Heimskringla - 26.03.1947, Blaðsíða 2

2. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
ENDURMINNINGAR
um Lady Jessie Hutchen
Craigie
segir Sir William, “She gave me stunda á heimili þeirra. Vinar-' FRÉTTIR FRÁ ÍSLANDI
muoh help in my work, espec- þel þeirra og einlægni kom í ljós
ially by copying material for the í smáu sem stóru og þau voru á-
Dictionary of the Older Scott- ■ valt boðin og búin að gefa af sín-
Þann tíunda febrúar s. 1. and-
aðist Lady Jeissiie Hutchen
Craigie, eiginkona fræðimannS-
ins heimisfræga, Sir William A.
Craigie, á heimili þeirra hjón-
anna, Ridgehurst, Watlington;
Oxon á Englandi, nokkrar málur
frá Oxford Háiskólanum. Með
fráfalli Lady Craigie hefur fá-
menna íslenzka þjóðin misst
gáfaða og mikiihæfa vinkonu.
Okkur öllum sem áttu því láni
að fagna að þekkja hana pers-
ónulega og njóta gestrisni henn-
ar og vináttu mun finnaist skarð
fyrir skyldi.
Sir William A. Craigie, hinn
nafnkunnasti málfræðingur sem
nú er uppi meðal enskumælandi
þjóða, er einnig fremstur I flokki
þeirra sem skilning af þekkingu
hafa á íslenzkri tungu og ís-
lenzkum bókmentum. Þegar lit- J-ferðamann
ið er yfir hið mikla stárf, sem
Sir William hefur framkvæmt
gagnvart íslenzkri tungu og
menning jafnframt öðrum stór-
virkjum á sviði heims bókment-
anna munu þeir sem kunnugir
eru, ekki gleyma Lady Craigie,
sem stóð við hlið hans í því nær
fimtíu ár. Þar sem Sir William
og Lady Craigie mega teljast
meðal þeirra einlægustu vina
Sem ísland hefur iiffl langt skeið
átt tel eg að lesendum íslenzku
blaðanna hér vestra muni kær-
ish Tongue, by typing Anglo- ^ um mikla andlega auði til hjálp ■
Saxon Poetry, and all the poetry ar og uppbyggingar hvívetna.
in the Oxford Book of Scandin-
avian verse.”
Eg er fullviss að íslendingar
f jær og nær, hvert sem þeir hafa
, , . , . ,, , f , , þekt Craigies hjónin pensónu-
Þau hjonm heimsoktu Island „ f • . , ,
, , , , , .1 lega eða af orðsspori, hugsa með
tvisvar til samans, i fyrra sinn .
,oon A hlutteknmgu til Islands vinar-
1910 og svo aftur 1930. Ánð . 0. . . ,
. ms Sir William A. Craigie í sam-
1910 ferðuðuSt þau viða og sau , 6
. , Tr % bandi við fráfall hans goðu og
marga sogustaði a Vestfiorðum ... . . , ° ”
. * v , * 1 gofugu eigmkonu.
og annarstaðar, þar a meðal
Reykhóla. Þegar þau voru þar
ibenti Lady Craigie fyrst ein-
staklinga á það að nota hverana
til þess að hita gróðrarhús og
rækta garðmeti og ávexti. Sir
William getur þess að kona sín
Thorstina Jackson Walters
HEIMSÓKN TIL VINA
Á laugardagskveldið 15. þ. m.
heimsóttu nokkrir vinir og kunn-
hafi verið alveg óvön að ferðast ingJar Þau hí'^in Prófessor og
á hestbaki en hún hafi fljótt Mrs- T- J- °leson að heimili
komist uppá það svo hún hafi Þeirra- 484 Montague Ave., hér
haft mikla ánægju af því að ríða 1 horS-
um Barmahliíð og Sand á Barð- j 130 a® her værl hvorki um
arströnd. Einhver spurði sam- siilur ne gullbrúðkaup að ræða
þeirra, Snæbjörn mun mörgum vinum þeirra
hreppstjóra Kristjánsison í Her- hJona hafa fundist það í fylsta
gilsey, hvernig frúin sómdi sér á mata tímabært að bjóða þau aft-
hestbaki, svarðáði Snæbjörn: ,ur velkomin til Winnipeg eftir
“Eins og gyðja.” .margra ára burtveru á annarleg-
um slóðum, svo sem í Toronto
Á meðal Islendinga sem Lady Qg Vancouver, en það voru þau
Craigie taldi sérstaklega sem Gissur EMasson, Soffía Ohrist-
vini sína voru Þorsteinn Erlings- janson Dg Jónas Jónasson, sem
son, Valtýr Guðmundsson, frú tófcu sig fram með þetta og yið
Þóra Magnússon, frú Unnur hillj sem áttum kost á að taka
Beniediktsdóttir (Bjarklind) þátt í þessari heimsókn, erum
(Hulda), Sigurður Nordal, Snæ- þeim innilega þakkiát fyrir.
björn Kristjansson í Hergilsey | Gissur stjórnaði samsætinu og
°g fjöldi annara, sem of langt gerði grein fyrir þessari óvæntu
komið að sjá nokkrar Mnur um
þessa merku konu.
