Heimskringla - 16.01.1946, Blaðsíða 8

8. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 16. JANÚAR 1946
FJÆR OG NÆR
MESSUR I ÍSLENZKU
SAMBANDSKIRKJUNUM
Ungmennamessa
Sunnudagsmorguninn, 27. jan.
fer fram ungmenna guðsþjón-
usta í Sambandskirkjunni í Wi$-
nipeg, eins og á undanf ömum ár-
um. Hún verður að öllu leyti
undir umsjón ungmennafélags-
ins. Ræðan verður flutt af Ro-
man Kroiter. Önnur ungmenni
aðstoða hann, leiða til saeta,
taka samskot og syngja í söng-
flokknum. Er vonast eftir að
þessi guðsþjónusta verði vel sótt
af öllu eldra fólki safnaðarins,
sem styður þannig starf ung-
mennanna!
Sigurður H. Brandson frá
Reykjavík á Islandi kom til Win-
nipeg 6. janúar. Hann fór heim
1938 og hefir verið þar síðan. -
Fólk hans, móðir og systir búa
heima. En sjálfur kom hann
hingað til lands 4 ára gamall með
frænda sínum Magnús Brand-
son. Hann var lengst af túlkur
fyrir Bandaríkja- og Bretaher
heima. Að heiman fór hann fyr-
ir tveim mánuðum til Englands
og fékk loks far með “Mauretan
ia”, er með 6,000 hermenn kom
nýlega til Halifax (1. jan.). —
Sikpið var 4!4 dag á leiðinni
(frá Liverpool). Mr. Brandson
gerir ráð fyrir að setjast að í
Winnipeg.
Hann biður Hkr. fyrir kveðju
Bló karlmannaföt eins og hér
er sýnt, voru hámóðins í Vor og
Sumar Verðskrá EATON'S 1894.
EATON'S hafa haft leiðandi
póst-pöntunar deildir í Canada
síðan 1884. Fyrsta vöruskráin
var ofurlítill ljósrauður bækl-
ingur, þrjátíu og tvær blaðsíð-
ur. Nú eru EATON'S skraut-
legu og mynd-auðugu verð-
skrár leiðbeinarar allra sem
verzla þurfa í Canada. — Sextíu
og eins árs reynsla EATON'S
viðvíkjandi þessu verzlunar-
fyrirkomulagi, lofar góðu um
framtíðina.
/T. EATON
WINNIPEG
CO
LIMITEO
CANADA
EATON’S
til kunningjanna heima. Honum
geðjaðist hið bezta í Reykja-
vík og segir ekki fyrir það tak-
andi að hann fari að einu eða
tveim árum liðnum aftur heim
★ ★ ★
Meðtekið í útvarpssjóð
Sameinaða kirkjufélagsins
Áiheit frá vinkonu,
Gimli, Man.____________$4.00
Guðjón S. Friðriksson,
Selkirk, Man____________ 1.00
Mrs. Sigrún Hjartarson,
Steep Rock, Man.________ 1.00
Mr. Óli Hjartarson,
Steep Rock, Man.________ 1.00
Mr. og Mrs. Jón Jóhannson,
Lundar, Man. ----------- 1.00
John Johnson,
735 Home St„ Wpg________ 1.00
Icelandic Federated Cburch
iPiney, Man. ----------- 5.00
Með kæru þakklæti,
P. S. Pálsson
796 Banning St„
Winnipeg, Man.
w * *
Minningasjóður kvenfélagsins
“Eining”
Svo nefnist minningasjóður
sem íslenzka líknarfélagið “Ein-
ing” í Seattle, hefir stofnað. Er
þetta sérstakur sjóður undir um-
sjón félagsins. Hefir það nú ver-
ið afráðið að láta þennan sjóð
ganga til styrktar hinu fyrirhug-
aða íslenzka elliheimili í Blaine,
Wash. Minnist vina ykkar með
því að styrkja gott fyrirtæki. Fé
hirðir er Mrs. J. A. Jóhannson,
2807 W. 63 St„ Seattle.
Guðrún Magnússon,
skrifari
★ ★ ★
Samkvæmi fyrir hermenn
Jón Sigurðsson fólagið er nú
að ljúka við ráðstafanir viðvíkj-
andi samsæti því sem haldið
verður 18. febrúar, í Royal Alex-
i andra hótelinú, til þess að bjóða
velkomna heim þá sem hafa ver-
ið í herþjónustu. Boðsbréf verða
send út í þeSsari viku; og er sér-
staklega mælst til þess að allir
svari þeirn eins fljótt og unt er
svo hægt sé að gera áætlanir um
fólksfjölda, og svo að almenn-
ingi gefist tækifæri sem fyrst til
bess að kaupa aðgöngumiða.
