Heimskringla - 09.07.1947, Blaðsíða 6

6. SÍÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 9. JÚLÍ 1947
mmm
/
Jones sat á sér. Hann vissi ekkert hvað
hann og þessi gremjufulli, gamli herramaður
voru mikið skyldir. En Collins sagið honum
tfrá því.
“Bróðursonur yðar hefir auðsæilega verið
blektur, yðar náð,” sagði hann. Svo sneri hann
sér til Jones: “Eg varaði yður við að selja eign-
ina. Hamingjan veit að eg þekki Mtið þetta
svæði og ennþá minna kolanámur. En eg er ætíð
á móti jarðasölu, og einkum til hrekkjalima eins
og Mulihausen er. Eg bað yður að ráðfæra yður
við eimhvem sérfræðing. En ekki datt mér í
hug, að þarna fyndist kolanáma. Eg hélt að það
væri kanske í ráði að leggja þarna járnbraut, og
þetta var síðasta fasteignin, sem ekki var veð-
sett. Eg varaði yður við að selja hana.”
“Æ, Arthur,” sagði gamla konan. “Síðasta
jörðin þín. Og hörmulegt er til þess að hugsa,
að hún skyldi fara svona. Aldrei hefði mig
dreymt um að eg mundi segja þetta við son
minn.” Svo beindi hún máli sínu til Collins “En
eg kom ekki hingað til að kvarta; eg kom til að
spyrja, hvað eigum við að gera til að fá réttlæti
á þessu máli? Þetta er rán. Þessi hræðilegi
maður með þetta þýzka nafn hefir féflett Ar-
thur. Það er alveg augljóst. Hvað er hægt að
gera?”
“Hreint alls ekki neitt,” svaraði Collins.
“Ekki neitt?”
“Yður er óhætt að trúa mér, náðuga frú, er
eg segi, að hér er ekkert hægt að gera. Salan
var gerð á algerlega löglegan hátt, MuJhausen
hefir ekkert annað gert en að bjóða í jörðina,
og boði hans var tekið — er ekki svo —” spurði
hann Jones.
Jones varð að kinka kolli því til samþykkis.
“Og þessvegna erum við bjargarlausir.”
“En ef við gætum nú sannað, að hann hafi
vitað að þarna vom kol, og sagði svo ekkert um
kolin, þá geturn við neytt hann til að skila okk-
ur aftur eigninni,’ sagði gamia konan, sem var
svo óheppin að vera móðir Rochesters.
Collins brosti næstum.
“Náðuga frú, það veitir okkur engan mál-
stað. Við skulum setja svo, að Canadiska Kyrra-
hafsbrautar félagið hafi fundið á eign sinni
kolanámu, og eg noti mér þá vitneskju til að
kaupa af yður hlutabréf yðar í féiaginu, við
skulum segja á átta hundmð dali hlutinn, setj-
um svo, að hlutirnir stígi um þrjú hundmð hver,
gætuð þér þá neytt mig til að skila yður aftur
hlutabréfunum? Öldungis ekki. Eg hefi grætt
féð á löglegan hátt af því að eg fór skynsamlega
að ráði mínu.”
“Það er einmitt það,” sagði fuglahræðan.
“Hefði Arthur haft snefil af skynsemi, þá hefði
alt verið öðmvsíi en það er nú.”
Hún teygði höfuðið upp úr fjaðratreflinum
og dró það 9vo til baka. Jones stóð þarna orð-
laus, fjúkandi reiður og sneri bakinu að glugg-
anum.
Aldrei hefði hann haldið að sér mundi
gremjast svona mjög heimskulegt athæfi ann-
ars manns. En samt stóð hann þarna og fanst
hann vera takmarkalaus bjáni.