1 bréfi til mín dagsett 20, feb.,
þ.á., getur Sir William þess hvað
kona hans hafi átt marga kæra
íslenzka vini og hvað margir Is
lendingar hafi sent sér hluttekn-
ingar bréf og skeyti í tilefni af
fráfalli hennar. Hann minnist
hennar langa sambands við Is-
land og segir meðal annars,
“she did love her Icelandic
friends.”
Lady Craigie var fædd Jessie
Kinmond Hutchen í Dundee á
Skotlandi, sem einnig var fæð-
ingarstaður manns hennar, en
þau hittust ekki fyr en af hend-
ingu árið 1889. Þann 28. júni,
1897 giftust þau, rétt eftir Sir
WilMam hafði verið boðið að
verða prófessor við Oxford Há-
skólan, í sambandi við ritstjórn
ensku orðabókarinnar sem há-
skólinn hafði þá í undirbúningi.
Þar voru þau hjónin yfirleitt í
28 ár. 1 bréfi til mín 6. marz þ.á.
heimsókn. Hann mintist þess að
Tryggvi og Elva hefðu á skóla-
Manitoba Birds
NIGHTHAWK—Mosquito Hawk
Chordeiles minor minor
A long-winged, long-tailed bird with the big eyes, small
bill, and enormous gape of the Goatsuckers, coloured in
fine and rather indefinite pattern of rich, dark brown and
frosty white and greys.
Distinctions. The throat is white. The tail is sMghtly
forked with a narrow, broken, subterminal bar of white.
The underparts are distinctly barred and the wings have
a prominent white spot at the base of the primariies.
Field Marks. The Nighthawk often flies about in broad
daylight. A white sp>ot on the wing shows very piainly in
flight, resembling from a little distance the clear-cut hole
made by a rifle ball. The wing action, and outline, as the
bird flies about the upper air with long irregular stroke,
are very characteristic, and its often-repeated, harsh,
squawk-like note and its sudden, perpendicular dive in
the air accompanied by a hollow booming sound are very
distinctive of the species.
Nesting. Eggs laid directly on the ground in a clear spot,
often the bald top of a flat rock. Flat gravel roofs in our
cities are admirably adapted to its purpose and much
used.
Distribution. North and South America. In Canada, north
to Yukon and Mackenzie.
Economic Status. Of few birds can more good or less
harm be told than of the Nighthawk. Its food, wholly of
insects, is taken on the wing, high in the air where many
of the insects are mating and at a time when their
destruction does the most good. The habit of using this
bird as a live target for gunners when practising, is in-
excusable and those guilty of it should be rigorously
prosecuted.
This space contributed by
THE DREWRYS LIMITED
MD186
yrði upp að telja.
Eg kyntist Craigie’s hjónun-
um fyrst í Chicago 1926, er Sir árum þeirra eignast fjölmarga
William var í Chicago í sam-! yinl 1 þessari borg og að það væri
bandi við það að háskólinn þar^01111111 þessum vinum mesta
hafði fengið hann til þess að gleðiefni að hafa nú aftur heimt
standa fyrir samningu sögulegr- j bau ur helju. Þar næst talaði
ar orðabókar fyrir enska tungu JJon Ólafsson nokkur orð og
í Ameríku. Á árunum 1929 og mmtist einkum á það hvað
1930 var eg oft gestur á heimili námshæfileikar Tryggva hefðu
þeirra og haustið 1930 vorum sniemma komið í ljós þegar hann
við hjónin, eiginmaður min j var a^ alast upp í Glenboro. Þá
Emile Walters og eg, nokkrar mæiti Jónas Jónasson fáein orð
vikur á heimili þeirra, Ridge- !yrir hönd þeirra, sem ekki gátu
hurst á Englandi. Það var unun j verlö viðstaddir ýrnsra orsaka
að njóta gestrisni þeirra. Engum vegna. Séra Rúnólfur Marteins-
gat dulist hvað göfug og mikil- ®°n talaði næst. Hann flutti
hæf kona Lady Craigie var og sköruglega og fallega ræðu, enda
hvað mikil samúð var með þeim þekti hann vel til þeirra hjón-
hjónunum. Seint mun þeim sem ;anna Þar sem þau kendu bæði
á hlustuðu gleymast hvað það við Jóns Bjarnas°nar skóla í eina
var hrífandi að heyra Sir Will-jfíð, en hann var þá skólastjóri.