Nánari auglýsingar koma í næstu
blöðum.
Icelandic Canadian
Evening School
Gissur Eliasson flytur erindi,
“The Development of Art in Ice-
land”, á þriðjijdagskveldið 22.
janúar, kl. 8, í neðri sal Fyrstu
lútersku kirkju. íslenzku kensl-
an byrjar kl. 9. Aðgangur fyrir
þá sem ekki eru innritaðir 25c.
★ ★ ★
Eldur kom upp í Oddfellows-
í Winnipeg s. 1.
sunnudag, er olli $100,000 skaða.
★ ★ *■
Matreiðslubók
Kvenfélags Fyrsta lúterska
safnaðar í Winnipeg. Pantanir
sendist til Mrs. E. W. Perry, 723
Warsaw Ave.; Mrs. E. S. Feld-
sted, 525 Dominion St. Verð
$1.00. Burðargjald 5^.
Central Dairies
Limited
Kaupa mjólk og rjóma
Areiðanleg og fljót skil
Telephone 57 237
121 Salter St. — Winnipeg
Eric A. Isfeld, ráðsmaður
Látið kassa í
Kæliskápinn
WvkoIa
M GOOD ANYTIME
150 ÁRA MINNING
SKÚLA FóGETA
Eftir S. K.
ar varð milli þeirra og hans.
Tók nú Skúli að búast til haim-
ferðar, fékk 400 ríkisdala lán, og
kvaddi vini og kunningja, meðal
þeirra Wöldike professor, er ver-
ið hafði einn af kennurum hans,
og ætlaði að greiða honum kenn-
slukaupið, en hann vildi ekki við
því taka, kvað Skúla hafa verið
kærastan sér allra sinna nem-
enda og árnaði honum allra
heilla. Þeir prófessor Gram og
Skúli kvöddust einnig að sjálf •
sögðu með mestu kærleikum, af-
henti Gram honum meðmæla-
bréf til eins hins mætasta Islend- j
ings á þeim dögum: Jóns bisk-'
ups Arnasonar í Skálholti. Að
síðustu mælti Gram: Guð hefur
gefið þér góðar gáfur, þú ert
þrár en hreinskilinn. Farðu vel”. |
The SWAN MFG. Co.
Manufacturers of
SWAN WEATHER-STRIP
281 JAMES ST„ WINNIPEG
Phone 22 641
Halldór M. Swan, eigandi
Thos. Jackson & Sons
LIMITED
COAL — COKE
BRIQUETTES
Phone 37 071 (Priv. Exch.) >
370 Colony St. Winnipeg
"Tons of Satisfaction"
ÖNNUR GREIN
Steindórs
------ Framh.
Um haustið 1733, andaðist
Benedikt lögmaður og sýslumað-
ur í Rauðuskriðu hafði hann sjálf
ur svo ráð fyrir gert, að Skúli Því næst lét Skúli í haf og sigldi
yrði eftirmaður sinn, sem sýslu- til Islands.
maður í Þingeyjarsýslu og vænt-
anlegur tengdarsonur. Sótti Skú-
li því um sýsluna og hafði hin
bestu meðmæli frá Gram. Varj
Skúli nú orðinn góðu kunnur, í
íslensku stjórnardeildinni, svo
flestir ráðamenn voru því hlynt-
ir að hann hlyti embættið, Þó
fór það þannig að Jóni, syni Ben-
edikts lögmanns var veitt sýslan.
En Skúla var þá boðin sýslu-
mennska í Austur-Skaftafells-
sýslu. Var honum, sem jafnan
setti merkið hátt, lítið um það
gefið að vera holað niður í tekju-
rýrustu sýslu landsins. En leit-
aði þó álits hjá Gram um hvað
gera skyldi, var hann þess hvetj-
andi að Skúli tæki þessu boði, þó
Sýslumaður í Skaftafellssýslu
Skúli kom hingað til lands
með Búða-skipi. Er hann hélt
j þaðan, átti hann viðdvöl nokkra
I í Hítardal, hjá Jóni prófasti inum
fróða Halldórssyni. Og taldi
Skúli sig hafa lært mikði af við-
ræðum við hinn aldna fræða-þul.
