Heimskringla - 27.03.1946, Blaðsíða 6
6. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 27. MARZ 1946
HVÍTAGULL
6. Kapítuli.
1 júlí var þarna engin nótt en myrkrið fór
að koma í ágúst. Fyrst var það svolítið rökkur,
rétt á meðan sólin hvarf bak við sjóndeildar-
hringinn í norðri. En altaf lengdist sú stund,
sem sólin hvarf og brátt varð aldimt á nóttinni.
Dimt og stjörnubjart.
Og myrkrið sigraði brátt þegar það hafði
fengið fótfestu. Dagarnir urðu sýnilega styttri,
og snemma í september kom fyrsti snjórinn.
Hátt uppi í hlíðinni lá hvít blæja einn morgun-
inn, en hvarf strax og sólin fór að skína. Jökul-
hjálmar fjallanna, sem höfðu dregist lengra upp
frá skógarbrún hlíðanna um sumarið, fóru nú
að síkka. Brátt kom ísskæningur á víkina, þar
sem Jim og Aníta höfðu baðað sig og um miðj-
an mánuðinn kom stutt kuldakast.
Þeir kölluðu það vetur indíánakvennanna,
Indíánamir. Birki og ösp urðu heiðgul og blóð-
rauð. Þá var gott að hafa bál fyrir framan tjald-
dyrnar kvölds og morgna.
Eddi Kimritz og konan hans bjuggust burtu
til Northumbríu. Mamie, sem hrylti við ^ð eiga
annan vetur fyrir höndum þar norður frá, gerði
alt sem hún gat til að fá að fara til Edmonton.
En hún hafði flækst svo fyrir alt sumarið, að
Eddi hafði ekki getað fengið nég gull til að kosta
hana þangað. Hún þverneitaði að vera um vet-
urinn í veiðimannakofa, svo að Eddi ætlaði sér
að koma henni fyrir í Northumbríu.
Kvöld eitt sagði Jim, að nú yrðu þau að
fella tjaldið og hverfa heim á leið. Þau höfðu
nú yfir þrjú þúsund dali í gulli, og var það
helmingi meira en Jim hafði búist við að fá yfir
sumarið. Það var nægilegt handa þeim yfir
veturinn.
“Við verðum að fara að komast héðan,”
^ sagði hann.
“Eigum við að fara til Northumbríu?”
spurði Aníta stutt í spuna.
“Nei, við leggjum leið okkar yfir Wales-
flóann, Kiwa-tína fljótið og Moskus vötnin. Sú
leið er fimtán hundruð kílómetra eða vel það,”
svaraði hann.
Anítu þótti vænt um að þau færu ekki til
þorpsins, því að Jim gat dottið í hug að skilja
hana þar eftir og halda sjálfur lengra.
En henni þótti slæmt að fara frá Bjarnar-
ánni. Hinar sjö vikur, sem þau höfðu dvalið
þar, höfðu verið hamingjusömustu stundir æfi
hennar. Hún óskaði sér, að þau gætu verið þar
einn mánuð til og þvegið sér þúsund dali í við-
bót, farið síðan suður og verið á einhverjum
háskóla yfir veturinn. Það hafði hana dreymt
um mörgum sinnum — en hvað það hefði verið
yndislegt að vera þar ásamt Jim.
En auðvitað var þýðingarlaust að nefna
slíkt. Jim hugsaði ekki um neitt annað gn
leyndardóminn sem fólginn var inni á öræfun-
um.
Næsta morgun voru þau uppi fyrir allar
aldir og feldu tjaldið, en áður en þau báru flutn-
inginn niður í flugvélina, sat Aníta þar svolitla
stund til að kveðja staðinn. Tjaldið þeirra á
milli furutrjánna hafði verið fyrsta heimilið
þeirra, og bjóst hún ekki við að hún mundi
nokkru sinni finna annað, sem henni þótti
vænna um.
