækur til Sölu
All>ingishátðin 1930, Próí. M. Jónsson, 300 myndir
asasöngbókin, 300 söngtextar..............
A heiðarbrún, ljóðmæli, Dr. Sveinn E. Björnsson..
yh*aín I, Br. Jónsson.......................
lslendinga í Vesturheimi, Þ. Þ. Þ., III. bindi..
jörninn úr Bjarmalandi, Þ. Þ. Þ..........
rammar, Text & Glossary, Dr. Stefán Einarssoit.
Primer o/ Modern Icelandic, Snæbjörn Jónsson..
ulherans in Canada, Rev. V. J. Eylands, 107 myndir 3.00
The Björnsson’s Book Store & Bindery
702 SARGENT AVENUE WINNIPEG. CANADA
fleiri stefnum eins og hugsjóna-
lega er á þær litið. En vér eig-
Social Credit ráðgerir að allar um með henni við takmarkað
afurðir og vörur séu seldar með þingræði og stjórnarvald, en á
sannvirði, og stjórnin leggi fram þvi vitum vér ekki til að bóli
gróðaféð til viðbætis — fé, sem neinstaðar í heiminum nema að
enginn þó gæti notað, með því nokkru leyti í Sviss, en þó ekki
að ekkert væri til að kaupa fyrir r fullkomnum stíl. Hkr. grunar
það, og enginn, sem á því þyrfti ekki) hun veit með vissu, að hún
að halda. Með því ykist pen- er ekki til f framkvæmd, enda
ingamagnið að því skapi árlega þétt þingræði megi teljast í átt-
umfram framleiðsluna, sem eðli- ina til laUsnar undan einræði og
lega yrði til þess að skilja eftir kommúnismi feli hugsjónalega í
ofnóga peninga í höndum manna, ser jafnrétti. En það frelsi sem
en þó aðeins þeirra, er ágóðann kommúnismi og okkar lýðræðis-
hreptu. Og með því að sjóðir þingræði hampar, er enn sem
þeir væru algerlega umfram komið er aðeins dulbúið einræði
veltuféð til kaupa, hlytu þeir að og verður þar til samfara því er
vaxa óendanlega, og án notkun- bein loggjöf. Hver stjórnarstefna
ar, á meðan tölustafir entust til þess lands er, sem beinni lög-
útreiknings, þeim til augnagam- gjof kemur { íramkvæmd, gerir
ans, sem í hlut ættu. Og gæti ritstjora Hkr. ekkert til. Hún er
það orðið nokkuð hlægilegt á- framt{ðarstefna mannkynsins.—
stand þegar á liði. Hún er frelsisdraumur um rétt-
Hinsvegar, ef stjórnm tæki til indi og bræðralag; þó við henni
að skatta ágóðann til sín aftur, sé skelt skoltum af blind-
til jafnvægis og til. þess að um áhangendum vissra stefna,
tjóðra vitfirringuna innan ein- 9em nú eru efst á baugi, er
hvers sjóndeildarhrings, þá hörf- það aðeins blekking. — Sam-
aði hún bara aftur til upphafs kvæmt henni hefir þjóðin þá lög-
síns með alt hugarflugið í há- gjof sem hún vill fullkomna eða
bandi og driff jöður samkepninn- ófullkomna má eflaust búast við,
ar alla í molum. Með öðrum orð- þv{ aHullkomleika manna má
um yrði hún þá komin í gegnum leiða hjá sér. En hún hefir með
sjálfa sig, án þess að nokkuð þv{ handbært það sem með þarf
hefði áunnist neinum; því naum- til að laga það sem úr skorðun
ast er hægt að ímynda sér jafn- fer — frelsið.