Því næst hélt hann til Bessastaða
j og lagði emæbttisskilríki sín fyr-
j ir amtmann, og urðu þeir sam
ferða til alþingis. Var Skúla þá
falið að gegna landsskrifara
störfum og fórst það svo höndug-
lega, að lögréttumenn allir luku
lofsorði á. En ferðinni var heitið
lengra, og hólt Skúli nú i Skal-
ekki væri sjerlega fysilegt. Ogjholt tn fundar við Jón btókup
/in »*ií( Clml n ^ ^ A / /\r 4-t 1 irtn' I „
Árnason, og afhenti honum með-
Talsími 95 826 Heimilis 53 893
DR. K. J. AUSTMANN
Sérfræðingur í augna, eyrna, neís
og kverka sjúkdómum
704 McARTHUR BLDG.
Cor. Portage & Main
Stofutími: 4.30 til 6.30
laugardögum 2—4
MESSUR og FUNDIR
í kirkju Sambandssafnaðar
Prestur, sr. Philip M. Pétursson,
Ph.B., B.D.
640 Agnes St. Sími 24 163
Messur: á hverjum sunnudegi
Kl. 11 f. h. á ensku
Kl. 7 e. h. á íslenzku.
Safnaðarnefndin: Fundir 1.
föstudag hvers mánaðar.
Hjálparnefndin: Fundir fyrsta
mánudagskveld í hverjum
mánuði.
Kvenfélagið: Fundir annan
þriðjudag hvers mánaðar,
kl. 8 að kveldinu.
Ungmennafélagið: — Hvert
sunnudagskveld kl. 8.30.
Skátaflokkurinn: Hvert mið-
vikudagskveld kl. 6.30.
Söngœfingar: Islenzki söng-
flokkurinn á hverju föstu-
dagskveldi.
Enski söngflokkurinn ft
hverju miðvikudagskveldi.
Sunnudagaskólinn: Á hverjum
sunnudegi, kl. 3 e. h.
MINNISl
sagði við Skúla “Vertu trúr yfir
litlu, þá muntu verða settur yfir
Öldruð hjón óska eftir her-
bergi; konan viljug til að hjálpa
til við húsverk. — Sími 27 449.
★ ★ ★
Séra Skúli Sigurgeirsson
messar að Piney, sunnudaginn
20. þ. m. á íslenzku 10.30 f. h„
og á ensku 3.30 e. h.
Lúterska kirkjan í Selkirk
Sunnud. 20. janúar. — Sunnu-
dagaskóli kl. 11 f. h. Ensk messa
kl. 7 e. h. Allir boðnir velkomn-
ir. S. Ólafsson
★ ★ ★
Sunnudaginn 27. þ. m. messar
séra H. Sigmar að Piont Roberts
kl. 11 f. h. o gsama dag í dönsku
kirkjunni í Vancouver, horni E.
19th Ave. og Burns St„ kl. 2 e. h.
Messan í Vancouver verður á ís-
enzku.
meira”. Tók Skúli svo þennan
kost, er hann hafði fengið full-
komið loforð fyrir næstu sýslu
sem losnaði, ef hann kysi það em-
bætti fremur. Var hann svo skip-
aður sýslumaður
1734, og hófst þá hinn óvenju-
legiembættisferill þessa rúmlega
22 ára gamla manns.
Um dvöl Skúla í Kaupmanna-
mælabréf frá Gram. Var Skúli
kominn í fjárþrot, og fékk pen-
inga lánaða hjá biskupi og aðra
fyrirgreiðslu eftir þörfum. Einn-
ig ætlaði biskup að útvega hon-
um dvalarstað eystra. Hélt Skúli
ársbyrjun ^ þvi búnu norður í land til fund
ar við móður sína og aðra vini.
En er hausta tók, fór hann suður
í sýslu sína og með honum Einar
bróðir hans; kendi Skúli honum

COUNTERSALESBOOKS
The Viking
853 Sargent Ave.
Kaupmenn og aðrir sem
þannig lagaðar bækur
nota, geta fengið þær með
því að snúa sér til vor.
Allur frágangur á þessum
bókum er hinn vandað-
asti. Spyrjist fyrir um
verð, og á sama tíma takið
fram tegund og fjölda
bókanna sem þér þarfnist.