Hann sá strax hvernig þeir höfðu féflett
Rochester og þótt það mælti móti allri skyn-
semi, skammaðist hann sín fyrir það, en það
hafði ochester sennilega aldrei gert. Föður-
bróðir hans, hertoginn af Melford, þannig hét
hinn skaplbráði, gamli maður, móðir hans,-
greifafrúin frá Rochester og systir hans, hin
háveJbrona Venetia Birdbrook, stóðu nú öll á
fætur til að komast í burtu frá þessum leiðinda
fundi, og heimskingjanum, sem átti sök á öllu
þessu.
Maður getur bara hugsað sér hvernig hon-
um var innan brjósts. Maður í stöðu Rochesters
getur verið næstum því hvað, sem hann vill á
meðan hann er ríkur, en bæti hann synd fátækt-
arinnar ofan á aðrar syndir sínar, er hann glat-
aður með öllu. Og Rochester hafði ekki einung-
is sóað fé sínu, hann hafði varpað á glæ heilli
kolanámu.
Það var því ekki nema eðlilegt að föður-
bróðir hans virti hatin ekki viðlits er hann gekk
út með konurnar á nndan sér.
“Þetta var leiðinlegt,” sagði Collins er þeir
voru orðnir einir eftir á skrifstofunni.
Það voru vægustu orðin, sem hann gat sagt,
og hann sagði þau.
12. Kap. — Unga frúin í Victoríu vagninum
Þegar Jones komst út frá Collins lagði
hann leið sána vestur á bóginn.
Hann hafði næstum gleymt þeirri ákvörð-
un sinni, að fleygja frá sér spilunum og forða
sér í burtu----
Hann hafði ákveðið það hálfgert þegar Col-
lins fór að minnast á konuna hans. En fréttin
um kolanámuna yfirgnæfði nú alt annað. Ihug-
un þess miáls hleypti huga hans í bál, viðskifta*
eðli hans blossaði upp. Miljón punda náma,
seld fyrir fimm þúsund pund!
Honum sveið þetta eins sárt og hann hefði
sjálfur orðið fyrir þessum skell af hálfu Mul-
hausen. Umferðin stansaði og hann hrökk upp
af þessum hugleiðingum og óttinn greip hann.
Hann varð eins og augnablik alveg utan við sig,
svo að hann varð hvonki Rochester eða Jones, en
bara einihverskonar milliliður milli þeirra
beggja. Eitt augnablik gat hann ekki sagt hver
þeirra hann var. Honum' fanst hann vera hvor-
ugur þeirra. Það var það hræðilegasta. Hann
hafði ofreynt heila sinn í þessu undarlega hlut-
verki og lei'kið Rochester of nákvæmlega. Þessi
tilfinning var bara augnablik og svo leið hún
frá eins fljótt og hún hafði komið.
Hann litaðist um eftir drykkjukrá, gekk
inn og hresti sig á brennivínsstaupi. Hanu
spurði eftir livar Coutts bankinn væri, gekk inn
og stansaði á þröskuldinum. Honum datt sem sé
lí hug, að hann yrði að skrifa nafn Rochesters
á ávísunina.
Hann hafði stælt nafnið svo oft, að honum
fanst að sér mundi auðvelt að falsa það þolan-
lega, en hann hafði sjálfur byrjað starfsemi sína
sem banlkaþjónn, og hann vissi því hiversu
glöggir bankamenn eru á rithönd manna. Hönd
hans, þ. e. a. s. Rochesters hlaut að vera vel þekt
á banka þessum. Það dugði því ekki að eiga siíkt
á hættu — og svo datt honum alt í einu eitt í
hug. Var það skynsamlegt að leggja peningana
sína inn á stað, sem allir þektu. Coliins og öll
þessi hræðiJega fjöJskylda, vissi um að Coutts
var bankinn hans. Það gat verið nauðsynlegt
fyrir hann að eiga féð sitt á þeim banka, sem
hann einn vissi um. Hann kom að þjóðbankan-
um á Strand götunni. Þetta var tryggiiegt nafn
og hann áíkvað að ganga inn.
