Heimskringla - 15.12.1948, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 15. DES. 1948
HEIMSKRINGLA
3. SIÐA
INNILEGAR
til allra vorra viðskiftavina
Moderxi Electric
Wm. Indriöason, eigandi
SELKIRK, MAN
(0ur ÉHttceregt téreetmgg
AT THIS JOYOUS SEASON
TO ÝOU AND YOURS . . . .
MAY EACH DAY OF THE COMING
YEAiR BE FILLED WITH PEAOE, GOOD
CHEER AND PROSPERITY.
Management and Staff
til Islendinga
c4uótan ka^ó
Veótan
Fisheries Limited
Keystone
272 MAIN ST.
WINNIPEG
G. F. JÓNASSON,' framkvæmdiarstjóri
Sargent og Toronto, Winnipeg
Þakkar fyrir viðskiftin á liðnu ári og
óskar öllum viðskiftavinum sínum
GLEÐILEGRA JóLA OG
FARSÆLS NÝARS
Jóla og Nýársóskir
TIL VORRA MÖRGU VINA
Gundry-Pymore Limited
BRITISH QUALITY - FISH NETTING
60 VICTORIA ST. :: WINNIPEG, MAN.
Hátíðaguðsþjónusta í Bessastaðakirkju
Sunnudaginn 31. október fór
fram hátíðarguðsþjónusta í
Bessastaðakirkju, í tilefni þess að
kirkjan er nú tekin aftur í notk-
un, eftir hina miklu viðgerð, sem
gerð hefir verið á henni.
Ríkisstjórnin var þar viðstödd
og eins hafði verið boðið þangað
sendiherrum og fulltrúum er-
lendra ríkja, alþingismönnum og
þeim sem á einhvern hátt hafa
unnið að hinum nýju gripum,
sem settir hafa verið í kirkjuna.
Um 20 prestar voru og viðstadd-
ír. — Sóknarnefndarmönnum
Bessastaðasóknar var líka boðið
að vera við hátíðaguðsþjónust-
una og nokkrum öðrum.
Dómkirkjukórinn annaðist
sönginn, undir stjórn Páls ts-
ólfssonar, er lék á hið nýja
kirkjuorgel.
Þá var sunginn sálmurinn —
“Kirkjan er oss kristnum móðir”
er sr. Helgi Hálfdánarson hefir
Rétt fyrir kl. tvö gengu prest- þýtt, en á milli þess, sem kórinn
söng sálmaversin, lásu prestar úr
Kjalarnessprófastsdæmi ritning-
argreinar, þeir Hálfdán prófast-
ur Helgason frá Mosfelli, sr.
Eiríkur Brynjólfsson frá Út-
skálum, sr. Halldór Jónsson frá
Reynivöllum og sr. Jón Árni
Sigurðsson frá Grindavík. Stóðu
þeir sitt hvoru megin við altar-
ið.
Síðan lýsti biskup kirkjuna
tekna í notkun, með svipuðum
hætti, og þegar nýjar kirkjur eru
vígðar. En að því búnu spilaði
Páll ísólfsson sitt góðkunna
Maríuvers. Þá var sunginn lof-
söngur úr Requiem eftir Luigi
Cherubini og þá sálmaversið —
“Þín kirkja góði Guð”. Nú flutti
sóknarpresturinn sr. Garðar Þor-
steinsson stutta og hjartnæma
prédikun og lagði útaf sögninni
um draum Jakobs. Síðan var
sunginn sálmurinn “Beyg kné
þín gólk vors föðurlands”, eftir
Matth. Jock. Þá tónuðu þeir fyr-
ir altari sr. Garðar Þorsteinsson
og biskup. En að endingu var
sunginn þjóðsöngurinn. Var
kirkjusöngurinn með ágætum.