í grárri morgun skímunni fóru þau um
borð í flugvélnia. Jim setti vélina af stað og
þau lögðu svo af stað. Hann flaug tvo hringi í
kringum hólmann til að ná nægilegri hæð, og
svo tóku þau stefnuna í há austur.
Um leið og sólin kom upp sigldu þau yfir
langan fjallgarð með hvössum tindum, og svo
sáu þau vatn.
“Langt þarna í austur liggur Wales-flóinn.
Þar fáum við okkur bensín,” sagði Jim og benti,
og skömmu síðar lentu þau hjá lítilli verzlun-
arstöð sem var þarna í óbygðunum. Auk kaup-
mannshússins voru þarna kofi lögreglumanns-
ins og tveir Indíána kofar. Þeir hjálpuðu Jim
að dæla bensíninu í vélina. Hann fylti geym-
ana til fulls.
Eftir að hafa rent vélinni langan veg eftir
vatninu gat hann lyft henni. Hún var mjög
hlaðin. Er ströndin bak við þau hvarf varð
Aníta næstum óttaslegin. Þau urðu að fljúga
þúsund kílómetra yfir hvítfextum bárum. —
Hvergi sást land! Engir nema hún og Jim —
þau gátu ekki treyst neinu öðru en hinum sterka
hreyfli vélarinnar. Þetta var eins og að fljúga
yfir Atlantshafið. Það var ekki að furða, þótt
Jim færi vel yfir alla vélina áður en þau lögðu
upp í þessa ferð. Anítu leist illa á í hvert skifti
og vélin hixtaði, hinar hvítkrýndu bárur voru
ekki nema þrjú þúsund fet fyrir neðan þau, og
voru alt annað en aðlaðandi.
En smám saman hvarf ótti hennar. Ef slys
átti að verða þá hlaut það að koma fyrir, hugsaði
hún með forlagatrúarlegri rósemi. Auk þess
var henni forvitni á að sjá tundruna, þessa
voldugu lágsléttu, sem náði alla leið norður að
íshafi. Auk þess langaði hana til að komast að
því hvað Jim hefðist þar að. Hafði félagið menn
og flugvélar þar? Hún vonaði af heilum huga
að svo væri ekki. I Nrothumbríu hafði Jim að
sumu leyti verið undir vernd laganna, en úti á
þessari auðn gat hann aðeins treyst byssunni
sinni.
Þau flugu og flugu eilífðar tíma, fanst
Anítu.
“Jæja, finst þér þetta þreytandi, góða mín?
Langar þig að fá eitthvað 'til að skemta þér
við?” spurði hann alt í einu.
“Já, það er áreiðanlegt,” svaraði Aníta.
“Stattu þá upp.”
Aníta gerði eins og hann sagði, en fyr en
hún vissi hvað fyrir hafði komið, sat hún í sæti
Jims, en hann var kominn í hennar sæti.
“Fljúgðu nú vel!” hrópaði hann.
“Eg að fljúga? Aníta varð lafhrædd. “En
eg kann það ekki. Nei, Jim, flyttu þig að stýr-
inu. Við erum að detta! Við erum að detta!”
“Taktu nú í stýrið og settu fæturnar á skar-
irnar. Þegar þú dregur stýrið að þér þá stígur
vélin, og þegar þú ýtir því frá þér fellur hún.
Stígir þú á vinstri fótaskörina sveigir vélin til
vinstri, en stígir þú á hina hægri, sveigir hún til
hægri. Gættu vel að því að miða henni á sjón-
deildarhringinn, þá heldur þú sömu hæð. Jæja,
stýrðu nú!”
Aníta herti upp hugann og sér til mestu
undrunar fann hún engan mun á flugvélinni og
áður. Hún féll ekki. Hún reyndi að- þrýsta
stönginni fram og vélin féll, svo dró hún hana
að sér og þá reis vélin. Hún reyndi að sveigja
til hliðanna og það tókst. Jim sagði henni til og
alt af veittist henni léttara að stýra. Hún vand-
ist hinum flughröðu vindgustum og hræddist
hvergi þótt þau lentu í svelgjum í loftinu, þar
sem það var þynnra.
