Heimskringla - 03.12.1947, Page 1

We recommend lor
your approval our
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
I
We recommend ter
your approral our
//
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
LXII. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVTKUDAGINN, , 3. DES. 1947
NÚMER 10.
FRETTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
Milli tveggja elda
Um fullra 7 mánaða skeið
^afa Sameinuðu þjóðimar haft
það mál með höndum til úr-
lausnar, sem erfiðast hefir
reynst allra þeirra vandamála,
er fyrir þær hefir verið lagt til
endanlegra úrslita, en það er
Palestínumálið.
Seint, síðastliðinn laugar-
daS, fór að lokum fram atkvæða-
greiðsla um að skifta Palestínu
1 2 óháð ríki milli Arába og Gyð-
inga.
® Þjóðanefnd að þeirri niður-
stöðu á endanum, að það væri
eina leiðin út úr öngþveitinu,
°g lagði það tillögu fyrir þingið.
^n atkvæðagreiðslan gekk svo,
að tillagan fór í gegn með 33 atk.
Segn 13, 10 fulltrúar greiddu
fljótt og mögulegt er, á verð
lags-eftirlitsstjóm, (price con-
tröl) á öllum aðal-lífsnauðsynj-
um, svo sem matvælum, fatn-
aði og eldsneyti.
2. Endurnýjun ríkisfjár-til-
lags, (suibsidies) á mjólk, smjöri,
íbrauði, fqBur-korntegundum,
bómiull og ull.
3. Að kauphöllinni, (Grain Ex-
change) í Winnipeg sé lokað, og
að stemt sé stigu fyrir að nokkur
gróðaverzlun sé um hönd höfð
á nauðsynlégum fæðutegund-
Haimes Péíurson
Komst hin sérstaklega kjöma Un)‘ . „ . , , . . „
- ° 4. Að verðlagsnefnd se skipuð
að nýju, og að hún beri fulla á-
byrgð á verðiags-eftirliti.
5. Að álagning stórgróða-
skatta, (excess profits) nái aftur
að ganga í gildi.
6
Ungan vestur, gaamla Fróni frá
Fley þig bar um örlaganna sjá.
Foreldranna faðmur var þitt skjól
Fram á nýjan t’imans sjónarhól.
Æskutíðin uihbreytingu háð
Efldi þig mfeð hugans von og dáð,
Til að hækka hag um gefið skeið,
Heyja stríð á samkepninnar leið.
Auðna krýndi öll þín gengin spor,
Aldrei skorti hugans ráð og þor,
Útsjón þín, hvert áform stórt og smátt
Avalt gaf þér happasælan drátt.
Eðli þitt frá íslands hjarta rót
Okkar málum hoil og nytsöm bót.
Djarfur gegnum skinið jalfnt og skúr
Skyldu dagsins ræktir frjáls og trúr.
M. Markússon
það hafi uppgötvað í Norðvest
______ Skömtun, ef nauðsynlegt | urlandinu. Engar aðrar upplýs-
ekki atkvæði, og Siam-fulltrúar þykir- a hverri þeirri nauðsynja(ingar hafa fengist um þetta mál.
'vöru, er svo reynist lítið af, að, Eigi hefir heldur heyrst, hvort
ibúar Canada geti ekki allir félagið hefir skýrt kjamorku
Voru ekki viðstaddir.
Trygve Lie, aðalritari Sam.,
stefndi öllum
smum:fenSið jafnan skerf.
Mr. Coldwell sagði ennfrem-
nefndinni frá þessum fundi, eins
og skylda bar til samkvæmt
ur að þingið kæmi saman eftir J ströngustu reglum og skipunum
nokkra daga, og ef þingið gerði kjarnorku- yfirráðanefndarinn
ekki nýjar ráðstafanir, myndi(ar, en þær reglur gengu í gildi
alt stjórnar-verðlagseftirlit — í síðastl. apríl mánuði.
enda af sjálfu sér, (automatic-
Að stilla veður og vind
þjóð.,
kelztu meðráðamönnum saman,
með það fyrir augum að skipa
innan tveggja vikna nefnd, er
kafi öll yfirráð með skiftingu
‘Landsins Helga”.