Að aflokinni guðsþjónustu
nutu boðsgestir, kennimenn og
aðrir veitinga á heimili forseta-
hjónanna.
arnir í skrúðgöngu í kirkjuna
en þá voru aðrir kirkjugestir
þangað komnir og gengu þeir
fyrir Sigurgeir biskup og Bjarni
Jónsson vígslubiskup. En
nokkru síðar gengu forsetahjón
in í kirkjuna, í fylgd með Emil
Jónssyni ráðherra.
Guðsþjónustan hófst með því
að sr. Fr. Hallgrímsson las bæn
Þvínæst söng kirkjukórinn sálm
Matthíasar, “Ó, maður hvar er
hlífðarskjól, á heimsins köldu
strönd”.
Að því búnu flutti biskupinn
ræðu frá altarinu, þar sem hann
mintist m. a. sögu Bessastaða
kirkju, þeirrar viðgerðar, sem
hún nú hefir fengið, og þeirrar
sérstöðu sem hún hefir, á for
setasetri landsins.
klæðið er gert úr líni, sem rækt-
að er á Bessastöðum. Hefir frú
Unnur ólafsdóttir teiknað það
og unnið, saumaþræðirnir eru
einnig úr Bessastaðalíni. Staf-
irnir I. H. S. eru saumaðir um
allan dúkinn. Dúk þennan gerði
'frú Unnur handa forsetahjónun-
um, en þau ákváðu að gefa Bessa-
staðakirkju hann sem altaris-
klæði til ævarandi eignar.
Umsjón með endurbygging-
unni hefir Björn Rögnvaldsson
byggingatneistari haft, með allri
rafmagnsvinnu Valgarð Thor-
oddsen, rafveitustjóri í Hafnar-
firði, málningu annaðist Osvald
Knudsen, Reyjavík. Bekki, préd-
íkunarstól m. m. hefir gert Björn
Þorsteinsson, trésmíðameistari í
Reykjavík. Verkstjóri var lengst
af Páll Valdason, Hafnarfirði.
Bútagólfið lagði Carl Jörgensen
trésmiður í Reykjavík.
Nokkur atriöi úr sögu
kirkjunnar
Eftirfarandi greinargerð hefur
blaðið fengið til birtingar frá
ráðsmanni Bessastaða Jóhanni
Jónassyni:
Það er talin hafa verið kirkja
á Bessastöðum síðan kringum ár-
ið 1100. 22. apríl 1773 ákveður
konungur byggingu þessarar
kirkju. Var smíði aðalkirkjunn-
ar lokið um 1802, en turninn var
eftir. Var honum lokið 1823. En
kirkjan var ávalt gallagripur, lek,
köld (óupphituð), með dragsúg,
o. s. frv.
Endurbygging kirkjunnar var
á öndverðu árum 1946 falin húsa-
meistara ríkisins. Hófst hún í
apríl 1946, hefir því staðið yfir í
2l/2 ár.
Þannig er umhorfs í kirkjunni
nú eftir viðgerðina:
Ef litið er til vestur frá kórn-
um er yst í kirkjunni, vinstra
megin, preststúka og hægra meg-
in pípuorgel og söng pallur.
Orgelið er nýleg bresk uppfinn-
ing, ætluð litlum kirkjum þar
sem ekki er pláss fyrir háar org-
elpípur sem raðað er á venjuleg-
an hátt. Er pípunum komið fyrir
af mestu snild eftir vissum regl-
um í þessu orgeli svo þær sjáist
ekki. En er þó hér um fullkomið
pípuorgel að ræða. Eru tónarnir
fegurri og endingin margföld
borin saman við kirkjuharmon-
ium.
í fordyrinu eru múrsteinar í
gólfi, sem áður voru í miðgangi
sjálfrar kirkjunnar.
Krossmarkið yfir altarinu er
verk Ríkarðs Jónssonar mynd-
höggvara, sem einnig hefir skor-
ið prédikunarstólinn.