iam segja frá einu og öðru úr Séra Rúnóifur lét þá skoðun í
íslenzku fomsögunum. í stuttu ijós að Tryggvi Oleson myndi
máli, viðikynning við Sir Will- j vera betur að sér í íslenzkum
iam og Lady Craigie mun ávalt fræðum en nokkur annar Islend-
fagur sólskinsblettur í j ingur sem hér er fæddur. Dóm
huga þeirra sem minnast unaðs- ^ bærir menn munu varla reyna
að hrekja þá staðhæfingu.
Þau Salome Halldórson og
Agnar Magnússno, sem einnig
kendu við Jóns Bjamasonar
skóla um sama leyti og þau Elva
og Tryggvi, buðu þau hjónin vel-
komin aftur til borgarinnar og
óskuðu þess að við mættum sem
lengst njóta þeirra í íslenzkum
félagsskap.
Þegar ræðuhöld voru aifstaðin,
afhenti Gissur EMasson beiðurs-
gestpnum peningagjöf frá þeim,
sem þama vom staddir og öðr-
um sem ekki gátu komið, og
mæltist til að keyptur yrði ein-
'hver hlutur í minningu um þessa
heimsókn.
Að þessu loknu vom sungnir
margir gamlir og góðir söngvar,
bæði íslenzkir og enskir, en svo
komu rausnarlegar veitingar og
skemtu menn sér við þær og
fjömgar umræður fram yfir mið-
nætti.
Á meðal þeirra fjörutíu gesta,
sem þarna vom samankomnir,
var móðir Tryggva, Mrs. G. J
Oleson en Mr. Oleson gat því
miður ekki verið viðstaddur.
Þessi heimsókn var í alla staði
hin skemtilegasta og eg þykist
vita að hrún hafi orðið heiðurs-
gestunum til ánægju ekki síður
en hún var þeim til sóma sem að
henni stóðu. H. Th.
Isfiskur fyrir tæp 800 þús.
1 vikunni sem leið seldu fjór-
ir togarar ísfisk í Bretlandi.
Samanlagt vom það 9,922 kit,
sem landað var úr þeim og selt
fyrir 789 þúsund 952 krónur.
Faxi seldi 2,494 kit fyrir 7,414
sterlingspund, Viðey 2,631 kit
fyrir 8,078 pund, Maí 2360 kit
I fyrir 7155 pund og Helgafell
12437 kit fyrir 8027 sterlings-
pund. —Mbl. 18. feb. _________
* ★ *
Von á 14 nýjum strætisvögnum
Eg geri mér vonir um að f jórt-
án nýir strætisvagmar geti tekið
upp ferðir hér í bænum í vor og
sumar, sagði Gunnar Thorodd-
sen borgarstjóri á bæjarstjórn-
arfundi í gærdag, er umferða-
málin voru þar til umræðu.
1 umræðum þessum ræddi
borgarstjóri ástand strætisvagn-
anna og tilhögun ferða þeirra.
—Mbl. 21. febr.
* * *
Sæljón og ísbirnir á sjávardýra-
sýningu í Örfirisey í vor
Á sjómannadaginn í vor rnega
Reykvíkingar eiga von á því að
sjá sæljón og ísbimi, ásamt fleiri
sjávardýmm á sýningu, sem
fulltrúaráð sjómannadagsins
hefur í hyggju að koma upp í
Örfirsey.
Fulltrúaráð sjómannadagsins
hefur sótt um leyfi til hafnar-
stjórnar um að mega hatfa sýn-
ingu á alls konar sjódýrum á
afgirtu svæði í Örfirisey og hef-
ur hafnarstjórn gefið sitt sam-
þykki fyrir þessu.
—Alþbl. 20. febr.
DRUKNUN EBENEZERS
ÁSKARÐI
The Junior Ladies Aid of the
First Lutheran Church, will hold
their next meeting in the churoh
parlors on Tuesday, April 8, at
2.30 p.m.
Heimildirnar fyrir þeim
frásögnum sem hér fara
á eftir, em þessar: Fyrsti
kaflinn er eftir frásögn
. Þórðar Bjarnasonar kaup-
manns, sem ólst upp á
Stað á Reykjanesi að
nokkm leyti og var kom-
irín þangað 1875. Annar
kaflinn er eftir frásögn
Bjarna Þórðarsonar sjálfs
en færður í letur af
Brynjólfi Jónssyni á
Minna-Núpi, og prentað-
ur áður í “Dulrænum sög-
um” á Bessastöðum 1907.