vel S. C.-sinna svo vanvita að Það er ekki af neinu ígrund-
,þeir sæktust eftir að auka um- unarleysi) að ritstjóri Hkr. held-
setning sína sjálfum sér aðeins ur þessari stefnu fram. Hann
til erfiðis og ama, eða hlaða upp veit af engu sanngjarnara og
notlausum peninga reikningum sáluhjálplegra samlífi manna í
að dæmi vitfirringa. þjóðfélagslegum skilningi, en
Aðeins það er eftirsóknarvert beinni löggjöf.
sem hagsmuni getur veitt, ogj________________________,
það geta pennigar ekki nema á
þeim sé almenn þurð. Hags-1 Ljóð á ensku eftir
“munurinn” þarf nefnilgea að dr Richard Beck
vera mikill, eins og orðið bendir j Undanfarin ár hafa öðru hvoru
birst ljóð á ensku eftir dr. Rich-
ard Beck í canadiskum og amer-
iskum blöðum, tímaritum og
ljóðasöfnum. Tíu af kvæðum
þessum hefir höfundur nú safnað
saman undir heitinu “A Sheaf of
Verses” og hefir Columbia Press
I gefið þau út. Er bæklingur þessi,
i sem er 24 bls., vandaður að frá-
: gangi, prentaður á ágætan papp-
' ír, og hér því um ágæta jólagjöf
' að ræða. Verð: 35 cent. Útsala
' í Canada er í Bókabúð Davíðs
Björnsson, en í Bandaríkjunum
! má panta bæklinginn frá höfund-
j inum eða frá University of North
í Dakota Bookstore, Grand Forks,
N. Dakota.
Bandi Ób.
$23.00 $18.50
1.60
3.75 2.50
9.00
5.00
3.25 2.50
8.50
2.50
o-
notalega svalt. Og þá þarf að
hafa hór góð rúmföt, þó að sönnu
að miðpartur næturinnar, sé á-
valt ögn hlýrri. i
Kvefveiki er hér mikil að
vetrarlagi vanalegast, og snýst
þá oft upp í aðra veiki, svo sem
inflúenzu og lungnabólgu.
Við fengum hér fyrstu stór-
rigningu þ. 21. des. Síðan hafa
hér komið nokkrir smáskúrir
við og við, alt til þessa tíma, svo
nú stendur alt grænt sem grænk-
að getur, og stendur sem fram-
faralaus, fram að næstbyrjaðri
þurkatíð. En eykur undra mikla
fegurð þann tíma sem það varir.
Og svo er nú um það, sögðu
menn oft heima, að endaðri frá-
sögu.
Hér var höfð Islendinga sam-
koma þann 5 þ. m. Eg var þar
þá nýstigin upp úr næstum mán-
aðar langri legu í inflúenzu. Þar
voru að sögn 15 ungir og fallegir
menn, heiman af gamla fróni.
Sumir lærlingar, aðrir stúdent-
ar í ýmsum fræðum. Mór heyrð-
ist á þeim er eg talaði við, að
þeir myndu fljótt vilja hverfa
heim að loknu námi. Og er það
vel farið.
Það sem mér líkaði ekki á
þessari samkomu, með öðru fl.,
var það hvað fundarstjórinn var
lélegur. Fyrst og fremst að setja
ekki samkomuna formlega jneð
nokkrum vel völdum orðum og
spaugsyrðum. Annað að geta
ekkert um áramótaskiftin. Eins
að kalla ekki upp einn og einn af
þessum áður nefndu lærdóms-
mönnum, og spyrja þá hvem um
sig um heiti og hvaðan þeir væru
af Islandi. Hvað langt væri síð-
an þeir hefðu komið til Cali-
forníu og fl. Með þessu móti
hefðu allir er þarna voru staddir,
átt kost á að fá að vita lítilsháttar
deili á þessum mönnum, vitandi
fyrir víst að allir vildu ná því að
kynnast þessum mönnum og
fleirum aðkomandi norðan frá
Dakota og fleiri ríkjum.