Press Limited
Winnpieg, Man.
höfn er fátt eitt að herma, hann um veturinn undir skóla, ásamt
mun hafa komist* bærilega af, j tveim sonum séra Högna presta-
sökum göfugmensku prófessors I föðurs á Breiðabólstað.
Gram, sem altaf lét hann hafa Hafði biskup útvegað Skúla
eitthvað að starfa, og undi hann aðsetur [ Bjarnarnesi hjá: Bene-
hag sínum vel. Taldi hann sjálf-■ dikt presti jónssyni. Verður fátt
ur dvöl sína á heimili Gram ein- eitt sagt frá sýsiumensku Skúla
hvern indælasta tíma æfi sinnar. I . Austur-Skaftafellssýslu. Atti
Eitt atriði frá námsárum í hann þó í nokkrum deilum um
Kaupmannahöfn má þó telja í tekjur af sýslunni, við þann
frásögur færandi, sökum þess að sýslUmanninn sem hafði vestur-
það ber vott um skapgerðarein- partinn, er gaf meiri tekjur af
kenni þau, sem gera Skúla öllum sárj en þeir áttu að deila tekjun-
svo minnisstæðan: Einbeitnina um milli sín. Árið 1736 hafði
og áræðið, samhliða um óvenju- Skúli þó alla sýsluna, og þótti að
mikla karlmensku. En þannig aih.a dómi hafa tekið það prýði-
var þessu háttað, að hann lenti í fega. Samt mun hann ekki hafa
handalögmáli við 4 lögreglu- hugsað sér að verða mosavaxinn
þjóna, barði þá og braut 3 kylfur austur þar, og mun hafa fundist
fyrir þeim. Sýnir þetta hvílíkur hlutur sinn minni, en hugur
afbragðs maður Skúli hefir verið, hans stóð til. Kom það í ljós í
einnig að líkamlegu atgjöfi, því bréfi til stiftamtmanns, þar 9em
jafnan hafa lögregluþjónar verið hann segist lifa í þeirri von, að
valdir með það fyrir augum, að hann fái bráðlega annað em-
þeir væru kjarna og treustir til bætti. Það var því ástæðan fyrir
átaka. 1 rjettarhöldunum sem þVí að Skúli hafði ekki sýsluvöld
urðu út úr þessu, sagði Skúli, að í Skaftafellssýslu lengur en 2 ár,
þeir hefðu veitst að sér sakleus- að hugur hans stefndi hærra. Er
um, er hann þá sat inná ölstofu, því alrangt, það sem stendur í
og hefði hann þá kunnað betur Sýslumannaæfum: — “Það er
við að sýna þeim, að Islendingar mælt, að Skúla hafi þótt svo aga-
hefðu krafta í köglum. Hlaut samt á þeim tíðum í Skafáiþingi,
Skúli engan vansa af þessu, en að hann hafi fyrir þeim ófriði
smáræðis sekt varð hann að þaðan hrokkið”. — Gætu þessar
greiða. j upplýsingar hafa borist Boga frá
Er Skúli var orðinn konugleg- j Sæmundi Hólm, sem altaf var
ur embættismaður var honum Skúla einkar fjandsamlegur, þó
falið að skoða trjávið, sem flytja merkur maður væri hann um
átti til íslands, og kveða á um margt. Enda mun öllum þeim,
hvort það væri ógölluð verslunar { sem einhver kynni hafa af Skúla,
vara. Má því heita svo, að síð-,þykja það næsta ótrúlegt, að
asta embættisverk hans um rúm- hann hafi látið smáræðis krit
lega hálfrar aldar skeið, hafi gera sig héraðsrækan, ef hann á
verið í sambandi við einokunar-1 annað borð kærði sig um að vera.
kaupmennina, þó ekki kæmi í Hann var vígfimari og meiri bar-
upphafi til þeirrar hörku, er síð- dagamaður en svo. Blátt áfram
sagt, hann undi þar ek'ki hag sín-
um, eins og sézt á bréfum hans:
“Útskúfaður og slitinn frá góð-
um náungum og “fornýjelegum”
vinum á þennan afkjálka”. —
Longu síðar er Skúli var orðinn
sýslumaður í Skagafirði, ritar
hann: “Af allri þeirri velvild þar
í austursveitum, auðlegð og ríki-
dæmi með víðar,-------Hafði eg
sáfelda kvöl og gat þar ei lifað”.
Segir hann þó, að austursveitir
séu: “Kjarninn af íslandi”.