Þriðji kaflinn er eftir
frásögn Ólatfs sonar Guð-
mundar bróður Ebenez-
ers Guðmundssonar og
frásögn frú Ingibjargar,
dóttur séra Jónasar á
Staðarhrauni.
I.
Einn af sonum Kristjáns
kammeráðs á Skarði hét Eben-
ezer. Hann var hjá móður sinni
eftir lát föður síns. Hann var
hraustmenni og sundmaður svo
góður, að kallað var að hann
væri “syndur sem selur”. Þegar
Bjiami Þórðarson, síðar bóndi á
Rieykhólum, var vinnumaður hjá
síra Friðrik Eggerz í Akureyj-
um kyntust þeir Bjarni og Eben-
ezer og hélst kunningsskapur
þeirra eins eftir að Bjarni var
fluttur að Reykhólum.
Vorið 1875 var það einn dag
að Ebenezer fór í sellagnir út í
svo nefnd Krókasker, sem liggja
undir Skarð milli Skarðs og
I Rauðseyja. Þeir vom fjórir á
báti; hét einn þeirra Pétur, var
^ hann og orðlagður sundmaður.
Það sáu konur frá Skarði, er úti
| vom, að þeir Ebenezer fóra úr
lögnunum fram í Rauðseyjar og
varð það ekki fátírtt, því að góður
kunningsskapur var milli
Skarðsfólks og Rauðseyinga.
Litlu síðar sást báturinn á sigl-
ingu heimleiðis úr Rauðseyjum.
Sunnanvindur var hægur, en
nokkuð byljótt af fjöllum ofan.
Milli Krósaskers og meginlands
liggur Ólafsey. Þá er þeir sigldu
þar framhjá kom vindkviða í
seglið og kvolfdi bátnum.
Horfðu konur á þetta heiman
frá Skarði. En með því þær
vissu að enginn karlmaður var
heiraa og enginn bátur til taks,
enda eigi skamt til sjávar heim-
an frá Skarði, ^þá sýndist þeim
ekki til neins að segja húsmóður
sinni frá slysförinni og komu sér
saman um að þegja yfir henni
meðan mætti. Etftir fáa daga
fanst báturinn á hvóltfi nálægt
Mávýe, sem er vestutet af eyj-
um þeim er liggja undir Stað á
Reykjanesi. Frá þeim stað er
bátnum hvolfdi og þangað sem
hann fanst era nær 4 vikur sjáv-
ar (4 danskar mílur). Báturinn
var heill að öllu og siglutré ó-
brotið. Þá fyrst er báturinn var
fundinn, sögðu konur á Skarði
frá því að þær hefðu séð honum
hvolfa nálægt Ólatfsey.
Þetta sama vor misisir séra
Ólaiíur E. Jöhnsen á Stað á
Reykjanesi konu sána Sigríð:
Þorláksdóttur, en Guðrún dóttir
þeirra, þá- um tvítugt tók við
húsmóðurstörfum hjá föður sín-
um. Strax eftir að slysið vildi
til fór Guðrún mjög að dreyma
Ebenezer sáluga og ámálgaði
hún otft við föður sinn að láta
leita vandlega með sjónum ef
ske kynni að Mkin ræki þar.
Þótti þetta ekki ósennilegt, sér-
staklega eftir að báturinn fanst
fram undan Stað, en allar leitir
reyndust árangurslausar. Var
því hætt að lcita, en Guðrún sat
fast við sinn keip, að Mk Eben-
ezers mundi reka eða væri rek-
ið fyrir Staðarlandi og ámálg-
aði því oft um að leitað væri, og
var það þá stundum gert fyrir
hennar orð, en ekkert fantet.
Guðrún átti vanda til að ganga
í svefni og til að forðast það,
hafði hún vanalega mjólkur-
byttu með köldu vatni fyrir
framan rúmið sitt og vaknaði
oft við það að hún var komin
með fætuma niður í vatnið
Nótt eina í septembermánuði
dreymir hana að hún fari fram
úr rúminu og hugsar hún þá í
svefninum: “Guð hjálpi mér, nú
hefi eg gleymt að láta vatnsbytt-
una fyrir framan rúmið mitt, nú
fer eg að ganga í svefni”. Finst
henni sem hún gangi út úr bæn-
um, út á tún og svo alla leið
sjávargötuna niður að sjó.
II.