Hún ákvað að jafnskjótt og hún lærði að
fljúga skyldi hún aldrei framar koma upp í
bíl. En brátt tók Jim við stjórnnini, því að nú
steig svört blika upp í sjóndeildarhringnum og
boðaði storm í aðsígi. Vélin hófst upp, en stuttu
síðar sást hrjúf strandlengja framundan. Jim
tók sjónaukann og horfði lengi í hann, en um
varir hans færðist bros. Hann fékk Aníta sjón-
aukann og benti.
“Líttu á stúlka, sérðu ekki silfurþráðinn,
sem liggur þarna upp frá ströndinni? Það er
Kawah-tína áin. Mér finst það hreint ekki illa
gert, að hitta svona naglann á höfuðið eftir þús-
und kílómetra flug yfir opið vatn!” sagði hann
hreykinn.
Hin fjarlæga strönd kom nær og nær. Aníta
sá að landið var tiltölulega lágt og öldótt. Skóg-
urinn var ekki líkur þeim, sem hún hafði séð
kring um Bjarnarána. En fallegra fanst henni
þarna en hjá Northumbríu. Þau flugu spöl upp
eftir ánni frá ósum hennar og komu brátt að
verbúðum Níels og félaga hans. Þeir höfðu þar
gott hús og tvo skúra, og fram undan þeim var
lendingarstaður. Þar lá flatbátur, sem hún hafði
séð þá hafa hjá Northumbríu, og hið dýrmæta
bensín var þar í tunnum á bakkanum.
Níel hafði heyrt til flugvélarinnar og stóð
nú á litlu bryggjunni til að taka á móti þeim.
Jim nálgaðist gætilega, og loks skreiddist Aníta
stirð og köld ofan á flugvélarduflið og fleygði
kaðli til Níels er batt flugvélina.
Er þau voru komin í land komu kynblend-
ingarnir, feimnir og óframfærnir vegna nær-
veru hvítu konunnar. Aníta hafði séð annan
þeirra í Northumbríu. Það var lítill þykkleitur
maður, sem hét Pohuk. Hann var þreklegur, sí
brosandi og franskur í aðra ættina. Hann nefnd-
ist Madeline.
Anítu fanst það skrítið karlmannsnafn og
ekkert hafði hún séð ljótara en mann þennan.
Nú heyrðist hræðilegt hundagjamm. Sleða-
hundar Jims komu þjótandi, til að heilsa eig-
anda sínum, sem þeir höfðu ekki séð alt sumar-
ið. Aníta varð dauðhrædd er hún sá hvemig
þessar stóru skepnur, úlfar í aðra ættina,
stukku á hann, en þetta voru víst fagnaðarlæti,
en þeir urruðu og fitjuðu upp á trýnin er hún
leit á þá.
“Komist í burtu kvikindin ykkar!” sagði
Jim og klappaði þeim vingjamlega. “nú þarf eg
ykkur ekki framar. Eg hefi miklu betri farkost
úti á ánni. Það flýgst ekki á við sjálft sig eins
og þið gerið, og étur ekki aktýgin sín eins og
þið. Það stelur ekki matnum frá húsbónda
sínum eða heldur vöku fyrir honum allar nætur
með spangóli, en flytur hann á tveim stundum
eins langt og þið gerðuð á mörgum dögum. Nei,
þið eruð farnir úr þessu landi fyrir fult og alt
— hm, en samt er nú kanske bezt að hafa ykkur
áfram — þegar skamdeigð kemur þarf eg ykkar
kanske með.”
Pohuk útbjó handa þeim matarbita og eftir
á vildi svo til eins og af hending, að Jim og
Niels gengu upp með ánni til að tala saman.
Jim leit yfir ána að háu nesi, þar sem
Niels sagði honum að Gilmour félagið hefði
aðal bækistöðvar sínar.
“Jæja, og hvaða- fréttir eru af þeim að
segja?” spurði Jim.