Altarið er klætt hvítum dúk
er blint fólk hefur ofið. Altaris-1
Fornir gripir kirkjunnar
Á altarinu eru tveir bronce-
stjakar stórir frá árinu 1734 en
þá gaf Cathrine Holm, ráðskona
Fuhrmanns amtmanns á Bessa-
stöðum þá, kirkjunni til ævar-
andi eignar. Hinar frægu
'“hakstursöskjur” sem Ólafur
Stephensen stiftamtmaður og
kona hans gáfu kirkjunni 1774;
þetta er nákvæm eftirmynd, en
frumgjöfin er geymd í Þjóð-
minjasafninu. Ennfremur kaleik-
ur, patina og vínkanna, alt úr
silfri og alt gamalt.
Það elsta í kirkjuni mun vera
skírnarfonturinn, sem er úr
steini með málmskál í. Bak við
hann er legsteinn Magnúsar amt-
manns Gíslasonar og Þórunnar
konu hans. Áður var þar leg
steinn Páls Stígssonar fógeta á
Bessastöðum (d. 1556) en leg-
steinn þeirra hjóna var undir
kirkjugólfinu fremst í kórnum.
Margir, sem komu í kirkjuna
vildu sjá legstein Magnúsar, en
það var erfitt að komast að hon-
um. Þar sem Magnús var fyrsti
íslenzki amtmaðurinn á Bessa-
stöðum, merkur maður og at-
hafnasamur, ættfaðir þekktrar
ættar (Stephensensættarinnar),
sá sem lét byggja Bessastaðastof
una (sem síðar varð latínuskóla-
hús og nú forsetasetur) — þótti
rétt að legsteinn hans væri í
veggnum á þeim eina stað sem
legsteini var ætlaður staður fyr-
ir augum allra. En legsteinn Páls
Stígssonar var fenginn Þjóð-
minjasafninu.
Kirkjugarðurinn
1941 var kirkjugarðurinn um
hverfis alla kirkjuna og leit út
eins og títt er um kirkjugarða
víða í sveitum hér á landi. Síðan
hefir tekist smátt og smátt að
slétta talsverðan hluta garðsins
og setja flatar hellur á grafir í
stað legsteina. Er nú áhugi hjá
sóknarnefnd og fleirum að gera
því sem eftir er garðsins í gam-
alli mynd sömu skil, svo allur
garðurinn verði sléttur grasflöt-
ur með flötum hellum á leiðum.
Slík hella átti að vera komin á
leiði Gríms Thomsens og konu
hans en hefir dregist vegna inn-
flutningsvandræða á steinsmíða-
tækjum (sögum). —Mbl. 2. nóv.
Imperial Bank of Canada
AÐALSKRIFSTOFA
TORONTO, ONT.
Vér tökum þetta tækifæri til að flytja árnaðaróskir
gleðilegra jóla og velgengni á þessu nýbyrjaða ári.
Heimsækið okkur á Gimli i vorum nýju heimkynnum
eftir áramótin
GIMLI OG RIVERTON ÚTIBÚ
R. L. WASSON, ráðsmaður
Winnipeg útibú eru:
MAIN og BANNATYNE SELKIRK og MAIN
ST. VITAL
Farþegi að stíga upp í flugvél:
— Hef eg tíma til að kveðja kon-
una mtna?
Flugmaðurinn: — Eg veit nú
ekki, hvað hafið þér verið lengi
giftur?
INNILEGAR JóLA OG NÝÁRSÓSKIR
til vorra mörgu og fjölgandi viðskiftavina!
ARB0RG FARMERS’ CO-OPERATIVE
ASS0CIATI0N LIMITED
General Store and Arborg Transfer Service
ÁRBORG, MANITOBA
GIMLI HOTEL
Innilegar hátíða-kveðjur til Islendinga
hvar sem þeir dvelja!
Lake Winnipeg Hotel Co. Ltd.
R. Kaminski, Mgr.
GIMLI,
MAN.