Canada tók virkan þátt í úr-
lausn þessa máls, og greiddi at-lally) um mlðnætti 3L desaœber,
kvaeði með skiftingunni. iþetta ar‘ . _ | Það fara víst ekki sögur af
Fulltrúar 6 Araba-fylkja á Mr. Coldwell sagði að Can-^ ^ ^
^aðstefnunni gengu af fundi'ada stæði a einhverjum btauml sem með yfir.
aestn- og reiðir yfir úrslitunum, I erfiðustu og hættulegustu vega- náttúrlegum hætti þó) átti að
g kvaðu ákvæði þetta svfvirði-1 motum, og horfðist í augu við hafa haft yald yfir veðri
leSasta lagabrot samkvæmt.vaxandi hættu, er krefðist ataka ^ em vísindin komin
gmndvallarregluskrá Sam. þjóð. allrar þjoðannnar til að yLr- þag { að ekk. er vonlaust
Skommu eftir að til atkvæða súga; heúbrygði, oryggx, og efna um að . nálægr.
verið gengið um einhvert: legur hagur væn * ’ro i/'rn,e
óheillavænlegasta og óvin- úlfakreppu
saelasta mál, er nokkum tíma
efir komið fyrir þennan Al-
PJoða- dómstól, var þessu þingi
siitið, er staðið hafði yfir fullar
1 vik,ur, og verið, eins og kunn
uSt er, með afbrigðum storma-
samt
Svo er áætlað, að það komi
Sai*ian næst í septembermánuði
naesta ár, og þá í Evrópu.
^iðir til verðlags-
^kkunar
1 stefnuskrá í sex liðum, er
• J- Coldwell, foringi CCF-
°kksins, lagði fram fyrir stjórn-
hna í Ottawa nýlega, hvatti
ann til, og lagði þær áskoranir
rf^a> að alt yrði gert, sem í
stjórnarinnar valdi stæði til þess
a letta af þeirri stórhættu, er
afar af hinni ægilegu verð-
h*kkun.
Leiðirnar sem hann taldi hag-
Vaemastar og sjálfsagðastar,
€ru þessar:
L Endur-skipulagning, eins
váliegustu um 1
6 ihægt að hafa einhvern hemil á
„ „ ,, , * veðurfarinu. Vísindamenn geta
Ofsaleg verðhækkun a nauð-| , , , ...
& , _ , , __ nu í raun og veru framleitt regn
synilegustu fæðutegundum svo
sem mjólk, myndi valda því, að g“J°’ e” P hara elclcl
J J * f .1 mikið að þvi enn, og þeir virð-
neyzlan yrði svo litil, að heilsu-i , . 1
y , J „. , . . , ast enn ekki hafa nema von um
fari folks yrði hm mesta hætt3| .
iaii iuijv» y |að geta komið í veg fymr of-
búin Elnnfremur kvað Mr. Cold-
■ , . . . Iþurka, er hafa svo mikil og íll
weU, meðan olluþessu£æri fram,áhr.{ á slétluf lkin miOvest-
„æðietorgroSa-braUogau&ofn-^^.^ ^ ^ rf hann
un vissra eimtaklmga og Maga. upp. hrf5. a5
hámarki sinu. . 1 sagt að litlu væri til að svara
Óvandaðir og samvizkulausir, ° ..