Hann sendi nafnspjaldið sitt inn tii banka-
stjórans, og var 9trax boðið inn til hanS. Banka-
stjórinn var stæðilegur maður með vangaskegg
og sköllóttur. Hann var ábyggiiegur í útliti og
gamaldags. Hann tók á móti greifanum af Ro-
chester með þeirri viðhöfn, er sæmdi stöðu
þeirra beggja.
Jones hafði hugsað sig vel um hvorn bank-
ann hann ætti að skifta við. Hann hugsaði sem
svo, að ef hann ætti við Coutts og gæti stælt
hönd Roohester svo vel færi í fyrsta skiftið, þá
yrði hann altaf að halda áfram stælingunni, og
þá yrði honum að takast alt af jafn vel. Sérhver
rithönd, þótt breytileg sé, hefir sín sérstöku per-
sónulegu einkenni, jafn giöggir og bankamenn
eru að sjá slík atriði.
Hann ták því það dirfskufulla ráð að skrifa
nafn Rochester með sinni eigin hönd. Það var
ekki sennilegt, að þeir í þessum banka hefðu séð
rithönd Rochesters, og þótt þeir hefðu séð hana
var það enginn glæpur að láta sér fara fram í
þeirri list að skrifa. Hann ritaði Roohester á
ávísunina, ritaði 9vo nafn sitt í bók til að þeir
hefðu sýnishorn af undirskrift hans, og fór svo
leiðar sinnar. 1
Áður en hann fór til Collins hafði hann skift
fimm punda seðii Rochesters og hafði því smá-
peninga í vasanum. Hann hafði þau næstum öll
ennþá, nema fargjaldið og brennivínsglasið sem
hafði kostað hann fáein penny. Hann mundi nú
eftir að hann skuldaði fyrir matinn í klúbbum,
og ákvað að borga nú fyrir hann og snæða síðan
á einhverju matsöiuhúsinu. Hann ætlaði sér
aldrei framar að éta í þessu uppskrúfaða hreiðri
þröngsýninnar.
Með þessa ákvörðun í huga, stóð hann og
beið tækifæris til að komast yfir götuna hjá
Southampton stræti, er hann heyrði einhvern
segja rétt hjá eyra sínu:
“Halló Rochy.”
Jones leit við og sá hjá sér standa ungling
eitthvað um tvítugt. Ljómandi laglegan og glað-
legan dreng, glæsimannlegan, prúðbúinn með
hraustlegt og hreinskilnislegt yfirbragð.
“Halló,” svaraði Jones.
“Hvað varð af þér hérna um kvöldið?”
spurði þessi glaðlegi unglingur, og leiddi Jones
með sér niður eftir götunni.
“Hvaða kvöld?”
“Hvaða kvöld! Kvöldið, sem þú fleygðir
okkur út úr klúbbnum. Ertu sofandi Rochest-
er? Hvað gengur að þér?”
“Nú man eg það,” svaraði Jones.
Þeir Jeiddust nú ekki lengur, en gengu
saman upp eftir Southampton stræti. ókunni
maðurinn sá um að halda samræðunum vak-
andi, og virtist vera allvel fallinn til þess starfa.
Hann talaði um menn og viðburði, sem á-
heyrandi hans vissi ekkert um, og hesta og
kvenfólk. Hann beindi leið þeirra inn í Bond
stræti og Jones fór í búðir með honum og hjálp-
aði honum til að velja tylft marglitra sokka. Er
þeir komu út aftur, stakk pilturinn upp á því,
að þeir fengju sér hádegisverð einhverstaðar.
Jones svaraði því engu. Hann stóð og horfði á
vagn, opinn vagn, sem fór hægt vegna hinnar
miklu umferðar.
Það var skrautlegt farartæki, reyndar var
aðeins einum hesti beitt fyrir hann, en til upp-
bótar voru tveir þjónar í vagninum, og voru
einkennisbúnir.