“Þeir hafa þar þrjár flugvélar, og hafa flutt
þangað marga menn þann tíma, sem þú hefir
verið vestur frá,” svaraði Niel.
“Jæja, fáeinar flugvélar og nokkrir menn
muna ekki miklu í öllum þeim fjölda, sem þeir
hafa hér norðurfrá,” sagði Jim.
“Þeir vakta okkur eins og sjáaldur auga
síns. Ef við förum hálfmílu frá búðunum er
flugvél komin til að spæja um athafnir okkar.
Það eru njósnarar alstaðar í skóginum, sem
gæta okkar dag og nótt.”
“Ó, við verðum að taka því með ró. Er
annars nokkuð nýtt í fréttum?”
“Já, heilmikið. Beverley Gilmour hefir
ílutt hingað Cæsar Boileau og óþjóðarlýð hans!”
“Hver þremillinn! Hvar halda þeir sig?”
Niels Conrad benti upp ána.
Manstu eftir svæðinu níu til tíu mílur upp
með ánni. Nei, nú er eg farinn að telja í norsk-
um mílum. Þú manst eftir staðnum sem við
ætluðum einu snini að setjast að á. 1 litlum dal
hálfa mílu þaðan eru þeir. Madeline var þar
fyrir skemstu og rakst þar á þá.”
Jim hnyklaði brýrnar. Þetta voru ekki góð-
ar fréttir. Þessir kynblendingar, með Boileau í
broddi fylkingar, voru ekki fluttir þangað þarna
í erindisleysu. Þeir áttu að ryðja honum úr
vegi. Þar mundu þeir verða honum vágestir og
þarna var hann langt frá lögreglunni.
“Það er kanske bezt að þú verðir hérna í
stað þess að fara norður að vatninu,” sagði
Niels, en Jim hristi höfuðið.
“Það væri að láta undan Niels. Eins og þú
veizt, þá vita þeir í raun og veru ekki hvað þeir
eiga að halda 'um þetta. Annars hugsa eg að eg
þurfi ekki að óttast Boileau og sveina hans í
mánuð eða tvo. Ekki fyr en eg fer að hugsa um
gildrurnar, og fyrir þann tíma ættum við að
hafa fundist.”
“Já, mér þykir það líklegt, en þú hefir þó
aldrei hugsað þér að hafa Anítu þar með þér?
Það ættir þú ekki að gera. Það væri hættu-
legt,” sagði Norðmaðurinn í aðvörunarrómi.
“Þú og eg erum karlmenn og tökum hverju.
sem að höndum ber, en þú verður að muna, aó
hún er bara kvenmaður.”
Jim gekk og braut kvist milli handanna er
hann íhugaði hvað hann ætti að gera. Auðvitað
gat hann fengið Anítu til að vera í Northum-
bríu ef hann vildi, en hann hikaði við að reyna
það. Hún vildi helzt vera hjá honum — og það
langaði hann líka helzt til að hún væri. Og þótt
kynblendingarnir sæktu eftir lífi hans mundu
þeir ekki voga sér að snerta við henni. ’ Það
kæmi öllu landinu í uppnám. Eina hættan, sem
hana gat hent var sú, að vera alein þarna úti á
öræfunum, ef eitthvert slys henti hann.
“Nú skal eg segja þér hvað eg hefi hugsað
mér,” sagði hann við félaga sinn. “Eg hef hana
hjá mér en þú og félagar þínir skulu líta eftir
aðsetursstað okkar. í mánaðartíma flýg eg
hingað yfir um oft og mörgum sinnum. En komi
eg ekki eins og ákveðið er verður þú að fara og
sækja hana.”
Þeir drógu upp tóbaksílátin sín og létu í
pípurnar sínar, í sömu andrá heyrðu þeir flug-
vélarskrölt uppi yfir sér, og sáu flugvél koma
frá aðalstöðvum óvinanna. Það var njósnara
flugvél.