Það kom brátt í ljós, að Skúli
var djarfur í hugsun, og að hann
myndi ekki sætta sig við horn-
rekusæti. Því að Alexander
Smith lögmaður fór utan árið
1735, ritar Skúli stiftamtmanni,
og sækir um lögmannsembættið
norðan og vestan, var það hið
æðsta veraldlega emibætti 9em ís-
lenzkum manni gat hlotnast á
þeim tímum. Var Skúli þó alger
nýgræðingur í embættismanna-
stétt. Nokkur bið varð á því að
ilögmanns-dæminu yrði ráðstafað
og koma nú önnur tíðindi til
sögunnar.
Þetta sama haust, í okt. 1735,
druknaði Spendrup sýslumaður
í Skagafjarðarsýslu. Hafði amt-
maður hraðan á, og skipaði Odd
Magnússon fyrir sýsluna. Þá
mintist Skúli hinna fyrri fyrir-
heita stjórnarinnar um næstu
sýslu, sem losnaði og hann kysi
heldur, er hann tók Skaftafells-
sýslu svo mjög ófús. Hitti Skúli
Lafrentz amtmann á alþingi
sumarið 1736, og sgaði honum
sem var, að hann vildi fá Skaga-
fjarðarsýslu. Tók amtmaður
máli hans mjög fjarri, og ætlaði
Oddi embættið. En Skúli vitnaði
í loforð stjórnarinnar, og hélt
máli sínu fast fram. Fór í hart
milli þeirra. Sagði amtmaður að
sá einn hrepti sýsluna, sem hon-
um þóknaðist, en Skúli hélt því
fram, að málið yrði útkljáð á öðr-
um vettvangi. Bað hann amt-
mann þvínæst um vegabréf til
Kaupmannahafnar. — Aftók
BETEL
í erfðaskrám yðar
Sherbrook Home Bakery
749 Ellice Ave., Winnipeg
(milli Simcoe & Beverley)
Allar tegundir kaffibrauðs.
Brúðhjóna- og afmæliskökur
gerðar samkvæmt pöntun
Vigfús Baldvinsson <S Son,
Sími 37 486 eigendur
amtmaður það með öllu, nema
Skúli gæfi sér drengskaparheit
um að sækja ekki um Skaga-
fjarðarsýslu og taldi hann ekki
eiga neitt einkatilkall til em-
bætta, og væri hann ekki ofgóð-
ur til að 9enda sér umsókn, svo
hann gæti látið umsögn sína í
té. Var amtmaður hinn versti
og segir í bréfi til Skúla litlu síð-
ar: “Eruð þér sá fyrsti og einasti
maður, sem hefir farið svo aftan
að siðunum, og er eg hræddur
um, að eitthvað annað og meira
búi hér undir, sem ekki er af
góðum toga spunnið”.
Mun það vera rétt hjá amt-
manni, að þessi djörfung hjá
Skúla, var nýtt fyrirbrigði, og
sýnir hvílíkur hann var. Að
hann kornungur maður, ekki 25
ára gamall og nýkominn í em-
bætti, skyldi dirfast að halda
máli sínu til streitu í andstöðu
við vilja æðsta valdsmanns kon-
ungs, er búsettur var hérlendis;
eins og viðhorfin voru á þeim
dögum.
Er amtmanni var runnin mesta
reiðin, varð honum ljóst hve ilt
það myndi til afspurnar, ef hann
synjaði Skúla um vegabréf, en
hinsvegar þótti honum ekki ráð-
legt, að láta hann vera einan til
frásagnar. Afréð amtmaður því
einnig að fara utan. Sigldi Skúli
með Berufjarðar-skipi, þá um
haustið, og hafði búsetu í Kaup-
mannahöfn hjá einum af íslands
kaupmönnunum um veturinn.
Framh.
The Fuel Situation
Owing to shortage of miners, strikes, etc., cer-
tain brands of fuel are in short supply. We may
not always be able to give you just the kind you
want, but we bave excellent brands in stock such
as Zenith Coke, Berwind and Glen Roger Bri-
quettes (made from Pocahontas and Anthracite
coal), Elkhorn and Souris Coal in all sizes.
We suggest you order your requirements in advance.
'C^URDY QUPPLY^*O.Ltd.
BUILDERS'l^ SUPPLIES ^and COAL
MCC
PHONES 23 811 — 23 812
1034 ARLINGTON ST.