Nei, það er eins og alt verði að
vera svo einhliða hjá okkur Is-
lendingum, líklega fyrir það, að
við höfum enn ekki náð til að
skilja heildarréttindi í mannfé-
lögum vorum. Að öðru leyti var
þessi samkoma sem hér er getið,
nokkuð góð, þó sama sem enginn
stjórnaði henni. Dansað var af
list og lipurheitum. Fyrirtaks
rausnarlegar veitingar, sem kon-
ur félag'sins eiga heiður fyrir.
Að mínu áliti væri miklu betra
að hér yrði stofnað gott kvenfé-
lag, í stað þess núverandi félags,
er hjarað hefir hér s. 1. 23 ár, að
nafninu til ,og sem Bandaríkja-
menn myndu að líkindum hafa
kallað Band Wagon, ef þeir hefðu
haft nokkur kynni af því í öll
þessi ár.
Það er margt sem mælir með
að félag kvenna yrði stofnað hér.
Fyrst og fremst, eru konur hér
talsvert fleiri en karlmenn. Og
svo annað það, að þær eru vel
þess færar. Margar af þeim mjög j
vel gefnar konur, bráðlega velj
mentaðar, margar í góðu álitij
hér, þekkja undur margt af hér-|
lendu fólki, tala vel bæði málin,
íslenzku og ensku eftir hér fleiri
I ára dvöl, og sumar hér innfædd-
ar. Þær eru margar vel efnum
I búnar, allar vel félagslyntar að
upplagi. Og hvað er það þá er
ætti að geta hamlað því að þær
gætu ekki reist hér félag?
Sín á milli, þær myndu hafa
! samkomur að líkindum fyrir alla
! eins og núverandi félag gerir, og
j þar að auk betri, minsta kosti
I meiri stjórn og andagift. Því
fólkið vantar það sem sækir sam-
komur, að verða vísara. Þá eyk-
ur það vilja fólks að koma þar
' aftur.
Að þessu loknu vil eg biðia
Hkr. að færa þeim mörgu vinum
mínum er sendu mér peninga og
jólakort, um þessar báðar nýaf-
staðnar hátíðir, mitt hjartans
innilegasta þakklæti. Eg fyrir
veikindi mín, gat ekkert endur-
goldið það, svo eg að enduðum
j þessum línum, óska þessu vel
hugsandi fól'ki til arðs og friðar á
þessu nýbyrjaða ári og allri
framtíð.
Virðingarfylst,
Erlendur Johnson
—511 Toledo St.,
Los Angeles 42, Calif.
HAGB0RG
FUEL C0.
Dial 21 331
(C.F.L.
No. 11)
H
21 331
BRAUTIN
Ársrit Sameinaða Kirkjufé-
lagsins, er til sölu hjá:
Björn Guðmundsson, Reynimel
52, Reykjavík, Iceland
Bókaverzlun Árna Bjarnarsonar,
Akureyri, Iceland
Bókaverzlun Þorsteins M. Jóns-
sonar, Akureyri, Iceland
Björnssons Book Store, 702 Sar-
gent Ave., Winnipeg.
Viking Press Ltd., 853 Sargent
Ave., Winnipeg, Man.
K. W. Kernested, Gimli, Man.
Thorst. J. Pálsson, Hecla, Man.
B. Eggertsson, Vogar, Man.
F. Snidal, Steep Rock, Man.
Guðjón Friðriksson, Selkirk,
Man.
Björn Björnsson, Lundar, Man.
Mrs. Guðrún Johnson, Árnes,
Man.
B. Magnússon, Piney, Man.
Einar A. Johnson, Riverton,
Man.
Dr. S. E. Björnson, Árborg, Man.
Mrs. B. Mathews, Oak Point,
Man.
Ingimundur Ólafsson, Reykja-
vík, Man.
S. S. Anderson, Kandahar, Sask.
G. J. Oleson, Glenboro, Man.
J. J. Middal, Seattle, Wash.
Gunnar Matthíasson, Inglevvood
Calii.