í vagninm sat ein sú fegursta kona, sem
Jones hafði nokkurtiíma séð, dökkhærð með
djúp og dreymandi dökkgrá augu, og andlitið —
æ, hvaða penni getur lýst sJíku andliti, svo fuilu
af iífsfjöri, birtu og yndisleika. Hún Jeit framan
í Jones og virtist honum svipur hennar bera
vott um glettni og ásökun, og sjá! Hún kinkaði
kolli til merkis um, að hann skyldi koma til sín.
og sagði um leið við ökumanninn: “Stansið
vagninn.”
Jones tók ofan hattinn og gekk í áttina til
hennar.
“Eg ætlaði bara að segja þér,”« sagði þessi
hefðarsnót og laut áfram — “að þú hefir hagað
þór skammarlega. Venetia hefir sagt mér frá
því öllu saman. Mér má svo sem standa á sama,
en þú ættir samt að láta það vera.”
Síðan sagði hún við ökumanninn: “Haldið
áfram”.
“Hamingjan góða!” sagði Jones og horfði á
eftir vagninum, er fJutti failegu frúna í burtu
svo að hann sá nú ekkert af henni nema sól-
hlífina.
Hann gekk til baka til ókunna, unga
mannsins.
“Jæja,” spurði drengurinn, “bivað hafði
konan þín gott að segja?” .
“Konan mín!” sagði Jones.
“Fyrverandi konan þín þá, þótt þið séuð
ekki skiiin ennþá, eða hvað?”
“Nei.”
Jones sagði þetta eins og utan við sig
Hann vissi tæplega hvað hann sagði.
Þessi fríðleikssnót var þá konan hans —
kona Roohesters!
“Komdu,” sagði unglingurinn. Hann hafði
kallað á vagn.
Jones steig inn í vagninn.
Kona Rocehsters! Hann íhugaði mótsetn-
inguna miili hennar og Lady Plinlimon, og
heimska Roohester varð takmarkalaus og ó-
fyrirgefanleg.
Vagninn stansaði í götu náJægt Piccadilly,
þeir stigu út úr honum og ókunni maðurinn
gekk á undan Jones inn í óbrotið hús. Á dyr-
unum stóð aðeins nafn “Carr”.
Þeir gengu eftir göngum og niður fáein
þrep og komu inn í stóran sal, með mörgum
spilaborðum. Einkennilegt herbergi. Fyrir
stafni herbergisins var stór matreiðsluvél. Við
hana stóð matreiðsiumaður og steikti kjöt og
nýru og annað þessháttar dót. Gamaldags
myndir af íþróttamönnum prýddu veggina, en
þvert yfir herbergið, fyrir framan eldavélina,
stóð langt borð með einkennilega fomum disk-
um og bollum, þunglamaiegt og þykt leirtau.
Inn af þessu herbergi var borðsalurinn, og var
alt þetta matsöluhús heimlegt og viðkunnan-
legt eins og gamalt heimiM, þegar Jífið var hæg-
látara en nú, og enginn þurfti annað eins skraut
né viðhöfn til að láta sér líða vel.
Þetta var Carrs kJúbburinn.
Ókunni maðurinn gekk að gestabókinni, og
ritaði þar nafn sitt og gests síns.
Jones leit yfir öxl hans og las nafnið Pat-
rick Spence, Sir Patrick Spence, því að Jones
heyrði einn þjónanna nefna hann svo. Hann
pantaði svo matinn. Kjöt og öl úr tunnum, sem
reitt var fram í þykkum tinkrukkum. Spence
sá um samræðurnar. Munnurinn á honum
stansaði aidrei.