“Já, þarna getur þú séð hvað eg sagði þér!”
sagði Níels. “Þeir sáu þig koma og nú ætla
þeir að grenslast eftir hvað það er, sem þeir
sáu.”
Gilmour flugvélin flaug eins lágt og þeim
var unt, sem í henni voru. Hnítaði hringa í
kring um verbúðirnar og lækkaði flugið enn
meir. Þeir sáu náunga með hlífðargleraugu
stara niður á sig. Svo sneri flugvélin við og
hélt heim til sín.
“Veturinn verður víst skemtilegur,” sagði
Níels.
“Þetta varir ekki í allan vetur. Gilmour
verður leiður á þessum útkjálka bardaga, hann
vill fá úrslitaorustu og hana skal hann fá!”
Þeir kveiktu í pípunum sínum. Yfir þess-
um litla loga eldspýtunnar brostu þeir báðir
hörkulega eins og menn, sem vita að þeir verða
að berjast upp á líf og dauða.
Jim og Aníta fengu vistir fluttar út í flug-
bátinn og seint um kvöldið lögðu þau af stað og
flugu áfram inn yfir öræfin. Þau voru ekki
komin langt frá ánni þegar skógurinn fór að
þynnast og hvarf svo með öllu norðan í móti en
kræklóttar leifar hans stóðu í hléinu móti suðri,
svo hvarf hann með öllu.
Jim lyfti flugvélinni í fimtán hundruð
metra hæð og benti.
“Við förum langt út-þangað,” sagði hann.
“Nú hvernig líst þér á?”
“En Aníta gat ekkert sagt. Landslagið
birtist í allri sinni dýrð. Nú gat hún notið út-
sýnisins yfir hina miklu lásléttu, sem liggur í
austur alt að Hudsons fljótinu og norður að
Ishafi. Henni fanst hún vera svo örlítil. I fjöll-
unum er sjóndeildarhringurinn stöðugt brotinn
af tindum fjallanna, en þarna var alt takmarka-
laust.
“Það er eins einmanalegt hér norður frá og
á tunglinu. Svæði eins stór og hálf Evrópa,”
hafði Jim sagt. Hvergi sást til mannaferða, já
enginn hafði kannað þetta land, sem lá mann-
laust í miðnætursólinni og lamið æðisgengnum
sjóbyljum um skamdegið.
Aníta sá óteljandi ár og læki, tjarnir og
stöðuvötn. En þetta voru ekki fenin, sem hún
hataði svo mjög. Vatnið í ám og lækjum var ekki
gulbrúnt, heldur himinblátt. Alt landið var
þakið grasi og kjarri, og blómin breiddust út i
skínandi breiðum, gul, rauð og blá eins og dýr-
indis ábreiða.
En Aníta saknaði samt skógarins og fjall-
anna. Æ, hvað hún þráði litla tjaldið þeirra
við Bjarnarána! Þetta hræðilega, einmanalega
flæmi fylti hana skelfingu — hér mundi hún
sjálfsagt aldrei þrífast. Þetta var svo mikil-
fenglegt, að það fylti hana hryllingi.
Jim sat þar og horfði á hana.
“Já, þér féll víst betur vestur hjá Kletta-
fjöllunum?” spurði hann. “Já, það gerði mér
líka fyrst, en eftir að maður hefir vanist því
hér, þá skiftir maður ekki á því og öllum
Klettafjöllunum. Þegar þetta land nær tökum
á manni sleppir það aldrei tökunum, Það heill-
ar mann.”
Eftir einnar stundar flug komu þau að
fimm vötnum, sem voru tengd saman með stór-
ám. Ár þessar voru stuttar en breiðar.
“Nú erum við komin að Moskus vötnun-
um. Hérna vorum við Níels eitt árið, og hér
erum við í miðju úlfalandinu,” sagði Jim.