'slikum umkvortunum, en þo er
stóriðj uhöldiar hefðu notað sér
nú svo margt komið á þann fnam-
neyð þjóðarinnar, og kreist e2 faraveg að þar er eihhverju til
sogið svo storkostlegan agoða utj^ ^ ReynslutilrQunir hafa
ur landslyðnum, að sliks værujleitt ^ ^ að fyllilega er hægt
engin æmi í sogunni. Iað gera sér vonir um að mögu-
Er nu eftir að vita hvað þmg , , „ x , * • «
, „ . ilegt se að eyða þrumuveðn, eða
og stióm fer mikið eftir þessum & * ’
& J draga mikið ur mætti þess. Skaði
leiðbeimngum.
Nýjar “Uranium”-námur
Til Jóhanns Beck prentsmiðjustjóra
1. desember 1947
af hagli, ofviðri og eldingum í
öllum Randaríkjunum, er met-
inn $100,000,000 eins og árferðið
Frá Ottawa, Yfirráðanefnd'er þar stundum. Flugferðalag-
kjarnorkunnar er sagt að hafi.inu hlýtur það að verða stór-
það verkefni með höndum, að mikið til bóta, að hægt er með
annast um fund “uranium”-; vísindalegum aðferðum að
náma, er löggilt námufélag í hreinsa burt þoku af flugvöllum
Ontario-fylki, hefir lýst yfir að þegar hún er svo dimm, að óger-
legt er að lenda.
Að framlleiða rigningu eða
snjó, eða dreifa skýjum eða
þoku, er aðeins mögulegt, þótt
undarlegt megi virðast, þegar
þykni myndast af vatinsdrop-
um á kuldastígi fyrir neðan
frostmark í skýjum og þoku.
Ábyggilegar veðurspár eru
enn í barndómi, en helztu veður-
fræðingar í Bandaríkjunum
halda því fram, að vísindin muni
innan skamms geta stjóxnað
veðurfarinu!
Margur hugðist hér á jörð
himnaríki sér að skapa. —
Gegnum lífsins gönguskörð
gjarnast var að detta og hrapa.
Þér hefir genigið þetta vel:
Þú átt jarðneskt himnaríki.
Þar eru engin ofsajel.
ekki neinn, sem taflið svíki.
Eins er víst: Þér unun var
allar hvíldarstundir þínar
á að hluista inni þar
englana með hörpur sínar.
Þér í götu stóð ei steinn:
Starfið var þinn munar heimur.-------
Þú vanst samt ei þetta einn:
Það er altaf bygt af tveimur.
Sig. Júl. Jóhannesson
Nægar matvælabirgðir
í Noregi
Eftir því sem S. Gjelsvik, sem
heima á í Bawlf, Alta., sagðist
frá, er enginn matvælaskortur í
Noregi.
Mr. Gjelsvik var á ferð hér í
Winnipeg um síðustu helgi. Kom
jhann úr 6 mánaða ferðalagi til
'Noregs, eftir 18 ára burtuveru.
Kvað hann skömtun á nálega
öllum hlutum, en vistakóstur
væri nægur, aðeins væri erfitt
að fá ávexti þar.
Af fatnaði og skóm kvað
hann miklu meira nú, en verið
hefði.
Þá hluta landsins, er upp-
sprengdir og sundurtættir hefðu
verið eftir stríðið, kvað hann
vera að byggjast upp aftur, jafn-
vel þótt byggingarefni væri enn
erfitt að fá. Mrs. Gjelsvik, er
var í för með manni sínum, og
eigi hafði áður komið til Nor-
egs, fannst mest til um hin
miklu fjöll þar, er hún sagði að
væru gróðursnauðari og miklu
hærri en Klettafjöllin í Canaida.
Giæpa-alda á Bretlandi
Sökum þess hversu glæpir og
ofibeldisverk hafa farið óstjóm-
lega mikið í vöxt á Bretlandi nú
á stíðustu tímum, hefir stjómin
skipað sér á móti þeim flokki
manna, er hefir verið að berjást
fyrir afnámi dauðahegningar
fyrir morð.