“Jæja, ekki skal eg hnýsast í þínar sakir,”
sagði hann, “og ekki situr það á mér að gefa þér
ráð. En ef eg færi til þess, þá mundi eg segja:
reyndu að sættast við konuna þín. Þú hefir
farið skammariega að ráði þínu gagnvart henni,
Rochester. Þú verður að kannast við það. Hún
systir þín og eg töluðum um það hérna um
kvöldið hjá Vernons. Okkur kom saman um að
þú værir ágætis náungi, en of óstöðugur og
hrekkjóttur. Þú hefðir átt að heyra hvernig
mér tókst upp. En alvarlega sagt, það er nú
komið mál til að þú farir að stillast og hið sama
má segja um mig. Það er ekki hægt að láta ung
Ihöfuð á gamlar herðar, en höfuð okkar eru ekki
eins ung og þau áður voru. Og eg ætla bara að
segja þér að ef þú mannar þig ekki upp, þá
strýkur hún frá þér. Mér er þetta bJáföst al-
vara. Maður talar ekki venjuiega um annað
eins og þetta. En við h-öfum aldrei haft nein
leyndarmál hvor fyrir öðrum, og ætíð þorað að
segja sannieikann hvor í annars garð. Og nú
skal eg segja þér eitt, að þú getur tekið það
eins og það er talað. Maniloff er að elta hana,
þú þekkir hanrt, aðstoðarmaðurinn í rússnesku
sendiherrasveitinni, alt af með vindling dingl-
andi á milli varanna. Skírnamafn hans er Boris.
Á ekki grænan túskilding, eg er viss um það
vegna þess að eg hefi komist eftir þessu sjálfur,
hann ætlaði að kaupa af mér einn veðreiðar-
hestinn minn og flytja hann til Rússlands.
Ætlaði hann að borga mér sem niðurborgun 700
pund og afgangininn á sex mánuðum. Lewis
sagði mér sögu hans. Upp fyrir haus í skuldum,
skilinn við konuna, og iifir í raun og veru á
fjárhættuspiii. Hann er slavneskur letingi, og
ef maður segði við hann, að húsið hans væri
að brenna, mundi hann svara: “nichéro” — það
gerir ekkert til, það er í eJdsábyrgð. Ef hann
ætti þá hús til að vátryg^ja, en það á hann ekki.
En stúlkunum Jfet á hann. Hann er einn af
þeim. En guð hjálpi þeirri konu, sem giftist
ihonum. Hann mundi fara með hana og alt, sem
hún ætti til Monte CarJo, og þegar hann hefði
marið sundur hjarta hennar, eyðilagt hamingju
hennar og eytt hverjum skilding, sem hún ætti,
mundi hann yfirgefa hama og fá sig settan við
einhverja rússnesku sendiherra sveit annar-
staðar, t. d. í Japan. Eg þekki hann. Láttu hana
ekki gera það Roohy.”
“En hvað get eg gert?” spurði Jones vand-
ræðalega.
í raun og veru mátti honum standa á sama
um hvort kvenmaður, sem hann hafði aðeins
einu sinni séð, stryki með Rússa eða ekki, og
væri féflett í Monte Carlo, en tiJfinningar vorar
fara ætíð eftir þessu: “í raun og veru”; og hon-
um fanst að það væri miklu meira en í meða-
lagi andstyggilegt ef fallega konan, sem hann
sá í vagninum, stryki með einhverjum Rússa.
Eins og vér munum, þá höfðu orð Collins
um konuna hans komið honum næstum því ti,
að hætta leiknum og Játa fætur forða sér, því að
hann hafði orðið hræddur.
Er hann sá hana hafði þetta alt breyst. —
Rómantíkin hafði snert Viktor Jones með töfra-
sprota siínum. “Eg ætla bara að segja þér, að þú
hefir hagað þér skammarlega.” Þessi orð voru
sannarJega nóg til að breyta hverjum draumi
og hverri aðstöðu í skrípamynd. En áhrif þeirra
á Jones voru töframögnuð. Hann gat ennþá
heyrt málróminn. Gremjulegan en þó glaðleg-
an. Það var silfurskær og seiðmagnaður mál-
rómur.