Þau lentu á miðvatninu og fóru að landi í
lítilli vík, sem var í skjóli við hátt nes. í tvö
hundruð skrefa fjarlægð reis lítill ölduhryggur,
var hann um níutíu feta hár. Skyndilega reis
upp, efst á hryggnum, stór skógarúlfur. Hann
stóð þar eins og steingerfingur og bar við kvöld-
himininn. Hann starði rólegur á þennan. risa-
vaxna málmfugl, sem hafði rofið þögn aldanna í
þessu ríki hans.
Þar sem hann stóð þarna og bar við kveld-
loftið, var hann sjálfur ímynd hinnar hræðilegu
einveru, sem er sú skelfing, er gagntekur heim
óbygðanna.
“Jim, sjáðu hann!” kallaði Aníta.
Jim var að setja strigadúksbátinn á flot.
Hann leit aðeins upp frá starfi sínu.
“Já, þetta er bara einn úlfur. Þú færð að
sjá marga þeirra hér um slóðir, stúlka mín. En
nú skulum við hugsa um bústað okkar. Líttu á.
Þarna uppfrá er góður tjaldstaður og í skjóli.
Við verðum að reyna að koma okkur fyrir eins
vel og hægt er í kvöld. Gerðu svo vel og réttu
mér kaðalsendann þarna.”
Þegar Aníta leit upp var úlfurinn horfinn.
7. Kapítuli.
Ekki féll Anítu nærri eins vel í nýja heim-
kynninu og henni hafði gert við Bjarnarána.
Hér var tjaldið undir svolitlum hóli, annars var
alt bersvæði. Hún saknðai hinna löngu hlíða og
heita sandsins í víkinni, og hins sífélda niðs í
furutrjánum . Hér var ekkert nema sléttan og
himininn yfir henni, og stundum varð veldi
hans svo yfirþyrmandi, að hún flúði inn í tjaldið
til að umflýja það.
Þarna varð hún að fara lengra eftir vatn-
inu, og eldiviður var þarna fágætur. Við Bjarn-
arána var enginn skortur á honum og mintist
hún með söknuði hins mikla báls, sem hafði
brunnið fyrir tjalddyrum þeirra kvölds og
morgna. Hér varð hún að elda á lítilli gassuðu-
vél, og kveld og morgna var svo kalt í tjaldinu
að andbært var inni í því.
En þarna var gnægð veiðidýra. Rjúpurnar
voru svo gæfar að þau gátu tekið þær berum
höndum, og alstaðar sáust hérar. Þeir voru um
þessar mundir að breyta lit, og lögðu af brúnu
fötin sín og fóru í hvíta vetrarbúninginn. —
Urrðinin óð uppi í vötnum og ám. Andir og
gæsir flugu yfir túndruna í flokkum, stórum
sem skýflákar og settust á vötnin í þúsundatali,
altaf sáu þau hópa sauðnauta í kringum tjaldið.
Aníta vann eins vel í tjaldinu og henni var
auðið, og reyndi að trúa því, sem Jim sagði, að
alt yrði gott þegar snjórinn kæmi, þótt hún
ætti örðugt með að trúa hvernig hinn ógeðslegi,
blauti og kaldi snjór gæti bætt nokkuð.
En mest saknaði hún þó nærveru Jims.
Allan daginn frá morgni til kvölds var hann
að heiman. Ekki til þess að finna sér slóð fyrir
gildrurnar, heldur flaug hann út um alt. Hún
vissi að hann fór að finna Níels við Kewah-tína
ána og í hvert skifti og hann fór þangað fékk
hann sér bensín í flugvélina, og hún vissi að
Níels var stundum með honum, því að við og
við kom hann þangað og var nótt hjá þeim í
tjaldinu.
Nú vissi hún að Jim og Gilmour félagið eltu
ólar út af einhverjum námuréttindum. Það var
kanske radíum náma — stór radíum náma hafði
fundist þá um sumarið í Stórabjarnar svæðinu.
Eða það gat verið gull eða silfur náma. En
hvað sem það nú var, hlaut það að vera óvenju-
lega dýrmætt, fyrst Jim leit á gullnámuna sína
við Bjarnarelfuna sem lítils virði samanborið
við þetta.