Lýsti James Chuter Ede, inn-
anríkisáðherra, — niðurstöðu
stjómarinnar yfir í neðrideild
þingsins. Sýndi hann með töl-
um, að glæpir, svo sem hættu-
legar meiðingar, rán, framiu
með obeldi og nauðganir, hefðu
aukist úr 1,576 á árinu 1938,
upp 1 4,181 á síðastliðnu ári.
Nýttl frumvarp kvað hann
liggja fyrir um að endurbæta,
lagfæra og gera mannúðlegri
meðferð á sakamönnum.
Sjálfsagt á afnám dauðahegn-
ingar í Bretaveldi enn þá laingt
í land, en þó er ekki örvænt um
að svo verði með tímanum.
Verkfallinu á Finnlandi
lokið
Verkfalli, sem yfir 40,000
stjórnarþjónar gerðu á Finn-
landi seint í síðastliðinni viku,
er nú lokið, samkvæmt fréttum
frá Helsinki. Stóð verkfallið
ekki yfir nema 2 daga, en lokaði
á þeim tíma ölilum síma og út-
varpssamböndum, stöðvaði öll
ferðalög með jámbrautarlestum
flugförum og skipum, og öllum
skólum í landinu var lokað.
Konsti Jarneffelt, forseti fé-
lags-samtaka stjómarþjónustu-
liðsins á Finnlandi, lýsti því yf-
ir að verkfallinu væri lokið.
kvað hann sambandið hafa kom-
ist að raun um á þessum tveim-
ur dögum, sem verkfallið stóð
yfir, hvílíkar hræðilegar afleið-
ingar það myndi hafa fyrir land-
ið í heild sinni, ef verkfallið
héldi áfram,
Afstaða þessi var tekin af
sambandinu, eftir að fréttir
höfðu borist um það, að stjómin
hefði ákveðið að dæma alt verk-
fallsfólkið til herskyldu.Verk-
fallið var auðvitað þar, sem ann-
anstaðar hafið til að krefjast
hærri Launa.
Fáum er alls varnað
Moskva útvarpið herrndi frá
því nýlega að Rússland hefði
ekki notað sér þann rétt, er það
hafði til að heimta auka skaða
bætur af Romaníu, ef það Land
sýndi sig í því að skirrast við
að greiða stríðsbætur sínar á
réttum tíma. Fýlgir það sögunni
að fréttablöðin í Bucharest hafi
birt þessa framkomu Rússa með
feitu letri, og er sagt að blöðin
skoði þesSa tillátssemi sem nýtt
merki um höfðingskap Sovét
manna.
Samkvæmt þeim skaðabótalið
sem innifólst í friðarsamningun-
um,var Romanía skuldbundin
til að greiða Rússlandi $300,000,
000 í varningi um 8 ára skeið
og átti sú greiðsla að byrja 12.,
sept. 1944.
Flutningar gegnum Suez-
skurðinn námu 3, 240,000 tonn-
um af vörum í síðastl. sept. mán.
og var það meira en nokkru sinni
hefir verið síðan í apríl, 1937
þegar talan var 3,457,000 tonn.
Hráolíu flutningar voru mest-
ir með skipum á norðurleið, þar
sem farmur með skipum á suður
leið var aðallega korntegundir
og mjöl.
Fjárstyrkurinn til
Evrópulandanna
Truman forseti Bandaríkj-
anna sagði þinginu nýlega, að af
þeirri fjárupphæð er Congress
ákvað að lögð yrði af mörkum
Evrópu-löndunum til framfæris
væru aðeins eftir $24,166,486 af
$332,000,000 er þingið samþykti
síðastliðið vor að veitt yrði Ev-
rópu-löndunum 5 til bjargar.
Útgjaldaliðurinn í skýrslu
þeirri, er forsfetinn lagði fram,
sýndi að $307,233,514 hefir ver-
ið varið fyrir hjálp til Italíu,
Austurríki, Kína og Trieste, síð-
an 1. ágúst þetta ár, og einnig
til ýmissra annara alþjóðlegra
bjargráða.