Hvað ætlar þú að gera? Ætlar þú að sætt-
ast við hana?” spurði Spence. “Og hálfdrepa
Niohevo gamla. KvenfóJkinu fellur það vel í
geð að við Júberjum einhvern þeirra vegna;
þær láta eins og þær hafi andstygð á því, en
þeim fellur það samt vel. Gerðu það eða fáðu
þér riffil og skjóttu hana. Það er betra fyrir
hana að vera skotin, en að búa saman við annað
eins kvikindi.”
Hann kveikti sér í vindli og gekk inn í
spilasalinn. Spence leit á úrið sitt og sagðist
þurfa að hibta mann. Þeir kvöddust svo úti á
götunni og Jones gekk heim til Carlton hallar-
innar.
Ekki vantaði hann íhugunarefnin.
Öll sendibréfin í skrifstofunni mintu hann
á, að hann hefði gleymt mjög þýðingarmikln
atriði, að fá sér stúlku til að rita fyrir sig. Hann
gat ritað undir bréfin með góðri stæJingu af rit-
hönd Roohesters, en að stæla höndina á heih1
bréfi var honum ofvaxið. Svo datt honum ráð í
hug. Þxí þá ekki að svara öllum þessum bréf-
um með símskeytum, sem hann gat sent sjálfur?
Hann fann eyðubJöðin, og svaraði svo bréf-
unum á bezta hátt. Það var skrítið starf. “Því
miður ómögulegt að komá”, var svar hans við
öllum heimboðum. Childersby var nafn undir
einu bréfinu, og fletti hann nafninu upp í
“skránni” og fann að þetta var lávarður einn.
Hann fór svo með skeytin á símstöðina og
sendi þau og sneri heim aftur. Hann kveikti svo
í vindli og opnaði hina ágætu skrá er gaf honuni
svo margar upplýsingar. Þar fann hann æfisög-
ur manna samanþjappaðar í fáeinum Jínum,
æfintýra og raunasögur. Grafskriftir yfir menn,
sem ennþá voru ofan jarðar.
“Eg ætlaði bara að segja þér að þú hefir
hagað þér skammarlega.” Ennþá hljómuðu
þessi orð í eyrum hans og komu honum til að
fletta upp nafni Plinlimons ennþá einu sinni-
MuJhausen! Hann bafði næstum mist bókina:
MuJhausen! Collins, skrifstofan hans, þessi
hrœðilegi fundur ættingjanna, stóð honum enn-
þá fyrir hugskotssjónum. Það var þrjóturinn,
sem narrað hafði kolanámuna út úr Rochester
og hann var faðir konunnar, sem hafði hrætt
mörg þúsund pund út úr Rochester. Lýsingin í
skránni varð að höggormabæli. Hann fleygði
bókinni á borðið og æddi fram og aftur um her-
bergið.
Konan í opna vagninum, ástand hans sjálfs
— alt gleymdist vegna hins andstyggilega sam-
særis, sem hann sá eins og í þoku.
Þessi óþjóðarlýður hafði komið Roohester
í sjálfheldu. Faðirinn hafði borgað honum
fimm þúsund pund fyrir eign, sem var miljón
punda virði. Dótturinni hafði hann goldið átta
þúsund pund. Þetta var falleg verzlun! Jones
stóð í fáein augnablik í sama skapi og hundur
sem eltir jarðsvín. Svo fór hann að hugsa skýr-
ara. Eitt þóttist hann viss um, Boles, Plinlim°u
og Mulhausen voru allir þorparar og í félagi, °S
fanst honum áreiðanlegt eða mjög sanwsýnilegt,
að fé það, sem hrætt hefði verið út úr Rochester,
hafi farið alt, eða meiri hluti þess til Mul*
hausens.
Var MuJhausen kóngulóin í vefnum og hin-
ir aðeins meðhjálparar hans?