1 Akureyjum bjó þá séra Frið-
rik Eggerz. Þær liggja millij
Skarðstrandar og Reykjaness.
Hann var fróðleiksmaður og
þótti nokkuð forn í sbapi. Hann
hafði reist íbúðarhús úr timbri
í Akureyjum, en til þess að fá
meira útsýni, lét hann smíða út-
sýnisturn við húsið og fekk tilí
þess Bjarna bónda á Reykhólum.
Fór Bjarni þangað í 21. viku
teumars. En þá um vorið áður
hatfði Ebenezer dmkknað. Smíð-
inni var lokið föstudagskvöldið
í 22. viku suraars.
Bjarni mæltist þá til að prest-
ur léti flytja sig í land snemma
að morgni. Prestur tók því vel,
en sagðist þó fyrst þurfa að
senda yfir að Heinábergi á
Skarðsströnd eftir kindum, sem
hann átti þar og þurfti að ná.'
Bað hann Bjarna að fara þá ferð
WINNIPEG, 26. MARZ 1947
með vinnumönnum sínum og
vera foringi ferðarinnar. Skyldi
hann svo strax á eftir verða
fluttur upp að Reykhólum.
Bjarni játar þessu. Er nú háttað
um kvöldið.
í húsinu voru herbergi á lofti,
“Vesturloft” og “Austurloft” af-
þiljuð hús sitt í hvomm enda, en
sinn kvilstur á hvorri hlið og
tveggja álna breiður gangur á
milli. Dyr kvistherbergjanna
^tóðust ekki á, svo að ef horft
var beint út úr dymm annars
hvors þeirra, þá blasti við ljós-
blámálað veggþilið hinum meg-
in í ganginum. Norðurkviistdyrn-
ar vom vestar, en suðurkvist-
dyrnar auistur, og þar nær var
uppgangan (stigagatið). Kvist-
herbergin voru nálega f jórar áln-
ir á hvern veg. Svaf Bjarni í því,
sem norðanmegin var. Gluggi
var andspænis dyram; að hon-
um sneri höfðagaflinn á rúminu
sem Bjarni svaf í. En -frá fóta-
gaflinum var nálega ein alin að
dyrum og féll hurðin þar inn.
Bjarni lokaði herberginu og
háttaði síðan. En er hann var að
sofna hrökk hann upp við það,
að dyrnar opnuðust snögglega,
svo hurðin skall upp að þili, en
ljósmálaður veggurinn blasti við
hinum megin í ganginum. Þótti
Bjarna þetta undarlegt, því að
enginn vindteúgur var í húsinu,
enda hafði hurðin eigi lokist upp
af sjálfri sér fyrirfarandi nætur.
Hann varð samt ebki hræddur,
hann var laus við myrkfælni og
var kjarkmikill maður. Datt
"plO

yúj
tA°
titf

K(pS
Njótið fyrstu hlunninda
með því að fá fyrstu
eggin
og með þvi að fá strax hina
ábyggilegu
PIONEER
"Bred for Production"
CHICKS
hænsnahjörðin, sem slík fram-
leiðsla hefir farsællega hvílt og
hvílir hjá æ fleiri og fleiri
hænsnaframleiðendum.
Hvert ár síðan 1910
Canada 4 Star Super Qualitv
Approved R. O. P. Sired
ÍUU 50 Breed 100 50
14.25 7.60 W. Leghorns 15.75 8.35
29.00 15.00 W.L. Pullets 31.50 16.25
3.00 2.00 W.L. Ckls. 4.00 2.50
15.25 8.10 B. Rocks 16.75 8.85
15.25 8.10 N. Hamps 16.75 8.85
26.00 13.50 B. Rock Pull. 29.00 15.00
26.00 13.50 N. H. Pull. 29.00 15.00
10.00 5.50 Hvy Brd Ckls 11.00 6.00
18.50 9.75 L. Sussex
Pullets 96% accurate.
100% live arrival guaranteed.
Fljót byrjun’veldur fljótum
hagnaði.
PANTIÐ STRAX
, veg.na fyrstu sendinga,
DIONEER
^MATCHERV*
1PRODUCBRS OF M6H QUAUTV CHICKS JINCE /g/O ■
416 H Corydon Avenue, Winnipeg
COUNTER SALESBOOKS
The Viking
853 Sargent Ave.
Kaupmenn og aðrir sem
þannig lagaðar bækur
nota, geta fengið þær með
því að snúa sér til vor.
Allur frágangur á þessum
bókum er hinn vandað-
asti. Spyrjist fyrir um
verð, og á sama tíma takið
fram tegund og fjölda
bókanna sem þér þarfnist.
Limited
Winnpieg, Man.