Skýrsla forsetans varð að birt-
ast, þar sem lögin lögðu svo fyr-
ir, en hún var einnig tímabær
aðvörun til þingsins um að bjarg
ráðasjóðir Evrópulandanna er
nær á þrotum.
Fyrir þinginu liggur nú beiðni
Trúmans forseta um viðbót að
upphæð $597,000,000 styrk, er
veitist þremur löndum, er mest
knýjandi nauðsyn þykir til að
hjálpa.
Frá írlandi
Sir Basil Brooke, forsætisráð-
herra Norður-lrllands, hefir ekki
tekið til greina kröfur, er komið
hafa frá hans eiigin sambands-
flokk, (unionist party) að Norð-
ur-írland ætti að fara fram á
frekari og rýmri sjálfstjórn, eða
jafnvel fulla nýlendu afstöðu og
réttarfar. Norður-írland er, eiins
og kunnugt er, hluti af hinu
sameinaða Bretaveldi, en hefir
sitt eigið þing, till þess þó aðeins,
ið ráða heimamálum sínum til
lykta.
Lækka peningagengið
Stjómarráðuneytið á ítalíu
hefir breytt gengisgildi sínu í
589,47 lire — jafngildi $1. —
í stað 350 L Er stjórnin með
þessu að gera tilraun til ,að
þurka út gjaldeyrisgengi svarta
markaðarins.
Rússneka stjómin hetfir kunn-
gert það, að hún muni lækka
ríkisstyrk til mæðra, er eiga
meira en 3 böm um 50%.
Bendir þetta ef til vill til þess
að tala bamstfæðinga á Rúss-
landi sé mjög há á þessum tím-
um.
Franklin Reynold yfirslkoðun-
armaður reikninga, sem um 2Va
ár hefir búið í Toronto, er nú
fluttur til Winnipeg. Hann er
giftur islenzkri konu, Þorbjörgu
(Bertha), dóttur Mr. og Mrs.
Jónas Thorvarðsson í Winnipeg.
Mr. Reynold var í þessum bæ
áður og er vel kunnur íslending-
um.
Silfurbrúðkaupskveðja
TIL SVANHVITAR OG JÓHANNS ÞORVALDAR BECK
Þið hafið varpað birtu á margra brautir,
því bjart er nú um ykkur þetta kvöld;
Þið hafið margoft mildað öðmm þrautir,
er mæddi þungt á barmi hryðjan köld.
Þeim vaxa rósir vinahlýju og anga,
sem veginn þannig fram um ævi ganga.
í húsi ykkar hlýjan faðm sinn breiddi,
því hjartað átti þar sinn konungsstól,
og gleðin öllum skuggaskýjum eyddi,
sem skúrir hverfi fyrir bjartri sól.
Þeir minnast ykkar margir þessa stundu,
sem morgunyl í sölum ykkar fundu.
Þið hafið unnað mörgum góðum málum,
og merki þeirra hmndið fram á leið.
En vel sé þeim, er sumarelskum sálum
í sóknum fylgja upp á fjöllin heið,
og trúir málstað gulina hugsjón geyma,
þó grýtt sé leið til nýrri, betri heima.
•
Á þessum degi margs er því að minnast
og margt að þakka; brosir hugumkær
in liðna tíð, þá fomir vinir finnast,
og fagnaðsþmngið hjartað örar Slær.
Við hyllum ykkur hópinn prúðra bama,
þar hlær við sjónum ykkar vonarstjarna!
Já, sitjið heil á sigurbjörtum degi,
með sæmd þið hafið runnið ykkar skeið;
því glitra blómstur fríð hjá fömum vegi
og fögrum bjarma slær á horfna leið.
Eg veit ei systur eða bróður betri
í blíðu jafnt sem stríðu’ á ævivetri.
Richard Beck