Bjarni Sveinsson, Keewatin, Ont
G. B. Jóhannson, Geysir, Man.
* ★ *
Vinsamleg tilmæli
Það hefir komið til orða að
safna saman öllum þeim ljóðum
og kvæðum sem Bjarni Thor
steinsson, — síðast til heimilis í
Norwood, Man., — orti og þýddi,
og er það gert með því augna-
miði að gefa út safn af öllum
hans ljóðum sem hægt er að
komast yfir.
Eftir tilmælum barna hins
andaða skálds, vil eg biðja alla
sem eitthvað af þessum kvæðum
hafa í fórum sínum, hvort held-
ur það eru úrklippur úr blöðum
eða í eigin handriti, að senda mér
þau sem allra fyrst, svo hægt sé
að koma þessu í framkvæmd í
nálægri framtíð.
Páll S. Pálsson
—796 Banning St.,
Winnipeg, Man.
Villiþjóðir taka ekki lífinu
æfinlega létt og áhyggjulaust
eins og ætla mætti:
Þegar Ástralíunegri er orðin
14 ára, fer fram nokkurs konar
“ferming”, sem ekki er tekin út
með sældinni. Hún á að leiða
í ljós, hvort drengurinn er verð-
ugur að teljast maður með
mönnum.
Fjölskyldan kveður hann grát-
andi og síðan fara nokkrir menn
með hann út í frumskóginn að
næturlagi. Þar fer reynslan
fram. Drengurinn er píndur á
ýmsan hátt, m. a. gerðir skurðir
á brjóst hans og dregnar úr hon-
um tennur. Daginn eftir er hann
látinn liggja nakinn í sólarhit-
anum, án þess að bragða vott né
þurt, og stráð yfir hann skor-
kvikindum.
Standist drengurinn eldti
þessa raun, verður hann að end-
urtaka hana næsta ár. En komi
hann heim með sóma, er honum
vel fagnað, og sjálfur er hann
harla glaður, því að nú er hann
maður með mönnum og má hér
Valdi Johnson, Wynyard, Sask. • efti/ rifast við foreldra sína,
Jón Ólafsson, Leslie, Sask.
Thor Ásgeirsson, Mozart, Sask.
E. E. Einarsson, 12 E. 4th Ave.,
Vancouver, B. C.
Ófeigur Sigurðsson, Red Deer,
Alta.
G. Thorleifsson, Garðar, N. Dak.,
U.S.A.
M. Thordarson, Blaine, Wash.
Ch. Indriðason, Mountain, N. D
'hvað áður var stranglega bannað.
* * *
Orðið “matjesíld” er komið af
hollenzka orðinu “maatjeshar-
ing”, sem þýðir jómfrúsíld, og er
þar átt við ungsild, sem ekki er
farin að hrygna. “Maatjes” á hol-
lenzku er sama orðið og madchen
á þýzku (stúlka).
KAUPIÐ HEIMSKRINGLU
bezta íslenzka fréttablaðið
Prófun á sáðningar korni
hjá Line Elevators Farm Service
er gerð af þaulvönum og æfðum
sérfræðingum.
Sendið fimm únzu prufu fyrir fría
prófun til næsta Federal umboðs-
manns.
f 'S f * R ft 9 * » . .
FEDERHL GRHID LimiTED
Á Heiðarbrún
Nú er komni á bókamarkaðinn ný ljóðabók.
Höfundurinn er hið velþekta skáld, Sveinn E. Björnsson
læknir frá Árborg, Man. — Bókin er 232 blaðsíður,
prentuð á ágætan pappír, og í góðri kápu. — Verðið er
$2.50. — Bókin er til sölu hjá Viking Press Limited,
853 Sargent Ave., Winnipeg, og Bókabúð Davíðs Björns-
sonar, 702 Sargent Ave., Winnipeg. Einnig hjá útsölu-
mönnum víðsvegar um Canada og Bandaríkin.